Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 131/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 3 grudnia 2019r., sygn. akt III K 853/19

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. M.

karalność oskarżonego

(w tym trzykrotnie za występek niealimentacji)

dane o karalności,

odpisy wyroków

110-112,

105, 107, 114-115

2.1.1.2.

S. M.

fakt bieżącej alimentacji syna

dowody wpłat

116

2.1.1.3.

S. M.

stan zdrowia oskarżonego i jego pobyt na zwolnieniu lekarskim

dokumentacja medyczna

117-118

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

dane o karalności i odpisy wyroków

dokumenty urzędowe - brak wątpliwości co do ich autentyczności i prawdziwości

2.1.1.2

dowody wpłat

dokument urzędowy - brak wątpliwości co do jego autentyczności i prawdziwości

2.1.1.3

dokumentacja medyczna

dokument urzędowy - brak wątpliwości co do jego autentyczności i prawdziwości

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

rażąca niewspółmierność kary 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, orzeczonej wobec oskarżonego za popełnienie przypisanego mu czynu z art. 209 § 1a kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rozpoznając środek zaskarżenia wniesiony przez oskarżyciela, w pierwszym rzędzie zbadał Sąd Okręgowy z urzędu prawidłowość ustaleń Sądu Rejonowego w zakresie stanu faktycznego oraz winy oskarżonego, jak i przyjętej w zaskarżonym orzeczeniu kwalifikacji prawnej, w tym zakresie nie dopatrując się jakichkolwiek uchybień. Poczynione przez Sąd I instancji w oparciu o właściwie zebrany i oceniony materiał dowodowy ustalenia faktyczne uznać należy za trafne, zgodne ze zgromadzonymi i ujawnionymi w toku rozprawy dowodami, które tenże Sąd ocenił w sposób pozostający pod ochroną art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk oraz art. 7 kpk. Stanowisko swoje Sąd należycie także uzasadnił w sposób zgodny z treścią art. 424 kpk. Sąd orzekający nie dopuścił się przy rozpoznawaniu sprawy ani przy wyrokowaniu błędu w ustaleniach faktycznych, a ustalenia te znajdują w zupełności potwierdzenie w zgromadzonych dowodach. Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę nie przekroczył także granic swobodnej oceny dowodów. Ocena przeprowadzona przez Sąd Rejonowy była wszechstronna i jako obiektywna nie nosi znamion dowolności. Sąd Okręgowy podzielił ustalenia Sądu meriti w zakresie winy oskarżonego, która w okolicznościach niniejszej sprawy nie może budzić wątpliwości. Słusznie ustalił Sąd zatem, że dopuścił się oskarżony popełnienia przypisanego jego osobie przestępstwa.

Odnosząc się natomiast do zarzutu apelacji, kwestionującej wyłącznie decyzję Sądu o orzeczeniu wobec oskarżonego kary wolnościowej w postaci 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, stwierdzić trzeba, że w realiach niniejszej sprawy niezasadnym i niecelowym było orzeczenie wobec oskarżonego kary bezwzględnej pozbawienia wolności w postulowanym wymiarze 6 miesięcy.

Zarzut rażącej surowości kary może być zasadny tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary określonych w art. 53 kk (zob. wyrok SN z dn. 14 XI 1973r., III KR 254/73, OSNPG 1974/3-4/51).

Sąd Rejonowy właściwie ustalił stopień zawinienia oskarżonego i wymierzył mu karę adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, według swojego uznania i w granicach przewidzianych przez ustawę. W pisemnych motywach uzasadnienia zaskarżonego wyroku w sposób obszerny i szczegółowy uwzględnił całokształt okoliczności mający wpływ na wymiar kary, biorąc pod uwagę wszystkie dyrektywy jej orzekania. Kara wymierzona oskarżonemu zatem w sposób należyty spełnia swe cele zapobiegawcze i wychowawcze, wypełniając równocześnie wymogi prewencji ogólnej i w zakresie społecznego oddziaływania.

Słusznie akcentuje więc Sąd meriti okoliczności, które legły u oceny znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, w tym zwłaszcza rodzaj dóbr przeciwko którym było skierowane zachowanie sprawcy, okres niealimentacji oraz akcentowaną przez skarżącego uprzednią karalność. Mając na uwadze te właśnie okoliczności, z drugiej zaś strony jednak właściwości i warunki osobiste oskarżonego, jego bieżącą sytuację rodzinną, majątkową i zawodową, a także postawę, stwierdził jednak słusznie, iż tak kara pozbawienia wolności, jak i grzywny nie spełniłyby swych celów wobec sprawcy. Wszak podkreślić trzeba z całą mocą, iż jedynym argumentem apelującego, który miał przemawiać za zmianą zaskarżonego wyroku i jego zaostrzeniem poprzez wymierzenie kary pozbawienia wolności w wariancie bezwzględnym (bo tylko taki mógł wchodzić w grę) miała być dotychczasowa karalność S. M. - trzykrotna za podobne przestępstwa, nadto zaś za czyny objęte dwoma innymi wyrokami - z art. 157 § 1 kk i z art. 190 § 1 kk, a także z art. 178a § 1 kk.

Mając w polu widzenia przywołane wyżej okoliczności, niewątpliwie przemawiające na niekorzyść sprawcy (ojca pokrzywdzonego dziecka), trzeba stwierdzić jednak za Sądem I instancji, iż w obecnej sytuacji życiowej oskarżonego kara ograniczenia wolności w orzeczonej formie spełni swe cele wychowawcze i zapobiegawcze względem sprawcy, stanowiąc realną dolegliwość. Oskarżyciel swe wywody i wniosek apelacyjny czyni w oderwaniu od sytuacji życiowej i zawodowej, w której aktualnie pozostaje oskarżony. Przypomnieć więc trzeba, iż poza pokrzywdzonym synem z poprzedniego związku (mającym obecnie 18 lat i uczęszczającym do technikum) ma on na utrzymaniu konkubinę i dwójkę małoletnich dzieci. Po półrocznym pobycie na zasiłku chorobowym w związku z urazem kończyny dolnej i podejrzeniem zakrzepicy żylnej (na co przedstawił na rozprawie odwoławczej stosowne dokumenty), od wiosny 2020r. powrócił do aktywnej pracy zawodowej, pracując stale w jednej firmie w charakterze pracownika budowlanego i osiągając dochód od 1.500zł. do 2.000zł. netto. Mimo problemów zdrowotnych, już w czasie procesu, począwszy od lipca 2019r., płacił komornikowi zasądzone od niego alimenty na rzecz syna w wysokości 300 zł., obecnie zaś płaci je nadal systematycznie z osiąganych z pracy dochodów (vide: dołączone przez oskarżonego dowody wpłat 300zł. za okres od lipca 2019r. do maja 2020r.). W tej sytuacji zdaniem Sądu Okręgowego orzeczona przez Sąd Rejonowy kara ograniczenia wolności spełni swe cele względem sprawcy. Zapobieżenie powrotowi do przestępstwa jest minimalnym zadaniem kary, ale wystarczającym dla oceny, czy należy zastosować karę o charakterze wolnościowym. Kara ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym także w ocenie Sądu odwoławczego ma szansę na realizację celów w zakresie zapobiegawczego oddziaływania na sprawcę i w tym kontekście musi być uznana za zasadną. Nie ma racji zatem skarżący wykazując, że wymierzona kara nie spełnia wymogów prewencji szczególnej i ogólnej, nie realizuje celów wychowawczych i zapobiegawczych kary, a nadto nie odpowiada społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Prezentowana przez oskarżonego postawa już w trakcie tego postępowania, a więc dokonywane przez niego regularnie wpłaty na poczet zadłużenia alimentacyjnego w kwotach zasądzonych przez Sąd, nadto zaś jego dalsza, wcale nie pusta, deklaracja o chęci dokonywania wpłat, stanowią istotną przesłankę prognostyczną co do niepopełnienia przez oskarżonego w przyszłości kolejnego przestępstwa. Ocena właściwości i warunków osobistych oskarżonego mająca znaczenie dla oceny, czy zasadne w sprawie pozostawać będzie orzeczenie wobec oskarżonego kary o charakterze wolnościowym, skłoniła Sąd odwoławczy do wniosku, że wystarczającą wobec oskarżonego karą pozostanie kara ograniczenia wolności w orzeczonej formie pracy. Sąd uznał zatem, podobnie jak Sąd meriti, że wymierzenie oskarżonemu kary w takiej formie pozostanie wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary. Nie bez znaczenia dla przyjęcia takiej prognozy pozostawała nadto postawa oskarżonego w toku postępowania przygotowawczego i sądowego, kiedy to przyznawał się konsekwentnie do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa. Cele prewencji indywidualnej bez wątpienia spełnione zostaną przez orzeczenie takiej kary, w szczególności zaś tak wymierzona kara zapobiec powinna powrotowi oskarżonego do przestępstwa, jednocześnie nie pozbawiając go źródła zarobkowania, a tym samym dalszej możliwości alimentowania dorosłego już syna. Możliwość wykonania orzeczonej kary w formie zastępczej pozbawienia wolności (nota bene w rozmiarze postulowanym przez skarżącego), z równoczesnym zobowiązaniem oskarżonego do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie uprawnionej osoby, powinna skutecznie odwieść oskarżonego od popełniania kolejnych przestępstw, zwłaszcza tych na szkodę swoich dzieci. Popełnienie przez oskarżonego przestępstwa przypisanego jego osobie wyrokiem w niniejszej sprawie nie uzasadnia przy tym uznania, że wyłącznie kara pozbawienia wolności orzeczona bez warunkowego zawieszenia jej wykonania stanowić będzie karę właściwą, a przy tym nie naruszy ona zasady ultima ratio kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia, określonej w art. 58 § 1 kk. Przypisane oskarżonemu przestępstwo, choć trafnie zauważył Sąd obciążające okoliczności dla oskarżonego, nie pozostaje jednak czynem o na tyle dużej społecznej szkodliwości, by uznać oskarżonego za osobę szczególnie zdemoralizowaną tak, by tylko kara wykonana w warunkach izolacji spełniła wobec oskarżonego cele kary, zwłaszcza przy uwzględnieniu jego obecnej sytuacji, warunków i właściwości osobistych. Te wszystkie okoliczności miał na uwadze Sąd I instancji i należycie je wyeksponował.

Mając powyższe okoliczności na względzie Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, albowiem orzeczona kara ograniczenia wolności w wymiarze 1 roku z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym w sposób należyty spełni swe cele zapobiegawcze i wychowawcze oraz właściwie ukształtuje świadomość prawną społeczeństwa, będąc w odczuciu społecznym karą sprawiedliwą. Kara w tak orzeczonej formie - przy uwzględnieniu faktu wykonywania przez oskarżonego pracy zarobkowej - będzie stanowić dla niego nadto dużą uciążliwość, zmusi bowiem sprawcę do wykonywania dodatkowej pracy w wymiarze ustalonym przez Sąd, ponad tę zarobkową.

Z tych wszystkich powodów uznano, że orzeczona wobec oskarżonego kara, wzmocniona dodatkowo orzeczonym obowiązkiem wobec oskarżonego, nie cechuje się rażącą niewspółmiernością, a tym samym apelacja Prokuratora nie zasługuje na uwzględnienie.

Wniosek

zmiana punktu 1 poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz uchylenie punktu 2

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Oskarżonemu wymierzono karę adekwatną do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynu, bacząc, by kara ta spełniła wobec sprawcy swe cele, tak w zakresie prewencji indywidulanej, jak i generalnej.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

z punktu 1 - przypisanie oskarżonemu występu z art. 209 § 1a kk (w całości w zakresie opisu czynu, kwalifikacji prawnej) oraz w całości wymierzona kara ograniczenia wolności

z punktu 2 - zobowiązanie oskarżonego do bieżącej alimentacji syna

z punktu 3 - zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Oskarżony popełnił przypisane mu przestępstwo, jego kwalifikacja jest prawidłowa, wymierzona kara nie jest rażąco niewspółmierna, a orzeczony obowiązek dalszej alimentacji jest trafny i słuszny.

Mając to wszystko na uwadze i uznając zaskarżony wyrok za prawidłowy i słuszny, nadto wolny od jakichkolwiek uchybień, w szczególności tych podlegających uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, Sąd II instancji utrzymał go w mocy.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2, 3

Nie znajdując podstaw do obciążania oskarżonego kosztami procesu za postępowanie odwoławcze, obciążono nimi Skarb Państwa. Równocześnie na podstawie art. 636 § 1 kpk, wobec nieuwzględnienia apelacji oskarżyciela publicznego, zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kwotę 840zł. tytułem zwrotu kosztów poniesionej przez niego obrony z wyboru w tym postępowaniu.

1.PODPIS

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć Prokuraturze Rejonowej G. w G..

23 VI 2020r.

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o karze

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana