Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2021 roku, wydanym w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w pkt 1 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.966,76 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 października 2018 roku; w pkt 2 oddalił powództwo w pozostałej części; w pkt 3 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.016,00 zł tytułem kosztów procesu, sygn. akt XIII GC 3874/19. (wyrok k. 121, uzasadnienie k. 122 – 124)

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany zaskarżając wyrok w części – w zakresie pkt 1 – co do całej zasądzonej kwoty 1.996,76 zł wraz z odsetkami za opóźnienie oraz w zakresie pkt 3 – zwrotu kosztów procesu. Powyższemu wyrokowi skarżący zarzucił:

a)  obrazę przepisu postępowania:

⚫

art 233 § 1 w zw. z art. 245 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów i dokonanie ustaleń w zakresie wysokości szkody jedynie na podstawie kwestionowanego przez pozwanego dokumentu prywatnego - faktury VAT, bez zweryfikowania, czy zakres naprawy wynikającej z faktury w całości pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą oraz czy dokonana naprawa przywróciła pojazd marki F. (...) nr rej. (...) do stanu sprzed szkody z dnia 6 września 2018 roku,

⚫

art. 232 w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez uznanie za udowodnione przez powódkę, że wysokość szkody powstałej w pojeździe marki F. (...) nr rej. (...) w wyniku kolizji z dnia 6 września 2018 roku wynosi 13.997,69 zł, to jest kwotę wynikającą z faktury VAT wystawionej przez pierwszego cesjonariusza, w sytuacji ustalenie wysokości szkody wymagało wiadomości specjalnych;

b)  obrazę prawa materialnego:

⚫

art. 6 k.c., art. 361 § 2 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. poprzez błędną wykładnię i wyliczenie odszkodowania w kwocie odpowiadającej kosztom naprawy pojazdu marki F. (...) nr rej. (...) po szkodzie z dnia 6 września 2018 roku ustalonym w oparciu o dokument prywatny oraz błędną ocenę prawną, zgodnie z którą powód nie musi wykazać zakresu szkody oraz jej wysokości,

⚫

art. 2 i art. 32 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej poprzez przyznanie powódce odszkodowania według innych kryteriów niż dla osób, które dochodziły roszczeń tego samego rodzaju, ale pojazdu nie naprawiły bądź sprzedały, a które uzyskały na mocy prawomocnych wyroków koszty naprawy pojazdu po szkodzie wyliczone hipotetycznie na dzień powstania szkody, co narusza poczucie sprawiedliwości społecznej oraz zasadę równego traktowania obywateli przez władze publiczne, wyrażone w powołanych przepisach.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, zwrot kosztów procesu według norm przepisanych oraz zwrot kosztów procesu za instancję odwoławczą. (apelacja k. 132 – 133)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Zarzuty postawione przez skarżącego są bezzasadne. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy i wyczerpujący przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie, w oparciu o które dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, jak również zastosował właściwe przepisy prawa materialnego. Sąd Okręgowy podziela ustalenia Sądu I instancji i przyjmuje je za własne.

Chybiony jest zarzut dotyczący naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. dochodzi wtedy, kiedy Sąd I instancji dokonuje oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego. Podnosząc zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. skarżący powinien wskazać konkretny dowód przeprowadzony w sprawie oraz w czym upatruje wadliwą ocenę tego dowodu. Zaznaczyć również należy, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 27 września 2002 r. II CKN 817/00, Legalis nr 59468). W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie i wywiódł z nich zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego uprawnione wnioski. Skarżący kwestionował ustalenia, jakich dokonał Sąd Rejonowy w oparciu o przedstawioną przez powoda fakturę VAT. Podkreślenia wymaga, iż dokument prywatny jest legalnym dowodem w postępowaniu cywilnym (art. 245 k.p.c.), podlegającym takiej samej swobodnej ocenie w trybie art. 233 § 1 k.p.c., jak inne dowody zebrane w danej sprawie i sam fakt braku możności przydania mu cech dokumentu urzędowego nie może wpływać na ocenę jego mocy dowodowej (por. orzeczenie SN z 22.08.1950 r. C 142/50 OSN 1952/1/7). Sąd Okręgowy podziela stanowisko wyrażone w orzecznictwie (wyrok SA z dnia 16 lipca 2014 r. I ACa 221/14), według którego „faktura VAT wprawdzie jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym dla celów podatkowych, ale też jednym z dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej”. Dlatego też, nie można odmówić fakturze VAT waloru dowodowego, w konsekwencji czego ustalenie i uznanie przez Sąd Rejonowy wysokości szkody odpowiadającej wykazanym przez powoda kosztom naprawy uszkodzonego pojazdu marki F. (...), wobec braku dowodów przeciwnych, należało uznać za uzasadnione.

Konsekwencją powyższych rozważań jest również nie uwzględnienie drugiego zarzutu apelacji dotyczącego naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 232 w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. Nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, że miarodajnym dowodem na okoliczność ustalenia wysokości szkody jest dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie ustalenia hipotetycznych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, przywracających pojazd do staniu sprzed szkody, nie oznacza to jednakże, zwłaszcza w realiach sprawy, że inne dowody nie mogą stanowić podstawy do ustalenia wysokości szkody, w sytuacji, gdy dowód z opinii biegłego sądowego nie został przeprowadzony.

