Pełny tekst orzeczenia

Dnia 27 stycznia 2022 roku

Sygn. akt.

VI U 913/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Hanna Koźlińska

Protokolant:

stażysta M. F.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2022 roku w B.

odwołania

M. K. (1) i A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia

27 kwietnia 2021 r. Nr (...)- (...)

w sprawie

M. K. (1) i A. K.

przeciwko:

Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia

1.  zmienia zaskarżoną decyzję poprzez stwierdzenie, że ubezpieczona A. K. od dnia 6 sierpnia 2020 roku podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia jako pracownik u płatnika składek (...) a nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca przy wykonywaniu pozarolniczej działalności gospodarczej;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na rzecz odwołujących A. K. i M. K. (1) kwoty po 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VIU 913/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 kwietnia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że A. K. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą działalność gospodarczą u płatnika składek (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 6 sierpnia 2020 roku. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że A. K. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako pracownik u płatnika składek od dnia 3 kwietnia 2016 roku. Była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 12 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku na stanowisku analityka - specjalisty do spraw budownictwa. Zatrudnił ją ojciec M. J. K.. Z dniem 4 marca 2016 roku z powodu śmierci J. K. zakład przejął jego syn - M. K. (1). Natomiast w dniu 22 listopada 2018 roku umowa o pracę zawarta z A. K. została przedłużona na czas nieokreślony, a kolejnymi aneksami do umowy o pracę podwyższono należne jej wynagrodzenie. W dniu 6 sierpnia 2020 roku M. K. (1) i A. K. zawarli związek małżeński. Zdaniem organu rentowego od tej chwili A. K. spełniła kryteria pozwalające uznać ją za za osobę współpracującą z M. K. (1) w prowadzeniu działalności gospodarczej, albowiem ubezpieczona wspólnie z nim zamieszkuje i pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, a nadto wykonywane przez nią obowiązki analityka - specjalisty do spraw budownictwa świadczą o bezpośrednim działaniu na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność pozarolniczą oraz mają bezpośredni wpływ na zyski, jakie przynosi ta działalność. Nie zmienia tego fakt, że w/wym. zawarli umowę majątkową małżeńską ustanawiającą pomiędzy nimi ustrój rozdzielności majątkowej.

Odwołania od ww. decyzji złożyli A. K. i M. K. (1), zaskarżając ją w całości. W uzasadnieniu każdego z odwołań odwołujący wskazali, że organ rentowy, wydając powyższą decyzję, przeprowadził niewystarczające postępowanie dowodowe i na jego podstawie błędnie uznał A. K. za osobę współpracującą z M. K. (1) w zakresie działalności gospodarczej. Tymczasem ubezpieczona jako pracownik wykonuje na rzecz przedsiębiorstwa takie czynności i w takim rozmiarze, które nie mogą być postrzegane jako współpraca przy prowadzeniu działalności pozarolniczej. Firma (...) kontynuuje działalność J. K., prowadzoną od 1988 roku, zatrudnia ponad 500 pracowników, rocznie wysyła 15.000 pojemników, posiada 5 hal produkcyjnych, 4 malarnie, 3 śrutownie. Z uwagi na wielkość przedsiębiorstwa i zakres jego działalności nie sposób uznać, aby praca A. K. na stanowisku analityka - specjalisty do spraw budownictwa miała istotny wpływ na działalność firmy. Dlatego też - zdaniem odwołujących - należy przyjąć, że ubezpieczona jest pracownikiem M. K. (1), zaś zawarcie pomiędzy nimi związku małżeńskiego pozostaje bez znaczenia, tym bardziej, że zawarli oni umowę majątkową małżeńską, którą wprowadzili ustrój rozdzielności majątkowej. Odwołujący dodali, że poza stosunkiem pracy A. K. prowadzi własną działalność gospodarczą. Wobec powyższego wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że A. K. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek M. K. (1) od dnia 3 kwietnia 2016 roku do chwili obecnej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w treści zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie od odwołujących się na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona A. K. (nazwisko rodowe: D.) urodziła się w dniu (...). Zdobyła wyższe wykształcenie magisterskie na Uniwersytecie G. na kierunku Zarządzanie o specjalności inwestycje i nieruchomości, uzyskując w 2014 roku tytuł magistra zarządzania. W czasie studiów i bezpośrednio po ich ukończeniu ubezpieczona pracowała na stanowisku kelnerki, sprzedawcy, koordynatora do spraw promocji, agenta nieruchomości, specjalisty do spraw nieruchomości i pracownika biurowego.

