Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 25-10-2021 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący sędzia Agnieszka Krzyżanowska

po rozpoznaniu w dniu 25-10-2021 r. w Koninie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Grupa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w K.

przeciwko M. B.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 29.000,00 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20.08.2019 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.739,10 zł (pięć tysięcy siedemset trzydzieści dziewięć złotych dziesięć groszy) z tytułu zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Koninie) kwotę 435,83 zł (czterysta trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt trzy grosze) z tytułu nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Agnieszka Krzyżanowska

Sygn. akt I C 1164/20

UZASADNIENIE

Grupa (...) spółka z o.o. spółka komandytowa z siedzibą w K. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. B. kwoty 29.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20.08.2019r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że w dniu 29.01.2019r. zakupiła od pozwanego samochód marki H. (...) za kwotę 29.000,00 zł. z przebiegiem 216.821 km, przy czym pozwany złożył oświadczenie o tym, że pojazd ten pozostaje wolny od wad fizycznych i prawnych. W lipcu 2019r. nabywca odnalazł w bagażniku książkę pojazdu, z której to wynikał odmienny stan licznika wskazujący na jego cofnięcie o około 80.000 km. Z tego powodu powódka w dniu 24.07.2019r. złożyła pozwanemu oświadczenie woli o odstąpieniu od przedmiotowej umowy kupna sprzedaży.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu wg norm przepisanych podnosząc, że cenę auta strony ustaliły wspólnie po prowadzonych negocjacjach uwzględniając stan cofniętego licznika. Pozwany podniósł, iż osoby reprezentujące powódkę wiedziały o zmienionych wskaźnikach licznika posiadając pełną dokumentację auta i dlatego przyjęta cena pojazdu pozostawała niższa niż ceny rynkowe pojazdów ze stanem licznika widniejącym w chwili zakupu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29.01.2019r. R. N. działający jako PHU (...) nabył od M. B. samochód marki H. (...) o nr rej (...). (...) to pozostawało „rozliczeniem” oferowanego przez powoda nowego pojazdu marki K. i zaliczenia na poczet opłaty wstępnej w leasingu. W chwili zakupu licznik pojazdu marki H. (...) wskazywał na przebieg 216.821 km, a ustalona przez strony cena 29.000 zł. odpowiadała wartości auta o tym przebiegu. Sprzedający zapewnił, iż pojazd jest wolny od wad fizycznych i prawnych.

Auto zostało sprawdzone przez pracowników nabywcy co stanu technicznego pojazdu oraz w Centralnej Ewidencji Pojazdów w Polsce pod kątem wad prawnych. Na tym etapie nie stwierdzono faktu ingerencji w zapisy licznika, a M. B. nie informował powoda ani jego pracowników o stwierdzonym „cofnięciu” zapisów licznika. Pozwany przekazał powodowi posiadane dokumenty związane z pojazdem (dowód rejestracyjny i kartę pojazdu) za wyjątkiem książki serwisowej.

dowód: zeznania - R. N. k.130-138, pozwanego M. B. k.139-144, umowa k. 15, historia pojazdu k. 16-18

Kilka miesięcy po zawarciu umowy sprzedaży tj. w lipcu 2019r. pracownicy powoda odnaleźli w bagażniku H. (...) książkę pojazdu. Z jej zapisów wynikało, iż w dniu 8.02.2015r. licznik wskazywał na przebieg 241.676 km, to jest 80.000 km więcej niż stan licznika istniejący w dacie kolejnego badania technicznego z dnia 15.09.2016r. wskazującego na przebieg 165.227 km.

dowód: zeznania R. N. k.130-138 , ksero kopia książki pojazdu k. 20-23, zaświadczenie k. 19, faktura k. 26

Z tego powodu ówczesny powód w dniu 24.07.2019r. złożył pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a pismem z dnia 22.11.2019r. wezwał do zwrotu kwoty 29.000 zł. w terminie 7 dni.

dowód: zeznania R. N. k.130-138, oświadczenie z dowodem doręczenia k. 27-28, wezwanie przedsądowe z dowodem doręczenia k. 29-31

Wartość rynkowa przedmiotowego pojazdu w chwili zakupu przez powoda z uwzględnieniem przebiegu licznika 216.821 km (po jego cofnięciu) wynosiła około 29.100,000 zł., a jego rynkowa wartość z uwzględnieniem szacowanego przebiegu 334.000 km wynosiła około 23.900,00 zł.

Przyjmując średni miesięczny przebieg pojazdu na terenie Danii oraz przebieg w trakcie użytkowania go przez pozwanego, średni, faktyczny stan licznika winien wynosić około 333.693 km.

Dowód: opinia biegłego z dziedziny techniki samochodowej R. W. k. 165-176

W dniu 9.03.2020r. umową przeniesienia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 ¹ kc R. N. przeniósł na powódkę wierzytelność dochodzoną pozwem.

bezsporne, kserokopia wypisu aktu notarialnego k. 35-42

Sąd dał wiarę wskazanym w ustaleniach stanu faktycznego dokumentom, gdyż ich autentyczność i treść nie była kwestionowana przez strony, a Sąd nie dopatrzył się powodów by czynić to z urzędu.

Sąd dał wiarę zeznaniom przedstawiciela powoda Z. N. albowiem pozostawały jasne, czytelne i rzeczowe. Znalazły one również potwierdzenie w zgromadzonych dokumentów i ustaleniach opinii biegłego z dziedziny techniki samochodowej.

Zeznania pozwanego M. B. okazały się niewiarygodnymi w części, w jakiej twierdził, iż w chwili zawierania umowy nabywca został poinformowany o „cofnięciu” zapisów licznika i że ustalona cena auta była obniżona z tego tytułu, albowiem pozostawały one w wyraźnej sprzeczności z ustaleniami opinii biegłego R. W.. Ten natomiast po analizie zapisów książki serwisowej ustalił wartości rynkowe tożsamego pojazdu z dwoma różnymi zapisami liczników, stwierdzając, iż przyjęta do rozliczeń pomiędzy stronami umowy kwota 29.000 zł. odpowiadała przebiegowi ujawnionymi na liczniku w chwili jej zawarcia (po cofnięciu zapisów). Tym samym twierdzenia pozwanego o wiedzy powoda o zmianach przebiegów licznika i obniżeniu ceny pozostają gołosłowne. Z tych samych powodów niewiarygodnymi okazały się twierdzenia pozwanego o przekazaniu pracownikowi R. N. książki serwisowej pojazdu. Twierdzenia te pozostają nielogiczne, w odniesieniu do dalszego zachowania powoda w kontekście odstąpienia od umowy. Jedynie w części w jakiej zeznania pozwanego zostały potwierdzone przez materiał dowodowy, należało uznać je za wiarygodne jako logiczne i rzeczowe.

Sąd nie znalazł także podstaw, aby kwestionować przydatność opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej R. W. albowiem jest ona jasna, logiczna i przekonująca. Opinia ta została szczegółowo uzasadniona, a wnioski końcowe opinii, jak i jej uzasadnienie są jasne i kategoryczne. Biegły w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie zawodowe uzasadnił wyczerpująco swoje stanowisko. Dodatkowo wyjaśnienia biegłego były logiczne, jasne i przekonujące, a tym samym sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania opinii w jakimkolwiek zakresie. Opinia ta również nie była kwestionowana przez którąkolwiek ze stron.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Do odpowiedzialności sprzedawcy w przedmiotowej sprawie z tego tytułu mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego dotyczące rękojmi za wady fizyczne i prawne rzeczy sprzedanej, a nie ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, a to z uwagi na fakt, iż sprzedawca nie sprzedawał auta w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 556 kc sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną.

Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy (art. 557 § 1 kc). Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania , jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolna od wad lub usunięcia wady (art. 560 § 1 kc).

Treść art. 568 § 1, 2 i 3 kc stanowi, że sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o nieruchomość przed upływem pięciu lat od wydania jej kupującemu (…) Roszczenie o usunięcie wady lub wymiany rzeczy sprzedanej przedawnia się z upływem roku licząc od dnia stwierdzenia wady (…) W w/w terminach kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy lub obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolna od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżenia ceny rozpoczyna się z chwila bezskutecznego upływu terminu di wymiany rzeczy lub usunięcia wady. Do wykonywania uprawnień z tytułu rękojmi za wady prawne rzeczy sprzedanej stosuje się przepisy art. 568 § 2-5 kc, z tym że bieg terminu wskazanego w § 2 rozpoczyna się od dnia, w którym kupujący dowiedział się o istnieniu wady ( art. 576 kc)

Z powyższego wynika, że odpowiedzialność za tytułu rękojmi jest ukształtowana surowiej aniżeli odpowiedzialność z art. 471 kc i następne. Jest to bowiem odpowiedzialność o charakterze absolutnym, niezależna od winy sprzedawcy, czy też osób, którymi się posługuje przy wykonaniu zobowiązania, a nawet niezależna od wykazania szkody wynikającej ze świadczenia rzeczy wadliwej. Ponadto jest to odpowiedzialność niezależna od wiedzy sprzedawcy o istnieniu wady, a podstępne zatajenie przez niego wady prowadzi jedynie do dalszego zaostrzenia odpowiedzialności – wobec powyższego w doktrynie przyjmuje się, że jest to odpowiedzialność oparta na zasadzie ryzyka ( vide Komentarz do Kodeksu cywilnego, tom II, C.H. Beck, Warszawa 2005, s. 244, uchwała SN z 30.05.1996r. w sprawie o sygn. akt III CZP 42/96, PPH 1997, nr 1 , poz. 29).

W przypadku zwolnienia od odpowiedzialności na podstawie art. 557 § 1 kc konieczna jest pozytywna wiedza kupującego o istnieniu wady, a nie wystarcza sama jego powinność tejże wiedzy. Należy przy tym podkreślić, iż odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi ma w pełni zastosowanie do rzeczy używanych (vide orzeczenie SN z 19.11.1973r. , II CR 512/73 opubl. w OSN 1974, nr 10, poz. 169). Odpowiedzialność sprzedawcy nie obejmuje jednak w takim przypadku zmniejszenia wartości i użyteczności rzeczy, które jest normalnym następstwem jej prawidłowego używania. Dotyczy to zwłaszcza rzeczy o dużym stopniu złożoności, do których należy samochód (vide orzeczenie SN z 13.03.1981r. III CRN 31/81, OSN 1981, nr 11, poz. 219). Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi ograniczyć, a także wyłączyć (art. 558 § 1 kc). W takim przypadku kupującemu pozostaje jedynie roszczenie odszkodowawcze ex contractu na zasadach ogólnych. To po stronie kupującego należy wybór jednego z roszczeń opisanych w treści art. 560 § 1 kc. W przypadku skutecznego odstąpienia od umowy sprzedaży rzeczy ruchomej powoduje to przejście jej własności z powrotem na sprzedającego (vide orzeczenie SN z 26.11.2997r. , II CKN 458/97, OSN 1998, nr 5, poz. 84). Wówczas stosownie do treści art. 494 kc powstaje roszczenie kupującego o zwrot uiszczonej ceny sprzedaży. Natomiast istotą alternatywnego roszczenia o obniżenie ceny jest przywrócenie pełnej ekwiwalentności świadczeń.

Dokonując subsumcji powyżej przytoczonych przepisów na grunt niniejszej sprawy, w ocenie sądu niewątpliwe jest, iż pozwany dokonał sprzedaży powodowi samochodu z cofniętymi wskaźnikami licznika, to natomiast skutkowało z odmiennym określeniem stanu pojazdu wpływającym na jego cenę tj. z istotną wadą fizyczną w postaci innego stanu zużycia, eksploatacji pojazdu. Sam fakt „cofnięcia” licznika nie był ostatecznie kwestionowany przez strony.

Jednocześnie zaoferowany przez pozwanego materiał dowodowy nie wykazał, aby zachodziła okoliczność zwalniająca M. B. z odpowiedzialności w postaci wiedzy powoda o odmiennym przebiegu auta od wykazywanego na zegarach licznika. Przypomnieć należy, iż zgodnie z treścią art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W myśl wyżej wymienionej zasady, na stronie pozwanej spoczywał obowiązek wykazania, iż powód w chwili zakupu został poinformowany o ingerencji w zapisy licznika. W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż nie zostały bezsprzecznie potwierdzone twierdzenia pozwanego jakoby już w chwili sprzedaży pojazdu przekazał nabywcy wszystkie dokumenty w tym książkę serwisową, albowiem nielogicznym i niezgodnym z zasadami życiowymi było by „odwlekanie” w czasie ujawnienia przez powoda tej okoliczności. O powyższym tym bardziej świadczy fakt, iż auto pozwanego pozostawione w swoistym rozliczeniu, niezwłocznie zostało przeznaczone do dalszej sprzedaży, a zapisy licznika wpływały na ustalenie prawidłowej ceny, z czego powód jako osoba zawodowo trudniąca się sprzedażą aut musiała zdawać sobie sprawę. Ponadto twierdzeniom pozwanego o tym, iż cena określona przez strony umowy została obniżona z racji pomniejszenia przebiegu licznika pojazdu, kategorycznie zaprzeczyły ustalenia opinii biegłego z dziedziny techniki samochodowej R. W.. Nie mając wiedzy specjalistycznej w tej dziedzinie sąd zlecił biegłemu ustalenie wysokości ceny rynkowej przedmiotowego auta z uwzględnieniem przebiegu wykazywanego na zegarach licznika i średniego rzeczywistego przebiegu, który wynikał z odnalezionej książki serwisowej. Po przeprowadzonej analizie biegły kategorycznie stwierdził, iż cena 29.000 zł. ustalona przez strony umowy odpowiadała zapisom licznika wykazywanym przez zegary (średnia cena rynkowa to 29.100 zł.) i z pewnością nie uwzględniała większego przebiegu tak jak to opisywał pozwany. Przyjmując ustalenia biegłego sąd miał oczywiście na uwadze, iż wnioski opinii dotyczą średniej ceny rynkowej a nie ceny umownej, niemniej jednak nie można zgodzić się z pogladem, iż wartość ustalona w umowie z dnia 29.01.2019r. aż o około 5.000 zł. odbiegałaby od ceny rynkowej przy świadomości powoda o istnieniu wady (kwota 23.900zł. ). Mając więc na uwadze wnioski opinii należało przyjąć, iż w chwili sprzedaży auto pozwanego było obarczone wadą fizyczną o której powód nie został poinformowany.

W takiej sytuacji były podstawy do odstąpienia przez powoda od umowy sprzedaży, co uczynił pismem z dnia 24.07.2019r. dokładnie wskazując przyczynę odstąpienia. Konsekwencją tego oświadczenia z uwagi na jego skuteczność było przejście prawa własności pojazdu na pozwanego i powstanie po stronie powoda roszczenia o zwrot ceny. W tej sytuacji strony, stosownie do treści art. 560 § 2 w zw. z art. 494 kc, winny zwrócić sobie to świadczyły, a kwotą pozostałą do zwrotu na rzecz powoda pozostaje 29.000 zł.

Tym samym na podstawie wyżej wskazanych norm prawnych Sąd uwzględnił żądanie powoda w pełnej wysokości, czemu dał wyraz w pkt 1 wyroku.

Co do odsetek ustawowych za opóźnienie sąd przyjął za uzasadnione ich żądanie od dnia 20.08.2019r. do dnia zapłaty. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało dwukrotnie awizowane ostatecznie w dniu 13.08.2019r. Zgodnie z art. 455 kc pozwany winien zapłaty dokonać niezwłocznie, stąd też żądanie odsetek od dnia 20.08.2019r. (13.08+ 7 dni na spełnienie świadczenia). Podstawą prawną zasądzenia odsetek był art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 359 § 1 k.c.

Z uwagi na uwzględnienie powództwa w całości orzekając o kosztach procesu Sąd zastosował treść art. 98 § 1 k.p.c. obciążając pozwanego kosztami procesu w pełni.

Na koszty te złożyły się: koszty poniesione przez powoda w wysokości 5.739,10 zł tj. opłata sądowa w kwocie 1450 zł, kwota 3617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wg stawki minimalnej wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, koszty doręczeń komorniczych 72,10 zł. i zaliczka na poczet opinii w kwocie 600 zł. Skoro powód faktycznie „wygrał” proces w całości, poniesione przez niego koszty procesu należało zasądzić od pozwanego w w/w kwocie 5.739,10 zł. (pkt 2 wyroku).

Dotychczas nieponiesione przez żadną ze stron koszty procesu, w postaci kosztów opinii biegłego w kwocie 1.035,83 zł., zważywszy na poniesioną przez powoda zaliczkę w kwocie 600 zł., winny obciążać pozwanego w kwocie 435,83 zł. (1.035,83 -600) o czym Sąd orzekł w pkt 3 wyroku.

sędzia Agnieszka Krzyżanowska