Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 312/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 8 marca 2022 roku w sprawie II K 173/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, poprzez przyjęcie, że oskarżona przy zawarciu z pokrzywdzonym umowy przedwstępnej z dnia 11 grudnia 2019 roku nie działała ze z góry powziętym zamiarem doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Powiązany zarzut ( podniesiony w razie nieprzypisania znamion oszustwa) obrazy przepisów postepowania, tj. art. 7 § 1 kpk i art. 399 § 1 kpk, poprzez pominięcie przez Sąd Rejonowy faktu niezwrócenia przez oskarżoną pokrzywdzonemu kwoty 20.000 zł przyjętej tytułem zadatku, co powinno zdaniem prokuratora prowadzić do przypisania oskarżonej przestępstwa z art. 284 § 2 kk i co według apelanta nie stanowiłoby wyjścia poza ramy aktu oskarżenia.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji w zakresie błędu w ustaleniach faktycznych co do wyczerpania przez oskarżoną znamion przestępstwa oszustwa są chybione.

Sąd Rejonowy po przeprowadzeniu właściwej oceny dowodów dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. Oskarżona nie działała i nie mogła w chwili podpisywania w dniu 11 grudnia 2019 roku umowy przedwstępnej z pokrzywdzonym M. W. (1) działać z zamiarem wprowadzenia go w błąd i doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, albowiem nie wiedziała jeszcze wówczas, że ostatecznie umowę notarialną przenoszącą własność nieruchomości podpisywać będzie jego syn, M.. Przecież wynika to nie tylko z wyjaśnień oskarżonej, ale przede wszystkim z zeznań samego pokrzywdzonego M. W. (1), który potwierdził, że przekazał oskarżonej, iż działa w imieniu syna ("j a kobiecie wtedy nie wspomniałem, że nie wiadomo jednak, kto będzie podpisywał akt notarialny . Zresztą sam cały czas do końca myślałem, że syn będzie kupował przedmiotową nieruchomość" - k. 6). Zatem nie sposób przypisać oskarżonej przestępstwa oszustwa, bo zawierając inkryminowaną umowę przedwstępną miała zamiar sprzedać rodzinie W. przedmiotową nieruchomość, nie miała zamiaru doprowadzać ani pokrzywdzonego, ani jego syna do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a już na pewno nie wprowadzała pokrzywdzonego w błąd. Prędzej można zarzucić pokrzywdzonemu M. W. (1), że to on wprowadzał wówczas w błąd oskarżoną, albowiem wyrobił w niej przekonanie, że działa w imieniu syna, choć wiele na to wskazuje, że chciał go "podkupić", na co trafnie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy. Jednak oskarżona nie miała o tym pojęcia podobnie jak nie wiedziała o zaogniającym się właśnie wówczas konflikcie w rodzinie W.. Jedyna kwestia, którą wówczas można zarzucać oskarżonej, to fakt, iż deklarowała pokrzywdzonemu, iż chciała zataić przed byłym mężem ( współwłaścicielem nieruchomości) fakt przyjęcia zadatku - ale leży to całkowicie poza przedmiotem rozpoznawania niniejszej sprawy. W dniu 11 grudnia 2019 roku zawierając umowę przedwstępną z pokrzywdzonym M. W. (1) oskarżona nie miała jeszcze zamiaru przywłaszczania powierzonego jej wówczas mienia w postaci zadatku -wszak jak wyżej wspomniano nie wiedziała wówczas, że trzy dni później będzie zawierała kolejną umowę przedwstępną z synem pokrzywdzonego.

Również podczas zawierania w dniu 14 grudnia 2019 roku tej drugiej umowy przedwstępnej z synem pokrzywdzonego M. W. (2) oskarżona nie działała z zamiarem wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd, ani nie sposób jej wówczas przypisać zamiaru przywłaszczenia mienia, albowiem M. W. (3) był obecny przy sporządzaniu tej drugiej umowy i nawet słowem nie wspomniał o zwarciu pierwszej, zatem nie był w żaden sposób zmanipulowany. Nie może być również mowy o oszustwie na szkodę M. W. (2), bo to jemu ostatecznie oskarżona w dniu 7 stycznia 2020 roku sprzedała nieruchomość zgodnie z postanowieniami umowy przedwstępnej.

Dlatego oskarżona nie wypełniła znamion przestępstwa z art. 286 § 1 kk i w tej części zarzuty apelacji nie są zasadne.

Natomiast zasadne są zarzuty związane z pominięciem przez Sąd Rejonowy dowodów świadczących o dokonaniu przez oskarżoną przywłaszczenia powierzonej jej kwoty 20.000 zł.

Co do przywłaszczenia kwoty zadatku wręczonego oskarżonej w dniu 11 grudnia 2019 roku przez pokrzywdzonego M. W. (1), to zamiar przywłaszczenia tych pieniędzy nie mógł istnieć w dniu 11 grudnia 2019 roku, jak bowiem wcześniej wykazano, w tym dniu oskarżona nie wiedziała, że będzie zawierać kolejną umowę przedwstępną z synem oskarżonego i że to jemu ostatecznie sprzeda nieruchomość. Zamiar ten nie powstał również w dniu zawierania drugiej umowy przedwstępnej z dnia 14 grudnia 2029 roku, a w każdym razie nie sposób tego wykazać i udowodnić - wszak oskarżona nie sprzedała jeszcze w tym dniu nieruchomości i nie rozliczyła przyjętych zadatków w jej cenie, nie była również wówczas wzywana przez pokrzywdzonego do zwrotu zadatku, choć był on obecny przy zawieraniu drugiej umowy przedwstępnej i znał jej postanowienia. Sam apelant podnosi, że taki zamiar przywłaszczenia kwoty zadatku wpłaconej przez M. W. (1) można przypisywać oskarżonej najwcześniej od dnia 7 stycznia 2020 roku, tj. od dnia sprzedaży nieruchomości synowi pokrzywdzonego, M. W. (2). Jednak i to jest niepewne.

Zdaniem Sądu Okręgowego z całą pewnością oskarżona zamanifestowała taki zamiar przywłaszczenia odmawiając pokrzywdzonemu M. W. (1) zwrotu zadatku. Miało to miejsce po dacie sprzedaży notarialnej nieruchomości – pierwsze pisemne wezwanie oskarżonej do zwrotu tej kwoty datowane jest przez niego na dzień 11 stycznia 2020 roku (k. 80), a wezwanie przedsądowe do zapłaty na dzień 30 czerwca 2020 roku ( k. 81). Zatem dopiero po dacie 11 stycznia 2020 roku można przypisać oskarżonej powstanie zamiaru przywłaszczenia powierzonego jej mienia, dopiero bowiem po tej dacie nastąpiła wyraźna i dająca się udowodnić manifestacja tego zamiaru.

Dlatego zasadne są zarzuty prokuratora obrazy prawa procesowego poprzez pominięcie niezwrócenia przez oskarżoną pokrzywdzonemu kwoty 20.000 zł przyjętej tytułem zadatku, co powinno zdaniem prokuratora prowadzić do przypisania oskarżonej przestępstwa z art. 284 § 2 kk i co według apelanta nie stanowiłoby wyjścia poza ramy aktu oskarżenia. Sąd Rejonowy mógł i powinien oskarżonej przypisać przestępstwo przywłaszczenia powierzonego mienia, albowiem nie byłoby to wyjście poza ramy aktu oskarżenia. Poniżej zostanie to wykazane.

Tytułem teoretycznego wstępu przypomnieć należy, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że nie stanowi wyjścia poza granice oskarżenia i naruszenia tym samym zasady skargowości dokonanie odmiennych niż przyjęte w zarzucie ustaleń faktycznych co do tego samego zdarzenia, np. w zakresie daty czy okresu popełnienia przestępstwa, miejsca jego popełnienia, ilości i wartości przedmiotu przestępstwa, zachowania poszczególnych sprawców czy tożsamości osoby pokrzywdzonej przestępstwem przeciwko mieniu (zob. np. wyrok SN z dnia 4 stycznia 2006 r., IV KK 376/05, R-OSNKW 2006, poz. 35). Podnosi się także, że sąd nie jest związany opisem czynu zarzucanego, a po wyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności może i powinien nadać mu w wyroku dokładne określenie (art. 413 § 2 pkt 1 kpk), które może odbiegać od opisu czynu przyjętego w akcie oskarżenia. Zmiana kwalifikacji prawnej dopuszczalna jest także w granicach oskarżenia i nie decyduje o tym zbieżność opisu czynu ze wszystkimi czynnościami sprawczymi mogącymi wchodzić w zakres danego zdarzenia . Tak więc ramy zakreślone w zarzucie (także w uzasadnieniu) aktu oskarżenia wyznaczają zakres tożsamości „zdarzenia historycznego”, które w zależności od konkretnej sytuacji faktycznej może być podciągnięte pod właściwy przepis prawa karnego materialnego ( zob. postanowienie SN z dnia 19 października 2006 r., II KK 246/06).

O tym, czy sąd „utrzymał się” w wyroku skazującym w granicach skargi decyduje zatem ostatecznie tożsamość zdarzenia historycznego zarzucanego w skardze i przypisanego w wyroku. Zakres znaczeniowy terminu „zdarzenie historyczne” jest przy tym stosunkowo szeroki i obejmuje opisane w skardze zdarzenie faktyczne, w którego przebiegu oskarżyciel dopatruje się przestępstwa. Zdarzenie historyczne to pojęcie o szerszym znaczeniu aniżeli pojęcie „czynu” oskarżonego, polegającego na jego konkretnym działaniu lub zaniechaniu. Sąd zatem może inaczej pod względem faktycznym w porównaniu z twierdzeniami oskarżyciela, w szczególności zawartymi w akcie oskarżenia, dokonać ustaleń w sprawie, nadać inną, łagodniejszą lub surowszą kwalifikację prawną stosowną do ustalonego stanu faktycznego, który może być niezgodny z twierdzeniami oskarżyciela. Identyczność czynu jest wyłączona, jeśli w porównywalnych jego określeniach zachodzą tak istotne różnice, że według rozsądnej życiowej oceny nie można ich uznać za określenia tego samego zdarzenia faktycznego ( zob. postanowienie SN z dnia 29 kwietnia 2010 r., III KK 368/09, tak również M. Cieślak: Polska procedura karna, Warszawa 1971, s. 280).

Pomocniczo można w zakresie badania granic aktu oskarżenia stosować również tzw. test powtórnego oskarżenia , sprowadzający się do odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku uznania, że czyn przypisany wychodziłby poza granice skargi uprawnionego oskarżyciela, możliwe będzie ponowne oskarżenie tej samej osoby o ten „nowy” czyn.

Podsumowując te teoretyczne rozważania, stwierdzić należy, że tożsamość czynu zarzucanego i przypisanego badana być powinna indywidualnie, w odniesieniu do konkretnych ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie, z odwołaniem do pojęcia zdarzenia historycznego i jego granic oraz do rozsądnej życiowej oceny, nie tylko przy tym Sądu i stron czy uczestników postępowania, ale i hipotetycznego postronnego obserwatora procesu ( tak w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego - Izba Karna z 2011-03-02, III KK 366/10, opubl: Krakowskie Zeszyty Sądowe rok 2011, Nr 9, poz. 30).

Przechodząc do konkretów - zdaniem Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie zachodzi tożsamość zdarzenia historycznego zarzuconego w akcie oskarżenia ze zdarzeniem, które polegało na tym, że w okresie pomiędzy 11 stycznia 2020 roku a 30 czerwca 2020 roku oskarżona powzięła zamiar przywłaszczenia i przywłaszczyła wcześniej powierzone jej w ramach zadatku pieniądze w kwocie 20.000 zł.

Co do zasady oszustwo jest innym typem czynu zabronionego niż przywłaszczenie i tym różni się od przestępstwa z art. 284 kk, że pokrzywdzony oszustwem dokonuje z własnej woli (acz pod wpływem błędnego mniemania o rzeczywistości) rozporządzenia mieniem. Przywłaszczenie z kolei zakłada brak aktywności i nawet pewną ignorancję właściciela mienia. Te typy przestępstw są odrębne i nie powinno łączyć ( tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - II Wydział Karny z 2012-02-14, II AKa 304/12, opubl: www.orzeczenia.ms.gov.pl). Zamiar przywłaszczenia (animus rem sibi habendi) różni się od zamiaru przyjmującego postać działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Charakteryzujący stronę podmiotową cel przywłaszczenia jest pojęciem zakresowo węższym niż cel osiągnięcia korzyści majątkowej, zaś korzyść majątkowa stanowiąca cel działania sprawcy z zamiarem animus lucri faciendi jest pojęciem szerszym niż przywłaszczenie mienia stanowiące znamię strony podmiotowej innych przestępstw przeciwko mieniu. Sprawca działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nie musi dążyć do przywłaszczenia mienia stanowiącego przedmiot jego zachowania ( tak postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie - II Wydział Karny z 2011-12-15, II AKz 476/11, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych rok 2012, Nr 9, poz. 34, str. 19).

Jednak granice aktu oskarżenia wyznacza – jak wynika z w/w judykatów – zdarzenie historyczne jakie prokurator zarzucił oskarżonemu, a to należy wyznaczać szeroko, patrząc ( w braku uzasadnienia aktu oskarżenia) na opis czynu. W tej sprawie opis czynu zarzuconego oskarżonej ( a więc zdarzenie historyczne będące przedmiotem skargi oskarżyciela publicznego) obejmuje zarówno zawieranie umowy przedwstępnej z pokrzywdzonym, pobranie od niego 20.000 zł tytułem zadatku, jak i następującą znacznie później ( po niewykonaniu umowy przedwstępnej) odmowę zwrotu tego zadatku, czyli przywłaszczenie mienia powierzonego w ramach tej umowy. Zatem skarga prokuratorska w tej sprawie została zakreślona bardzo szeroko i obejmuje swoim zakresem zarówno zdarzenia, które mogły być kwalifikowane z art. 286 § 1 kk, jak i późniejsze zdarzenia, które mogą być kwalifikowane z art. 284 § 2 kk.

Wynika to literalnie z treści postawionego oskarżonej przez oskarżyciela publicznego zarzutu. W akcie oskarżenia prokurator zarzucił oskarżonej, że: w dniu 11 grudnia 2019 roku w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 20.000 zł w ten sposób, że zawarła z nim umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości wprowadzając go w błąd co do zamiaru zbycia nieruchomości na jego rzecz i pobrała zadatek w w/w wysokości, a następnie nie podpisała z pokrzywdzonym umowy sprzedaży i nie zwróciła mu pobranych pieniędzy .

Zatem prokurator objął swoja skargą również czyn, który patrząc jedynie przez pryzmat znamion przestępstwa oszustwa byłby współukaranym czynem następczym i w akcie oskarżenia zarzucił oskarżonej także zachowanie polegające na tym, że już po dokonaniu oszustwa ( zawarty w opisie zarzuconego czynu zwrot po opisaniu znamion z art. 286 § 1 kk a następnie”) dokonała przywłaszczenia kwoty zadatku - „ nie zwróciła mu ( pokrzywdzonemu – dopisek Sądu) pobranych pieniędzy”. Jest to zachowanie tożsame z tym, co można by ująć jako mające miejsce już po zawarciu umowy przedwstępnej z dnia 11 grudnia 2019 roku przywłaszczenie kwoty 20.000 złotych powierzonej oskarżonej w wykonaniu tej umowy. Zatem – ujmując akt oskarżenia jako zdarzenie historyczne – prokurator objął skargą zarówno zawieranie umowy przedwstępnej w dniu 11 grudnia 2019 roku, jak i późniejsze przywłaszczenie kwoty zadatku polegające na „nie zwróceniu pobranych pieniędzy”.

Co więcej – spójrzmy na to zdarzenie ( jak podpowiada w jednym z wyżej cytowanych prejudykatów Sąd Najwyższy ) oczami „hipotetycznego postronnego obserwatora”. Przecież z punktu widzenia każdego rozsądnego zewnętrznego obserwatora tych wydarzeń w tak opisanym przez prokuratora zarzucie zawartym w akcie oskarżenia chodzi o jedno zdarzenie historyczne polegające na tym, że oskarżona zawarła umowę przedwstępną, pobrała zadatek, a potem nie wywiązawszy się z umowy zadatku tego nie oddała.

Również „ test powtórnego oskarżenia” prowadzi do wniosku, że mamy tu do czynienia z jednym zdarzeniem historycznym, a zatem z jednym czynem, o który prokurator mógłby oskarżać. Przecież prokurator nie mógłby powtórnie wnieść przeciwko oskarżonej aktu oskarżenia o czyn z art. 284 § 2 kk, albowiem w skardze, którą już wniósł, a która jest przedmiotem rozważania w niniejsze sprawie, zarzucił oskarżonej, że „ nie zwróciła mu (pokrzywdzonemu) pobranych pieniędzy”, a więc, że je przywłaszczyła. Zatem w tak ustalonym stanie faktycznym w przypadku utrzymania zaskarżonego wyroku w mocy prokurator wnosząc ponownie akt oskarżenia o czyn z art. 284 § 2 kk spotkałby się z zasadnym zarzutem naruszenia powagi rzeczy osądzonej, albowiem czyn polegający m.in. na nie zwróceniu pokrzywdzonemu pobranych w ramach zadatku pieniędzy, a wiec na przywłaszczeniu rzeczy powierzonej, byłby już prawomocnie osądzony.

