Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 30 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Dorota Krawczyk

Protokolant: sekr. sąd. Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2022 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa Syndyk Masy Upadłości S. M. P. B.

przeciwko E. M.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Syndyka Masy Upadłości S. P. B. na rzecz pozwanej E. M. kwotę (...),00 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1417/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 września 2021 roku syndyk masy upadłości S. M. wniósł o uznanie za bezskuteczną wobec upadłego umów darowizny środków pieniężnych w łącznej wysokości 84.166,00 zł dokonanych przez upadłego S. M. z pozwaną E. M. w okresie od 19 września 2016 roku do 23 grudnia 2019 roku, ewentualnie o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 84.166,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 17 września 2021 r. do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnienia świadczenia pieniężnego za okres od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (pozew k. 1-4).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanej E. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania sądowego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za okres od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. W ocenie pozwanej upadłemu nie można przypisać działania mającego na celu pokrzywdzenie wierzycieli. S. M. posiadał składniki majątku, których się nie wyzbył i które wykazał we wniosku o ogłoszenie upadłości. Kwoty przekazywane na rzecz pozwanej były niskie i za każdym razem przeznaczone na konkretny cel - alimenty (k. 145-151).

P.. powoda popierał powództwo.

P.. pozwanej wnosił o oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana E. M. i dłużnik S. M. zawarli związek małżeński w 1989 r. Od początku 2000 pozostawali w konflikcie, który doprowadził do separacji faktycznej małżonków.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2004 r. Sąd Rejonowy w Radomsku sygn. akt III RC 408/04 zniósł wspólność ustawową małżeńską pomiędzy E. M. — pozwaną, a S. M., wynikającą z zawartego w dniu 28 października 1989 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ż. za numerem aktu 218/1989 z dniem 20 grudnia 2004 r. związku małżeńskiego.

/dowód: zeznania świadka S. M. k. 170-17, minuty 00.05.35-00.25,41, zeznania pozwanej k. 277 verte-278, minuty 00.08.51-00.25.25, wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku, sygn. akt III RC 408/04 k. 18 w aktach sprawy IIIRC 408/04 SR w Radomsku z dnia 20 grudnia 2004 r./

Wyrokiem z dnia 31 maja 2005 roku wydanym w sprawie I Ns 390/05 przez Sąd Rejonowy w Radomsku dokonano podziału majątku wspólnego małżonków w ten sposób, że ustalono, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w Ż. o wartości 50.000 zł , udziały w spółce (...).3 F. O. o wartości 400.000 zł oraz rzeczy ruchome TV P. o wartości 500 zł, wieża (...) S. o wartości 500 zł, komplet wypoczynkowy o wartości 1000 zł, umeblowanie pokoju gościnnego o wartości 4000 zł, zostały przyznane na wyłączna własność upadłego S. M., natomiast nieruchomość położona w S. gm. G. o wartości 300.000 zł, udział w nieruchomości położonej w R. o wartości nieruchomości ok. 200.000 zł oraz ruchomości tj. TV S. o wartości 600 zł, meble kuchenne wraz z wyposażeniem AGD ( pralka lodówka kuchenka o wartości 10.000 zł oraz stół i 12 krzeseł o wartości 1000 zł zostały przyznane na wyłączna wartość pozwanej.

/dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 31 maja 2005 r. sygn. akt I Ns 390/05 w przedmiocie podziału majątku wspólnego k. 153/

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 11 sierpnia 2020r. sygn. akt I C 127/20, rozwiązał związek małżeński pozwanej i S. M..

Upadły dłużnik S. M. i pozwana mają trójkę pełnoletnich wspólnych dzieci: syn M. ma obecnie lat 31 (urodzony (...)), córka M. lat 27 (urodzona (...), i syn M. lat 22 (urodzony (...)).

/ dowód: wyrok SO w Piotrkowie Tryb. z dnia 11 sierpnia 2020 roku sygn. akt I C 127/20 k. 154, zeznania świadka S. M. k. 170-171 minuty 00.05.35-00.25.41, zeznania pozwanej 277 verte-278 00.08.51-00.25.25dokumenty zawarte w aktach sprawy SO w Piotrkowie Tryb. sygn.. akt I C 127/20 w tym wyrok k. 31, protokół k. 28-29, akta sprawy Sądu Rejonowego w Radomsku sygn. akt III RC 408/04 w tym wniosek k. 3-5, akta stanu cywilnego k. 6-9, protokół k. 15-17, wyrok k. 18/

W 2016 roku najmłodszy syn stron M. miał 17 lat, był uczniem Szkoły Mistrzostwa Sportowego im. K. G. w Ł. (SMS Ł.). W 2018 roku zdał maturę i rozpoczął studia na Akademii (...) w Ł. ( (...) Ł.). Mama finansowała potrzeby syna M. z pieniędzy, które otrzymywała od taty M. – S. M. w formie alimentów. Trzeba było opłacać jedzenie, jak nie było opłacane miesięczne jedzenie, dostawał od mamy pieniądze też na jedzenie, tylko sam je organizował, opłacana była bursa szkolna, sprzęt sportowy, korki, dresy, obozy sportowe raz na pół roku zimą i latem. Niczego mu nie brakowało. Rodzice zawsze starali się, aby było na wszystko. Przyjeżdżał w weekendy do domu. Koszty przyjazdu też pokrywali rodzice. Szkoła niczego nie refundowała. Obozy płacili rodzice. Zarówno podczas nauki w liceum jak i na studiach syn M. pozostawał na utrzymaniu rodziców. W czasie nauki w szkole średniej najmłodszy syn stron co tydzień przyjeżdżał do domu. Z pieniędzy jakie ojciec S. M. przekazywał pozwanej w ramach alimentów pozwana kupowała synowi ubrania, obuwie oraz pokrywała koszty związane z jego utrzymaniem tj. jak koszy dojazdów, opłaty za bursę szkolną, atrakcje, książki, wyżywienie itp. Naukę w szkole wyższej M. M. (4) odbywał w trybie zdalnym, w tym czasie cały czas zamieszkiwał w domu z pozwaną.

S. M. przesyłał pieniądze na konto pozwanej na utrzymanie dzieci, albo dawał do ręki, ale głównie przesyłał na konto. Pozwana zajmowała się zaspakajaniem potrzeb dzieci. „Ogarnięcie całego gospodarstwa domowego i potrzeb dzieci było w jej gestii.”

/dowód: zeznania pozwanej k. 277 verte-278 00.08.51-00.25.25, zeznania świadka M. M. (4) k. 277 i verte 00.01.34-00.08.51 i 278 00.25.54-00.27-57, zeznania świadka S. M. k. 170-17 00.05.35-00.25,41/

Pozwana finansowała potrzeby również starszych dzieci, które mimo ukończenia 18 roku życia nie były samodzielne finansowo. W (...) córka stron studiowała. Starsze dzieci musiały mieć wynajmowane mieszkania w miejscach, gdzie studiowali. Z przekazywanych przez upadłego dłużnika środków finansowych pozwana pokrywała również koszty utrzymania córki. Wszystkie pochodzące od upadłego środki finansowe pozwana przeznaczała na pokrycie uzasadnionych potrzeb rodziny, pokrycie usprawiedliwionych potrzeb dzieci. Ponadto część otrzymanych przez E. M. od swojego męża S. M. świadczeń pieniężnych pozwana przekazywała na pokrycie rachunków za utrzymanie domu czy też zobowiązań umownych upadłego — np. opłat za telefon komórkowy, internet, opłaty za naprawę czy ubezpieczenie samochodu.

/dowód: zeznania pozwanej k. 277 verte-278 00.08.51-00.25.25, potwierdzenia przelewów k.19-69 i k. 181- 275, zeznania świadka S. M. k. 170-17 00.05.35-00.25,41 /

W okresie od 2016 roku do końca (...) syn stron M. M. (4) nie pracował, pozostawał na wyłączny utrzymaniu rodziców. Pierwsza pracę podjął na koniec 2019 roku. Został zatrudniony przez agencję pracy na stanowisku magazynier. M. M. (4) nadal zamieszkuje razem z pozwaną.

/dowód: zeznania świadka S. M. k. 170-17 00.05.35-00.25,41, pozwanej 277 verte-278 00.08.51-00.25.25, zeznania świadka M. M. (4) k. 277 i verte 00.01.34-00.08.51 i 278 00.25.54-00.27-57 /

E. M. prowadziła własną działalność gospodarczą- solarium. Z uwagi na ciągle pogarszający się stan zdrowia, pozwana od 2013 r. przebywa pod ciągłą opieką lekarzy specjalistów. Zaczęłam chorować w 2013 roku. Najpierw miała zapalenie otrzewnej, potem z pękniętą śledzioną trafiła na ostry dyżur. W 2016 roku zdiagnozowano u pozwanej tkankę łączną niezróżnicowaną, chorobę kręgosłupa, astmę, cukrzyca typu II, kardiologiczne - ciśnienie. W tamtym roku zdiagnozowano u mnie raka.

W 2021 r. stan zdrowia pozwanej znacznie się pogorszył, E. M. zachorowała onkologicznie. Obecnie E. M. jest po zabiegu onkologicznym.

W 2019 roku z uwagi na stan pandemii (...) 19 działalność gospodarcza – salon solarium pozwanej nie prosperował, w tym czasie pozwana pobierała minimalne wynagrodzenie. W 2021 roku do września pracowała i od 3 marca 2022 roku przebywa na zasiłku rehabilitacyjnym. Od tego czasu solarium jest zamknięte i nie przynosi żadnych dochodów.

W czasie choroby żony S. M. alimentował również w części pozwaną, przekazując jej środki na finansowanie jej kosztownego leczenia.

Pozwana nie miała wiedzy na temat długów męża.

/dowód: zeznania pozwanej E. M. k.277 verte minuty 00.08.51-00.25.25 zeznania świadka M. M. (4) k.277 i verte minuty 00.01.34-00.06.05 verte oraz k. 278 00.25.54-00.27.57, dokumentacja lekarska pozwanej k. 138-139/

S. M. przelewał na rzecz żony – pozwanej różne kwoty na przestrzeni kilku lat. Były to pieniądze na utrzymanie rodziny. Były to kwoty na utrzymanie też małoletniego syna. Najmłodszy syn skończył liceum ogólnokształcące i pierwszy rok studiów, jest bez zawodu. Córka M. ukończyła studia, pracuje i mieszka w W.. Ukończyła studia około 3 lata temu. Na studiach utrzymywali ją rodzice tj. upadły dłużnik i pozwana. Syna M. też utrzymywał na studiach (...). Ustalili z pozwaną, że dłużnik S. M. będzie na konto żony przelewał pieniądze potrzebne na utrzymanie syna, ponieważ syn mieszkał z pozwaną. Kiedy studiował to też mieszkał z pozwaną. Syn najmłodszy chodził do szkoły Mistrzostwa Sportowego w Ł. i mieszkał w internacie. Rachunki opłacał S. M. i pozwana. Wymagał sprzętu sportowego, butów, trzeba było pokryć koszty wyżywienia, internatu, obozów sportowych. Córkę utrzymywali wspólnie na studiach w W.. Córka nie pracowała. Wszystkie koszty utrzymania córki pokrywali, ponieważ nie pracowała na studiach.

Z tych pieniędzy, które S. M. przekazywał pozwanej pozwana płaciła składki ubezpieczenia, koszty związane z samochodem.

S. M. miał wiedzę o stanie zdrowia pozwanej. Pozwana zachorowała ciężko w 2013 roku. Potem doszła choroba nowotworowa. Nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego od czasów separacji. Pozwana prowadziła działalność gospodarczą. Kiedy nie miała środków do życia, to mąż ją wspierał finansowo na tyle na ile mógł. Pieniądze były przekazywane z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb rodziny co wynika z tytułów załączonych przez upadłego potwierdzeń przelewów wprost ze wskazaniem „zasilenie”, „ zasilenie + paliwo”, „zasilenie tydzień 15-22” gdzie ewidentnie chodzi o alimenty za tydzień, czy alimenty „zasilenie od 21-26”, „na auto”, „torba i szybka”, „opłata rekrutacyjna UŁ M. M. (4)”, „polisa…” itd. (k. 181-275).

Kwoty przekazywane przez upadłego na rzecz pozwanej w trakcie trwania małżeństwa w okresie od 19 września 2016 roku do 23 grudnia 2019 roku były od 150zł do 4500zł i za każdym razem przeznaczone na konkretny cel - alimenty, opłaty, leczenie, utrzymanie rodziny. Przez 40 miesięcy, w trakcie trwania małżeństwa, S. M. tytułem alimentów na zaspokojenie potrzeb rodziny przekazał łącznie kwotę 84.242,00zł tj. 2.106,05zł średnio miesięcznie.

/dowód: zeznania świadka S. M. k. 170-171 minuty 00.05.35-00.25.41, wykaz transakcji oraz potwierdzenia przelewów k. 18-69, zestawienie przelewów k.17 i 71, potwierdzenie przelewów k. 181-275 /

Postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. V Wydział Gospodarczy- Sekcja ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych ogłosił upadłość dłużnika S. M. i wyznaczył Syndyka w osobie P. B..

/ dowód: odpis postanowienia (...) 110/21up k. 6 /

S. M. posiadał składniki majątku, które wykazał we wniosku o ogłoszenie upadłości. Na dzień złożenia wniosku o ogłoszenia upadłości wskazał, iż aktualny i zupełny stan jego majątku obejmuje grunty oddane w użytkowanie wieczyste, tereny przemysłowe, komin wolnostojący położone w P. Tryb ul (...)

Na dzień złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości S. M. posiadał szereg długów tj. na rzecz:

- US w R. na następujące kwoty: ( za miesiące I-VI ) 2.223,70 zł, 1.252,70 zł, 1.348,49 zł 1.232,53 zł, 2600,00 zł,1.480,00 zł,

- Urząd Miasta P.( za miesiące I-IV)

87,31 zł, 2.899,18 zł, 2.834,27 zł IV. 2.797,64zł 16.03.2020 r., 18.05.2020 r., 15.09.2020 r., 15.11.2020 r.

- ZUS inspektorat w R. 7.427,96 zł

- (...) S.A. 323,18 zł,

- (...) S.A. 3.243,45 zł

- (...) S.A. ( za miesiące od I-IV) 1.571,73zł ,1.563,92 zł , 1.678,34 zł , 5.298,31 zł

- (...) Bank 28.840,24 zł

- (...) sp. z o.o. 145,00 zł, 2.040,00 zł, 111.4.430,00 zł , 750,00 zł,1.200,00 zł, 740,00 zł, 1.730,00 zł,1.875,00 zł, 545,00 zł, l .050,00 zł,1795,00 zł

(...) Bank S.A. 157.248,31 zł.

Dłużnik S. M. otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 16.800zł brutto.

Przeciwko upadłemu zostało wszczętych szereg postępowań egzekucyjnych.

Na dzień wniesienia pozwu do syndyka wpłynęły następujące zgłoszenia wierzytelności: (...) Bank Spółdzielczy na kwotę 433.966,02 zł (umowa kredytu), Prezydent Miasta P. na kwotę 14.368,84 zł (podatek od nieruchomości).

/dowody: wniosek o ogłoszenie upadłości S. M. k.7-17, odpis maila upadłego z 08 września 2021 roku wraz z załącznikiem k. 75, odpis zgłoszenia wierzytelności (...) Bank Spółdzielczy k. 80-81 wraz umowami o kredyt i aneksami k. 82-92, oraz k. 94-95, postanowienia dotyczące postępowań egzekucyjnych k. 77-79, oświadczenie majątkowe upadłego k. 99-101 oraz 111-114, historia rachunku k.102, spis inwentarza k.103-106, spis nieobjętych przez syndyka składników majątku upadłego k. 115-117, wykaz transakcji za lata 2016-2020 k. 17a, postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowań egzekucyjnych k. 77-79, odpisy zgłoszeń wierzytelności wraz z załącznikami k.80-106 /

Pismem z 10 września 2021 roku Syndyk wezwał pozwaną do zapłaty na rzecz masy upadłości S. M. kwoty 84.242,00 zł (w tym kwoty 76 zł jako przysporzenie dokonane w ciągu roku przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości i kwoty 84 166,00 zł jako przysporzenie z ostatnich pięciu lat) w terminie do 16 września 2021 roku.

Pozwana mailem z 16 września 2021 roku przesłała pismo, w którym zażądała potwierdzenia wpłat z których wynika wysokość żądania upadłego.

/ dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 10 września 2021 roku k. 70 wraz z wykazem transakcji k. 71-72, mail z dnia 16 września 2021 roku k. 73-74 /

Sąd ocenił i zważył, co następuje:

Powództwo jako niezasadne Sąd oddalił w całości.

Zgodnie z treścią art. 127 Prawa upadłościowego

ust. 1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.

ust 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.

Zgodnie z treścią art. 131 Prawa upadłościowego W sprawach nieuregulowanych przepisami art. 127-130a do zaskarżenia czynności prawnych upadłego, dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli, przepisy art. 132-134 oraz przepisy Kodeksu cywilnego o ochronie wierzyciela w przypadku niewypłacalności dłużnika stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 527-534 k.c. uregulowana jest ochrona wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika zwana również skargą paulińską. Celem tej instytucji jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nieuczciwego postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swojego majątku na rzecz osób trzecich i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności.

W myśl art. 527 k.c. § 1. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

§ 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

§ 3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Zgodnie z treścią art. 527 k.c. wierzyciel może dochodzić uznania czynności prawnej za bezskuteczną w stosunku do niego, przy spełnieniu przesłanek: pokrzywdzenia wierzyciela, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, działania dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, wiedzy lub możliwości - przy zachowaniu należytej staranności - dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

Przedmiotem skargi pauliańskiej może być w zasadzie każda ważna czynność prawna, rozporządzająca lub zobowiązująco-rozporządzająca, mogą to być czynności odpłatne i nieodpłatne, sposób dokonania i rodzaj wchodzących w grę czynności, które stanowić mogą przedmiot zaskarżenia w trybie art. 527 i n., ujmowane są bowiem bardzo szeroko.

Dla zakwalifikowania czynności jako mogącej stanowić przedmiot zaskarżenia istotne jest zatem tylko to, by taka czynność przyniosła osobie trzeciej korzyść, w szczególności przez nabycie prawa majątkowego lub zwolnienie z zobowiązania. Zawsze chodzi tu jednak o czynność prawną dłużnika.

Ciężar udowodnienia w/w przesłanek odpowiedzialności spoczywa na powodzie zgodnie z art. 6 k.c.

W analizowanej sprawie powód nie udowodnił, aby upadły dokonał jakiejkolwiek darowizny na rzecz pozwanej. Pozwana nie zawierała ze swoim mężem S. M. żadnej umowy darowizny.

Jak wynika zebranego w sprawie materiału dowodowego w tym zeznań pozwanej, zeznań świadka S. M. i zeznań świadka M. M. (5) kwoty przekazywane na przestrzeni około 4 lat systematycznie miesięcznie przez S. M. na konto żony, kilka razy w miesiącu, stanowiły alimenty na zaspokojenie potrzeb rodziny w szczególności utrzymanie najmłodszego małoletniego a potem uczącego się wówczas jeszcze syna, na utrzymanie córki studentki, na utrzymanie chorej żony.

S. M. przelewał na rzecz żony – pozwanej różne kwoty na przestrzeni kilku lat. Były to pieniądze na utrzymanie rodziny. Były to kwoty na utrzymanie też małoletniego syna. Najmłodszy syn skończył liceum ogólnokształcące i pierwszy rok studiów, jest bez zawodu. Córka M. ukończyła studia, pracuje i mieszka w W.. Ukończyła studia około 3 lata temu. Na studiach utrzymywali ją rodzice tj. upadły dłużnik i pozwana. Syna M. też utrzymywał na studiach (...). Ustalili z pozwaną, że dłużnik S. M. będzie na konto żony przelewał pieniądze potrzebne na utrzymanie syna, ponieważ syn mieszkał z pozwaną. Kiedy studiował to też mieszkał z pozwaną. Syn najmłodszy chodził do szkoły Mistrzostwa Sportowego w Ł. i mieszkał w internacie. Wymagał sprzętu sportowego, butów, trzeba było pokryć koszty wyżywienia, internatu, obozów sportowych. Córkę utrzymywali wspólnie na studiach w W.. Córka nie pracowała. Wszystkie koszty utrzymania córki pokrywali, ponieważ nie pracowała na studiach.

Z tych pieniędzy, które S. M. przekazywał pozwanej pozwana płaciła składki ubezpieczenia, koszty związane z samochodem.

Pozwana zachorowała ciężko w 2013 roku. Potem doszła choroba nowotworowa. Nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego od czasów separacji. Pozwana prowadziła działalność gospodarczą. Kiedy nie miała środków do życia, to mąż ją wspierał finansowo na tyle na ile mógł.

Kwoty przekazywane przez upadłego na rzecz pozwanej w trakcie trwania małżeństwa w okresie od 19 września 2016 roku do 23 grudnia 2019 roku były od 150zł do 4500zł i za każdym razem przeznaczone na konkretny cel - alimenty, opłaty, leczenie, utrzymanie rodziny. Przez 40 miesięcy, w trakcie trwania małżeństwa, S. M. tytułem alimentów na zaspokojenie potrzeb rodziny przekazał łącznie kwotę 84.242,00zł tj. 2.106,05zł średnio miesięcznie, co przy dochodach S. M. jak podał we wniosku o upadłość 16.800zł brutto stanowi bardzo niskie alimenty.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice mają obowiązek świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Przepis art. 133 k.r.o. nie określa zakresu świadczeń alimentacyjnych rodziców, w tej kwestii odpowiednią regulację stanowi art. 135 k.r.o. Zgodnie z powołanym artykułem w pierwszej kolejności zakres obowiązku alimentacyjnego uzależniony jest od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Charakterystyczne jest to, że ustawodawca w ramach obowiązku alimentacyjnego przewiduje zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a nie wszystkich jego potrzeb. Zatem ustalenia wymaga, które z potrzeb uprawnionego mają charakter usprawiedliwiony, a które z nich — chociaż istnieją — nie mieszczą się w pojęciu potrzeb usprawiedliwionych. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci obowiązuje zasada równej stopy życiowej, co oznacza, że jeżeli rodzice mają znaczne możliwości majątkowe i zarobkowe, to powinni zaspokajać potrzeby dzieci nawet na wyższym poziomie niż ich usprawiedliwione potrzeby, tj. na takim poziomie, który pozwoli utrzymać równą stopę życiową rodzica i dziecka. Jedynie w takim wypadku rozmiar możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego może doprowadzić do sytuacji, w której uprawnione dziecko będzie uzyskiwało świadczenia alimentacyjne na wyższym poziomie, niż wynikałoby to z ustalonych jego usprawiedliwionych potrzeb. Przez pojęcie usprawiedliwionych potrzeb należy co do zasady rozumieć potrzeby w postaci zapewnienia mieszkania, "żywienia, ubrania, higieny, leczenia. Przy czym pojęcie usprawiedliwionych potrzeb nie jest tożsame z pojęciem potrzeb koniecznych. Obok potrzeb w zakresie koniecznej egzystencji, usprawiedliwione potrzeby obejmują również dodatkowe elementy. Przede wszystkim zakres usprawiedliwionych potrzeb uzależniony jest od osoby uprawnionego. Inaczej kształtują się usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka, które musi się rozwijać i kształcić, zdobywać wiedzę i nowe umiejętności przydatne do zdobycia zawodu i życia w społeczeństwie, a inaczej będą kształtowały się usprawiedliwione potrzeby osoby dorosłej. I tak w przypadku obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego dziecka, jego usprawiedliwione potrzeby będą obejmowały nie tylko koszty wyżej wymienione, ale również koszty związane z nauką w szkole, zajęciami dodatkowymi, wyjazdami wakacyjnymi, dodatkowymi kursami i szkoleniami. W przypadku małoletniego dziecka w grę wchodzą nie tylko wskazane koszty związane z edukacją szkolną, ale również koszty zajęć dodatkowych, które mają na celu rozwój umiejętności dziecka (np. kursy języków obcych, kursy informatyczne), oraz zajęć sportowych ogólnorozwojowych, zajęć tanecznych, gry na instrumencie itp.

Nie ulega żadnych wątpliwości, iż pieniądze przekazane na konto pozwanej wskazane w pozwie były przekazywane na podstawie ustawowego obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna, córki i żony na zaspokojenie potrzeb rodziny co wynika z art. 27 KRO.

Wbrew twierdzeniem zawodowego pełnomocnika powoda alimenty nie wynikają z wyroku i jego podstawą prawną nie jest wyrok czy ugoda a ustawa. Do wypełniania obowiązku alimentacyjnego nie potrzebne jest żadne orzeczenie Sądu. Wyrok Sądu jest potrzebny uprawnionemu jedynie w sytuacjach kiedy zobowiązany dobrowolnie nie wywiązuje się z nałożonego na niego ustawą obowiązku alimentacyjnego i zachodzi konieczność egzekwowania alimentów w drodze postępowania egzekucyjnego.

Ponadto, część otrzymanych świadczeń pieniężnych przez E. M. od męża S. M. w/w okresie, były przekazane w celu pokrycia przez pozwaną zobowiązań umownych Upadłego — np. opłat za telefon komórkowy, internet, opłaty za naprawę czy ubezpieczenie samochodu albo też opłat wynikających z utrzymania domu — co wynika z tytułów załączonych przez upadłego potwierdzeń przelewów wprost ze wskazaniem „zasilenie”, „ zasilenie + paliwo”, „zasilenie tydzień 15-22” ewidentnie chodzi o alimenty za tydzień, czy alimenty „zasilenie od 21-26”, „na auto”, „torba i szybka”, „opłata rekrutacyjna UŁ M. M. (4)”, „polisa…” itd. (k. 181-275).

Pozwana E. M. jest osobą schorowaną. Od 2013 r. przebywa pod ciągłą opieką lekarzy specjalistów. Najpierw chorowała na zapalenie otrzewnej, następnie od 2016 r. leczyła się na choroby reumatyczne, a od 2021 r. na chorobę nowotworową. W ostatnim czasie pozwana przeszła operację i od 3 marca 2022 roku przebywa na zasiłku rehabilitacyjnym. Pozwana jest rozwiedziona dopiero od 18 sierpnia 2020 roku. W trakcie trwania małżeństwa w myśl art. 27 KRO, małżonkowie są zobowiązani wspierać się finansowo, nawet jeśli nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, ale do czasu uprawomocnienie się wyroku o rozwód są w świetle prawa rodziną.

W okresie zwiększonych potrzeb wywołanych chorobą nowotworową pozwanej S. M. wspierał byłą żonę finansowo, przekazując pieniądze na kosztowne leczenie, do czego był zobligowany ustawą.

Pozwana nie miała wiedzy na temat długów męża z uwagi na istniejącą rozdzielność i konflikty między małżonkami.

Jak wynika z poczynionych przez Sąd ustaleń od co najmniej 2000 roku pozostawały w konflikcie, o czym świadczą choćby: postanowienie Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 20 grudnia 2004 roku III RC 408/04 na mocy którego sąd zniósł ustawową wspólność małżeńską oraz postanowienie z dnia 3 maja 2005 roku o sygn. I Ns Sądu Rejonowego w Radomsku w przedmiocie majątku wspólnego małżonków, a ostatecznie orzeczenie rozwodu małżonków z dnia 11 sierpnia 2020 roku.

Ponieważ, zdaniem Sądu, powód w żaden sposób nie udowodnił, aby pozwana z S. M. zawarła umowę darowizny nie ma potrzeby rozważać pozostałych przesłanek, obalenie domniemania ustanowionego w art. 527 § 3 k.c., czy pokrzywdzenie wierzycieli.

W niniejszej sprawie nie sposób przypisać upadłemu S. M. działanie mające na celu pokrzywdzenie wierzycieli. S. M. posiadał składniki majątku, których się nie wyzbył i które wykazał we wniosku o ogłoszenie upadłości. Kwoty przekazywane na rzecz pozwanej były niskie i za każdym razem przeznaczone na konkretny cel — alimenty, opłaty czy leczenie. Były to niewielkie kwoty na zaspokojenie potrzeb rodziny a alimenty zawsze wyprzedzają wszystkie inne zobowiązania.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo jako niezasadne w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Skoro powód przegrał proces w całości winien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składa się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 5400zł i opłata od pełnomocnictwa 17 zł wg norm przepisanych.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn.