Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2022r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział II Cywilny- Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Irena Dobosiewicz (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2022r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko (...) S.A. w W.

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 14 stycznia 2022r. sygn. akt XIV C 684/20

orzeka:

I. oddala apelację,

II. zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 900 zł / dziewięćset / tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Irena Dobosiewicz

Sygn. akt II Ca 285/22

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. w pozwie przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą W. domagał się zapłaty od pozwanego kwoty 8 496,09 zł, z czego kwoty 8 004,09 zł tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22.12.2019 r. do dnia zapłaty, a kwoty 492,00 zł tytułem prywatnej ekspertyzy wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4.07.2019 r. do dnia zapłaty. Powód domagał się również zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Nakazem zapłaty z dnia 22 stycznia 2020r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz rozstrzygnął o kosztach procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 stycznia 2022r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo /pkt 1/; zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu /pkt 2/; nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 271, 70 zł tytułem zwrotu nieopłaconych kosztów sądowych / pkt 3/.

Sąd Rejonowy wydał rozstrzygnięcie w oparciu o następujące ustalenia i wnioski.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 7.04.2019 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki B. o nr rej. (...), którego właścicielem był K. B.. Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdów mechanicznych u pozwanego. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego poszkodowanemu wypłacono tytułem odszkodowania kwotę 9 175,50 zł. Powód zlecił wykonanie kosztorysu naprawy pojazdu rzeczoznawcy, który oszacował koszt naprawy na kwotę 17 179,59 zł brutto. W związku z przeprowadzeniem ekspertyzy powód poniósł koszt 492,00 zł. K. B. nie naprawił pojazdu i nie przywrócił go do stanu sprzed zdarzenia. W dniu 29.04.2019 r. zbył pojazd na rzecz D. T.. W dniu 25.10.2019 r. K. B. zawarł z (...) D. K. umowę przelewu wierzytelności przysługującej właścicielowi pojazdu względem ubezpieczyciela. W dniu 31.10.2019 r. D. K. scedował tę wierzytelność na (...) Sp. z o.o., zaś (...) Sp. z o.o. na mocy umowy z dnia 7.11.2019 r. przeniósł ją na powoda. Pismem z dnia 22.11.2019 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 9 175,50 zł. Uzasadniony koszt naprawy samochodu marki B. o nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 7.04.2019 r. przywracających pojazd do stanu poprzedniego przy użyciu oryginalnych części zamiennych, zgodnie ze wskazaną przez producenta technologią i według stawek roboczogodzin stosowanych w warsztatach miejsca zamieszkania poszkodowanego wynosił 17 682,87 zł brutto. Części zamienne jakości (...), których użycie pozwoliłoby na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, nie były dostępne na ryku.

W swych rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy ocenił, iż powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. W ocenie Sądu Rejonowego cesja dokonana w dniu 25.10.2019r. była nieskuteczna, wobec czego pozostałe dwie umowy przelewu również nie odniosły skutku i powodowi nie przysługuje w niniejszym procesie legitymacja czynna. W ocenie Sądu Rejonowego powód nie wykazał faktu skutecznego nabycia dochodzonej pozwem wierzytelności, albowiem w dacie cesji między właścicielem pojazdu, a D. K. poszkodowany K. B. nie był już właścicielem pojazdu – do cesji doszło w dniu 25 października 2019r., a poszkodowany zbył pojazd w dniu 29 kwietnia 2019r.

W apelacji od wyroku powód domagał się jego zmiany w całości poprzez zasądzenie kwoty 492 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2019r. do dnia zapłaty oraz 8.507, 37 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 lipca 2019r. do dnia zapłaty. Domagał się również zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Wydanemu orzeczeniu skarżący zarzucił:

I.  naruszenie art. 233§1 k.p.c. w zw. z art. 227 i 278 §1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę dowodu z opinii biegłego polegającą na pominięciu przedstawionych przez biegłego w opinii podstawowej wniosków, że wysokość kosztów naprawy samochodu poszkodowanego powstałych w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 7 kwietnia 2019r., niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu, w jakim znajdował się przed szkodą, wynosiła 17.682 zł;

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

a)  art. 361 w zw. z art. 509 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i niezasadne utożsamianie zbycia pojazdu ze zbyciem wierzytelności obejmującej szkodę w przedmiotowym pojeździe, a w konsekwencji stwierdzenie braku legitymacji czynnej;

b)  art. 361 §1 i 2 k.p.c. poprzez jego błędną wykładnię i w konsekwencji nieuwzględnienie powództwa co do kwoty 492 zł dochodzonej tytułem zwrotu kosztów opinii technicznej.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie jest zasadna, jakkolwiek z innych aniżeli przyjął Sąd Rejonowy przyczyn.

Sąd Rejonowy nie naruszył zasady swobodnej oceny dowodów z art. 233§1 k.p.c. i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w sprawie w zakresie niezbędnym do jej rozstrzygnięcia. Ustalenia te Sąd odwoławczy przyjął za podstawę swojego rozstrzygnięcia, nie aprobuje jednak Sąd Okręgowy rozważań natury prawnej w zakresie braku legitymacji czynnej powoda.

W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostawał fakt kolizji, do której doszło w dniu 7 kwietnia 2019r. z winy sprawcy posiadającego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdów mechanicznych u pozwanego. Bezspornym było, iż poszkodowany K. B., będący ówczesnym właścicielem pojazdu, zgłosił szkodę pozwanemu oraz że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany na mocy decyzji z dnia 3 lipca 2019r. wypłacił poszkodowanemu kwotę 9.175, 50 zł. W sprawie nie budziło wątpliwości, iż K. B. nie naprawił pojazdu i nie przywrócił go do stanu sprzed zdarzenia - natomiast w dniu 29 kwietnia 2019r. zbył pojazd na rzecz D. T. za kwotę 50.000zł. Następnie w dniu 25 października 2019r. (a zatem już po sprzedaży pojazdu) K. B. zawarł z (...) D. K. umowę cesji wierzytelności przysługującej mu względem ubezpieczyciela w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 7 kwietnia 2019r.

Rzeczywiście zatem, w momencie zbywania wierzytelności na rzecz pierwszego z cesjonariuszy K. B. nie był już właścicielem pojazdu. W ocenie Sądu Okręgowego fakt zbycia wierzytelności w dacie , gdy K. B. nie był już właścicielem uszkodzonego pojazdu nie ma wpływu na ważność umowy cesji i skuteczne nabycie wierzytelności przez pierwszego i następnych cesjonariuszy.

Trafnie apelujący wywiódł ,że prawo do odszkodowania jest prawem podmiotowym , wobec czego wierzytelność z tytułu odszkodowania jest niezależna od posiadania przedmiotu szkody- tu pojazdu mechanicznego . Właściciel dokonując sprzedaży pojazdu nie zrzekł się przecież prawa do dochodzenia odszkodowania i tym samym umowa cesji z dnia 25 października 2019r. jest ważna .

Nie mniej jednak powództwa w stanie faktycznym sprawy było uzasadnione, lecz z innych przyczyn.

Sąd Okręgowy wskazuje, że umowa cesji z dnia 25 października 2019r. dotyczy wierzytelności , jakie przysługują cedentowi / właścicielowi pojazdu w dacie zdarzenia drogowego/ w związku ze szkoda komunikacyjną z dnia 7 kwietnia 2019r., nr szkody PL (...) umowa k. 28- 29/. Kolejne umowy wskazują na nabycie wierzytelności z tytułu poniesienia kosztów naprawy pojazdu/ tak w kolejnych umowach cesji z dnia 31.10. (...). i z dnia 7.11. 2019r. /.

A zatem przyjąć należy, że przedmiotem umowy , z której powód wywodzi swoje roszczenia i poprzedniej były poniesione koszty naprawy uszkodzonego pojazdu. W tym względzie wykładnia gramatyczna nie pozostawia żadnych wątpliwości co do przedmiotu umowy.

W ocenie Sądu Okręgowego zakres zbywanej wierzytelności został ograniczony/ zawężony/ tylko do wydatków , które zostały poniesione na naprawę pojazdu ze wskazaniem wprost osoby dłużnika- tu pozwanego zobowiązanego do naprawienia szkody, co nie pozwala na wykładnie rozszerzającą/ art. 65 k.c./. Dla Sądu Okręgowego jest oczywiste, że skoro umowa cesji zawierana jest poza wolą i wiedzą dłużnika , to nie można stosować wykładni rozszerzającej/ por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 2021r. , (...) 90/21/.

Poza tym Sąd Okręgowy zauważa, że umowy cesji były przygotowywane przez osoby zawodowo trudniące się przelewami wierzytelności, co Sądowi Okręgowemu jest znane z urzędu z innych spraw.

Skoro zatem zakres cesji , zgodnie z wolą stron umów został zawężony do poniesienia kosztów naprawy pojazdu , r to powód winien w procesie wykazać, jakie poniósł koszty naprawy pojazdu, których pozwany nie zapłacił. Z zeznań świadka K. B. wynika, że sprzedał samochód marki B. (...) uszkodzony, nie przywracał pojazdu do stanu sprzed kolizji z dnia 7 kwietnia 2019r. / zeznania k. 79 akt/.

Skoro powód dochodził zapłaty z tytułu poniesionych kosztów naprawy , powołując się na umowy cesji, to tak sformułowane żądanie winno być oddalone. Zasądzenie kwoty 8507, 37 zł , przy uwzględnieniu opinii biegłego nie było możliwe, bo wykraczałoby to ponad podstawę faktyczną , którą sądy rozpoznające sprawę są przecież, zgodnie z art. 321 k.p.c. związane.

W tym właśnie należało upatrywać braku legitymacji czynnej po stronie powoda, wobec czego apelacja podlegała oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c. , o czym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie I wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Na koszty pozwanego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika obliczone na podstawie §2 pkt 4 w zw. z §10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j. z dnia 2018.01.30).

SSO Irena Dobosiewicz