Sygn. akt XI GC 740/21
Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosło przeciwko (...) spółce akcyjnej V. (...) w W. o zapłatę kwoty 9345,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 7 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Powódka dochodzi od pozwanej dopłaty do odszkodowania w kwocie netto w związku ze zdarzeniem drogowym, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd powódki prowadzony przez kierowcę oddelegowanego przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w G. posiadającą ważną polisę ubezpieczenia zawartą z pozwaną.
Nakazem zapłaty z dnia 24 czerwca 2021 r. referendarz sądowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
Pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Dnia 1 września 2016 r. Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zawarła z (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w M. umowę nr (...), na mocy której pozwana zobowiązała się do zapewnienia właściwej obsady kierowców posiadających wymagane na terenie RP uprawnienia do kierowania pojazdami w celu realizacji przez powódkę zadań przewozowych ma liniach komunikacyjnych w publicznym transporcie zbiorowym oraz innych przewozów realizowanych przez powódkę.
Bezsporne, a nadto dowód:
- umowa z dnia 1 września 2016 r. k. 8-9.
Spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w M. zawarła z (...) spółką akcyjną V. (...) w W. umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej nr (...).
Dowód:
- umowa ubezpieczenia k. 10-11;
- OWU k. 12-20.
W dniu 24 kwietnia 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ należący do powódki autobus marki M. nr rej. (...). Sprawcą zdarzania był kierowca oddelegowany przez ubezpieczonego - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w M., kierowca V. K..
Powódka dokonała zgłoszenia szkody pozwanemu ubezpieczycielowi spółki, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.
W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel ustalił i wypłacił odszkodowanie tytułem kosztów naprawy w łącznej kwocie 2563,19 zł netto, wypłacając kwotę 2063,19 zł netto, wobec potrącenia kwoty 500 zł tytułem franszyzy redukcyjnej.
Dnia 12 czerwca 2018 r. powódka sporządziła kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu, ustalając jej koszt na kwotę 14 647,39 zł brutto, wg stawki 120 zł za rbg. Naprawę autobusu przeprowadzono we własnym zakresie w warsztacie powódki.
Dowód:
- potwierdzenie zgłoszenia k. 21;
- decyzja C. z dnia 8 czerwca 2018 r. k. 22;
- kalkulacja z dnia 12 czerwca 2018 r. k. 23-24;
- akta szkody płyta CD k. 61;
- wydruk akt szkody k. 62-166;
- zeznania świadka W. M. k. 172v.-173.
Koszt naprawy pojazdu M. nr rej. (...) pozwalający na jego przywrócenie do stanu sprzed szkody z dnia 24 kwietnia 2018 r., przy założeniu, że naprawa zostanie wykonana w nieautoryzowanym warsztacie naprawczym przy użyciu nowych oryginalnych części zamiennych sygnowanych znakiem producenta, z zastosowaniem stawek za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i lakierniczych występujących na lokalnym rynku miejsca siedziby powódki wynosił 11 370,13 zł netto, 13 985,26 zł brutto (brak dostępnych części alternatywnych w dacie szkody).
Koszt naprawy ww. pojazdu w wariancie zakładającym użycie nowych części oryginalnych z uwzględnieniem współczynnika (...) uwzględniającego stan i stopień zużycia części podlegających wymianie, wynosił 8568 zł netto, 10 538,64 zł brutto.
Dowód:
- opinia biegłego sądowego M. M. k. 183-198, 228v.-229.
Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny (art. 229 k.p.c.), został oparty w pierwszej kolejności o przedłożone dokumenty, w tym akta szkody i dokumentację zdjęciową na płycie CD, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Jako szczere i prawdziwe sąd ocenił zeznania świadka W. M.. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy na to, że wartość szkody oszacowana została przez strony na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły bazował na zawartym w aktach sprawy materiale fotograficznym wskazującym na stan autobusu oraz zakres uszkodzeń autobusu po opiniowanej szkodzie. Biegły oszacował koszty naprawy w sposób wariantowy, wskazując, że w wariancie zakładającym użycie nowych części alternatywnych wynosił on tyle samo, co z użyciem części oryginalnych, z uwagi na brak dostępnych alternatywnych zamienników. Biegły logicznie wyjaśnił, że uzasadnione było zastosowanie potrąceń wg współczynnika (...) za wcześniejsze naprawy powypadkowe na częściach kwalifikowanych do wymiany, tj. poszycie wnęki, osłony drzwi. Ustosunkowując się do zarzutów powódki wyjaśnił, w jaki sposób jest stosowany wskaźnik (...), tj. po pierwsze co do części uszkodzonych, a wcześniej naprawianych i zawsze wówczas należy potrącić niezależnie od wieku, rodzaju, przebiegu, stanu technicznego pojazdu, jak również zastosowanych części. Po drugie, zastosowane potrącenie dotyczy także wszystkich części z uwagi na wyeksploatowanie pojazdu, duży jego przebieg. Te dwa warianty występują niezależnie od siebie, a w systemie eksperckim te potrącenia się sumują i wyliczane są przez system automatycznie. Biegły na podstawie dokumentacji fotograficznej z akt szkody na płycie CD (k. 227), na której ujawniono grube masy szpachli, ustalił, że dwie z części w sposób nie budzący wątpliwości były już wcześniej naprawiane przed zdarzeniem poprzez klepanie i szpachlowanie. Jeżeli chodzi o potrącenia to wskaźniki są w przedziale od – 20% do – 50 %, zależnie od powierzchni i grubości masy szpachlowej na częściach. Biegły oszacował je na – 30 %, podobnie jak potrącenie za ogólny stan techniczny pojazdu, gdyż uszkodzony autobus miał ok. 14 lat, przebieg wynoszący blisko 1mln kilometrów i był po wcześniejszych naprawach powypadkowych. Z tych przyczyn potrącenie dotyczące części poprzednio naprawianych (poszycie wnęki oraz osłona dolna drzwi) wynosiło 60%, a pozostałych 30%. Wyjaśnił również biegły, że sporną sprawą była szyba, która wprawdzie nie była wybita, ale na skutek szkody szyba została przetarta, co widać na zdjęciach. Stąd zweryfikowany kosztorys pozwanego biegły jeszcze raz zweryfikował co do pozycji związanej z szybą. Logicznie biegły wytłumaczył, że w okolicznościach szkody powinien być uwzględniony drugi wariant kosztów naprawy z uwzględnieniem potrąceń (...), z uwagi na wiek, wyeksploatowanie pojazdu. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy.
