Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2022r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 czerwca 2022r. w Suwałkach

sprawy B. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość świadczenia

w związku z odwołaniem B. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 22 lutego 2022 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie.

2.  odstępuje od obciążania B. W. kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego.

UZASADNIENIE

pkt. 2 wyroku z dnia 15.06.2022r.

Wyrokiem z dnia 15.06.2022r. Sąd w pkt. 1 oddalił odwołanie B. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. z dnia 22.02.2022r., ponownie ustalającej wysokość emerytury B. W., natomiast w pkt. 2 odstąpił od obciążania jej kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego.

Sąd w sprawie odstąpił od obciążania B. W. kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego, jakim jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniający wypadek, który stosownie do art. 102 kpc to umożliwia.

Zgodnie mianowicie z art. 102 kpc w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie odciążać jej w ogóle kosztami.

Przepis ten ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie bowiem z art. 98 § 1 kpc, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Takimi natomiast mogą być koszty zastępstwa procesowego radcy prawnego.

Za celowością zaś orzeczenia o kosztach procesu w niniejszej sprawie na podstawie art. 102 kpc przemawia przede wszystkim niewielki nakład pracy radcy prawnego jako pełnomocnika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.. Takie stanowisko ma pełne uzasadnienie w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17.10.2007r. w sprawie o sygn. akt P 29/07, OTK-A 2007/9/116, lex numer 322185 oraz powołanym tam orzecznictwie Sądu Najwyższego.

W niniejszej sprawie natomiast praca pełnomocnika organu rentowego sprowadziła się do krótkiego i zwięzłego wystąpienia na rozprawie przed sądem. Nie uzasadnia to więc domagania się zasądzenia kosztów zastępstwa prawnego. Fachowy pełnomocnik nawet nie sporządzał odpowiedzi na odwołanie i nie zajął żadnego stanowiska na piśmie.

Ponadto zważyć należy i na to, że sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych są sprawami szczególnymi. Służą mianowicie zabezpieczeniu społecznemu ubezpieczonych. Traktowane są więc odrębnie, podobnie jak sprawy pracownicze, niż wszystkie inne sprawy cywilne. Są więc zwolnione w pierwszej instancji od opłat sądowych (art. 36 ustawy o kosztach sądowych), a wydatki w sprawie ponosi tylko Skarb Państwa (art. 98 i 96 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych). Musi to więc mieć też odniesienie i do kwestii zwrotu kosztów procesu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Tylko zatem kiedy ubezpieczony w sposób ewidentnie nieuzasadniony z tego świadomością domaga się zmiany decyzji w zakresie ubezpieczeń społecznych powinien być obciążony zawrotem kosztów Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, a już tym bardziej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Jeżeli więc nakład fachowego pełnomocnika organu rentowego jest nieduży tym bardziej należy mówić o szczególnie uzasadnionym wypadku umożliwiającym odstąpienie od obciążania osoby odwołującej się, od kosztów zastępstwa prawnego organu rentowego. Gdyby przecież przyjąć inny punkt widzenia te osoby starające się o świadczenia społeczne bałyby się ze względu na koszty „fachowych pełnomocników organu rentowego” składać odwołań od decyzji tych organów rentowych, a przecież oczywistym jest, że nie zawsze są prawidłowe. Tymczasem zauważyć należy, że ze względu na regulacje prawne i przekaz medialny przekonane są, że sprawy o świadczenia społeczne są zupełnie wolne od jakichkolwiek dla nich kosztów.

Zauważyć trzeba, że przepis art. 98 § 1 kpc mówi o kosztach celowej obrony przeciwnika. Rodzi się więc pytanie, czy w takiej sprawie, jak niniejsza, gdzie po opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów wszystko było jasne, niezbędnym było działanie fachowego pełnomocnika. Trudno też uznać, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zakresie świadczeń z ubezpieczeń społecznych i ich wysokości był przeciwnikiem ubezpieczonych, skoro musi zawsze działać na ich korzyść.

Mając to wszystko na uwadze, orzeczono jak w pkt. 2 wyroku.