Pozwem z dnia 7 października 2020 roku powód (...) S.A. z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 2.756,39 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 492 zł od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 2.264,39 zł od dnia 11 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za szkodę poniesioną na pojeździe w zdarzeniu komunikacyjnym, a nadto o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Powód wskazał, że wierzytelność, której dochodzi w niniejszej sprawie nabył w drodze cesji od (...) sp. z o.o. z siedzibą w O., która to spółka z kolei nabyła przedmiotową wierzytelność od J. C. (1).
W dniu 29 października 2020 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowy w Trzciance wydał w przedmiotowej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając roszczenie powoda w całości.
Pismem z dnia 23 listopada 2020 r. (k. 40-43) pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniosło sprzeciw na pozew, wnosząc w nim o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany wskazał, że okolicznościami spornymi w niniejszej sprawie jest zakres uszkodzeń oraz wysokość odszkodowania. Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda, kwestionując umowę cesji wierzytelności.
Pismem z dnia 6 października 2021 roku (k.128) powód rozszerzył powództwo o kwotę 429,41 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 11 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwo również w rozszerzonej części (k.134).
Pismem z dnia 17 grudnia 2021 roku pozwany zakwestionował autentyczność podpisów pod umowami cesji wierzytelności i wniósł o zobowiązanie powoda do złożenia oryginałów umów cesji wierzytelności (k.139).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 9 stycznia 2019 roku doszło do kolizji drogowej z udziałem samochodu osobowego marki A. o numerze rejestracyjnym (...), stanowiącym własność J. C. (2), czego skutkiem była szkoda na powyższym samochodzie. Sprawca kolizji w momencie powstania szkody był ubezpieczony u pozwanego od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność za to zdarzenie na zasadzie umowy ubezpieczenia OC. W wyniku tego zdarzenia w samochodzie marki A. o numerze rejestracyjnym (...) uszkodzeniu uległy: drzwi tyle prawe, zestaw uszczelek krawędzi drzwi tylnych, folia drzwi tylnych prawych, błotnik tylny prawy, obręcz koła tylnego prawego, opona tylna prawa, zawór opony tylnej prawej.
Dowód: bezsporne, nadto: akta szkody – płyta cd., opinia biegłego T. W.– k.104
Poszkodowany w dniu 9 stycznia 2019 roku dokonał zgłoszenia szkody, którą pozwany zarejestrował pod numerem (...). (...) S.A. z siedzibą w W. wykonał na potrzeby likwidacji szkody kosztorys naprawy uszkodzonego pojazdu marki A. (...) o numerze rejestracyjny: (...), wyceniając koszt jego naprawy na kwotę 1302,00 zł. Na wysokość odszkodowania składa się kwota 228,17 zł tytułem kosztów części zamiennych, kwota 426,56 zł tytułem prac blacharskich i mechanicznych, kwota 402,63 zł tytułem materiałów lakierniczych oraz kwota 244,65 tytułem kosztów prac lakierniczych. Poszkodowanemu wypłacono łącznie 10 stycznia 2019 roku kwotę 1.302,01 zł.
Dowód: bezsporne, nadto: ustalenie wysokości szkody – akta szkody płyta cd , kalkulacja naprawy – akta szkody – płyta c, zeznania świadka J. C. (2) – k. 70, 71
Realny koszt naprawy uszkodzeń powstałych w samochodzie A. (...) nr rej. (...) w wyniku zdarzenia z dnia 10 stycznia 2019 roku przy zastosowaniu technologii producenta pojazdu oraz przy użyciu wyłącznie oryginalnych części zamiennych ocechowanych znakiem jakości O wyniósł 3995,81 zł brutto.
Dowód: opinia biegłego T. W. – k. 104
Pismem z dnia 17 czerwca 2020 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.264,39 zł stanowiącej odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia następującego po dniu wydania decyzji płatniczej do dnia zapłaty i kwoty 492 zł z ustawowymi odsetkami w terminie 14 dni od doręczenia wezwania. Pozwany odmówił zapłaty.
(bezsporne; nadto dowód: pismo z dnia 17 czerwca 2020 r. k. 13-14
Do chwili zamknięcia rozprawy pozwany nie uiścił żadnej kwoty tytułem należności, objętej żądaniem pozwu w niniejszym postępowaniu.
W ustaleniu powyższego stanu faktycznego Sąd oparł się na zgromadzonych w sprawie dokumentach powołanych powyżej, których autentyczność i wiarygodność nie była kwestionowana przez strony procesu ani przez Sąd oraz na zeznaniach świadka J. C. (2). Sąd uznał także w całości za wiarygodną opinię biegłego sądowego w dziedzinie techniki samochodowej, rekonstrukcji wypadków drogowych i likwidacji szkód powypadkowych, wyceny wartości pojazdów samochodowych, jakości i kosztów napraw powypadkowych T. W., która miała na celu ustalenie wysokości szkody w samochodzie osobowym marki A. numer rejestracyjny (...) w oparciu o dokumentację zgromadzoną w sprawie.
W ocenie Sądu opinia sporządzona przez biegłego została sporządzona zgodnie z tezą dowodową, w sposób fachowy i rzetelny. Jest ona spójna, logiczna i zrozumiała. Ustalenie wysokości szkody dokonane zostało w systemie eksperckim A.. Dodatkowo żadna ze stron procesu nie zdołała skutecznie zakwestionować opinii sporządzonej przez biegłego.
Sąd w całości uwzględnił zeznania świadka J. C. (3) (k.70, 71), który przedstawił proces likwidacji szkody i naprawy samochodu.
Podkreślić należy, że przedłożone przez stronę powodową dokumenty w postaci umów cesji wierzytelności wraz załączonymi pełnomocnictwami i odpisami KRS były w ocenie Sądu niewystarczające dla realizacji celów określonych w art. 6 k.c., a w szczególności stwierdzenia, iż przedmiotowe umowy cesji są ważne i zostały zawarte.
Sąd zważył co następuje:
W niniejszej sprawie powód (...) spółka akcyjna z siedzibą we W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. kwoty 3185,80 zł z określonymi odsetkami, z czego kwoty 2.693,80 zł tytułem odszkodowania za szkodę powstałą w samochodzie marki A. (...) nr rej. (...) wskutek zdarzenia drogowego z dnia 9 stycznia 2019 r., tj. dopłaty do odszkodowania wypłaconego przez zakład ubezpieczeń poszkodowanemu, którą to wierzytelność miał nabyć w drodze przelewu oraz kwoty 492 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy powyższego pojazdu.
Zgodnie z treścią art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (§ 1); wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2).
Mając na względzie stanowiska procesowe stron, rozstrzygnięcie
o zasadności wytoczonego powództwa wymagało w pierwszej kolejności poczynienia ustaleń w zakresie istnienia po stronie powoda czynnej legitymacji procesowej, tj. prawa do dochodzenia roszczenia z tytułu szkody komunikacyjnej. Dokonując oceny w tym zakresie należało zaś odnieść się do umowy cesji wierzytelności.
Fakt zawarcia umowy cesji wierzytelności powoduje, iż po stronie cesjonariusza powstaje czynna legitymacja procesowa w zakresie dochodzenia wierzytelności objętych umową. W takiej bowiem sytuacji stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie (cesjonariusz nabywa wierzytelność w takim zakresie i stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili dokonania przelewu), lecz zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela.
W niniejszej sprawie dla wykazania legitymacji czynnej powód załączył do pozwu kopię cesji wierzytelności z dnia 9 czerwca 2020 roku nr (...) między (...) Sp. z o.o. a (...) S.A. (k.15-16), kopię pełnomocnictwa od A. S. dla (...) S.A. (k.18), kopię przelewu wierzytelności nr (...) między J. C. (1) a (...) Sp. z o.o.. Żadna z kopii nie została potwierdzona za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika działającego w sprawie r.pr. W. Z.. Na wniosek pozwanego (k.139v) powód został wezwany do złożenia w terminie 14 dni w oryginale:
-umowy przelewu wierzytelności nr (...) zaopatrzonej dopiskiem „zawartej na podstawie oferty z dnia 09 06 2020 r. pomiędzy” oraz
- umowy przelewu wierzytelności nr (...) zaopatrzonej dopiskiem „zawartej na podstawie oferty z dnia 09-06-2020”
pod rygorem uznania za nieudowodnione, że takie umowy zostały zawarte. Wezwanie zostało doręczone dnia 13 stycznia 2022 roku. Powód w piśmie z dnia 20 stycznia 2022 roku (k.152) przekazał te kopie potwierdzone za zgodność z oryginał przez radcę prawnego W. Z., ale oryginałów nie przysłał (k.153-157). W sprzeciwie pozwany zakwestionował legitymację czynną powoda (k. 41), a potem rozwinął swoją argumentację (k.134) domagając się najpierw dołączenia brakującej strony umowy cesji, a następnie kwestionując autentyczność podpisów pod umową (k.139). Powód w tej sprawie mimo wyraźnego zobowiązania nie przedstawił oryginałów umów cesji i należy przyjąć, iż takie oryginały w ogóle nie istnieją. Tym samym powód nie udowodnił żadnymi środkami dowodowymi, że jakiekolwiek umowy cesji zostały zawarte. Powód jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i należy od niego oczekiwać podwyższonej staranności w zakresie wykazywania nabycia wierzytelności. Podobnie stwierdzić należy, że podpisy na przedstawionych kserokopiach i dokumentach potwierdzonych za zgodność z oryginałami i muszą prowadzić do wniosku, że podpisy w ogóle nie zostały pod tymi umowami oryginalnie nakreślone. Podpis (...) z umowy cesji z dnia 15 czerwca 2020 roku (k.15, 16), którą miała zostać przelana należność na rzecz powoda, z zawiadomienia dłużnika o przelewie wierzytelności z dnia 9 czerwca 2020 roku (k.17) i z umowy przelewu wierzytelności z dnia 9 czerwca 2020 roku nr 9040 (k.21-23) są na tyle identyczne, że z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, bez opinii biegłego, należy przyjąć, iż nie są to trzy nakreślone przez J. B. podpisy, a jest to jeden podpis, który został skopiowany i wklejony do tych dokumentów. Na tablecie też nie da złożyć dwóch identycznych podpisów, jeżeli w takiej formie umowy byłyby zawierane. Nie ma możliwości, aby osoba ta w taki identyczny sposób dała wyraz swoim oświadczeniom woli. Gdyby J. B. uczestniczyła w zawieraniu tych umów, to nie ma żadnego logicznego uzasadnienia, aby zamiast podpisać się pod umowami, wklejała swój podpis. Pozwala to wyciągnąć wniosek o całkowitej niewiarygodności tych kopii, w tym potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez radcę prawnego. Jeżeli byłyby to umowy ustne, to ich treść powinna być dowodzona zeznaniami stron tych umów, a takiego wniosku powód nie złożył. Skoro pełnomocnik potwierdza za zgodność przerobione dokumenty (bez autentycznych podpisów), nie można dać przymiotu wiarygodności takiemu potwierdzeniu w świetle art. 129§2 k.p.c.. Z pewnością w sprawie nie chodzi o podpisane elektronicznie dokumentu w świetle art. 78 1 k.c. Zatem nie ma dowodów, że (...) Sp. z o.o. wierzytelność od poszkodowanego nabył, podobnie nie ma dowodów, że (...) Sp. z o.o. wierzytelność powodowi sprzedał.
W konsekwencji zgromadzony materiał nie dawał podstawy do ustalenia, że powód skutecznie nabył wierzytelność wobec pozwanego. Nie mógł zatem skutecznie dochodzić zgłoszonego w pozwie roszczenia. Kształtując taką ocenę Sąd miał na względzie, iż legitymacja procesowa to uprawnienie do wytoczenia powództwa i popierania go w celu uzyskania ochrony praw podmiotowych własnych lub cudzych. Dany podmiot, aby móc wystąpić w danym procesie w charakterze strony, musi być podmiotem do tego właściwym, tzn. musi posiadać szczególną kwalifikację pozwalającą na wystąpienie z danym powództwem właśnie przez niego. Mianowicie, aby ochrona prawna mogła być przez sąd udzielona, musi ona być żądana na rzecz osoby, której służy dane uprawnienie materialne wobec innej osoby. O istnieniu czy braku legitymacji procesowej decyduje zatem prawo materialne na podstawie podanego w pozwie stanu faktycznego. Okoliczności na jakich opiera się legitymacja procesowa stron winny być w danej sprawie udowodnione tak, by sąd mógł dokonać na tej podstawie ustaleń faktycznych. Poczynione zaś w toku niniejszego postępowania ustalenia jednoznacznie prowadzą do wniosku, iż umowami przelewu wierzytelności, z przyczyn opisanych wyżej, powód nie mógł nabyć wierzytelności przysługującej wobec pozwanego.
Z tego powodu wobec niewykazania legitymacji czynnej przez powoda roszczenie musiało zostać oddalone.
O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 98 § 1kpc obciążając nimi powoda, jako stronę przegrywającą proces. Na koszty procesu składają się: opłata od pozwu ustalona na kwotę 200,- zł – uiszczona przez powoda, wydatki na poczet dowodu z opinii biegłego sądowego w łącznej wysokości 1837,16 zł zapłacone przez powoda oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustalone na kwotę 900 zł w oparciu o §15 ust. 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018r. poz. 265 z późniejszymi zmianami), a także opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 2 x 17,-zł. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł oraz odsetki ustawowe na podstawie art. 98 1 §1 k.p.c.
/-/ sędzia Piotr Chrzanowski
1.Odnotować w kontrolce uzasadnień.
2.Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:
- r.pr. W. Z..
3.Akta za 14 dni lub z apelacją.
T., dnia 1 czerwca 2022 roku
/-/ sędzia Piotr Chrzanowski