Pełny tekst orzeczenia

1Przewodniczący:

1SSO Ewa Rusin (spr.)

1Sędziowie:

1SO Agnieszka Połyniak

2SR del. do SO Sebastian Kowalski

1Protokolant:

1 Ewa Ślemp

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 163/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 23 grudnia 2021r. sygn. akt III K 1137/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ obrońca

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

0.11.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

D. Z.

Był wielokrotnie karany sądownie

Dane KRK z dnia 25.02.2022r.

632- 634

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dane K. z dnia 25.02.2022r.

niekwestionowane

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacji obrońcy

1). naruszenia przepisów postępowania, a w szczególności art. 7 k.p.k. przez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, tj. przyjęcie, że oskarżony D. Z. przyznał się do podpalenia obu samochodów, podczas gdy faktycznie przyznał się do podpalenia tylko jednego z nich, co wynika z konsekwentnych wyjaśnień oskarżonego składanych również na etapie postępowania przygotowawczego, jak i przed Sądem orzekającym,

2). błędu w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżony przywłaszczył motocykl marki S. na szkodę E. Z., podczas gdy faktycznie pokrzywdzona pozostawiła pojazd bez jakiegokolwiek dozoru, zamknięcia na terenie swojej posesji, która nie była w jakikolwiek sposób chroniona i istnieje duże prawdopodobieństwo, że motocykl ten został przywłaszczony przez nieustaloną osobę,

3). błędu w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżony, tak jak wyjaśniał w pierwszych wyjaśnieniach, podpalił jednego dnia oba pojazdy, tj. samochód M. i samochód B., podczas gdy z całego pozostałego materiału dowodowego wynika jednoznacznie, że pojazdy te podpalone zostały w innych datach, bo 14 września i 18 września, co uniemożliwia przyjęcie wiarygodnych wyjaśnień oskarżonego jako wyjaśnień będących jedynym dowodem co do osoby podpalacza co do obu przestępstw.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) i 3)

Trafnie apelujący zakwestionował prawidłowość ustalenia zaskarżonego wyroku, przypisującego oskarżonemu D. Z. podpalenie samochodu marki M. (...) na szkodę J. W. ( zarzut IV części wstępnej i odnoszący się do niego pkt. I dyspozycji wyroku).

Jedynym dowodem przyjętego sprawstwa oskarżonego są jego pierwotne wyjaśnienia złożone w postępowaniu przygotowawczym, zanegowane przezeń w postępowaniu sądowym. Nadto w sprawie brak jakichkolwiek innych dowodów, zwłaszcza osobowych, potwierdzających sprawstwo oskarżonego co do tego czynu.

Przyznanie oskarżonego do winy, osamotnione dowodowo i pozbawione oparcia o bezsporne okoliczności faktyczne tego czynu, nie stanowi „korony dowodów”, pozwalającej na prawidłowe uznanie zawinienia oskarżonego. Przyznanie sprawcy do czynu może stanowić uprawnioną podstawę uznania winy, o ile owo przyznanie jest konsekwentne w toku procesu, niewątpliwe, poparte wyjaśnieniami oskarżonego, których treść niewątpliwie potwierdza okoliczności faktyczne czynu ( co do czasu, miejsca i okoliczności), zweryfikowane innymi obiektywnymi dowodami, czy to osobowymi czy innymi ( np. opiniami biegłych). Taki stan dowodów w niniejszej sprawie przecież nie występuje.

Sąd I instancji nie poddał wyjaśnień oskarżonego, dotyczących omawianego zarzutu IV, analizie zgodnie z kryteriami art. 7 kpk, w szczególności poniechał oceny wewnętrznie sprzecznych w treści wyjaśnień oskarżonego, nie podając przekonujących powodów, dla których oparł ustalenia na zanegowanych przez oskarżonego obciążających wyjaśnieniach ze śledztwa, jak też nie odniósł treści wyjaśnień obciążających do kontekstu faktycznego przedmiotowego podpalenia. Ocena dowodu zatem nie jest wszechstronna i na przymiot prawidłowej nie zasługuje.

Mianowicie oskarżony pierwotnie w dniu 16.05.2019r. wyjaśnił iż cyt. „przyznaję się do posiadania narkotyków i podpalenia samochodów”, nie podając żadnych szczegółów faktycznych ( protokół k. 33 v.). Tego samego dnia, po postawieniu zarzutu dokonania w nocy z 14 na 15 września 2018r. podpalenia pojazdów marki B. i M. (...) ( k. 333) oskarżony przyznał się do tak postawionego zarzutu, wyjaśniając, że do podpalenia nakłoniła go nieznana mu wcześniej S. P., którą spotkał w kasynie na podzamczu, gdzie grała na automatach, z kieszeni płaszcza wyjęła karteczkę z dwoma numerami rejestracyjnymi samochodów, mówiąc że będą stały gdzieś na ulicy (...), że te samochody mają spłonąć, po czym przekazała mu 500 złotych i po podpaleniu obiecała wypłacić jeszcze 3500 złotych. Wedle tych wyjaśnień oskarżony dwa dni później do półlitrowej butelki nalał benzyny z kanistra, swym samochodem udał się na ul. (...), tam zostawił samochód, pieszo udał się na ul. (...), widział że auta stoją pod domem, cyt. „ochlapałem samochód B. i ten drugi, wyrzuciłem następnie butelkę, podpaliłem i rzuciłem butelkę w stronę prawa samochodu B. i uciekłem” k. 335. Wyjaśnienia tej treści oskarżony podtrzymał w konfrontacji z ówczesną podejrzaną o podżeganie do przestępstwa S. P. (k. 341, która zanegowała tym oskarżeniom), co następnie podtrzymał ( k. 402 i 413 akt).

Rzecz jednak w tym, że samochód B. został podpalony około 5-ej rano w dniu 15 września 2019r. zaś przedmiotowy samochód marki M. (...) dni później, nad ranem 18 września 2018r., co już czyni przyznanie oskarżonego i dotychczasowe wyjaśnienia do omawianego czynu IV podpalenia pojazdu marki M., dowodowo bezwartościowymi.

Na rozprawie oskarżony w wyjaśnieniach przyznając się do podpalenia samochodu B. ( zarzut III) zanegował podpalenie pojazdu marki M. ( k. 480). W następnych wyjaśnieniach na rozprawie w dniu 19.11.2020r. oskarżony ponownie przyznał się do podpalenia samochodu B. ( zarzut III) i zanegował podpalenie przedmiotowego pojazdu marki M., wyjaśniając, że świadek 84- letnia S. P. nie jest osobą z kasyna, a pierwszy samochód spalił, bo dostał telefon z obietnicą pieniędzy ale zleceniodawcy nie zna ( k. 498).

Niekonsekwencja i wewnętrzna sprzeczność opisanych wyżej wyjaśnień oskarżonego oraz bezsporny fakt, że do podpaleń pojazdów nie doszło tej samej nocy ale w odstępie 3 dni oraz nieustalenie racjonalnego motywu do popełnienia przez oskarżonego tego czynu, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek innych dowodów sprawstwa oskarżonego, nakazuje zmienić zaskarżony wyrok przez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu, opisanego w zarzucie IV części wstępnej wyroku.

Ad. 2)

Wbrew oczekiwaniom apelującego ustalenia faktyczne wyroku w zakresie przypisanego oskarżonemu przywłaszczenia motocykla marki S. na szkodę E. Z. ( pkt. II dyspozycji wyroku) nie są wadliwe, a zostały poczynione na prawidłowo ocenionych dowodach.

Jakkolwiek oskarżony w tym zakresie swe sprawstwo negował, to sąd I instancji oparł ustalenia na konsekwentnych zeznaniach pokrzywdzonej. Świadek szczegółowo opisała okoliczności czynu, podkreślając, że oskarżony po dokonanej sprzedaży najpierw motor bezskutecznie naprawiał, potem obiecał zwrócić jej pieniądze za motor, ale kontakt na tej obietnicy się urwał. Jak to słusznie podkreślał sąd I instancji, oskarżony nie wskazał powodów, dla których pokrzywdzona miałaby tendencyjnie pomawiać oskarżonego o przywłaszczenie motoru. Takich powodów nie dopatrzył się także sąd, tym bardziej, że z zeznań pokrzywdzonej wynikało, że z oskarżonym łączyła ją dłuższa dobra znajomość i to na tyle istotna, że oskarżony powierzał jej opiekę nad swoim dzieckiem a pokrzywdzona pożyczała od oskarżonego auto.

Z tych powodów depozycje apelacji zmierzające do podważenia ustaleń sprawstwa i zawinienia oskarżonego nie okazały się skuteczne.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez przyjęcie, że oskarżony podpalił tylko jeden z pojazdów i uniewinnienie oskarżonego od pozostałego zarzutów z jednoczesnym uniewinnieniem oskarżonego od zarzutu opisanego w pkt. II wyroku i uchyleniem orzeczenia zobowiązującego do naprawienia szkód wyrządzonych przestępstwem

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wskazano w sekcji 3.1 wyżej.

3.2.

Zarzuty apelacji prokuratora:

1.  obrazy prawa materialnego, to jest art. 70 § 1 k.k. polegającej na błędnym zastosowaniu powyższej normy prawa karnego materialnego i zawieszeniu na jej podstawie wykonania orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku na okres próby lat 5 podczas gdy zgodnie z dyspozycją art. 70 § 1 k.k. zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się wyroku

2.  rażącej niewspółmierności wymierzonej D. Z. kary łącznej w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i brak podstaw do zastosowania zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów, rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa, rodzaju naruszonych obowiązków, rodzaju naruszonych dóbr prawnych, czasu popełnienia przestępstwa, co wynikało z niedostatecznego uwzględnienia przez sąd wszystkich okoliczności popełniania przestępstw przez skazanego, pominięciu w ogóle przesłanek zastosowania zasady asperacji przy wymiarze kary łącznej, co w konsekwencji sprawia, że orzeczona kara nie spełni swoich celów w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej, zwłaszcza z uwagi na fakt, że skazanemu mogła zostać wymierzona kara pozbawienia wolności w wymiarze 1 (jednego) roku i 8 (ośmiu) miesięcy

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1.) Oczywiście trafny pozostaje zarzut obrazy prawa materialnego art. 70 § 1 kk, skoro w myśl tego przepisu ( w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015r. !) zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się wyroku.

Ad 2) Także i ten zarzut, rażącej niewspółmierności wymierzonej D. Z. kary łącznej w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i brak podstaw do zastosowania zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej, okazał się co do zasady słuszny.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez

a) wymierzenie skazanemu D. Z. kary łącznej w wymiarze 1 roku i 8 miesięcy,

b) na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeczenie obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem, zarzuconym skazanemu czynem I z art. 284 § 2 k.k. szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego E. Z. kwoty 2.000 (dwóch tysięcy) złotych,

c) na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeczenie obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem, zarzuconym skazanemu czynem III z art. 288 § 1 k.k. i art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 153.050 ( sto pięćdziesiąt trzy tysiące pięćdziesiąt) złotych

d) na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeczenie obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem, zarzuconym skazanemu czynem IV z art. 288 § 1 k.k. i art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego J. W. kwoty 17000 (siedemnastu tysięcy) złotych

e) zasądzenia od oskarżonego na rzecz skarbu państwa kosztami procesu i opłatami skarbowymi

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uniewinnienia oskarżonego od jednego z zarzutów ( IV opisanego w części wstępnej wyroku) zmianie uległy granice dolna i górna kary łącznej, bo najwyższa z kar jednostkowych to kara roku pozbawienia wolności za czyn I, suma kar to 2 lata i 1 miesiąc pozbawienia wolności.

