Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 28/22

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym dnia 11 czerwca 2021 r. do Sądu Rejonowego we Włocławku V Wydziału Gospodarczego powódka (...) spółka akcyjna (...) w S. wniosła przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w m. T. gm. W. o zapłatę kwoty 1045,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 28 marca 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. Powódka dochodzi odszkodowania w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy frachtem uzgodnionym z pozwaną za przewóz towarów na trasie R. ((...)) - N. ((...)), którego pozwana ostateczne nie wykonała, a poniesionym przez powódkę wyższym kosztem frachtu na rzecz przewoźnika zastępczego.

Postanowieniem z dnia 8 września 2021 r. przekazano sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

Nakazem zapłaty z dnia 22 listopada 2021 r. tut. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 13 stycznia 2021 r. powódka (...) spółka akcyjna (...) w S. zleciła pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przewóz towarów na trasie R. ((...))- N. w (...). Załadunek nastąpić miał dnia 15 stycznia 2021 r. w R. maksymalnie do godz. 20, zaś rozładunek w dniu 18 stycznia 2021 r. o godz. 9:00 w N..

Strony ustaliły wysokość frachtu na kwotę 870 euro.

Zlecenie spedycyjne powódki o numerze (...) zostało wysłane pozwanej droga mailową. Zgodnie z pkt 16 Ogólnych Warunków (...) Usług (...) ( (...)), które zostały udostępnione pod wskazanym w treści zlecenia adresem internetowym, „zleceniodawca zastrzega prawo do naliczenia kary umownej w wysokości 100% frachtu w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zlecenia. Przez „niewykonanie zlecenia” strony rozumieją w szczególność odmowę załadunku przez załadowcę z powodu podstawienia niewłaściwego środka transportu z powodu podstawienia go z opóźnieniem.

Dowód:

- wydruk komunikatora TRANS k. 49-52;

- zlecenie nr (...) k. 11, 17;

- (...) k. 12;

Dnia 14 stycznia 2021 r. o godz. 15:06 spedytor pozwanej, za pośrednictwem komunikatora TRANS, poinformował powódkę, że coś odbiorcy się nie zgadza z towarem, ma problem z rozładunkiem auta i w tym dniu sprawy już nie wyjaśni, bo jest za późno. W odpowiedzi spedytor powódki zauważył, że zlecenie powódki jest na następny dzień, a załadunek jest do godz. 20. Spedytor pozwanej wskazał, że „zdaje się pomylili towar i albo będzie przekierowanie, albo auto wraca do Polski”, wobec powyższego nie będzie mieć pustego auta i nie może zabrać ładunku powódki. Zwrócił się z prośbą o „wyrozumiałość i anulację tego zlecenia na jutro”. Spedytor pozwanej poprosił o znalezienie auta zastępczego, na co uzyskał odpowiedź, że „załadunek jest na jutro, dlatego z przyczyn niezależnych od nas i braku innych możliwości może tylko ogłosić ten ładunek na trans.eu”. Ponownie zwrócił się o anulację tego zlecenia. Spedytor powódki zauważył, że spedytor pozwanej przyjął zlecenie, a towar musi być odebrany dnia następnego. Zapytał spedytora pozwanej, czy nie będzie miał auta na poniedziałek 18 stycznia 2021 r. Domagał się znalezienia auta zastępczego na dzień następny, tj. piątek, ewentualnie poniedziałek, odpowiednio 15 lub 18 stycznia 2021 r. Uzyskał odpowiedź, że pozwana nie ma auta na poniedziałek 18 stycznia.

15 stycznia 2021 r. podczas kolejnej rozmowy spedytorów na komunikatorze (...) spedytor powódki o godz. 8:14 zwrócił się z zapytaniem czy spedytor pozwanej znalazł jakieś rozwiązanie na auto zastępcze na 15 stycznia lub poniedziałek 18 stycznia, czy powódka ma szukać dalej i obciążyć różnicą frachtu. Poinformował, że na tę chwilę ma tylko auto za 1300 euro. Spedytor pozwanej odpowiedział, że nie ma auta zastępczego, poprosił o przesłanie anulacji, wskazując na sytuację losową i że stara się też pomóc, ale zgłosił problem dzień przed. Powódka poinformowała o braku takiej możliwości, poinformowała że ma auto zastępcze za 1500 euro i czy pozwana ma coś innego. Uzyskała odpowiedź, że spedytor pozwanej nie ma nic innego, wskazując, że dnia poprzedniego spedytor powódki dostał również informację o całej sytuacji.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wydruk komunikatora TRANS k. 18-20, 49-52.

Pozwana nie podstawiła własnego auta na załadunek, za znalazła powódce auta zastępczego, również na poniedziałek 18 stycznia 2021 r., wobec czego powódka zorganizowała transport zastępczy. Powódka ostatecznie zleciła przewóz za kwotę frachtu 1100 euro netto (1353 euro brutto) M. S. (1) prowadzącego działalność gospodarczą o nazwie P.H.U. (...), określając termin załadunku na 18 stycznia 2021 r. w R., zaś rozładunku w dniu 20 stycznia 2021 r. w N..

M. S. (1) wykonał przewóz na rzecz powódki w oznaczonym terminie, wobec powyższego dnia 22 stycznia 2021 r. wystawił na powódkę fakturę VAT nr (...) na kwotę 1100 euro netto (1353 euro brutto), z terminem płatności do dnia 23 lutego 2021 r.

Dowód:

- zlecenie nr (...) k. 64;

- list CMR k. 21

- faktura VAT k. 13, 22.

Dnia 26 stycznia 2021 r. powódka wystawiła na pozwaną fakturę VAT nr (...), na kwotę 1045,03 zł z terminem płatności do dnia 27 marca 2021 r. tytułem anulowania zleconego transportu.

Dowód:

- faktura VAT k. 14.

W odpowiedzi na powyższe pismem z dnia 1 lutego 2021 r. pozwana odmówiła zapłaty żądanej kwoty 1045,03 zł, podnosząc brak podstaw do naliczenia i żądania ww. kwoty. Pozwana wskazała, iż z przyczyn od niej niezależnych nie była w stanie wykonać zlecenia, o czym informowała powódkę dzień przed terminem załadunku, wskazując na możliwość podstawienia auta pod załadunek w terminie późniejszym, jednak powódka wskazywała o znalezieniu transportu zastępczego.

Dowód:

- pismo z dnia 1 lutego 2021 r. k. 15.

Pismem z dnia 5 lutego 2021 r. powódka ustosunkowała się do stanowiska pozwanej, wskazując, iż za zgodą klienta powódki doszło do przesunięcia terminu załadunku na dzień 18 stycznia 2021 r. Podniosła, że jak wynika z wiadomości spedytora pozwanej, pozwana nie dysponowała wolnym pojazdem nawet w tym późniejszym terminie. Powódka wyjaśniła, iż obciążyła pozwana kwotą stanowiącą różnicę między kwotą ustalonego między stronami frachtu a kosztem wynagrodzenia alternatywnego podwykonawcy.

Dowód:

- pismo z dnia 5 lutego 2021 r. k. 16;

- dowód nadania k. 23.

Powódka uiściła dnia 2 marca 2021 r. na rzecz M. S. (1) prowadzącego działalność o nazwie P.H.U. (...) łączną kwotę 21 242,10 euro, tytułem opisanych faktur VAT, w tym wynagrodzenie wynikające z faktury VAT nr (...).

Bezsporne, a nadto dowód:

- potwierdzenie przelewu k. 65;

- specyfikacja przelewu k. 66.

Powyższy stan faktyczny w spornym zakresie Sąd ustalił na podstawie przywołanych wyżej dokumentów, w tym złożonych przez strony wydruków rozmów ich spedytorów na komunikatorze (...). Strony nie kwestionując autentyczności wymienionych dowodów, częściowo tylko wyprowadzały odmienne wnioski.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powódka swoje roszczenie odszkodowawcze wywodzi z tytułu niewykonanej przez pozwaną umowy. Była to umowa przewozu, której elementy istotne określa art. 774 k.c., w myśl którego przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do przewiezienia, za wynagrodzeniem, osób lub rzeczy, a szczegółowe prawa i obowiązki stron reguluje Konwencja genewska o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) z 19 maja 1956 r. (Dz.U. 1962 Nr 49 poz. 238). Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 konwencji akt ten stosuje się do wszelkiej umowy o zarobkowy przewóz drogowy towarów pojazdami, niezależnie od miejsca zamieszkania i przynależności państwowej stron, jeżeli miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsca przewidziane dla jej dostawy, stosownie do ich oznaczenia w umowie, znajdują się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest krajem umawiającym się.

W sprawie ustalono bowiem, że powódka zawarła z pozwaną umowę przewozu, na podstawie której, pozwana zobowiązała się do wykonania przewozu towarów na trasie R. ((...))- N. ((...)). Mimo przyjęcia zlecenia do realizacji, pozwana go ostatecznie nie wykonała. Powódka zorganizowała transport zastępczy, obciążając pozwaną kosztem stanowiącym różnicę miedzy frachtem ustalonym z pozwaną a wyższym kosztem frachtu poniesionym na rzecz przewoźnika zastępczego. Mimo skierowanego wezwania do zapłaty, pozwana odmówiła spełnienia roszczenia, podnosząc możliwość podstawienia auta pod załadunek w terminie późniejszym, czemu przeczy jednak utrwalona treść rozmów ze spedytorem pozwanej na komunikatorze (...).

W sprzeciwie pozwana podniosła zarzut braku zastrzeżenia kary umownej, zakwestionowała zasadność obciążenia pozwanej kwotą stanowiącą różnicę frachtu. Podniosła również, iż kara nałożona na pozwaną jest rażąco wygórowana, wnosząc o jej miarkowanie.

Ustosunkowując się do zarzutu kwestionowanej kary umownej w świetle treści umowy łączącej strony, w odpowiedzi na sprzeciw powódka sprecyzowała, że niniejszym pozwem nie dochodzi kary umownej naliczonej na podstawie pkt 16 (...). W niniejszej sprawie żądanie pozwu dotyczy bowiem roszczeniu odszkodowawczego. Na rozprawie w dniu 23 lutego 2022 r. pełnomocnik powódki dodatkowo wskazał, iż powódka dochodzi zapłaty odszkodowania na zasadzie art. 471 k.c. tytułem różnicy w wysokości frachtu ustalonego przez strony a kosztem frachtu wykonania zastępczego. Zwrócić należy uwagę, że kwestia ta nie była przedmiotem sporu na etapie korespondencji przedprocesowej stron (zob. pismo powódki do pozwanej z dnia 5 lutego 2021 r. k. 16-16 v akt sprawy).

Powódka, wbrew zarzutom pozwanej, wykazała swoje roszczenie mające za podstawę art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Roszczenie odszkodowawcze powódki nie jest także sprzeczne z postanowieniami Konwencji CMR, w szczególności mając na uwadze treść art. 41 ust. 1 Konwencji CMR.

W sprawie wykazany został przez powódkę fakt zawarcia przez strony umowy przewozu oraz fakt jej niewykonania przez stronę pozwaną. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności z przedłożonych zapisów rozmów na komunikatorze (...), podczas negocjacji spedytorów stron poczyniono istotne ustalenia co do treści stosunku prawnego, a następnie treść zlecenia spedycyjnego powódki przesłana była pozwanej drogą elektroniczną. Nie ulega przy tym wątpliwości, że spedytora pozwanej należy traktować jako osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa pozwanej. Pozwana zaakceptowała zaproponowane przez powódkę jako zleceniodawcę warunki, przedstawione spedytorowi za pośrednictwem komunikatora (...), potwierdzone następnie w treści zlecenia wysłanego na adres e-mail. Pozwana jako zleceniobiorca przyjmując warunki zlecenia spedycyjnego, zobowiązała się przystąpić do wykonania umowy, tj. podstawienia swojego pojazdu na miejsce załadunku w umówionym terminie.

W rozpoznawanej sprawie po przyjęciu zlecenia przez pozwaną, co ewidentnie wynika z rozmów między pracownikami stron na komunikatorze (...), pozwana na dzień przed uzgodnionym załadunkiem w R. oświadczyła, iż w związku z problemem z rozładunkiem pojazdu pozwanej wykorzystanego do realizacji innego zlecenia, pozwana nie będzie w stanie podstawić pojazdu na załadunek. Strony prowadziły rozmowy co do zmiany terminu załadunku, który przesunięto na dzień 18 stycznia 2021 r., zaś pozwana i tego terminu nie była w stanie dochować. Wobec czego powódka wystąpiła do pozwanej o znalezienie transportu zastępczego, co finalnie uczyniła sama powódka, informując pozwaną o wysokości ustalonego frachtu, zastrzegając jednocześnie pozwaną o obciążeniu jej kosztem stanowiącym różnicę w wysokości frachtów.

Za bezsporne w niniejszej sprawie w zasadzie uznać również należało niewykonanie przez pozwaną zlecenia. Po pierwsze pozwana oświadczyła, iż niemożliwym jest dla pozwanej podstawienie się w miejscu załadunku w dniu wynikającym ze zlecenia, jak i po zmianie terminu załadunku na późniejszy, tj. 18 stycznia 2021 r.

Dlatego zarzut pozwanej dotyczący niewykazania roszczenia co do zasady nie zasługiwał na uwzględnienie. Pozwana nie wykazała z kolei zarzutów niweczących roszczenie powódki, to jest, że niewykonanie zlecenia jest następstwem okoliczności, za które pozwana odpowiedzialności nie ponosi. Co więcej, ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że to pozwana mogła ponosić odpowiedzialność za problemy z załadunkiem pojazdu, pomyleniem towaru, co stanowiło przeszkodę w podstawieniu auta w terminie uzgodnionym z powódką.

Okoliczność zorganizowania, wykonania zastępczego transportu oraz roszczenia co do jego wysokości zostały przez powódkę wykazane zgodnie z art. 6 k.c. Powódka wykazała to nie tylko zleceniem spedycyjnym zawartym z M. S. (1) ( P.H.U. (...)), ale również listem CMR i opłaconą na jego rzecz fakturą VAT, wraz z potwierdzeniem jej zapłaty, co wynika ze specyfikacji przelewu. Mając powyższe na uwadze, różnica wysokości frachtu uiszczonego na rzecz M. S. (2) w kwocie 1100 euro netto, a uzgodnionym z pozwaną frachtem w kwocie 870 euro netto wynosi kwotę 230 euro netto. I stanowiła on szkodę poniesioną przez powódkę w związku z niewykonaniem przez pozwaną zlecenia, co po przeliczeniu ww. kwoty na złote polskie według kursu z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury VAT, tj. 25 stycznia 2021 r. (4,5436 zł), daje dochodzoną pozwem kwotę 1045,03 zł. Zarzut dotyczący zawyżenia kary umownej, w świetle sprecyzowania żądania powódki, jest bezpodstawny. Podobnie nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut miarkowania kary umownej, gdyż powódka wniosła o naprawienie szkody w związku z poniesieniem wyższego kosztu zastępczego transportu, a nie w związku z karą umową.

Z tych względów, wobec wykazania związku przyczynowego między niewykonaniem zobowiązania przez pozwaną a poniesioną szkodą, w szczególności jej wysokością obciążającą powódkę, powództwo podlegało uwzględnieniu w całości, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Orzeczenie o odsetkach oparte jest o normę art. 481 § 1 k.c.

W tym stanie orzeczono jak w pkt I sentencji.

O kosztach procesu w pkt II sentencji orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty powódki składają się opłata od pozwu 100 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 270 złotych, zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych wraz z opłatą skarbową w kwocie 17 zł. Z uwagi na fakt, iż powódka wygrała sprawę w całości, od pozwanej zasądzono na rzecz powódki koszty w całości.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)