Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

postanowienia wstępnego z dnia 18 maja 2022 roku

Wnioskodawca J. J. we wniosku z dnia 24.11.2020 r. wniósł o zniesienie współwłasności lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego przy ul. (...), objętego księgą wieczystą nr (...), poprzez przyznanie tej nieruchomości w całości uczestniczce A. J. za stosowną spłatą.

Dodatkowo domagał się ustalenia, że w skład majątku dorobkowego wchodzą wyszczególnione przez niego ruchomości jak również środki pieniężne oraz wniósł o podział majątku wspólnego w sposób zaproponowany we wniosku Wysunął także żądanie zobowiązania uczestniczki do zwrotu na jego rzecz, w terminie 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, ruchomości wyszczególnionych w pkt. 5-tym wniosku, stanowiących jego majątek osobisty.

W uzasadnieniu wniosku w zakresie zniesienia współwłasności lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego przy ul. (...), objętego księgą wieczystą nr (...), J. J. wskazał, iż lokal ten został nabyty przez strony po połowie w dniu 22 sierpnia 2014 r., jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego.

W odpowiedzi na wniosek (k. 84-106) uczestniczka A. M. (poprzednio J.) również wniosła o przyznanie jej na wyłączną własność lokalu mieszkalnego przy ul. (...), objętego księgą wieczystą nr (...). Wniosła dodatkowo o wydanie postanowienia wstępnego w przedmiocie uzgodnienia treści księgi wieczystej nr (...) z rzeczywistym stanem prawnym w ten sposób, iż w dziale II zostanie wpisana własność w udziale (...).000 części na rzecz uczestniczki a w 2625/10/000 części na rzecz wnioskodawcy.

W uzasadnieniu tego żądania A. M. wskazała, iż strony zakupiły mieszkanie przy ul. (...) w K. w 2014 r. (przed zawarciem związku małżeńskiego) za kwotę 425.246,42 zł. Mimo, że w treści aktu notarialnego wskazano, że kupujący kupują lokal w równych udziałach, po ½ części, to jednak w rzeczywistości, to uczestniczka zapłaciła z majątku osobistego lwią część ceny nieruchomości. Otóż, uczestniczka wpłaciła na poczet lokalu łącznie kwotę 253.659,78 złotych. Pieniądze na ww. nieruchomość pochodziły z jej majątku osobistego - składały się na nią: darowizna od babki (100.000,00 zł), cena sprzedaży działki odziedziczonej po dziadku (131.000,00 zł), kwota odszkodowania od Gminy Ł. za działkę stanowiącą własność uczestniczki (21.576,00 zł), kwota pochodząca z likwidacji książeczki oszczędnościowej uczestniczki w (...) S.A. (1.083,78 zł), a także prywatne oszczędności uczestniczki.

Pozostała część ceny nabycia nieruchomości została przez strony pokryta z zaciągniętego w banku (...) S.A. w W. kredytu. Strony w dniu 2 czerwca 2014 r. zawarły umowę kredytu mieszkaniowego Własny K. hipoteczny, w ramach której otrzymali kwotę120.000,00 złotych kredytu, którą następnie wydatkowali częściowo na zakup nieruchomości, a częściowo na jej remont. W dniu 18 lutego 2019 r. spłaciły zaciągnięty kredyt. Tym samym, z kwoty 425.246,42 złotych uczestniczka z własnego majątku zapłaciła kwotę 253.659,78 złotych. Dodatkowo, z racji, że zaciągnięty w (...) S.A. w W. kredyt bankowy spłacony został w całości w czasie trwania małżeństwa, to połowa zapłaconej kredytu kwoty stanowi również jej wkład. Sumarycznie więc, uczestniczka wpłaciła 313.659,78 złotych z 425.246,42 złotych pełnej ceny, a wnioskodawca jedynie 111.586,64 zł. Tym samym rzeczywiste udziały w nabytej nieruchomości przedstawiają się następująco: (...) (73,75%), a wnioskodawcy (...) (26,25%). Z tego też względu, żądanie spłaty na rzecz wnioskodawcy kwoty odpowiadającej wartości 1/2 nieruchomości jest nieuzasadnione.