Wobec popełnienia przez oskarżonego 3-ch przestępstw naruszających różne dobra chronione prawem, w odległym czasie ( od września 2018r. do maja 2019r.), w stosunku do różnych osób pokrzywdzonych, wysokiego stopnia społecznej szkodliwości tych czynów, zwłaszcza czynu opisanego w pkt. III części wstępnej wyroku ( podpalenia samochodu o wartości 153 tys. złotych, w dodatku w jego okolicznościach tj. bezpośredniej bliskości domu mieszkalnego i narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonych, przy łączeniu kar nie może być zastosowana zasada pełnej absorpcji ( nawet przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk, przyjmując brzmienie art. 86 § 1 kk z daty czynów przypisanych, bo przecież aktualnie tj. od 20 czerwca 2020r., przepis ten wyklucza pełną absorpcję).

Uznając za uzasadnioną zmianę wymiaru kary łącznej na 1- rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności, zatem kare o charakterze bezwzględnym, koniecznym stało się zmodyfikowanie podstawy dla naprawienia szkody, wskazując art. 46 § 1 kk na rzecz pokrzywdzonej E. Z. i ubezpieczyciela (...) Sp. z o.o. w W..

Za całkowicie nietrafiony uznano wniosek o zasądzenie od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu i opłat skarbowych.

Po pierwsze, sytuacja materialna oskarżonego i jego obciążenie alimentacyjne oraz kwoty zasądzonych wyrokiem odszkodowań nie wskazują, by mógł on owe koszty procesu uiścić.

Po drugie, w postępowaniu karnym nie zasądza się „ opłat skarbowych”.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia o sprawstwie i zawinieniu oskarżonego co do czynów zarzucanych w pkt. I i III części wstępnej oraz przypisanego w pkt. II części dyspozytywnej wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd I instancji poczynił trafne ustalenia faktyczne, a prawidłowa ich subsumpcja skutkowała słusznym skazaniem oskarżonego za przypisane mu występki.

Zarzut apelacji obrońcy oskarżonego co do występku sprzeniewierzenia mienia powierzonego z art. 284 § 2 kk okazał się bezzasadny.

Ponadto w sprawie nie wystąpiły także podstawy bezwzględne z art. 439 § 1 kpk dla uchylenia orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionego zarzutu apelacyjnego a także okoliczności z art. 440 kpk.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

I. zmieniono zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1) uchylono orzeczenia w pkt. III, IV, V, VI i VII jego dyspozycji o karze łącznej, probacji i jej warunkach,

2) oskarżonego D. Z. uniewinniono od zarzutu popełnienia czynu opisanego w pkt. IV części wstępnej wyroku i w tym zakresie kosztami procesu obciążono Skarb Państwa,

3) za przypisany oskarżonemu w pkt. I dyspozycji występek opisany w pkt. III części wstępnej wyroku na podstawie art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzono oskarżonemu karę 10 ( dziesięciu ) miesięcy pozbawienia wolności,

4) na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk kary pozbawienia wolności wymierzone oskarżonemu za zbiegające się przestępstwa połączono i wymierzono karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

5) na podstawie art. 46 § 1 kk orzeczono od oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości przez zapłatę:

- pokrzywdzonej E. Z. kwoty 2000 ( dwa tysiące) złotych,

- (...) Sp. z o.o. w W. kwoty 153.050 (sto pięćdziesiąt trzy tysiące pięćdziesiąt) złotych,

Zwięźle o powodach zmiany

Co do uniewinnienia oskarżonego- opisano w sekcji 3.1.

Co do korekty wymiaru kary – opisano w sekcji 3.2.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego od obowiązku poniesienia kosztów sądowych postępowania apelacyjnego w części skazującej, wydatkami za to postępowanie obciążając Skarb Państwa, o czym zadecydowała trudna sytuacja materialna oskarżonego oraz wymierzenie mu kary izolacyjnej.

7.  PODPIS

SR del do SO Sebastian Kowalski SSO Ewa Rusin SSO Agnieszka Połyniak

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o winie i karze w pkt. I, II, VII wyroku

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie o karze

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana