Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 74/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 lipca 2021 roku

Pozwem z 30 grudnia 2020 roku (data nadania) Agencja Mienia Wojskowego wniosła o nakazanie W. T. (1) oraz M. T. opróżnienie i wydanie jej lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w W. przy ul. (...), oraz o orzeczenie o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, a także zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przewidzianych. W uzasadnieniu Agencja Mienia Wojskowego wskazała, że przedmiotowy lokal pozostaje w jej dyspozycji, a pozwani zajmują go bez tytułu prawnego (pozew k. 4-7).

Pozwany M. T. w ramach odpowiedzi na pozew wskazał, że nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu od grudnia 2019 r. Jednocześnie wskazał, że w lokalu numer (...) przy ul. (...) obecnie mieszka wyłącznie pozwana W. T. (1) (odpowiedź na pozew k. 72).

Pozwana W. T. (1) w odpowiedzi na pozew wskazała, że nie przysługuje jej tytuł prawny do innego lokalu niż ten, którego dotyczy pozew oraz, wskazała, że zamieszkuje w przedmiotowym lokalu sama. Jednocześnie wskazała, że podejmuje kroki zmierzające do nabycia alternatywnego lokalu mieszkalnego, jednak póki co nie udało się nabyć nowego mieszkania (odpowiedź na pozew k. 74-75).

Pismem z dnia 31 marca 2021 r. udział w sprawie, jako interwenient uboczny, zgłosiło (...) W. (pismo interwenienta k. 129-130).

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W zasobach mieszkaniowych Wojskowej Agencji Mieszkaniowej znajduje się lokal mieszkalny nr (...), położony w budynku mieszkalnym w W. przy ul. (...). Lokal ten został przydzielony F. W. na podstawie umowy najmu lokalu mieszkalnego nr (...) w dniu 5 stycznia 1980 roku (okoliczności bezsporne, dowód: umowa najmu k. 13-14).

F. W. zmarł w dniu 8 września 1991 r. (okoliczność bezsporna, dowód: odpis skrócony aktu zgonu k. 15).

Lokal ten został przydzielony B. W. na podstawie umowy najmu lokalu mieszkalnego nr (...) w dniu 1 marca 2002 roku między nią a Wojskową Agencją Mieszkaniową (okoliczności bezsporne, dowód: umowa k. 8-12).

B. W. zmarła w dniu 19 sierpnia 2019 r. (okoliczność bezsporna, dowód: odpis skróconego aktu zgonu k. 16).

Po śmierci B. W. w lokalu mieszkalnym nr (...) przy ul. (...) zamieszkiwali W. T. (2) (jej córka) oraz M. T. (jej wnuk). Wyżej wskazane osoby nie podjęły kroków zmierzających do uzyskania tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu. W związku z tym Agencja Mienia Wojskowego podjęła kroki zmierzające do odzyskania władztwa do lokalu. Pismem z dnia 12 listopada 2019 r. W. T. (1) zwróciła się do Agencji Mienia Wojskowego z prośbą o wstrzymanie w stosunku do niej oraz M. T. wszelkich dalszych kroków prawnych do dnia 31 sierpnia 2020 r. Pismem z dnia 27 listopada 2019 r. Agencja Mienia Wojskowego wydała decyzję negatywną w zakresie prośby zgłoszonej przez W. T. (1), wskazując na brak podstawy prawnej do jej uwzględnienia (okoliczności bezsporne, dowody: pismo z dnia 12 listopada 2019 r. k. 17, pismo z dnia 27 listopada 2019 r. k. 18, wezwanie przedsądowe wraz z potwierdzeniami odbiorów k. 19-23).

Od grudnia 2019 r. M. T. nie mieszka w lokalu mieszkalnym nr (...) przy ul. (...) w W. (okoliczności niezaprzeczone przez strony).

W. T. (1) od 22 marca 2007 r. jest zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw rozliczeń finansowych. Od momentu podjęcia przez powoda kroków zmierzających do wykonania eksmisji zintensyfikowała ona działania w zakresie zakupu własnego lokalu mieszkalnego, jednak do momentu wyrokowania działania te nie przyniosły jeszcze oczekiwanego skutku. Jednocześnie pozwana nie dysponuje tytułem prawnym do żadnego innego lokalu (okoliczności bezsporne, dowody: zaświadczenie k. 76, umowa rezerwacyjna k. 77- 84, umowa deweloperska k. 85-98).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, które nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron zarówno co do ich autentyczności i wiarygodności, jak i faktów z nich wynikających. Ponadto strony nie kwestionowały zasadniczo twierdzeń przeciwników procesowych i w związku z tym Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania zgłoszonych w pismach procesowych twierdzeń. Należało jedynie wskazać, że wbrew twierdzeniom zawartym w pozwie pozwany M. T. zaprzeczył, jakoby w chwili obecnej mieszkał w przedmiotowym lokalu. Twierdzenia te nie zostały zakwestionowane przez powoda i w związku z tym Sąd przyjął, że odpowiadają obecnej rzeczywistości.

S ąd zważył, co następuje:

W sprawie zaistniały przesłanki do wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym. Na zgromadzony materiał dowodowy złożyły się wyłącznie dokumenty, kopie dokumentów i wydruki. Charakter tych środków dowodowych nie wymagał rozpoznania sprawy na rozprawie celem przeprowadzenia postępowania dowodowego. Strony bądź ich pełnomocnicy zostali zawiadomieni w trybie art. 15zzs1 pkt 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych o zamiarze rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym – żadna ze stron nie wyraziła sprzeciwu i nie żądała przeprowadzenia rozprawy.

Podstawą uwzględnienia powództwa był art. 222 § 1 k.c. Zgodnie z jego treścią właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 roku o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2020 r., poz. 2017 t.j.), dalej jako u.z.S.Z.R.P. osoba inna niż żołnierz zawodowy, która zajmuje lokal mieszkalny na podstawie umowy najmu, uiszcza opłaty za używanie lokalu mieszkalnego i opłaty pośrednie na zasadach i w wysokości określonych w art. 36. W przypadku śmierci osoby, o której mowa w ust. 2, członkowie rodziny, o których mowa w art. 26 ust. 3, stale z nią zamieszkujący do chwili jej śmierci, mają prawo zajmowania lokalu mieszkalnego. W takim przypadku dyrektor oddziału regionalnego zawiera na ich wniosek umowę najmu do końca okresu obowiązywania tytułu prawnego, który przysługiwał osobie zmarłej. Osobami wskazanymi w art. 26 ust. 3 ww. ustawy są małżonek, wspólnie zamieszkałe dzieci własne, przysposobione, przyjęte na wychowanie na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego, dzieci małżonka, zwane dalej "dziećmi", do czasu zawarcia przez nie związku małżeńskiego, nie dłużej jednak niż do dnia ukończenia 25 roku życia, chyba że przed tym dniem stały się niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji i nie zawarły związku małżeńskiego.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 i 3 u.z.S.Z.R.P. opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwaterze internatowej zamieszkiwanych przez żołnierza wspólnie z innymi osobami dokonuje organ egzekucyjny, na wniosek dyrektora oddziału regionalnego, w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z zastrzeżeniem ust. 3. Do opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwatery internatowej przez: kobietę w ciąży, małoletniego, osobę niepełnosprawną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 426, 568 i 875) lub ubezwłasnowolnioną, obłożnie chorego – osobę, która dysponuje dokumentem urzędowym lub zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym stan zdrowia, w którym chory bez narażenia życia lub zdrowia nie może prowadzić normalnej egzystencji, a w szczególności nie jest zdolny do podjęcia żadnej pracy, wydanym nie wcześniej niż miesiąc przed wykonywaniem przymusowego wykwaterowania, emeryta i rencistę – wraz z osobami wspólnie z nimi zamieszkującymi, nie wydaje się decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwaterze internatowej. W takim przypadku dyrektor oddziału regionalnego kieruje do sądu powszechnego pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego, orzeczenie o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, o wezwanie do udziału w postępowaniu gminy oraz zasądzenie odszkodowania.

Zgodnie z art. 14 ust. 4 i 6 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2020 r., poz. 611 t.j.) sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej. Orzekając o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

Agencja Mienia Wojskowego była zatem uprawniona – jako dysponent przedmiotowego lokalu – do żądania od osoby, która faktycznie włada tym lokalem, żeby mu ten lokal wydała. Zgodnie z przyznanymi okolicznościami lokalem tym włada W. T. (1). Pozwana mogłaby zakwestionować żądanie pozwu, jeżeli przedstawiałby dowody, że przysługuje jej skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że pozwana nie dysponuje takim tytułem.

Jest niesporne, że po śmierci B. W. przedmiotowy lokal był zajmowany między innymi przez W. T. (1), jednak nie podjęła ona skutecznych kroków zmierzających do zawarcia nowej umowy najmu. Co istotne pozwana na gruncie przedmiotowego postępowania nie powoływała się na przysługujące jej prawo do zawarcia umowy najmu w miejsce B. W.. Należy pamiętać, iż jak wynika z art. 26 ust. 3 u.z.S.Z.R.P. umowę najmu zawiera się na wniosek osoby uprawnionej. W toku przedmiotowego postępowania pozwana nie wykazała, że złożyła ona wniosek o chęci zawarcia umowy najmu, a jedynie wykazano, że składała ona prośby o wstrzymanie czynności zmierzających do opróżnienia lokalu. W ocenie Sądu pisma z dnia 12 listopada 2019 r. z całą pewnością nie można traktować jako wniosku o zawarcie umowy najmu, albowiem z jej treści wynika, że celem pozwanej było uregulowanie swojej sytuacji mieszkaniowej do określonej daty (która już notabene upłynęła), a nie kreowanie długotrwałego w założeniu stosunku prawnego (należy wskazać, iż umowa zawarta z B. W. była umową na czas nieokreślony).

Wszystkie powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że W. T. (1) nie posiadała skutecznego względem powoda prawa do władania przedmiotowym lokalem. Powództwo o eksmisję co do pozwanej W. T. (1) było zatem zasadne, o czym orzeczono w pkt. 1 wyroku.

Sąd miał obowiązek zbadać z urzędu przesłanki orzeczenia wobec pozwanej W. T. (1) o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Jak ustalono, pozwana jest zatrudniona w jednym zakładzie pracy od blisko 15 lat. Jednocześnie jest ona w trakcie finalizowania transakcji zakupu własnej nieruchomości, co wskazuje, że jej sytuacja majątkowa jest korzystna i nie uzasadnia przyznania jaj prawa do lokalu socjalnego. Jednocześnie brak było podstaw do stwierdzenia, że stan zdrowia pozwanej w jakimkolwiek zakresie uzasadnia przyznanie jej omawianego prawa. Brak jest również informacji co do małoletnich dzieci mieszkających z pozwaną. Nie jest też ona emerytką, bądź rencistką. Ostatecznie więc Sąd przyjął, że pozwanej W. T. (1) prawo do lokalu socjalnego nie przysługuje, o czym orzeczono w pkt 2 sentencji wyroku.

W zakresie powództwa skierowanego przeciwko pozwanemu M. T. należało wskazać, że podlegało ono oddaleniu w całości z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki powództwa eksmisyjnego, tzn. zajmowania przez niego spornego lokalu. W ramach odpowiedzi na pozew M. T. wskazał jednoznacznie, że nie zajmuje lokalu, jak również obecnie nie znajdują się w nim jego rzeczy. Powyższe okoliczności zostały potwierdzone przez drugą pozwaną, która wskazała, że zajmuje ona lokal samemu. Z drugiej strony powód nie kwestionował twierdzeń zgłoszonych w tym zakresie i w związku z tym Sąd oddalił w punkcie 3 wyroku powództwo skierowane wobec M. T. w całości.

O kosztach postępowania Sąd, orzekł w punkcie 4 wyroku. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 i 11 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. strona przegrywająca proces obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Pozwana W. T. (1) jako przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw w wysokości 240 zł, równe wynagrodzeniu pełnomocnika procesowego w wysokości 240 zł, ustalone na podstawie § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Dodatkowo na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. kwotę zasądzonych kosztów postępowania podwyższono o odsetki ustawowe za opóźnienie.

Ponadto w toku postępowania powód był zwolniony z obowiązku uiszczenia opłaty. Mając na uwadze wynik sprawy obowiązkiem uiszczenia tej opłaty w kwocie 200 zł należało obciążyć pozwaną W. T. (1), o czym orzeczono w pkt. 5 sentencji wyroku, biorąc za podstawę art. 113 ust. 1 u.k.s.c.

M. T. wygrał sprawę, jednak nie poniósł żadnych kosztów, które należałoby zasądzić na jego rzecz od strony przeciwnej.

asesor sądowy Andrzej Osowiecki

ZARZĄDZENIE

1.  usprawiedliwiona nieobecność referenta od 9 sierpnia do 5 września 2021 roku;

2.  doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi powoda (bez pouczenia).

Dnia 10 września 2021 roku

asesor sądowy Andrzej Osowiecki