Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

WYROKU Z DNIA 31 MAJA 2020 ROKU

W dniu 26 listopada 2020 roku (data stempla pocztowego) do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie II Wydziału Cywilnego wpłynął opłacony pozew A. Ł. i M. Ł. przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. o zapłatę 1200,00 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wpłaty, wskazanego jako 31 grudnia 2019 roku, do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej solidarnie na rzecz powodów zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Powodowie złożyli także wniosek o nadanie wyrokowi rygorowi natychmiastowej wykonalności (k. 2 – 6 – pozew).

Jak wynika z uzasadnienia pozwu, A. Ł., M. Ł. i małoletni W. Ł. posiadali potwierdzoną rezerwację na rejs lotniczy, mający odbyć się w dniu 28 czerwca 2019 roku i realizowany przez pozwanego przewoźnika. Wskutek nieprawidłowego wykonania przewozu z winy pozwanej, powodowie dotarli do miejsca docelowego z ponad 3-godzinnym opóźnieniem (k. 6 – 10 – uzasadnienie pozwu).

W dniu 17 lutego 2021 roku (data stempla pocztowego) pozwana złożyła odpowiedź na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa ponad kwotę 500,00 euro oraz zasądzenie na jej rzecz od strony powodowej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 79 – odpowiedź na pozew).

Jak wynika z uzasadnienia odpowiedzi na pozew, przewoźnik uznał roszczenie co do kwoty 500,00 euro i fakt wystąpienia opóźnienia rejsu lotniczego powodów w wymiarze przekraczającym 3 godziny, ale zakwestionował powództwo, co do wysokości wskazując, że zryczałtowane odszkodowanie z tytułu opóźnienia, należne każdemu z powodów wynosić powinno 250,00 euro, jak również powodowie nie wskazali W. Ł., ich małoletniego syna, jako powoda w niniejszym postępowaniu (k. 79v – uzasadnienie).

W toku postępowania strony pozostawały na pierwotnie zajętych przez siebie stanowiskach w sprawie.

S ąd ustalił, co następuje:

Powódka A. Ł. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. umowę o udział w imprezie turystycznej, która obejmowała, między innymi, rezerwację na rejs lotniczy o numerze (...) 598 na trasie K. – I., mający odbyć się w dniu 28 czerwca 2019 roku. Pasażerem, objętym rezerwacją, był również M. Ł. i małoletni syn powodów W. Ł.. Powodowie stawili się na lotnisku miejsca wylotu o wyznaczonej przez przewoźnika godzinie i prawidłowo dokonali odprawy pasażerskiej – mimo to, dotarli do miejsca docelowego z ponad 3-godzinnym opóźnieniem z winy przewoźnika.

(bezsporne, ponadto dow ód: k. 28 – rezerwacja; k. 35 – karty pokładowe)

Odległość pomiędzy lotniskiem miejsca wylotu w K., a lotniskiem miejsca docelowego w I. nie przekracza 1500 kilometrów.

(fakt notoryjny, ponadto dow ód: k. 85 – wydruk z kalkulatora odległości)

Pozwana została po raz pierwszy wezwana do uiszczenia spornego świadczenia pismem z dnia 18 lipca 2019 roku; przewoźnikowi wyznaczony został 2-tygodniowy termin do dokonania zapłaty, licząc od dnia doręczenia wezwania, co nastąpiło w dniu 22 lipca 2019 roku. Następnie, w sprawie toczyło się również postępowanie przed Powiatowym Rzecznikiem Konsumentów w C., zakończone doręczeniem pozwanej kolejnego przedsądowego wezwania do zapłaty w terminie 7 dni w dniu 5 maja 2020 roku. Przewoźnik nie podjął decyzji o uwzględnieniu roszczenia powodów i pozasądowym zakończeniem sporu.

(bezsporne, ponadto dowody: k. 29 – wezwanie do zapłaty i reklamacja; k. 30 – 30v – potwierdzenie doręczenia wezwania; k. 36 – 38 – pismo Powiatowego Rzecznika Konsumentów; k. 40 – 50 – korespondencja; k. 51 – 52 – wezwanie do zapłaty sporządzone przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów; k. 53 – 53v – potwierdzenie doręczenia)

Powyższy stan faktyczny pozostawał praktycznie w całości bezsporny. W pozostałym zakresie, Sąd oparł się o treść dokumentów, składanych przez strony postępowania wraz z ich pismami procesowymi; dokumenty oceniono jako wiarygodne, a także przydatne do zrekonstruowania przejrzystego i wewnętrznie spójnego obrazu sprawy.

Okoliczności bezsporne ustalono na podstawie art. 229 k.p.c. i art. 230 k.p.c.; według tych przepisów, nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości, natomiast, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do kwoty 500,00 euro – w pozostałej części należało je natomiast oddalić.

Zgodnie z art. 205c ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 3 lipca 2002 roku Prawo lotnicze (Dz. U. z 2020 roku, poz. 1970) dochodzenie roszczeń majątkowych wynikających z przepisów Rozporządzenia Nr 261/2004/WE przysługuje pasażerowi po wyczerpaniu postępowania reklamacyjnego. Według art. 205c ust. 2 Prawa lotniczego, postępowanie reklamacyjne uważa się za wyczerpane w przypadku, gdy przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów rozpatrzył reklamację albo upłynął termin do jej rozpatrzenia. Reklamacja powinna być rozpatrzona w terminie 30 dni od dnia jej złożenia.

Roszczenie strony powodowej uregulowane zostało w przepisach Rozporządzenia (WE) Nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego Rozporządzenie (EWG) Nr 295/91 [dalej jako: „Rozporządzenie Nr 261/2004”]. Jak wskazuje art. 5 ust. 1 tego aktu prawnego, w przypadku odwołania lotu pasażerowie, których to dotyczy:

a)  otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 8;

a)  otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. a) i art. 9 ust. 2, jak również, w przypadku zmiany trasy, gdy racjonalnie spodziewany czas startu nowego lotu ma nastąpić co najmniej jeden dzień po planowym starcie odwołanego lotu, pomoc określoną w art. 9 ust. 1 lit. b) i c);

a)  mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 7, chyba że:

i)  zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu; lub

i)  zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu; lub

i)  zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 Rozporządzenia Nr 261/2004, przewoźnik jest także zwolniony z obowiązku wypłaty rekompensaty, jeżeli może dowieść, iż odwołanie lotu zostało spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Według art. 7 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Nr 261/2004, w przypadku odwołania do tego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości 250,00 euro dla wszystkich lotów o długości do 1500 kilometrów. Przy określaniu odległości, podstawą jest ostatni cel lotu, do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład lub odwołaniem lotu.

Mimo że art. 7 Rozporządzenia Nr 261/2004 w swojej treści porusza głównie kwestię pasażerów lotów odwołanych, to zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej uprawnienie do żądania odszkodowania zostało rozciągnięte na pasażerów lotów opóźnionych w przypadku, gdy poniosą oni stratę czasową w liczbie co najmniej 3 godzin – to znaczy: jeżeli dotrą do miejsca docelowego co najmniej 3 godziny po przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Wynika to z wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach połączonych C – 402/07 i C – 432/07, których przedmiotem było wydanie orzeczeń prejudycjalnych na skutek wniosków złożonych w postępowaniach C. S., G. S., A. S. przeciwko (...) (C – 402/07) oraz S. B., K. L. przeciwko A. France SA (C – 432/07). Trybunał w swoim rozstrzygnięciu stwierdził: ,,Artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego rozporządzenia, jeżeli z powodu tych lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego”.

Ponadto, w wyroku z dnia 23 października 2012 roku w połączonych sprawach C – 581/10 oraz C – 629/10, Trybunał w składzie (...) potwierdził tę interpretację zwracając uwagę na fakt, iż zarówno pasażerowie lotów odwołanych, jak i opóźnionych znajdują się w porównywalnej sytuacji związanej ze stratą czasu w liczbie co najmniej 3 godzin w stosunku do czasu wskazanego przez przewoźnika. Obie kategorie pasażerów są też pozbawione realnej możliwości zmiany planu podróży – jeżeli muszą dotrzeć do miejsca docelowego w danym momencie, w żaden sposób nie mogą uniknąć utraty czasu wynikającej z nowej sytuacji.

Jak wynika z ustaleń faktycznych, pozwany przewoźnik uwzględnił swoją odpowiedzialność do wypłaty zryczałtowanego odszkodowania z tytułu opóźnionego rejsu lotniczego, którym podróżowali powodowie. Jednakże, mając na względzie odległość pomiędzy lotniskiem miejsca wylotu w K. a lotniskiem miejsca docelowego w I. i brzmienie art. 7 ust. 1 Rozporządzenia Nr 261/2004, powodowie byli uprawnieni do żądania odszkodowania w wysokości po 250,00 euro na rzecz każdego z nich, a nie po 400,00 euro, dochodzonych w niniejszym postępowaniu. Ponadto, powodowie nie wskazali swojego małoletniego syna W. Ł. jako powoda w sprawie, wobec czego nie było podstaw do zasądzenia zryczałtowanego odszkodowania również na jego rzecz. Należy przy tym zaznaczyć, że wskazanie małoletniego jako powoda w ten sposób, że w uzasadnieniu pozwu zaliczono go do grona pasażerów i przedstawiono na tę okoliczność karty powodowej jest niewystarczające. Pomijając uchybienie przepisom postępowania przez w tym zakresie, a konkretniej art. 126 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym każde pismo procesowe powinno zawierać imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, powodowie nie wykazali, że byli uprawnieni do reprezentowania małoletniego W. Ł. w sprawie, choćby przez załączenie do pozwu odpisu jego aktu urodzenia.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zdaniem Sądu, powodowie nie oznaczyli wystarczająco precyzyjnie okresu, za który żądali zasądzenia na ich rzecz od pozwanej odsetek ustawowych. W szczególności nie wyjaśnili, czym miał być wskazany przez nich „dzień wpłaty”, natomiast w aktach brak odpisów dokumentów dotyczących dnia 31 grudnia 2019 roku. Sąd przyjął zatem za zasadne zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od najwcześniejszego możliwego terminu, mając na uwadze brzmienie art. 205c ust. 2 Prawa lotniczego, czyli od dnia 23 sierpnia 2019 roku.

Wobec tego, w pkt I. wyroku, zasądził od pozwanej łącznie na rzecz powodów kwotę 500,00 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty, natomiast w pozostałej części, jak w pkt II. wyroku, powództwo zostało oddalone. Tym samym, strona powodowa wygrała niniejszy spór w około 31%, zaś w pozostałych 69% go przegrała.

Zgodnie z art. 100 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

W niniejszym postępowaniu, tylko strona pozwana korzystała z reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego. Tym samym, suma kosztów postępowania, uiszczona w sprawie, wynosiła 2217,00 zł, na którą złożyły się następujące należności: 1800,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego należnego stronie pozwanej, zgodnie z § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 265); 400,00 zł tytułem opłaty od pozwu oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – poniesionej przez stronę pozwaną.

Uwzględniając poniesione przez strony koszty oraz stosunek, w jakim powodowie wygrali spór, w pkt III. wyroku zasądzono od powodów solidarnie na rzecz pozwanej spółki kwotę 886,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 333 § 3 k.p.c., sąd może na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę. Na tej podstawie, w pkt IV. wyroku, wyrokowi w pkt I. nadano rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 500,00 euro.

W związku z powyższymi rozważaniami, orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć powodom, każdemu z osobna.

asesor sądowy

Daniel Pomierski