/dowód: dyplom ukończenia studiów, akta osobowe, załącznik do akt/

W dniu 12 listopada 2015 roku A. K. zawarła z J. K. prowadzącym Zakład Produkcyjno - Usługowo - Handlowy (...) w B. umowę o pracę na stanowisku analityka - specjalisty do spraw budownictwa w pełnym wymiarze czasu pracy, na czas określony od dnia 12 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2019 roku, za wynagrodzeniem w wysokości 2.500 złotych brutto miesięcznie. Jako datę rozpoczęcia pracy wskazano dzień 12 listopada 2015 roku.

Zgodnie z pisemnym zakresem obowiązków przedstawionym ubezpieczonej w dniu 12 listopada 2015 roku podlegała ona bezpośrdnio właścicielowi firmy, zaś do zakresu jej obowiązków należało: przestrzeganie harmonogramu obowiązkowych kontroli sprzętu, urządzeń, instalacji i obiektów budowlanych znajdujących się na terenie zakładu, zlecanie i przeprowadzanie kontroli według harmonogramu, wymaganych przepisami prawa budowlanego, sprawowanie nadzoru wraz z aktualizacją wpisów w Książkach Obiektów Budowlanych, realizowanie wyznaczonego kierunku rozwoju zakładu w zakresie architektonicznym i budowlanym poprzez koordynację i nadzór nad przygotowywaniem projektów, wykonywanie wycen, realizację budowy, zakończenie inwestycji z oddaniem do użytkowanie, kierowanie i zlecanie wymaganych remontów, serwisów i modernizacji obiektów budowlanych, zlecanie przeprowadzania rozbiórki budynków, wyłączonych technologicznie z pracy zakładu, analizowanie możliwych kierunków rozwoju, a także zagrożeń w aspekcie budowlanym i architektonicznym, analizowanie kosztów utrzymania i sposobu użytkowania obiektów budowalnych w oparciu o możliwości modernizacyjne dla instalacji ogrzewania i wentylacji, zlecanie audytów energetycznych, dbanie o rozwój proekologiczny zakładu w oparciu o analizę kosztów i możliwości stosowania odnawialnych źródeł energii oraz przestrzeganie przepisów bhp i p.poż. Zakres obowiązków na stanowisku analityka - specjality do spraw nieruchomości obowiązuje w zakładzie od dnia 1 października 2009 roku.

W dniach 2 grudnia i 3 grudnia 2015 roku ubezpieczona przeszła szkolenie ogólne i stanowiskowe na stanowisku analityka - specjalisty do spraw nieruchomości.

Ojciec odwołującej znał osobiście J. K. i polecił mu swoją córkę - A. K. jako specjalistę do spraw zarządzania nieruchomościami. W chwili podjęcia zatrudnienia w ww. Zakładzie ubezpieczona nie pozostała w związku z M. K. (1).

/dowód: umowa o pracę, akta osobowe, załącznik do akt; karta obowiązków i uprawnień, akta osobowe, załącznik do akt; karta szkolenia wstępnego, akta osobowe, załącznik do akt; zeznania odwołującej A. K., nagranie audio, k. 93 akt/

Po śmierci J. K. z dniem 4 marca 2016 roku nastąpiło przejście zakładu pracy przez jego syna - M. K. (1), który to kontynuował działalność ojca, prowadząc Zakład Produkcyjno - Usługowo - Handlowy (...).

Warunki umowy o pracę pracowników dotychczas zatrudnionych w Zakładzie ustalone z poprzednim pracodawcą z chwilą przejęcia Zakładu nie uległy zmianie.

Aktualnie Zakład Handlowo - Produkcyjno - Usługowy (...) zajmuje się produkcją kontenerów na rynek krajowy i na rynek zagraniczny, tj. niemiecki i skandynawski. Firma zatrudnia ponad 500 pracowników. Siedziba przedsiębiorstwa znajduje się w B.. Zakład dysponuje pięcioma halami produkcyjnymi, czterema malarniami i trzema śrutowniami. W oddziale administracyjnym Zakładu zatrudnionych jest około 40 osób, które zajmują pomieszczenia w dwóch biurowcach. W Zakładzie wyodrębnionych jest kilkanaście działów (m.in. księgowości, finansowy, zakupów, sprzedaży podzielony na regiony, kontrola jakości, kierownictwo produkcji, produkcji i transportu). Nie ma odrębnego działu nieruchomości. Przed śmiercią J. K. M. K. (1) był przypisany do działu administracyjnego i zajmował się pomocą przy realizacji zamówień. Po przejęciu zakładu przez M. K. (2) liczba zatrudnionych osób zwiększyła się, przyjęto nowe zlecenia, firma stale się rozwijała (wybudowano nowe hale). M. K. (1) upoważnił do prowadzenia spraw firmy (...), który to zastępuje M. K. (1) pod jego nieobecność i który to w jego imieniu zarządza pracownikami.

W 2020 roku na terenie Zakładu przeprowadzono modernizację jednej z hal - sezonowni. Był to budynek, w którym wykonano naprawy polegające na wymianie kostki brukowej i zamontowaniem dodatkowej bramy wjazdowej. Ponadto przeprowadzono inwestycję polegającą na budowie hali produkcyjnej - przedłużeniu starej hali. Inwestycje prowadziła firma zewnętrzna.

/dowód: zawiadomienie o przejściu zakładu pracy, akta osobowe, załącznik do akt; zeznania świadka Z. G. (1), nagranie audio, k. 26 akt; zeznania świadka K. G., nagranie audio, k. 26 akt; zeznania świadka S. H. (1), nagranie audio, 68 akt; zeznania odwołującego M. K. (1), nagranie audio, k. 76 akt; zeznania odwołującej A. K., nagranie audio, k. 93 akt

W dniu 2J sierpnia 2018 roku A. K. zawarła z M. K. (1) aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zwiększono wynagrodzenie ubezpieczonej do kwoty 3.600 złotych brutto miesięcznie.

Z dniem 22 listopada 2018 roku umowa o pracę zawarta w dniu 12 listopada 2015 roku zawarta na czas określony uległa przekształceniu w umowę o pracę na czas nieokreślony.

Kolejnym aneksem z dnia 28 stycznia 2019 roku do umowy o pracę strony podwyższyły wynagrodzenie ubezpieczonej do kwoty 5.000 złotych brutto miesięcznie, aneksem z dnia 26 kwietnia 2019 roku - do kwoty 5.700 złotych brutto miesięcznie, aneksem z dnia 24 czerwca 2019 roku - do kwoty 7.100 złotych brutto miesięcznie, a aneksem z dnia 18 lutego 2020 roku - do kwoty 8.900 złotych brutto miesięcznie. Natomiast porozumieniem zmieniającym z dnia 31 marca 2020 roku strony ustaliły wymiar czasu pracy ubezpieczonej na 4/5 etatu oraz wysokość wynagrodzenia na kwotę 7.120 złotych brutto miesięcznie, po czym kolejnym porozumieniem zmieniającym z dnia 30 kwietnia 2020 roku ustaliły wymiar czasu pracy na pełen etat z wynagrodzeniem 8.900 złotych brutto miesięcznie.

/dowód: aneks do umowy o pracę z dnia 27 sierpnia 2018 roku, akta osobowe, załącznik do akt; informacja z dnia 23 listopada 2018 roku, akta osobowe, załącznik do akt; aneks do umowy o pracę z dnia 28 stycznia 2019 roku, akta osobowe, załącznik do akt; aneks do umowy o pracę z dnia 26 kwietnia 2019 roku, akta osobowe, załącznik do akt; aneks do umowy o pracę z dnia 24 czerwca 2019 roku, akta osobowe, załącznik do akt; aneks do umowy o pracę z dnia 18 lutego 2020 roku, akta osobowe, załącznik do akt; porozumienie zmieniające umowę o pracę z dnia 31 marca 2020 roku, akta osobowe, załącznik do akt; porozumienie zmieniające umowę o pracę z dnia 30 kwietnia 2020 roku, akta osobowe, załącznik do akt/

W dniu 6 sierpnia 2020 roku A. K. i M. K. (1) wstąpili w związek małżeński. Mieszkają razem i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Istnieje pomiędzy nimi ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

/dowód: zeznania odwołującego M. K. (1), nagranie audio, k. 76 akt; umowa majątkowa małżeńska, k. 26 - 28 akt ZUS/

A. K. w ramach powierzonego jej stanowiska analityka - specjalisty do spraw budownictwa zajmuje się koordynowaniem wszelkich prac remontowych i budowlanych prowadzonych na terenie Zakładu, planowaniem budżetu remontów i budów, planowaniem przeglądów okresowych budynków (każdy z budynków musiał mieć wykonywany coroczny przegląd i dodatkowo okresowy przegląd co 5 lat), przygotowywaniem dokumentów niezbędnych do realizacji każdej z inwestycji prowadzonej przez przedsiębiorstwo. Poza tym A. K. uczestniczy w wyjazdach celem odbycia spotkań z wykonawcami prac budowlanych. Była i nadal jest ona jedynym pracownikiem zatrudnionym na tym stanowisku. Pracuje w jednym z biurowców, w osobnym pomieszczeniu, ma do dyspozycji biurko i komputer. Jest w pracy codziennie, pracuje w stałych godzinach pracy, podpisuje listę obecności w pracy. W czasie pandemii ubezpieczona pracowała zdalnie, tak jak inni pracownicy działu administracyjnego. Zakres

jej obowiązków od chwili podpisania umowy o pracę w 2015 roku nie uległ zmianie. Po zawarciu związku małżeńskiego z M. K. (1) zakres obowiązków ubezpieczonej nadal pozostał bez zmian.

Wszystkie decyzje dotyczące firmy, w tym co do realizacji inwestycji budowalnych, podejmuje samodzielnie M. K. (1). Nie uzgadnia on z A. K. decyzji biznesowych dotyczących ww. Zakładu. A. K. nie dysponuje pełnomocnictwem do prowadzenia spraw firmy. Nie jest też upoważniona do zarządzania i nadzorowania pozostałych pracowników.

/dowód: zeznania świadka Z. G. (2), nagranie audio, k. 26 akt; zeznania świadka K. G., nagranie audio, k. 26 akt; zeznania świadka S. B. - H., nagranie audio, 68 akt; zeznania odwołującego M. K. (1), nagranie audio, k. 76 akt; zeznania odwołującej A. K., nagranie audio, k. 93 akt/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych oraz na podstawie dokumentów zgromadzonych w sprawie, w tym w aktach organu rentowego oraz w aktach osobowych A. K., których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu, a które nie były kwestionowane przez żadną ze stron pod względem ich autentyczności, jak i prawdziwości zawartych w nich informacji. Podstawę ustalenia stanu faktycznego niniejszej sprawy stanowiły również zeznania odwołujących A. K. i M. K. (1), jak również przesłuchanych w sprawie świadków w osobach Z. G. (2), K. G. i S. H. (2), złożone na okoliczność rodzaju pracy wykonywanej przez A. K. w Zakładzie Produkcyjno - Usługowo - Handlowym (...) w B.. Zeznania te są co do zasady jasne, logiczne i korespondują wzajemnie ze sobą, jak i z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, dlatego też Sąd nie miał wątpliwości co do ich wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 423), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Przepis art. 8 ust. 2 ustawy stanowi, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11 - dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

Art. 8 ust. 11 ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, zleceniobiorcami oraz z osobami fizycznymi, wskazanymi w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4-5a, uważa małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Zaś zgodnie z art. 13 pkt 5 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby współpracujące - od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia lub współpracy z osobami fizycznymi wskazanymi w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców do dnia zakończenia tej współpracy.

Ocena, czy pomoc świadczona przez członka rodziny może być uznana za współpracę w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej, stanowiącą w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy podstawę do objęcia osoby współpracującej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymaga uprzedniego zbadania stanu faktycznego nie tylko w zakresie charakteru i rodzaju czynności podejmowanych przez członka rodziny, lecz także czasu potrzebnego na ich wykonanie (w skali dnia, tygodnia, miesiąca), ich znaczenia i wartości dla prowadzonej działalności, a także zorganizowania i powiązania z działalnością gospodarczą. Cechami konstytutywnymi pojęcia „współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej" w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej są bowiem występujące łącznie: a) istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań osoby współpracującej, które nie mogą mieć charakteru wtórnego; b) bezpośredni związek tych działań z przedmiotem działalności gospodarczej; c) systematyczność, stabilność i zorganizowanie oraz d) znaczący czas (długotrwałość) i częstotliwość podejmowanych prac (por. post. SN z dnia 27 kwietnia 2021 r., II USK 140/21, LEX nr 3181372; post. SN z dnia 26 stycznia 2021 r., II USK 47/21, LEX nr 3112374). Innymi słowy, w pojęciu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 11 ww. ustawy nie mieści się jakakolwiek praca na rzecz pozarolniczej działalności, lecz praca świadczona stale, w pewnym minimalnym wymiarze czasu, praca mająca istotny wymiar ekonomiczny i organizacyjny, która przynosi znaczną wartość dla prowadzonej działalności. Przy ocenie kwalifikacyjnej należy zatem badać łączne spełnienie takich cech, jak istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, stabilność, częstotliwość oraz zorganizowanie świadczonej przezeń pracy (por. post. SN z dnia 12 stycznia 2021 r., I USK1/21, LEX nr 3114670). Nie można uznać za taką współpracę pomocy okazjonalnej, jaką świadczy osobie prowadzącej działalność gospodarczą jego małżonek, prowadzący z nim wspólne gospodarstwo domowe, co niewątpliwie stanowi konsekwencję obowiązku małżonków udzielanie sobie wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli (art. 23 i k.r.o.) (por. post. SN z dnia 18 listopada 2020 r., IUK 443/19, LEX nr 3080563).

W judykaturze przyjmuje się, że współpraca przy prowadzeniu działalności jest najszerzej rozumianą podstawą „zatrudnienia", obejmująca swym zakresem wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, a także wszelka pomoc członkowi członkowi rodziny w prowadzeniu działalności gospodarczej lub świadczeniu usług bez podstawy prawnej. Jednocześnie przepis art. 8 ust. 2 ustawy systemowej stanowi, że jeśli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11, to dla celów ubezpieczeniowych, traktowany jest jako osoba współpracująca. Istnienie formalnie zawartej umowy o pracę między osoba prowadzącą działalność pozarolniczą, a małżonką tej osoby, wykonującą czynności pracownicze w faktycznych warunkach współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, określonych w art. 8 ust. 11 ustawy, powoduje objęcie tej małżonki ubezpieczeniami społecznymi z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności. Podkreślić należy, iż tytuł obowiązku ubezpieczenia społecznego, nie jest objęty wolą stron. Nawet więc wówczas, gdy intencją stron umowy o pracę, pozostających w związku małżeńskim, było ukształtowanie stosunku ubezpieczeń tak, jak między pracownikiem i pracodawcą, jeżeli równocześnie wystąpiły elementy partycypowania w prowadzeniu działalności gospodarczej, uczestniczenie w dochodzie, to wówczas małżonek mający zawartą umowę o pracę, podlegać będzie ubezpieczeniu społecznemu z tytułu współpracy (por. wyr. SA w Białymstoku z dnia 30 września 2000 r., III AUa 547/20, LEX nr 3089292).

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że bezspornym pozostawało to, że A. K. od dnia 6 sierpnia 2020 roku pozostaje w związku małżeńskim z M. K. (1), jak również to, że w/wym. razem zamieszkują i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe.

Kwestia sporna dotyczyła możliwości uznania A. K. za osobę współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej swego męża M. K. (1) - Zakładu Produkcyjno - Usługowo - Handlowego (...).

Na początku rozważań podkreślić należy, że odwołująca A. K. została zatrudniona w przedsiębiorstwie Zakład Produkcyjno - Usługowo - Handlowy (...) w 2015 roku na stanowisku analityka - specjalisty do spraw budownictwa, w pełnym wymiarze czasu pracy, a umowę o pracę podpisywała z J. K. (zmarłym ojcem M. K. (1)). To z J. K. odwołująca uzgadniała warunki pracy i to on określił jej zakres obowiązków, do którym należało ogólnie rzecz ujmując utrzymywanie w należytym stanie budynków znajdujących się na terenie Zakładu (remontów i modernizacji budynków), zgodnie z obowiązującym prawem, w tym przeprowadzanie okresowych kontroli stanu jakości budynków oraz uczestniczenie w procesie budowy nowych budynków (m.in. przygotowywanie niezbędnych dokumentów). Zakres obowiązków ubezpieczonej po przejęciu zakładu pracy przez M. K. (1) nie uległ zmianie. Nie zmienił się też po zawarciu z nim związku małżeńskiego. Tymczasem głównym przedmiotem działalności Zakładu (...) była produkcja pojemników (kontenerów) i ich handel na rynek krajowy i zagraniczny. Ubezpieczona w żadnej mierze nie uczestniczy w sprawach dotyczących ściśle przedmiotu działalności przedsiębiorstwa, tj. produkcji kontenerów, ani ich handlu. Mając zatem na uwadze charakter pracy ubezpieczonej na stanowisku analityka - specjalisty do spraw nieruchomości nie sposób więc uznać, aby jej praca miała istotny wpływ na działalność firmy w zakresie produkcji i handlu, jak również aby w sposób bezpośredni przyczyniała się do uzyskiwania przychodów z tej działalności.

Ubezpieczona A. K. w ramach zleconych jej obowiązków pracowniczych podlegała podporządkowaniu i nadzorowi, Miała wyraźnie określone wynagrodzenie w umowie o pracę.

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje żadnych podstaw do przyjęcia, aby ubezpieczona obok zleconych jej czynności pracowniczych, które to nie miały istotnego wpływu na sferę organizacyjną i finansową przedsiębiorstwa, wykonywała inne czynności związane z prowadzeniem Zakładu (w tym nawet okazjonalnie). W szczególności ubezpieczona nie posiadała pełnomocnictw do występowania w imieniu firmy i nie organizowała pracy innym pracownikom oraz nie nadzorowała i nie kontrolowała efektów wykonywanych przez nich czynności. M. K. (1) nie konsultował z nią decyzji biznesowych związanych z firmą. W przypadku swej nieobecności w firmie (...) upoważnił K. G. do zastępowania go przy prowadzeniu spraw przedsiębiorstwa oraz do zarządzania pracownikami. Działania A. K. miały więc charakter czynności typowo pracowniczych. Wobec tego, sam fakt zawarcia związku małżeńskiego z M. K. (1) i wspólnego z nim zamieszkania, na który powoływał się organ rentowy w zaskarżonej decyzji, nie uzasadniał zmiany statusu ubezpieczeniowego A. K. z pracownika na osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie daje podstaw do przyjęcia, aby zadania wykonywane przez ubezpieczoną A. K. w ramach umowy o pracę na rzecz firmy (...) miały istotny wpływ na działalność tej firmy, tj. aby miały wymiar ekonomiczny i organizacyjny na tyle istotny, iż mogą być postrzegane jako współpraca przy prowadzeniu tej działalności.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję ZUS poprzez stwierdzenie, że A. K. od dnia 6 sierpnia 2020 roku nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, a podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek (pkt 1 wyroku).

O kosztach postępowania Sąd postanowił na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, który to przepis stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W myśl art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Zgodnie zaś z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) stawki minimalne wynoszą 180 złotych w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego oraz w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Skoro odwołanie A. K. i M. K. (1) zostało uwzględnione, organ rentowy, jako strona przegrywająca spór, zobowiązany jest do zwrotu poniesionych przez każdego z odwołujących kosztów zastępstwa procesowego w sprawie zgodnie ze stawką minimalną, tj. w kwocie po 180 złotych na rzecz każdego z odwołujących.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy, na podstawie cytowanych przepisów, postanowił jak w punkcie 2 sentencji.

Sędzia Hanna Koźlińska