Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

R. T. pozwem wniesionym w dniu 10 stycznia 2021 r. domagał się zasądzenia od (...) spółki jawnej z siedzibą w C. kwoty 11 000 zł tytułem wynagrodzenia za pracę, po 500 zł za każdy miesiąc począwszy od listopada 2017 r. do sierpnia 2019 r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypłacie liczonymi od 11. dnia każdego miesiąca od poszczególnych kwot począwszy od grudnia 2017 r. do września 2019 r. Nadto, wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych oraz kwoty 17 zł uiszczonej tytułem opłaty skarbowej od złożonego dokumentu pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w związku z zatrudnieniem u pozwanego na stanowisku spedytora, nie otrzymał wynagrodzenia za wykonaną pracę za sporny okres. Argumentował, że pracodawca początkowo zbywał go, wskazując, iż wynagrodzenie zostanie mu wypłacone w niedalekiej przyszłości, zaś następnie twierdził, że próby egzekwowania wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy o pracę będą wiązały się z utratą zatrudnienia w spółce niemieckiej powiązanej osobowo z pracodawcą. Z tych też względów powód przez wiele miesięcy godził się na taki stan rzeczy (k. 3-4v.).

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 24 marca 2021 r. w postępowaniu upominawczym tutejszy Sąd uwzględnił roszczenie powoda w kwocie 11 000 zł (k.16).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (...) spółka jawna z siedzibą w C. wniosła o oddalenie powództwa w całości. Potwierdzając okoliczności zatrudnienia R. T. w niepełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem wynoszącym 500 zł, spółka zakwestionowała brak wypłaty należności za świadczoną pracę. Pracodawca argumentował, że wypłata wynagrodzenia, na prośbę R. T., odbywała się w formie gotówkowej. Nadto powołując się na zasady logiki i doświadczenia życiowego wskazywała, że pracownik nie godziłby się świadczyć pracy pod tytułem darmym przez ponad dwuletni okres zatrudnienia, nie dążąc do jak najszybszego rozwiązania stosunku pracy (k. 22-23).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. T. był zatrudniony w (...) spółce jawnej z siedzibą w C. od 2 listopada 2017 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze 1/4 etatu, na stanowisku spedytora za wynagrodzeniem miesięcznym 500 zł. Jako miejsce świadczenia pracy wskazano w umowie siedzibę spółki.

Niesporne , nadto dowód: umowa o pracę – k. 7 (także w aktach osobowych powoda). listy płac – k. 44-57.

Zasady wypłaty wynagrodzeń regulował u pracodawcy regulamin pracy oraz regulamin wynagradzania. W regulaminie pracy wskazano, że wypłata wynagrodzenia dokonywana jest do ostatniego 10. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni przelewem na rachunek bankowy wskazany przez pracownika bądź do rąk własnych pracownika albo osoby przez niego upoważnionej – wyłącznie na podstawie pisemnego oświadczenia pracownika (§ 32 ust. 1 oraz § 36 regulaminu pracy). Regulamin wynagradzania obowiązujący w (...) spółce jawnej w C. zasady wypłacania wynagrodzeń określał w sposób tożsamy (§ 13 regulaminu wynagradzania).

Dowód : regulamin pracy – k. 58-64v., regulamin wynagradzania – k. 65- 68.

R. T. nie złożył oświadczenia, które wyrażałoby jego wolę otrzymywania wynagrodzenia do rąk własnych.

Dowód : akta osobowe powoda, przesłuchanie R. T. w charakterze strony – k. 98 w zw. z k. 104-105, przesłuchanie za stronę pozwaną G. B. – k. 98-99 w zw. z k. 105-106..

G. B. i S. B., wspólnicy (...) spółki jawnej w C. wchodzą w skład organu zarządzającego spółki prawa niemieckiego (...) z siedzibą w S./O.. Działalność z zakresu transportu drogowego towarów prowadzą za pośrednictwem obu spółek. R. T. zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spedytora w (...) spółce jawnej w C. był jednocześnie zatrudniony na tym samym stanowisku w spółce niemieckiej, gdzie za świadczoną pracę otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2 000 euro miesięcznie.

Dowód : przesłuchanie R. T. w charakterze strony – k. 98 w zw. z k. 104-105, przesłuchanie za stronę pozwaną G. B. – k. 98-99 w zw. z k. 105-106, zeznania świadka S. B. – k. 99-100.

R. T. był cenionym pracownikiem przez przełożonych, najlepszym spedytorem w spółce. Jego praca przynosiła wysokie zyski pracodawcy. G. B. miał świadomość, że R. T. mierzy się z problemami finansowymi i prowadzone są wobec niego postępowania egzekucyjne. Wiedząc o tym, a jednocześnie ceniąc jego pracę, pozostawał z R. T. w dobrych relacjach. Wierzył, że udzielenie mu pomocy finansowej pozwoli na dobrą dalszą współpracę.

G. B. udzielił R. T. pożyczek na łączną sumę 7500 euro, przekazując mu kwoty przelewem z prywatnego rachunku bankowego, nie kwitując wypłaty poszczególnych kwot. Z czasem R. T. zaciągał u G. B. pożyczki, których kwoty przewyższały jego zarobki. G. B. rozliczał udzielone pożyczki z R. T. w siedzibie spółki na koniec miesiąca w oparciu o własne zapiski.

Dowód : potwierdzenia przelewów – k. 69-83, przesłuchanie za stronę pozwaną G. B. – k. 98-99 w zw. z k. 105-106, zeznania świadka S. B. – k. 99-100, zeznania świadka P. B. – k. 104.

R. T. w trakcie zatrudnienia zwracał się do pracodawcy o wypłatę należnego wynagrodzenia, jednak ten zbywał go, wskazując, iż wynagrodzenie zostanie mu wypłacone w niedalekiej przyszłości. Wskazywał, że próby egzekwowania wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy o pracę będą wiązały się z utratą zatrudnienia w spółce niemieckiej powiązanej osobowo z pracodawcą.

Dowód : przesłuchanie R. T. w charakterze strony – k. 98 w zw. z k. 104-105.

Na skutek skargi R. T., Państwowa Inspekcja Pracy w S. przeprowadziła w 2019 r. kontrolę w (...) spółce jawnej w C. obejmującą okres od listopada 2017 r. W jej trakcie ustalono, na podstawie oświadczenia złożonego przez pracodawcę, iż w okresie objętym kontrolą, wynagrodzenie za pracę wypłacane było R. T. do rąk własnych, za wyjątkiem wynagrodzenia za pracę świadczoną od września do listopada 2019 r., które to kwoty zostały przelane na rachunek bankowy pracownika. Wśród dokumentacji udostępnionej Państwowej Inspekcji Pracy brak było pokwitowań odbiorów wynagrodzeń.

Niesporne , nadto dowód: zgłoszenie skargi – k. 8-9, pismo Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 18 grudnia 2019 r. – k. 10-11.

W związku z nieotrzymaniem wynagrodzenia za okres od listopada 2017 r. do sierpnia 2019 r. R. T. skierował do pracodawcy w dniu 14 lutego 2020 r. pisemne wezwanie do zapłaty należnych mu z tego tytułu kwot. Pracodawca odmówił zapłaty wynagrodzenia.

Dowód: wezwania do zapłaty k. 5-6.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Roszczenie to znajduje oparcie w przepisie art. 22 § 1 k.p., zgodnie z którym przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z przepisu tego, jak również z art. 84 k.p. wynika zasada odpłatności stanowiąca podstawową zasadę prawa pracy. Oznacza ona, że pracownikowi przysługuje wynagrodzenie godziwe, odpowiadające m.in. rodzajowi wykonywanej pracy i posiadanym kwalifikacjom (art. 78 k.p.). Przede wszystkim zaś, w myśl art. 80 zd. 1 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną.

Pracodawca jest obowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Wypłaty wynagrodzenia co do zasady dokonuje się w formie pieniężnej, na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych (art. 86 k.p). Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę (art. 84 k.p.).

Zasady wypłat wynagrodzeń w pozwanej spółce zostały określone sposób kompleksowy w regulaminie pracy i regulaminie wynagradzania. Zawarte tam regulacje odpowiadały przepisom prawa powszechnie obowiązującego i wskazywały, że w przypadku woli otrzymywania przez pracownika wynagrodzenia do rąk własnych, obowiązany on jest złożyć odpowiednie, pisemne oświadczenie. Analiza całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie pozwoliła na przyjęcie, że oświadczenie takie zostało przez powoda złożone. Poza sporem pozostawało, iż powód był w okresie spornym, to jest od listopada 2017 r. do sierpnia 2019 r. pracownikiem pozwanego. Nie była kwestionowana także okoliczność świadczenia pracy przez powoda w tym okresie. Pracodawca, w treści sprzeciwu złożonego od wydanego w sprawie nakazu zapłaty, zakwestionował fakt nieotrzymania przez powoda należnego mu wynagrodzenia wskazując, że zostało mu ono wypłacone w formie gotówkowej. Na dowód tego zaoferował materiał dowodowy w postaci list płac oraz zeznań świadków P. B., S. B., a także przesłuchania za stronę pozwaną G. B.. Wobec treści przywołanego przepisu art. 80 k.p. przedmiotem ustaleń Sądu była kwestia otrzymania przez powoda należności w określonych kwotach.

Zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu z art. 6 k.c., to strona pozwana winna na podnoszoną przez siebie okoliczność wypłaty wynagrodzenia pracownikowi naprowadzić stosowne dowody. Podkreślenia wymaga, że w sprawach z zakresu prawa pracy ciężar dowodowy co do wykazania okoliczności dokonania wypłaty należności pracowniczych spoczywa na pracodawcy. W niniejszym procesie pozwany nie przedstawił materiału dowodowego, który wykazałby fakt wypłaty powodowi wynagrodzenia za pracę. Zeznania świadków oraz przesłuchanie G. B. pozwoliły wyłącznie na ustalenie, że R. T. dokonywał w siedzibie spółki z G. B. pewnych rozliczeń w formie gotówkowej, najczęściej pod koniec miesiąca. Nie jest to jednak wystarczające dla przyjęcia, że R. T. otrzymał wynagrodzenie za sporny okres, w szczególności w świetle okoliczności udzielania powodowi pożyczek przez G. B.. Zeznania świadków nie dowodzą bowiem, czy i kiedy oraz w jakich wysokościach powodowi wypłacono wynagrodzenie za pracę. Świadkowie nie zeznawali na tę okoliczność w sposób stanowczy, przedstawiając wyłącznie swoje przypuszczenia w tej kwestii, niejako biorąc za pewnik, że rozliczenia, obejmowały także wypłatę wynagrodzenia oraz podkreślając, iż pozwana była wiarygodnym i sumiennym pracodawcą, co do którego pracownicy nie wnosili zastrzeżeń w zakresie wypłaty wynagrodzeń. O tym, że wynagrodzenie zostało wypłacone powodowi za okres objęty powództwem nie świadczą w ocenie Sądu, przedłożone przez stronę pozwaną listy płac. Istotnie, mają one charakter dokumentu księgowego, jednak jako takie nie stanowią potwierdzenia, że ujęte w nich kwoty zostały faktycznie pracownikowi wypłacone. Owo potwierdzenie mogłyby stanowić dokumenty takie jak wyciągi z rachunku bankowego czy pokwitowania odbioru wynagrodzenia. Ostatecznie, strona pozwana miała możliwość wykazania swoich twierdzeń za pomocą źródeł osobowych, które, co wymaga podkreślenia, w sposób nie budzący wątpliwości poświadczyłyby, że pracodawca wypłacał powodowi kwoty odpowiadające ustalonemu wynagrodzeniu za pracę w formie gotówkowej w okresie spornym. Strona pozwana takich dowodów jednak przedstawiła.

Dowodu na wypłatę wynagrodzenia powodowi nie stanowiło także pismo Państwowej Inspekcji Pracy opisujące wyniki przeprowadzonej u pozwanej kontroli. Choć w jego treści wskazano, że zgodnie z poczynionymi ustaleniami przyjęto, że powód otrzymywał wynagrodzenie do rąk własnych, to zaznaczyć należy, że wniosek taki oparto jedynie na oświadczeniu pracodawcy, które nie zostało poparte pokwitowaniami czy adnotacjami wskazującymi na taką wypłatę.

Odnosząc się natomiast do twierdzeń strony pozwanej jakoby wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego byłoby, aby powód przez dwa lata świadczył pracę nie otrzymując za nią wynagrodzenia i nie wysuwał z tego tytułu żądań, należy wskazać, że Sąd przyjął za wiarygodne twierdzenia powoda w tym zakresie. Bowiem nie trudno wyobrazić sobie, że powód godził się z nieekwiwalentością świadczeń, bojąc się utraty zatrudnienia w powiązanej osobowo spółce prawa niemieckiego, które to zatrudnienie stanowiło jego główne źródło utrzymania. Niemniej jednak ta, swego rodzaju usprawiedliwiona opieszałość w dochodzeniu należnych kwot, nie może prowadzić do wniosku, że powód zrzekł się prawa do wynagrodzenia.

Zaznaczenia wymaga, iż w niniejszym postępowaniu – wbrew postawie procesowej pozwanej – nie jest obowiązkiem powoda wykazanie, że pozwany nie rozliczył się z zatrudnianymi przez siebie osobami, lecz to były pracodawca ma wykazać, że dopełnił wobec powoda obowiązku wypłaty wynagrodzenia za niespornie wykonaną pracę. Stąd też, w sytuacji, w której strony nie kwestionowały zarówno faktu zawarcia umowy o pracę jak i jej określonej treści, należało przyjąć, że wiąże ona strony i obliguje do wypełniania zawartych w niej zobowiązań.

W ocenie Sądu, na aprobatę nie zasługiwała argumentacja przedstawiona przez pozwaną, która próbowała podnosić, że wypłacane na rzecz powoda kwoty z prywatnego rachunku bankowego przez G. B. rzutowały w pewien sposób na roszczenia pracownicze powoda. W toku postępowania dowodowego ustalono, że kwoty te G. B. przekazywał R. T. tytułem udzielanych mu pożyczek. W tym zakresie Sąd nie dał wiary powodowi, który wskazywał, że kwoty te stanowiły dodatkowe wynagrodzenie otrzymywane za pracę świadczoną w spółce niemieckiej, bowiem takie wnioski stały w sprzeczności z całokształtem zgromadzonego materiału dowodowego. Zdaniem Sądu, prywatne stosunki cywilnoprawne wspólnika pozwanej z powodem, podlegające odrębnemu reżimowi prawnemu pozostają irrelewantne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Mając na uwadze wszystko powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż okoliczność dokonania wypłaty przez pracodawcę dochodzonych należności nie została przez niego wykazana. W konsekwencji zasądzono na rzecz powoda objęte żądaniem wynagrodzenie na łączną kwotę 11 000 zł po 500 zł za każdy miesiąc począwszy od listopada 2017 r. do sierpnia 2019 r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypłacie liczonymi od 11. dnia każdego miesiąca począwszy od grudnia 2017 r. do września 2019 r. Żądanie zasądzenia odsetek ustawowych znajdowało uzasadnienie w art. 481 k.c., który na zasadzie art. 300 k.p. stosuje się do roszczeń wynikających ze stosunku pracy. W myśl tego przepisu, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Mając na względzie, że wynagrodzenie winno być powodowi wypłacone do 10. dnia każdego następnego miesiąca, należało przyjąć, iż od dnia 11. pozwana pozostawała w zwłoce. W konsekwencji orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku.

Stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie dowodów ze źródeł osobowych i na podstawie nie budzących wątpliwości co do rzetelności i autentyczności dokumentów. Prawdziwość dokumentacji stanowiącej podstawę ustaleń nie była kwestionowana przez żadną ze stron, stąd stanowiła ona miarodajny materiał do konstrukcji stanu faktycznego w sprawie. Sąd nie znalazł podstaw aby odmówić mocy dowodowej zeznaniom świadków oraz przesłuchaniu stron, za wyjątkiem już omówionych sprzeczności.

Zgodnie z treścią art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2021.2257 t.j.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator lub prokurator, Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy. Z uwagi na to, że w niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu wynosiła mniej niż 50 000 złotych powód był zwolniony od ponoszenia opłaty od złożonego pozwu, wynoszącej 750 zł zgodnie z art. 13 ust. 2 ww. ustawy. Opłatą tą należało natomiast obciążyć pozwanego jako stronę przegrywającą proces.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu przewidzianą w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Mając na uwadze uwzględnienie w całości roszczeń objętych powództwem za stronę przegrywającą proces należało uznać stronę pozwaną. Na koszty te składało się wynagrodzenie adwokata reprezentującego stronę powodową, którego minimalna stawka na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. § 2 pkt 5 obowiązującego w dniu wniesienia powództwa rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) wynosiła 2700 zł oraz kwota 17 zł uiszczona tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Orzeczenie w przedmiocie rygoru natychmiastowej wykonalności znajduje oparcie w treści art. 477 ² § 1 k.p.c., w myśl którego zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia wynoszącego w przypadku powoda 500 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

22 czerwca 2022 r.