Biegły nie ustalał faktu naprawy pojazdu oraz zastosowanych do naprawy rodzajów części zamiennych, zwłaszcza że pojazd został ostatecznie sprzedany. Kwestia natomiast zbycia pojazdu, faktycznej naprawy, czy rzeczywiście poniesionych przez poszkodowaną kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, o czym będzie mowa w dalszych rozważaniach. Z tych też względów sąd na rozprawie z dnia 19 stycznia 2022 r. pominął wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z przesłuchania przedstawiciela powódki w charakterze strony, zwłaszcza że takiego dowodu ani nie zgłaszała, ani nie popierała powódka. Zwraca uwagę, że w razie niestawiennictwa prezesa powódki na rozprawie sąd i tak ten dowód by pominął.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się częściowo zasadne.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c. Legitymacja czynna i bierna stron nie był przedmiotem sporu, a i Sąd w niniejszej sprawie nie miał wątpliwości w tym zakresie.
Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność kierowcy ubezpieczonego od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu, albowiem ubezpieczyciel przyznał na rzecz powódki kwotę 2563,19 zł netto (z uwzględnieniem franszyzy redukcyjnej wypłacił kwotę 2053,19 netto), uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).
Podnoszona w sprzeciwie kwestia faktycznie poniesionych kosztów naprawy, czy też zbycia pojazdu, nie ma zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Zważywszy że poszkodowany nie ma obowiązku naprawy uszkodzonego pojazdu.
Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że koszt naprawy wyceniony przez powódkę wg stawek powódki za rbg 120 zł, wynoszący 14 647,39 zł brutto zł netto, z zastosowaniem oryginalnych części , jednak z pominięciem potrąceń wg współczynnika (...), został zawyżony.
Jak wskazał biegły zasadny koszt naprawy uszkodzonego pojazdu w wariancie zakładającym użycie nowych części oryginalnych, ale z uwzględnieniem współczynnika (...) uwzględniającego stan i stopień zużycia części podlegających wymianie, jak również za ogólny stan pojazdu, wynosił 8568 zł netto, 10 538,64 zł brutto. W odpowiedzi na zarzuty, na rozprawie w dniu 8 czerwca 2022 r., biegły szczegółowo uzasadnił sposób rozliczenia szkody uwzględniając współczynnik (...) wobec znacznego wyeksploatowania pojazdu oraz jego szkodowej historii. Kierując się wnioskami biegłego sąd przyjął, że zasadny jest koszt naprawy wg wymienionego wariantu.
Wobec czego uwzględnieniu z tego tytułu podlegała kwota stanowiąca różnicę zasadnego kosztu naprawy ustalonego przez biegłego a kwoty dotychczas wypłaconej, tj. 6504,81 zł netto (tj. 8568 zł netto - 2053,19= 6504,81 zł netto).
Odsetki należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.
Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.
W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II wyroku.
W punkcie III sentencji wyroku rozstrzygnięto o kosztach procesu na podstawie art. art. 100 k.p.c. Powód wygrał proces w 76 %. Mając na względzie powyższe oraz fakt, że na koszty powoda złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 500 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 1800 zł adekwatnie do wartości sporu, kwota 34 zł tytułem opłat skarbowych od dwóch pełnomocnictw, wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 533,51 zł pokryty z zaliczki powódki, daje to łączną kwotę 2867,51 zł, z czego 76 % daje kwotę 2179 zł.
Łączny koszt procesu poniesiony przez pozwanego to 2350 zł (w tym kwota 1800 zł wynagrodzenia pełnomocnika i kwota 17 zł z tytułu opłaty od pełnomocnictwa, a także 533,52 zł tytułem wydatku na wynagrodzenie biegłego), z czego 24 % daje kwotę 564 zł. Po wzajemnym skompensowaniu w zakresie, w jakim strony traktowane są jako wygrane ( (...) – 564 zł), orzeczono jak w pkt III wyroku, zasądzając na rzecz powoda kwotę 1615 zł.
Dla porządku wskazać należy, że przewodniczący zwrócił stronom niewykorzystane zaliczki, powódce w kwocie 266,49 zł, pozwanemu w kwocie 266,48 zł.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.
1. (...)
2. (...)
3. (...)