Uczestniczka zaznaczyła, iż możliwość dochodzenia w ramach postępowania o zniesienie współwłasności oraz podział majątku wspólnego w oparciu o art. 618 § 1 k.p.c. roszczenia z tytułu uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym została przesądzona w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz w doktrynie postępowania cywilnego, gdzie wskazano, że: „Do drugiej grupy należą: spory o ustalenie czy danej osobie w ogóle przysługuje status współwłaściciela we wspólnej rzeczy (a więc spór o ustalenie prawa rozstrzygany "normalnie" w trybie procesowym art. 189 KPC) oraz spory o rzeczywistą wysokość udziału w przedmiocie współwłasności (por. uchwała SN z 5.4.1979 r., III CZP 1I79, OSNCP 1979, Nr 12, poz. 229, z glosą S. Breyera, OSPiKA 1980, Nr 3, poz. 52). Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 10.04.2014 r. (IV CSK 474/1 3 ), sporem o własność w rozumieniu art. 618 § 1 k.p.c. jest spór między współwłaścicielami, którego rozstrzygnięcie przesądzi o tym, że uczestnik postępowania nie jest współwłaścicielem lub jego udział jest inny niż twierdzi. Jako przykłady z bogatego orzecznictwa można podać m.in.: spory o istnienie współwłasności rzeczy ruchomej, o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (post. SN z 14.12.1981 r., I CZ 101/81, OSNCP 1982, Nr 11-12, poz. 172; uzasadnienie uchwała SN z 29.1.1995 r., III CZP 175/92, OSNCP 1993, Nr 6, poz. 111), spory między współwłaścicielami co do ważności umowy darowizny udziału w rzeczy wspólnej (por. uchwała SN z 19.12.1986 r., III CZP 92/86, OSNCP 1988, Nr 1, poz. 9), spory wynikające z zarzutu któregokolwiek ze współwłaścicieli, że nabył on rzecz w całości przez zasiedzenie (por. uchwała PSIC SN z 15.12.1969 r., III CZP 12/69, OSNCP 1970, Nr 3, poz. 39; wcześniej odmiennie w uchwała SN z 10.11.1966 r., III CZP 90/66, OSPiKA 1967, Nr 11, poz. 257, z glosą krytyczną B. Dobrzańskiego), przemilczenie lub uwłaszczenie- A. G.-B. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom I B. Komentarz. Art. 425-729, W. 2020.

Uczestniczka, chcąc uregulować kwestię własności przedmiotowego lokalu, postanowiła rozstrzygnąć ją w ramach niniejszego postępowania.

W odpowiedz na żądanie uczestniczki uzgodnienia treści księgi wieczystej nr (...) z rzeczywistym stanem prawnym wnioskodawca wniósł o jego oddalenie (K. 183-190). Wskazano, iż zgodnie z treścią aktu notarialnego - umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz umowy przeniesienia własności z dnia 22 sierpnia 2014 r. Rep. A Nr 1788/2014, będącego podstawą nabycia ww. nieruchomości, strony nabyły własność w udziałach wynoszących po 1/2 części lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej. Strony zawierając ww. umowę w sposób skuteczny złożyły oświadczenia woli. W rezultacie uznać należy, iż uczestniczka stara się dowodzić przeciw osnowie aktu notarialnego, co uznać należy za niedopuszczalne. Wskazano na zakaz dowodowy sprecyzowany w treści art. 247 k.p.c. zgodnie z którym „dowód ze świadków lub z przesłuchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu obejmującego czynność prawną może być dopuszczony między uczestnikami tej czynności tylko w wypadkach, gdy nie doprowadzi to do obejścia przepisów o formie zastrzeżonej pod rygorem nieważności i gdy ze względu na szczególne okoliczności sprawy sąd uzna to za konieczne” . Tym samym ustawodawca wprowadził jako zasadę zakaz prowadzenia dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu, jeżeli dokument obejmuje czynność prawną zdziałaną pomiędzy stronami. Powyższe rozwiązanie wynika z założenia, że strony właśnie przez sporządzenie dokumentu nie chciały, aby oceniać ich czynność prawną dowodem z zeznań świadków lub z przesłuchania stron, gdyż wynik tych dowodów może być niepewny i wątpliwy.” (tak w: A. Góra - Błaszczykowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom I A. Komentarz. Art. 1-42412, Warszawa 2020).

Jednocześnie wnioskodawca zaprzeczył, aby udział stron w nabyciu nieruchomości o której mowa miał przedstawiać się w sposób wskazany przez uczestniczkę. J. J. wskazał, iż jak wynika z treści potwierdzeń wykonania przelewów kolejno z dnia 28 sierpnia 2013 r. oraz dnia 11 sierpnia 2014 r. przedstawionych przez uczestniczkę, wkład własny oraz zadatek na zakup ww. nieruchomości co prawda został uiszczony z rachunku bankowego uczestniczki, jednak z treści tych dokumentów jednoznacznie wynika, iż wkład własny oraz zadatek zostały uiszczone przez obie strony niniejszego postępowania (tytuły przelewów).

Z daleko posuniętej ostrożności procesowej wnioskodawca wyjaśnił, iż faktycznie uczestniczka otrzymała darowiznę od swojej babci w kwocie 100.000 zł, jednak wnioskodawca otrzymywał od swoich rodziców sukcesywnie stosowne darowizny pieniężne przeznaczone w całości na koszty związane z wykończeniem oraz umeblowaniem lokalu mieszkalnego nabytego przez strony (lokal ten bowiem nabyty został w stanie deweloperskim i jego wykończenie oraz umeblowanie zostało w całości sfinansowane ze środków własnych wnioskodawcy oraz ze środków otrzymanych w darowiźnie od jego rodziców) oraz spłatą zaciągniętego przez nich kredytu, a niemal w całości spłaconego ze środków uzyskanych w darowiźnie od rodziców wnioskodawcy.

Niespornym w sprawie jest:

W dniu 22 sierpnia 2014 r. na mocy aktu notarialnego - umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz umowy przeniesienia własności, Rep. A Nr 1788/2014, strony nabyły własność lokalu mieszkalnego przy ul. (...), objętego aktualnie księgą wieczystą nr (...). w udziałach wynoszących po 1/2 części lokalu mieszkalnego wraz ze związanym z nim udziałem w nieruchomości wspólnej. Lokal został nabyty za kwotę 425.246,42 zł.

Strony zawarły związek małżeński w dniu 27 czerwca 2015 r., zaś wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 24.08.2020 r. orzekający rozwód strony (sygn. XI C 2593/19) uprawomocnił się w dniu 1 września 2020 r. (patrz: k. 40).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Aktem notarialnym z dnia 13 lutego 2014 r., Rep A 643/2014, A. M. sprzedała działkę nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...), za kwotę131.000,00 zł.

Na mocy ugody z dnia 21 lutego 2014 r. Gmina Ł. zobowiązała się zapłacić A. M. do dnia 28.02.2014 r. kwotę 21.576,00 zł tytułem odszkodowania za przejście na własność Gminy Ł. prawa własności działek nr (...) położonych w Ł..

W dniu 7 maja 2014 r. babcia A. M. poczyniła na jej rzecz darowiznę w kwocie 100.000,00 zł, która została zgłoszona do Urzędu Skarbowego.

W dniu 2 września 2014 r. uczestniczka wystąpiła o likwidację swojej książeczki oszczędnościowej w (...) S.A. w W. (likwidacja nastąpiła do dnia 16.09.2014 r.) i otrzymała z tego tytułu kwotę 1.083,78 zł.

/dowód: polecenie przelewu z dnia 7.05.2014 r. - k. 126, formularz SD-Z2 - k. 122-125, akt notarialny z dnia 13.02.2014 r., Rep A 643/2014 - k. 127-133, polecenie przelewu z dnia 13.02.2014 r. – k. 136, ugoda z dnia 21 lutego 2014 r. - k. 134, protokół z dnia 21.02.2014 r. - k. 135, wniosek o likwidację z dnia 2.09.2014 r. – k. 138, zeznania wnioskodawcy – k. 524-526, zeznania uczestniczki, k. 526-528, k. 533-536, k. k. 537-538/

W dniu 2 czerwca 2014 r. strony w zawarły umowę kredytu mieszkaniowego Własny K. hipoteczny, w ramach której otrzymali kwotę120.000,00 złotych kredytu, którą następnie wydatkowali częściowo na zakup nieruchomości, a częściowo na jej remont. W czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej strony spłaciły zaciągnięty kredyt (ostatecznie w 2019 r.).

/dowód: umowa o kredyt – k. 139-145, aneks nr (...) – k. 146, wniosek o całkowitą spłatę kredytu – k. 148, 2019 r.

W dniu 28 sierpnia 2013 r. z konta uczestniczki został uiszczony zadatek w wysokości 42.900,00 zł na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K.. Przelew został oznaczony jako zadatek, i wskazano dane osobowe obu stron.

/dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 28.08.2013 r. – k. 121/

W dniu 11 sierpnia 2014 r. z konta uczestniczki została uiszczona kwota 266.100,00 zł jako wkład własny na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K.. Przelew został oznaczony jako wkład własny, i wskazano dane osobowe obu stron.

/dowód: potwierdzenie przelewu z dnia 11.08.2014 r. – k. 120/

Zarówno przez zakupem lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K. jak i po jego zakupie a także po zawarciu małżeństwa przez strony, rodzice wnioskodawcy oraz jego brat M. wspierali go finansowo. Powyższe środki pieniężne głównie były przeznaczane na wykańczanie i remont lokalu.

W dniu 20 sierpnia 2013 r. M. J., brat wnioskodawcy, przelał na jego rzecz kwotę 20.000 zł

W dniu 12 sierpnia 2014 r. Z. J., ojciec wnioskodawcy, przelał na rzecz syna kwotę 30.000 zł

W dniu 25 czerwca 2015 r. H. J., matka wnioskodawcy, przelała na rzecz syna kwotę 4.000 zł

W dniu 21 października 2015 r. Z. J., ojciec wnioskodawcy, wypłacił z konta 9.000 zł

/dowód: lista operacji – k. 277, potwierdzenie przelewu – k. 276, lista operacji – k. 278, potwierdzenie wypłaty – k. 274-275, zeznanie świadka Z. J. – k. 378-381 zeznania wnioskodawcy – k. 524-526/

Matka uczestniczki wspierała strony drobnymi kwotami.

/dowód: zeznania świadka M. M. (2) – k. 475-477/

W mailu z dnia 22 lipca 2019 r. wysłanym przez wnioskodawcę do uczestniczki przed wszczęciem postępowania wnioskodawca wskazał, odnosząc się do rozliczenia mieszkania, iż udział finansowy uczestniczki wynosił 220.000 zł a wnioskodawcy 90.000 zł

/dowód: mail z dnia 22 lipca 2019 r. - k. 174/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony oraz dokumentów zalegających w aktach spółdzielczych dotyczących przedmiotowego lokalu. Autentyczność dokumentów nie była kwestionowana przez strony.

Ponadto Sąd oparł się na zeznaniach świadków M. M. (2) oraz Z. J. oraz na zeznaniach stron, ale tylko w takim zakresie, w którym korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym.

W zakresie zeznań świadka M. M. (2) Sąd nie uznał za wiarygodne zeznań w zakresie pochodzenia środków przeznaczonych na zakup samochodu użytkowanego aktualnie przez uczestniczkę. M. M. (2) w swoich zeznaniach na piśmie wskazała (k. 477), iż samochód kosztował 13.300 zł, zaś wszystkie środki pieniężne na jego zakup pochodziły od niej. Tymczasem sama uczestnika przyznała, iż samochód kosztował ok. 13.000 zł, przeznaczyła na zakup tego samochodu kwotę 10.000 z majątku wspólnego stron, resztę dołożyła jej mama. Z powyższego wynika, że M. M. (2), matka uczestniczki, przeznaczyła na ten cel kwotę ok. 3.000 zł.

Zeznania świadka Z. J. Sąd uznał za wiarygodne w tej części, w której pokrywały się z innymi dowodami. Zostało wykazane, że Z. J. z żoną i synem M. wspierali wnioskodawcę, głównie w zakresie wykańczania mieszkania. Nie zostało wykazane, iż środki te były przeznaczone na spłatę kredyt, w każdym razie nie wykazano w jakiej wysokości. Jest prawdopodobne, iż jakieś środki od rodziny wnioskodawcy były przeznaczane na spłatę kredytu, ale nie wiadomo w jakiej części. Sama uczestniczka nic o tym nie wiedziała. Faktem jest, że są wykazane inne wpłaty rodziców bądź brata wnioskodawcy na jego rzecz, ale trudno przesądzić na co zostały przeznaczone. Natomiast Sąd uznał za wiarygodne zeznanie, iż środki na wpłatę zadatku w wysokości 42.900 zł pochodziły, przynajmniej częściowo, z darowizn rodziny wnioskodawcy. Jak wynika z potwierdzenia przelewu (k. 121) zadatek został zapłacony 28.08.2013 r. W tym czasie uczestniczka nie dysponowała jeszcze środkami własnymi pochodzącymi min: ze sprzedaży działki nr (...) (kwota: 131.000,00 zł), z zapłaty odszkodowania za przejście na własność Gminy Ł. prawa własności działek nr (...) (kwota 21.576,00 zł) czy z darowizny przez babcie kwoty 100.000,00 zł. Nie dysponowała tym bardziej kwotą z likwidacji książeczki mieszkaniowej, którą mogła uzyskać już po zakupie mieszkania. Natomiast jak wynika z listy operacji na koncie (k. 277) - w dniu 20.08.2013 r. (na osiem dni przez wpłatą zadatku) brat wnioskodawcy przelał mu 20.000 zł. Logicznym jest, iż kwota ta została przeznaczona na wpłatę zadatku.

Sąd nie uznał za wiarygodne zeznań wnioskodawcy w zakresie, w którym wskazywał (k. 524), iż pierwsza wpłata na poczet zakupu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K. została pokryta darowizną jego rodziców. Wnioskodawca nie doprecyzował co rozumie przez „pierwszą wpłatę”, natomiast Sąd odniósł to twierdzenie do wpłaty własnej stron. Potwierdzenie przelewu na wkład własny opiewa na kwotę 266.100,00 zł i zostało dokonane w dniu 11 sierpnia 2014 r. Już wtedy strony dysponowały środkami pieniężnymi w wys. 120.000,00 zł pochodzącymi z kredytu (umowa kredytu została podpisana w dniu 2.06.2014 r., zaś - wedle 6 pkt. 1 umowy - kredyt w całości miał być wypłacony do 30.07.2014 r.). Dodatkowo uczestniczka dysponowała w tym czasie środkami własnymi pochodzącymi min: ze sprzedaży działki nr (...) (kwota: 131.000,00 zł), z zapłaty odszkodowania za przejście na własność Gminy Ł. prawa własności działek nr (...) (kwota 21.576,00 zł) czy z darowizny przez babcie kwoty 100.000,00 zł. Logicznym jest, zdaniem Sądu, przyjęcie, iż strony wykorzystały środki z kredytu oraz posiadane (w tym przypadku przez uczestniczkę) większe środki. Takie działania składają się w logiczną całość. Co prawda w dniu 12 sierpnia 2014 r. Z. J., ojciec wnioskodawcy, przelał na rzecz syna kwotę 30.000 zł, ale było to dzień po zapłacie zadatku. Być może pieniądze to zostały przeznaczone na dalsze wpłaty, albo na remont i wykańczanie mieszkania, ale Sąd – w oparciu o materiał dowody, którym dysponuje – nie jest w stanie przesądzić tej kwestii.

Zeznania uczestniczki Sad uznał za wiarygodne prawie w całości, gdyż jej zeznania znajdują potwierdzenie w przedkładanych przez nią dokumentach. Poza tym zarówno świadek M. M. (2) jak i Z. J. przyznawali, iż uczestniczka przeznaczyła niejako „od razu” na zakup mieszkania znaczną kwotę. Z. J. min. tym tłumaczył fakt przekazywania wnioskodawcy darowizn pieniężnych (obok chęci równego traktowania wszystkich synów, gdyż dwóm pozostałym też finansowo pomógł). Znamiennym jest mail samego wnioskodawcy do uczestniczki z dnia 22 lipca 2019 r. (k. 174), a zatem przed wniesieniem sprawy do Sądu, w którym wnioskodawca przyznaje w zakresie rozliczenia mieszkania, iż wkład własny był rozłożony w ten sposób, że udział finansowy uczestniczki wynosił 220.000 zł a wnioskodawcy 90.000 zł Oznacza to, ze w kwocie 310.000,00 zł udział wnioskodawczyni wynosił 70,96%. Okoliczności te potwierdzają zeznania uczestniczki o większym jej finansowym udziale w zapłacie za mieszkanie. Natomiast Sąd nie uznał za wiarygodne twierdzenie uczestniczki, iż na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K. przeznaczyła również środki uzyskane z likwidacji książeczki mieszkaniowej. Przeczą temu dokumenty. Mieszkanie zostało bowiem zakupione w dniu 22.08,2014 r., zaś uczestniczka dopiero w dniu 2 września 2014 r. wystąpiła o likwidację swojej książeczki oszczędnościowej w (...) S.A. w W. (likwidacja nastąpić miała do dnia 16.09.2014 r.).

Sąd zważył co następuje:

Żądanie uczestniczki uzgodnienia treści księgi wieczystej nr (...) z rzeczywistym stanem prawnym w ten sposób, aby w dziale II wpisać własność w udziale (...).000 części na rzecz uczestniczki a w 2625/10/000 części na rzecz wnioskodawcy nie mogło zostać uwzględnione.

Niewątpliwie w toku postepowania o zniesienie współwłasności istnieje możliwość dochodzenia, w oparciu o art. 618 § 1 k.p.c., roszczenia z tytułu uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Zgodnie z tym przepisem, w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Rozstrzygając spór o prawo żądania zniesienia współwłasności lub o prawo własności, sąd może wydać w tym przedmiocie postanowienie wstępne. Postępowanie w przedmiocie uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest sporem o własność, wiec nie ulega wątpliwości, iż może być taka sprawa rozpoznawana w toku postępowania o zniesienie współwłasności.

Sąd jednak stoi na stanowisku, iż aktualny stan księgi wieczystej prowadzonej dla lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego przy ul. (...) w K. (kw nr (...)) jest zgodny z rzeczywistym stanem prawnym.

Stosownie do art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Umowa taka składa się z co najmniej dwóch oświadczeń woli składanych przez strony umowy. Umowa sprzedaży to jedna z umów przenoszących prawa (obok np. umów zamiany, darowizny, deweloperskiej, dostawy) i zostaje zawarta w chwili złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli sprzedawcy i kupującego. Tym samym istotne są zarówno oświadczenia woli sprzedającego jak i nabywcy, a oświadczenia te muszą być zgodne.

Oświadczenie woli jest pojęciem zdefiniowanym w art. 60 kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego brzmieniem, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli za pomocą formy elektronicznej.

Ważne jest, aby dane zachowanie w konkretnym kontekście sytuacyjnym było możliwe do zinterpretowania zgodnie z wolą osoby składającej takie oświadczenie. W tym celu art. 60 kodeksu cywilnego przewiduje wymóg ujawnienia woli w sposób dostateczny, a zatem w taki sposób, aby dać innym osobom możliwość prawidłowego zrozumienia składanego oświadczenia. W niektórych przypadkach przepisy mogą uzależniać ważność składanych oświadczeń woli od złożenia ich w szczególnej formie. I tak, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Często także same strony w umowie postanawiają, że dla ważności oświadczeń składanych w ramach tej umowy wymagane jest zachowanie wskazanej formy. Nierzadko zdarza się, że powstaje spór co do tego, w jaki sposób dane oświadczenie woli powinno zostać zinterpretowane. Z pomocą w rozstrzygnięciu tej kwestii przychodzi art. 65 kodeksu cywilnego, wedle którego oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje (§ 1) oraz że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ 2).

Przeprowadzane postępowanie nie wykazało, zdaniem Sądu, aby sprzedający chciał sprzedać uczestniczce lokal w większym udziale niż wnioskodawcy. Również nie wykazało, ażeby wolą stron kupujących było nabycie lokalu w innych udział, niż udziały wynikające z zapisów w akcie notarialnym. Zgodnym zamiarem stron było, wbrew temu co twierdzi teraz uczestniczka, przeniesienie na rzecz stron prawa do lokalu przy ul. (...) w K. w udziałach po połowie, żaden dowód przeprowadzony w sprawie nie wykazał, ażeby sprzedawca miał inny zamiar w tym zakresie. Wnioskodawca potwierdził, że chciał nabyć nieruchomość w połowie, a uczestniczka nie udowodniła, iż w dacie zawarcia umowy jej wola kształtowała się odmiennie. Wola kupujących została ujawniona w sposób dostateczny, poprzez zakomunikowanie, iż nabywają lokal w udziałach po ½ części. Niewątpliwie uczestniczka przeznaczyła na zakup lokalu większą kwotę niż wnioskodawca, ale obie strony o tym wiedziały przy zawarciu umowy, i taki sposób wydatkowania pieniędzy na ten cel wynikał z ich wzajemnych ustaleń i porozumienia.

Niewątpliwie przed zawarciem w dniu 22.08.2014 r. umowy nabycia lokalu przy ul. (...) w K. uczestniczka dysponowała kwotą ok. 250.000,00 zł (131.000,00 zł + 21.576,00 zł + 100.000,00 zł = 252.576,00 zł). Jest bardzo prawdopodobne, a wręcz pewne, iż przeznaczyła lwią część tej kwoty na zakup tego lokalu. Najbardziej dla Sądu przekonywujące są kwestie przyznane przez wnioskodawcę w czasie, gdy jeszcze sprawa się nie toczyła. W mailu samego wnioskodawcy do uczestniczki z dnia 22 lipca 2019 r. (k. 174) wnioskodawca przyznał, odnosząc się do rozliczenia mieszkania i wkładów własnych stron, że udział finansowy uczestniczki wynosił 220.000 zł a wnioskodawcy 90.000 zł Oznacza to, ze w kwocie 310.000,00 zł udział uczestniczki wynosił 70,96%. Tym samym zostało, zdaniem Sądu, udowodnione, iż uczestniczka wydatkowała na zakup mieszkania prawie 71% ceny nabycia. Okoliczność ta jednak nie wpływa na stwierdzenie, że w takiej samej części nabyła własność lego lokalu. Zgodne zamiary wszystkich stron umowy z dnia 22.08.2014 r. były bowiem takie, iż własność lokalu przy ul. (...) w K. zostanie przeniesiona na wnioskodawcę i uczestniczkę po połowie.

Nieco inna sytuacja zachodzi, gdy w czasie trwania małżeństwa jeden z małżonków nabędzie np. nieruchomość tylko na swoją rzecz. Wówczas rzecz nabyta wchodzi do majątku wspólnego. Wynika to uregulowania zawartego w art. 31 § 1 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wedle którego - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Tym samym wszystko co nabył choćby jeden z małżonków w czasie trwania małżeństwa wchodzi do majątku wspólnego, chyba że zostało wykazane, że nabycie zostało dokonanego za środki pochodzące z majątku osobistego nabywającego małżonka. Zgodnie z art. 33 k.r.i.o. do majątku osobistego każdego z małżonków należą min. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił czy przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Wejście do majątku wspólnego następuje zatem z mocy prawa i nie zależy od woli, a nawet świadomości małżonka nabywającego określony składnik majątkowy. Z tego względu przystąpienie do umowy sprzedaży wyłącznie jednego małżonka nie wyklucza uznania, że nabywana nieruchomość weszła do majątku wspólnego. Nie to, czy jeden lub oboje z małżonków przystąpili do umowy i nie treść złożonego oświadczenia co do pochodzenia środków ale to z jakiego faktycznie źródła pochodziły środki finansowe na nabycie składnika majątkowego jest decydujące dla ustalenia, czy składnik ten wszedł do majątku wspólnego, ale przesądza o tym przepis prawa .

W okolicznościach niniejszej sprawy rzecz przedstawia się zupełnie inaczej, nie ma przepisu prawa przesądzającego, że osoba, która wydatkuje większą kwotę za np. nieruchomość, nabywa ją w większym udziale. Decydujące są wola i zgodny zamiar stron.

W niniejszym przypadku nie wykazano, ażeby wola i zgodny zamiar stron był odmienny od tego, który został określony umową z dnia 22.08.2014 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Celem powyższej regulacji jest przyznanie ochrony procesowej osobie, której interesy mogą być naruszone w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a stanem prawnym występującym w rzeczywistości.

W niniejszej sprawie nie zachodzi niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a stanem prawnym występującym w rzeczywistości.

Powyższe musiało skutkować oddaleniem wniosku uczestniczki o uzgodnienie treści księgi wieczystej.

Sąd jednak zauważa i widzi pewną sprzeczność w działaniach wnioskodawcy, który w zasadzie przed wszczęcie postepowania przyznaje, że udział finansowy uczestniczki przy nabyciu lokalu przy ul. (...) w K. był zdecydowanie większy nie jego udział a teraz domaga się spłaty odpowiadającej połowie wartości mieszkania. Sąd ma jednak na uwadze, że powyższe działania mogą być oceniane przez pryzmat art. 5 kodeksu cywilnego oraz zasad współżycia społecznego, przy ustalaniu kwot ewentualnych spłat czy dopłat.