Sąd Okręgowy uznał za bezzasadne także zarzuty naruszenia prawa materialnego. Pierwszy zarzut dotyczący naruszenia art. 6 k.c., art. 361 § 2 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. skarżący oparł na twierdzeniu, iż Sąd Rejonowy dokonał błędnej oceny prawnej, zgodnie z którą powód nie musi wykazać zakresu szkody oraz jej wysokości. Stanowisko skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. To strony procesu odpowiedzialne są za realizację obowiązku dowodowego, a sąd za przestrzeganie zasad rozkładu ciężaru dowodu. W sprawie strona powodowa, przedstawionymi dowodami z dokumentów prywatnych, a zwłaszcza z dokumentu w postaci faktur, wykazała wysokość poniesionej szkody. Sąd I Instancji zasadnie wskazał, iż to na powodzie ciążył obowiązek dowodowy wykazania zasadnej odpowiedzialności pozwanego za szkodę i jej wysokości, czemu sprostał załączając do pozwu dokumenty w postaci faktur VAT obrazujących koszty naprawy pojazdu po szkodzie. Zauważyć również należy, że okoliczności dotyczące zakresu naprawy uszkodzonego pojazdu F. (...) oraz faktycznych kosztów naprawy wynikały również z przeprowadzonego w sprawie dowodu z zeznań świadka M. N., którego moc dowodowa i wiarygodność nie była kwestionowana. Niewątpliwie, to do pozwanego należała inicjatywa dowodowa, co do wykazania, że koszty naprawy przedstawione przez powoda były zawyżone, czemu pozwany nie sprostał. To w interesie pozwanego, w opozycji do środków dowodowych przedstawionych przez powoda, było złożenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego celem wykazania swoich twierdzeń. Pozwany jednakże oponował, co do wniosku powoda w tym przedmiocie. Konsekwencją zaś nie wpłacenia przez powoda zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego było prawidłowa decyzja procesowa Sądu I instancji o pominięciu na podstawie art. 130 ⁴ § 5 k.p.c. tego dowodu. Samo zaś zgłoszenie takiego wniosku dowodowego przez powoda nie uprawnia do uznania, że nie sprostał on zasadzie ciężaru dowodowego, skoro wysokość szkody, jak wcześniej wskazano, wykazał innymi środkami dowodowymi.

Nie zasługuje również na uwzględnienie ostatni zarzut apelacji, tj. zarzut naruszenia art. 2 i art. 32 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, którego to naruszenia skarżący upatruje w przyznaniu przez Sąd Rejonowy powodowi odszkodowania w oparciu o kryteria inne, niż hipotetycznie wyliczone koszty naprawy pojazdu na dzień powstania szkody, co w ocenie skarżącego narusza poszczucie sprawiedliwości społecznej oraz zasadę równego traktowania obywateli przez władcze publiczne. W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z doktryną i ugruntowanym orzecznictwem szkoda wywołana zdarzeniem komunikacyjnym powstaje w momencie zaistnienia zdarzenia ją rodzącego, na co nie mają wpływu dalsze okoliczność, jak np. sprzedaż pojazdu, dlatego w przypadku szkody częściowej jej wysokość określa się z reguły w oparciu o wysokość hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu. Hipotetyczne wyliczenie kosztów naprawy jako miarodajne pozwala w sposób obiektywny ustalić wysokość szkody. Okoliczność naprawienia pojazdu i przedstawienia faktycznie poniesionych kosztów wskazuje zaś na to, że naprawa się odbyła, z użyciem określonych części ze wskazaniem ich cen oraz kosztów robocizny, co znajduje potwierdzenie w rachunkach. Nie można wykluczyć sytuacji, w której faktyczne koszty naprawy pojazdu będą odpowiadać kosztom hipotetycznym. Wyliczenie hipotetycznych kosztów naprawy stanowi zatem pewnego rodzaju sprawdzian, skoro pozwala oszacować, czy koszty które poniósł poszkodowany nie były zawyżone, czy były celowe i ekonomicznie uzasadnione, a także czy wysokość odszkodowania przyznana, po zweryfikowaniu kosztów naprawy przez ubezpieczyciela, okazała się zaniżona. Podkreślić jednak należy, że w każdym procesie cywilnym, w każdej konkretnej sprawie, nawet o stanie faktycznym zbliżonym do stanu innej sprawy, inicjatywa dowodowa należy do stron procesu, zależnie od przedstawionych przez nie stanowisk oraz twierdzeń i wykazania ich środkami dowodowymi. Skarżący zaś w niniejszej sprawie nie tyle nie wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, co nawet był temu wnioskowi przeciwny, a zatem skoro nie podważył skutecznie stanowiska powoda i przedstawionych na jego poparcie dowodów co do wysokości szkody, to w ocenie Sądu odwoławczego nie może skutecznie, odwołując się do linii orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie ustalania odszkodowania za szkodę w pojeździe, zarzucać naruszenia zasad konstytucyjnych.

Z tych też wszystkich względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego.

Iwona Godlewska

Z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć powodowi ( przesyłką pocztową ).

Iwona Godlewska