Dlatego w tej sprawie Sąd Rejonowy nie wychodząc poza granice aktu oskarżenia mógł - i powinien – w miejsce zarzuconego czynu przypisać oskarżonej czyn polegający na tym, że w okresie pomiędzy 11 stycznia 2020 roku a 30 czerwca 2020 roku ( data ta może zostać jeszcze sprecyzowana w wyniku postepowania dowodowego, o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia) przywłaszczyła sobie powierzone jej w ramach zadatku mienie w kwocie 20.000 zł, czym wyczerpała dyspozycję art. 284 § 2 kk. W tym zakresie więc zarzuty prokuratora okazały się zasadne, a poprzez brak takiego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy naruszył wskazane w apelacji przepisy postepowania, co miało ewidentny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, doprowadziło to bowiem do niesprawiedliwego uniewinnienia oskarżonej zamiast do skazania jej za inaczej kwalifikowany i czesiowo inaczej opisany, ale mieszczący się w granicach aktu oskarżenia czyn z art. 284 § 2 kk.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzuconego jej czynu ewentualnie czynu z art. 284 § 2 kk i wymierzenie jej za to proponowanej w apelacji kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zawarty w apelacji profesjonalnego podmiotu jakim jest prokurator wniosek o zmianę wyroku uniewinniającego poprzez skazanie oskarżonej urąga regule ne peius z art. 454 § 1 kpk i jego oczywista bezzasadność nie wymaga dalszego komentarza.

Niezależnie od tego Sąd Okręgowy z urzędu stwierdza, że zachodziły podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania – będzie to omawiane w dalszej części uzasadnienia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Konieczność skazania oskarżonej za czyn z art. 284 § 2 kk.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wyrok uniewinniający jest niesprawiedliwy. Oskarżoną należy skazać za czyn z art. 284 § 2 kk, a to w świetle reguły ne peius z art. 454 § 1 kpk powoduje, że Sąd Okręgowy nie może wydać orzeczenia reformatoryjnego i musi zaskarżony wyrok uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania.

W szczególności zdaniem Sądu Okręgowego nie wchodzi w grę ani umorzenie postępowania z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu, ani nawet warunkowe umorzenie postepowania, a do dlatego, że społeczna szkodliwość czynu oskarżonej była wysoka. Przywłaszczona kwota jest duża ( 20.000 zł), okoliczności tego czynu wskazują na bezczelność i wyrachowanie oskarżonej, która naruszyła zaufanie związane z zawieraniem umowy przedwstępnej, szła w zaparte zaprzeczając, jakoby pobrała zadatek i wywołała dwuinstancyjne postepowanie cywilne. Owszem, oddała pokrzywdzonemu pieniądze, ale dopiero po przegraniu sprawy cywilnej i to w drugiej instancji ( więc łaski nikomu nie robiła, posiada nadający się do egzekucji majątek, więc wiedziała, że jeżeli nie wykona prawomocnego orzeczenia w sprawie cywilnej zostanie ono skierowane do egzekucji komorniczej). Dlatego oskarżoną należy skazać ( zaś fakt, że ostatecznie naprawiła szkodę, może być traktowany co najwyżej jako okoliczność łagodząca wpływająca na wymiar kary).

Z tych powodów Sąd Okręgowy musiał wydać orzeczenie kasatoryjne.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Rejonowy po zwrocie akt:

-

ograniczy postępowanie dowodowe do sprecyzowania daty, w której do oskarżonej dotarło żądanie pokrzywdzonego zwrotu zadatku ( było to z pewnością w okresie pomiędzy dniem 11 stycznia 2020 roku a datą doręczenia jej wezwania przedsądowego do zapłaty sporządzonego w dniu 30 czerwca 2020 roku) i taką datę przyjmie jako czas popełnienia przestępstwa przywłaszczenia powierzonego mienia;

-

w tym celu przesłucha na tę okoliczność oskarżoną, pokrzywdzonego i załączy akta sprawy cywilnej z powództwa pokrzywdzonego przeciwko oskarżonej o zapłatę ( sprawa sygn. akt I C 2350/20 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim);

-

w pozostałym zakresie skorzysta z możliwości ujawnienia dowodów w trybie art. 442 § 2 kpk ( chyba, że pojawią się jakieś nowe okoliczności nakazujące ich ponowne przeprowadzenie);

-

uprzedzi formalnie strony na rozprawie w trybie art. 399 § 1 kpk o możliwości przypisania oskarżonej przestępstwa z art. 284 § 2 kk;

-

ferując wyrok rozważy zmianę jego opisu i kwalifikacji w kierunku art. 284 § 2 kk zgodnie z w/w wytycznymi i zapatrywaniami zawartymi we wcześniejszej części uzasadnienia.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok uniewinniający

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana