Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Centrum Rozliczeń (...) spółka akcyjna w T. wniosła przeciwko P. K. o zapłatę kwoty 1332,10 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot cząstkowych oraz o zasadzenie kosztów procesu. Powódka dochodzi od pozwanego należności wynikających z wystawionych faktur VAT za okres od maja do października 2019 r. tytułem wynagrodzenia za świadczone usługi terminalowe w kwotach po 55,35 zł miesięcznie oraz kary umownej 1000 zł.

Nakazem zapłaty Referendarz sądowy w tutejszym Sądzie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł przeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany P. K. zawarł z (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółką komandytową w K. umowę z dnia 19 marca 2015 r. o współpracy w zakresie usług terminalowych, przedmiotem której było świadczenie na rzecz pozwanego usług z wykorzystaniem terminali płatniczych. Umowa została zawarta na okres 24 miesięcy, który ulegał przedłużeniu o kolejne 24 miesiące w przypadku niezłożenia na 3 miesiące przez upływem okresu jej obowiązywania drugiej stronie oświadczenia o rezygnacji ze współpracy. Zasada ta obowiązywała również w kolejnych latach (§ 3 ust. 1 i 2 umowy). W celu realizacji umowy udostępniono pozwanemu terminal (§ 4 umowy). Zmiana umowy wymagała formy pisemnej, a integralną część umowy stanowił regulamin, którego zmiana nie wymagała zmiany umowy (§ 5 umowy).

Zgodnie z załącznikiem do tej umowy tytułem świadczenia usługi akceptacji kart płatniczych poprzez terminal pozwany zobowiązał się do uiszczania opłaty abonamentowej w kwocie 30 zł + VAT. Pozwany zadeklarował płatności za pomocą terminala na kwotę min. 2500 zł miesięcznie. Pozostałe opłaty za usługi określał załącznik nr 1. Pozwany wyraził zgodę na obciążanie rachunku.

Dowód:

- umowa z dnia 19 marca 2015 r. k. 91-92;

- usługa akceptacji k. 93;

- załączniki k. 94-97;

Na mocy aneksu z dnia 1 lutego 2017 r. dokonano zmiany opłaty abonamentowej na kwotę 34 zł + VAT oraz z tytułu pozostałych opłat, z dniem 20 lutego 2017 r.

Dowód:

- aneks z dnia 1 lutego 2017 r. k. 98;

Dnia 21 kwietnia 2017 r. strony zawarły kolejny aneks do umowy z dnia 19 marca 2015 r., na mocy którego (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółka komandytowa w K. mogła przenieść wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy na spółkę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, na co pozwany wyraził zgodę.

Dowód:

- aneks z dnia 21 kwietnia 2017 r. k. 100.

(...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółka komandytowa w K. (sprzedający) zawarła dnia 31 maja 2017 r. z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (kupujący) umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na mocy której sprzedający sprzedał kupującemu (...) i przeniósł na kupującego przenoszone zobowiązania (...), w zakresie zobowiązań, w odniesieniu do których wierzyciele wyrazili zgodę na ich przeniesienie.

Dowód:

- umowa sprzedaży z dnia 31 maja 2017 r. k. 101-110;

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością została przejęta przez powódkę Centrum Rozliczeń (...) spółka akcyjna w T..

Dowód:

- wydruk KRS k. 111-115;

Dnia 3 marca 2018 r. P. K. (zwany akceptantem) zawarł umowę o przyjmowanie zapłaty dokonywanej przy pomocy instrumentów płatniczych nr (...) z Centrum Rozliczeń (...) spółką akcyjną w T. (zwanym procesorem) oraz z (...) Bank spółką akcyjną w W. (zwanym bankiem).

Na mocy niniejszej umowy bank umożliwił pozwanemu przyjmowanie zapłaty za transakcje zainicjowane przy użyciu instrumentów płatniczych, takich jak karty płatnicze (§ 1 ust. 1).

Umowa została zawarta na czas nieokreślony, z możliwością wypowiedzenia umowy przez każdą ze stron z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego (§ 6 ust. 1).

Składniki opłaty akceptanta określone zostały w załączniku nr 5 do umowy.

Dowód:

- umowa z dnia 3 marca 2018 r. k. 22-24;

- formularz danych k. 30;

- dane punktu k. 31;

Dnia 19 marca 2018 r. pozwany zawarł z powódką aneks do umowy z dnia 19 marca 2015 r., na mocy którego we wszelkich dokumentach, w których występuje oznaczenie spółki (...) sp. z o.o. zastąpione zostaje przez oznaczenie powódki, w związku z rejestracją w dniu 20 grudnia 2017 roku połączenia ww. spółek poprzez przejęcie (...) sp. z o.o.

Dowód:

- aneks z dnia 19 marca 2018 r. k. 116.

Zgodnie z §6 ust. 1 regulaminu świadczenia usług terminalowych przez powódkę w przypadku niewykonywania lub nienależytego wykonywania umowy przez partnera powódka może rozwiązać umowę za skutkiem natychmiastowym i nałożyć karę do 5000 zł.

Zgodnie z ust. 3 niezwłocznie po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy, nie później niż dnia następnego, partner zwróci terminal na zasadach określonych w § 18 regulaminu.

Zgodnie z §18 ust. 1 regulaminu w terminie nie później niż 14 dni od dnia rozwiązania umowy, partner zobowiązany jest do udostępnienia lokalu (...) w celu dezinstalacji sprzętu powierzonego partnerowi (pkt a), wydania przekazanego pozwanemu sprzętu wraz z dokumentami i innymi elementami umożliwiającymi korzystanie ze sprzętu (pkt b).

W przypadku zaniechania przez partnera wykonania obowiązków określonych w ust. 1, partner zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powódki kary umownej w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia do 30 dni włącznie i 1500 zł gdy opóźnienie wyniesie powyżej 30 dni.

Dowód:

- regulamin k. 34-37.

Pismem z dnia 25 kwietnia 2019 r. doręczonym powódce 29 kwietnia 2019 r. pozwany oświadczył o wypowiedzeniu umowy o przyjmowaniu zapłaty nr (...) z zachowaniem okresu wypowiedzenia, zgodnie z umową.

Dowód:

- pismo z dnia 25 kwietnia 2019 r. wraz z dowodem nadania k. 68-69;

- wydruk śledzenia k. 70-71;

W odpowiedzi na wypowiedzenie dokonane przez pozwanego pismem z dnia 30 kwietnia 2019 r. powódka poinformowała pozwanego, powołując się na § 3 ust. 3 umowy z dnia 19 marca 2015 r., iż umowa ta obowiązywała na okres 24 miesięcy i uległa przedłużeniu na kolejne 24 miesiące, również w kolejnych latach, w związku z czym obowiązuje do 19 marca 2021 r. Powódka przypomniała o obowiązkach wynikających z § 18 umowy związanych ze zwrotem sprzętu.

Dowód:

- pismo z dnia 30 kwietnia 2019 r. k. 117.

Dnia 17 maja 2019 r. pozwany dokonał zwrotu terminala.

Dowód:

- protokół przekazania towaru k. 72.

Powódka w okresie od maja do września 2019 r. wystawiła na pozwanego szereg faktur VAT:

- dnia 31 maja 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55,35 zł tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń, z terminem płatności do dnia 31 maja 2019 r.;

- dnia 30 czerwca 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55,35 zł tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń, z terminem płatności do dnia 30 czerwca 2019 r.;

- dnia 31 lipca 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55,35 zł tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń, z terminem płatności do dnia 31 lipca 2019 r.;

- dnia 31 sierpnia 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55,35 zł tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń, z terminem płatności do dnia 31 sierpnia 2019 r.;

- dnia 30 września 2019 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55,35 zł tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń, z terminem płatności do dnia 30 września 2019 r.;

Dowód:

- faktury VAT k. 42-47;

Pismem z dnia 7 października 2019 r. powódka oświadczyła o rozwiązaniu umowy z pozwanym z dnia 19 marca 2015 r. ze skutkiem natychmiastowym, bez zachowania okresu wypowiedzenia zgodnie z § 6 ust 1 regulaminu, wskazując na:

- naruszenie § 2 ust. 1 załącznika do umowy polegające na niewywiązaniu się z obowiązku generowania sprzedaży minimalnej na poziomie 2500 zł, a całkowite zaprzestanie dnia 20 kwietnia 2019 r., a także na

- naruszenie § 18 ust. 1 regulaminu z uwagi na nienależyte wykonanie umowy poprzez samodzielną deinstalację terminala przed zakończeniem umowy, co skutkuje brakiem możliwości realizacji współpracy.

Jednocześnie powódka pismem z tego samego dnia wezwała pozwanego do zapłaty 1000 zł tytułem kary umownej za naruszenie postanowień § 6 ust. 1 regulaminu, w terminie 7 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 7 października 2019 r. k. 38-39;

- dowód nadania k. 40-41.

Pismem z dnia 22 października 2019 r. pełnomocnik pozwanego zakwestionował żądanie powódki, wskazując na bezpodstawność kary umownej wobec wygaśnięcia umowy przed jej wypowiedzeniem przez powódkę.

Dowód:

- pismo z dnia 22 października 2019 r. k. 74;

Dnia 30 listopada 2019 r. powódka wystawiła na pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 1000 zł tytułem kary umownej z terminem płatności do dnia 30 listopada 2019 r.

Dowód:

- faktura VAT k. 47;

Pozwany nie zaksięgował faktur VAT powódki.

Dowód:

- rejestr VAT k. 124-156;

Pismem z dnia 20 stycznia 2020 r. K. I., działając na zlecenie powódki wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1332,10 zł w terminie do dnia 22 stycznia 2020 r.

Dowód:

- pismo z dnia 20 stycznia 2020 r. k. 73;

Pismem z dnia 8 czerwca 2020 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 1332,10 zł w terminie do dnia 15 czerwca 2020 r. Wezwania okazały się bezskuteczne.

Dowód:

- pismo z dnia 8 czerwca 2020 r. k. 48;

Stan faktyczny ustalono w oparciu o dokumenty złożone przez strony do akt sprawy, w tym informację KRS, których prawdziwości nie kwestionowano, częściowo wyprowadzając odmienne wnioski.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest nieuzasadnione i jako takie podlegało oddaleniu w całości.

Powódka domagała się w pierwszym rzędzie opłat, powołując się ostatecznie na umowę o świadczenie usług terminalowych z dnia 19 marca 2015 r. Z tego tytułu dochodzi od pozwanego należności za wystawione w okresie od 31 maja 2019 r. do 30 września 2019 r. faktury VAT na kwoty po 55,35 zł miesięcznie tytułem obsługi płatności, opłaty za opiekę serwisową i dzierżawę urządzeń. Nadto dochodzi kary umownej 1000 zł.

Co istotne, do pozwu oprócz regulaminu powódka załączyła nie ww. umowę z dnia 19 marca 2015 r. wraz z aneksami do niej, a umowę z dnia 3 marca 2018 r. o przyjmowanie zapłaty dokonywanej przy pomocy instrumentów płatniczych nr (...). Kwestia wcześniejszych umów zawieranych z pozwanym i jej legitymacja czynna na podstawie umów zawieranych z poprzednikami powódki została wyjaśniona dopiero w toku procesu.

Pozwany sprzeciwiając się żądaniu pozwu, podniósł natomiast zarzut nieistnienia roszczenia dochodzonego pozwem, z uwagi na uprzednie wypowiedzenie ww. umowy z dnia 3 marca 2018 r. przez pozwanego za 1-miesięcznym okresem wypowiedzenia, przewidzianym w tej umowie. Istotnie, § 6 ust. 1 umowy (k. 23) przewidywał jednomiesięczny okres wypowiedzenia za skutkiem na koniec miesiąca, a w sprawie ustalono, że pozwany takie wypowiedzenie powódce złożył pismem z 25 kwietnia 2019 r. doręczonym jej 29 kwietnia 2019 r. (k. 68). Powódka nie miała przy tym wątpliwości, że wypowiedzenie to obejmuje również wypowiedzenie powódce współpracy wynikającej z wcześniejszej umowy o współpracy zawartej jeszcze z poprzednikami powódki (k. 91, 98). Czemu powódka dała wyraz w odpowiedzi z dnia 30 kwietnia 2019 r. na dokonane wypowiedzenie, traktując je jako bezskuteczne, gdyż w ocenie powódki umowa z 2015 roku uległa niejako automatycznemu przedłużeniu na kolejne 24-miesięczne okresy i obowiązuje do 19 marca 2021 roku (k. 117).

Tymczasem prawa do wypowiedzenia przez pozwanego niniejszej umowy i ogólnie rzecz ujmując, szeroko pojętej współpracy stron w zakresie świadczenia usług terminalowych przez powódkę upatrywać należy w treści art. 746 k.c., stosowanym z mocy art. 750 k.c. Art. 746 § 1 k.c. stanowi, że dający zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia; w razie odpłatnego zlecenia obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę. Stosownie do § 3 nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie sądu chybione było stanowisko powódki, że wypowiedzenie z 25 kwietnia 2019 r. jest bezskuteczne, skoro pozwany nie wypowiedział umowy z dnia 19 marca 2015 roku na 3 miesiące przed upływem kolejnego 24 - miesięcznego okresu, a umowa obowiązywała nadal na kolejne 24 miesiące.

Należy przyjąć, że wypowiedzenie dokonane przez pozwanego dotyczyło całokształtu współpracy z powódką, to jest wszystkich umów, na podstawie których owa dotychczasowa współpraca stron się opierała. Nie budziło to, zdaniem sądu, wątpliwości powódki.

Bezsporne natomiast było, że jeszcze w kwietniu 2019 r. pozwany zaprzestał wykonywania jakichkolwiek czynności z użyciem udostępnionego terminala i zwrócił urządzenie dnia 17 maja 2019 r. (k. 72). Tymczasem powódka dochodzi wynikających ze spornych faktur opłat za obsługę płatności i serwisową urządzenia, jak również za dzierżawę terminala - począwszy od maja 2019 r. Podczas gdy powódka żadnych tego typu usług na rzecz pozwanego nie mogła już świadczyć na rzecz pozwanego, gdyż pozwany nie korzystał w tym czasie z tego sprzętu, który od połowy maja 2019 r. powódka miała w swoim posiadaniu.

Pozwany w ocenie sądu złożył skuteczne oświadczenie o wypowiedzenie umowy współpracy z powódką, a co więcej powódce nie przysługuje dochodzone niniejszym pozwem wynagrodzenie z tytułu opłat za okres po wypowiedzeniu umowy z tytułu każdej z pięciu spornych faktur, za obsługę sprzętu, z którego nie korzystał już pozwany, gdyż terminal znajdował się w posiadaniu powódki.

Niezasadne jest również żądanie kary umownej (art. 483 k.c.). Wezwanie do zapłaty kwoty 1000 zł tytułem kary umownej (k. 39) odnosi się do §6 ust. 1 regulaminu, który przewidywał karę umowną do 5000 zł w przypadku rozwiązania umowy w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy przez partnera.

Nie ulega wątpliwości, że takie postanowienie regulaminu wprost ingeruje w treść umowy z dnia 19 marca 2015 r., która wymagała dla swej zmiany formy pisemnej. Wprawdzie zmiana regulaminu nie wymagała zmiany umowy, niemniej jednak pozwany podnosił, że powódka nie udostępniła mu regulaminu, na który obecnie się powołuje, brak jest jego podpisu na tym dokumencie. Powódka nie wykazała, że pozwany zapoznał się z regulaminem i wyraził zgodę na postanowienia regulaminu powódki (k. 34-37). Jak również, że pozwany mógł wcześniej zapoznać się z jego treścią. W ocenie sądu wprowadzanie tą drogą przez powódkę dotkliwych kar umownych jest nadto sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckiemu. Niezależnie od powyższego powódka nie wykazała zasadności i wysokości nałożonej kary. Pozwany dokonał bowiem wcześniejszego skutecznego wypowiedzenia współpracy powódce, stąd późniejsze rozwiązanie przez powódkę ze skutkiem natychmiastowym dotyczyło umowy o współpracę, która już nie obowiązywała między stronami. Zaś kary za dezinstalację terminala niezgodnie z zasadami zwrotu sprzętu przewidziane były w innym paragrafie regulaminu, to jest w paragrafie 18 ust. 3. Pozwany tymczasem sprzęt zwrócił powódce niezwłocznie po rozwiązaniu umowy.

Dlatego w ocenie sądu powódka nie była również uprawniona do naliczenia kary umownej, zwłaszcza że to pozwany skutecznie wypowiedział przedmiotową umowę.

Z tych względów orzeczono jak w pkt I sentencji.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.), zasądzając od powódki na rzecz pozwanego wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika w stawce minimalnej adekwatnej do wartości sporu 270 zł, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych wraz z opłatą od pełnomocnictwa 17 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)