Sygnatura akt VIII C 826/21
Dnia 8 czerwca 2022 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Sosińska-Halbina
Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak
po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa J. B.
przeciwko D. M. i P. M.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej D. M. na rzecz powódki J. B. kwotę 5.000 zł (pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 29 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem wynikającym z pkt 3 wyroku;
2. zasądza od pozwanego P. M. na rzecz powódki J. B. kwotę 5.000 zł (pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2021 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem wynikającym z pkt 3 wyroku;
3. stwierdza, że odpowiedzialność pozwanych D. M. i P. M. wynikająca z pkt 1 i 2 niniejszego wyroku jest solidarna w zakresie kwoty 5.000 zł (pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2021 roku do dnia zapłaty;
4. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
5. zasądza od powódki na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 976,50 zł (dziewięćset siedemdziesiąt sześć złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt VIII C 826/21
W dniu 30 czerwca 2021 roku powódka J. B., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wytoczyła przeciwko pozwanym: D. M. i P. M. powództwo o zasądzenie solidarnie kwoty 15.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty, ponadto wniosła o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik wskazał, że powódka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków. W dniu 28 stycznia 2019 roku strony zawarły umowę o roboty remontowo-budowlane, na podstawie której powódka miała doprowadzić do stanu developerskiego budynek mieszkalny znajdujący się na działce (...), przy ul. (...) w Ł.. Umówione wynagrodzenie wyniosło 100.000 zł. Za wykonanie robót objętych umową powódka wystawiła 3 faktury na kwoty: 50.000 zł, 5.000 zł i 30.000 zł, które zostały opłacone przez pozwanych. Wobec uregulowania należności jedynie w wysokości 85.000 zł, powódka w dniu 4 czerwca 2021 roku wystawiła ostatnią fakturę na kwotę 15.000 zł. Pomimo wystosowania wezwania do zapłaty pozwani odmówili jej zaspokojenia. Powódka jak wskazał jej pełnomocnik prawidłowo wywiązała się z umowy, zaś pozwani w okresie niemal dwóch lat od zakończenia prac objętych umową nie zgłaszali żadnych uwag.
(pozew k. 4-9)
W odpowiedzi na pozew pozwani, reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika, wnieśli o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik wyjaśnił, że umowa stron szczegółowo, w 11 punktach określała zakres robót. Powódka nie wykonała całości umówionych prac: przy wykonywaniu tynków wewnętrznych nie zakryła otworów do zamontowania rekuperacji, na którą pozwani się nie zdecydowali, w kotłowni budynku nie położyła płytek, ani nie pomalowała ścian, dodatkowo pomimo montażu kotła nie stworzyła niezbędnego otworu wentylacyjnego, elewacja budynku nie została odpowiednio dotarta, a kamień elewacyjny nie został uzupełniony o narożniki wykańczające, nie zamontowano całości orynnowania, pomimo monitów i zapewnień powódki nie poprawiono kostki brukowej na wjeździe do garażu, co skutkuje występowaniem na niej białych wykwitów, nie zaimpregnowano belek wykorzystanych do budowy tarasu, co skutkuje wystąpieniem procesu gnilnego, nie zakończono prac montażu ogrodzenia, nie wykonano przyłącza wodnego i gazowego, wreszcie nie wyrównano terenu działki. Na skutek powyższych uchybień pozwani wykonali samodzielnie i na własny koszt następujące prace: zakryli otwory do rekuperacji w sypialni, położyli płytki w kotłowni (bez fug), prowizorycznie dosztukowali kawałki rynien, dokończyli budowę ogrodzenia, wykonali przyłącze wodne, doprowadzili gaz prywatny, częściowo wyrównali teren. W dalszej kolejności pełnomocnik wskazał, że roboty wykonane przez powódkę zostały w całości rozliczone wystawionymi w 2019 roku fakturami, przy czym pozwani opłacili faktury w pełnej wysokości licząc na pełne zakończenie prac przez wykonawcę. Na koniec podniósł, że sporna faktura została zwrócona powódce, jako bezpodstawnie wystawiona, a także,
że z uwagi na niewykonanie całości prac pozwani wystąpili przeciwko powódce o zapłatę kwoty 30.000 zł tytułem kary umownej.
(odpowiedź na pozew k. 43-46)
W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.
(pismo procesowe k. 79-82, protokół rozprawy k. 95-100, k. 121-135, k. 146-150)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Powódka J. B. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...), (...) s.c., której przedmiotem jest realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków.
(wydruk z (...) k. 10, okoliczności bezsporne)
Powódka w ramach prowadzonej działalności wybudowała dom na działce (...) (obręb W-11), przy ul. (...) w Ł.. Nieruchomość ta należała do brata męża powódki, od której powodowie w stanie surowym ją nabyli.
(okoliczności bezsporne)
W ramach prowadzonej działalności w dniu 29 stycznia 2019 roku powódka zawarła z pozwanymi umowę o roboty remontowo-budowlane, na mocy której pozwani zlecili wykonanie zgodnie z projektem budowlanym i zasadami wiedzy technicznej następujących czynności: wykończenie do stanu deweloperskiego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce (...) (obręb W-11), przy
ul. (...) w Ł.. Termin rozpoczęcia prac budowlanych ustalono na dzień
1 marca 2019 roku, zaś zakończenia robót na dzień 31 czerwca 2019 roku. Odbiór końcowy obiektu miał nastąpić w ciągu 7 dni od daty zakończenia robót, po przeprowadzeniu oględzin przez inwestora. Wszelkie wady stwierdzone przy odbiorze podlegały usunięciu przez wykonawcę w ciągu 30 dni od daty zakończenia odbioru końcowego.
Roboty miały zostać wykonane z materiałów dostarczonych przez wykonawcę oraz przy użyciu jego maszyn i narzędzi. Zgodnie z treścią § 6 umowy, wykonawca zobowiązał się wykonać następujące roboty:
1. docieplenie poddasza budynku pianką poliuretanową o grubości 25 cm,
2. zabudowa poddasza budynku płytami kartonowo-gipsowymi,
3. wykonanie tynków wewnętrznych,
4. wykończenie kotłowni budynku (pomalowanie ścian, ułożenie płytek na podłodze, zamontowanie kotła kondensacyjnego, dwufunkcyjnego marki V.),
5. dokończenie elewacji budynki według wizualizacji przekazanej kupującym (położenie tynku silikonowo-silikatowego, kamieni elewacyjnych, montaż podbitki),
6. ułożenie kostki brukowej marki L. o nazwie A. lub innej o nie wyższej cenie na wjeździe do garaży, alejce od furtki do wejścia do budynku, dookoła budynku na szerokość 70 cm,
7. montaż tarasu z tyłu budynku zgodnie z projektem, tj. o wymiarach 3x7 metrów, z deski kompozytowej,
8.
montaż ogrodzenia (granice boczne działki z paneli z drutu i podmurówki prefabrykowanej, front z podmurówki murowanej z 3 słupami murowanymi
i otynkowanymi tynkiem w kolorze elewacji budynku, lub murowane
z pustaków typu (...), brama, furtka i przęsła z profili stalowych w kolorze grafitowym,
9. wykonanie przyłącza wodnego i gazowego, oraz instalacji gazowej w środku budynku,
10. montaż szczelnego, betonowego zbiornika na ścieki o pojemności 12 m 3,
11. wyrównanie terenu działki i założenie trawnika.
Zlecenie dodatkowych robót odbywać się miało w formie aneksu do umowy,
w którym strony miały określić termin ich ukończenia. Jednocześnie w umowie zastrzeżono ponadto, że wszelkie zmiany jej postanowień wymagają
formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Zgodnie z § 9, za wykonanie obiektu inwestor zobowiązał się zapłacić wynagrodzenie w wysokości 100.000 zł brutto. Kwota ta mogła ulec zmianom w zależności od korekty zakresu robót dokonanej aneksem do umowy. Wypłata wynagrodzenia miała nastąpić w ciągu 7 dni od momentu zakończenia poszczególnych etapów, po wystawieniu przez wykonawcę faktury VAT,
w następującej wysokości - stosownie do robót wymienionych w punktach
w § 6 umowy – za roboty z punktów 1-6, 8-10: po 10.000 zł, za roboty z punktów
7 i 11: po 5.000 zł.
W przypadku niewykonania umowy z winy inwestora, zobowiązał
się on zapłacić wykonawcy karę umowną w wysokości 30.000 zł. Kara umowna w tej samej wysokości została zastrzeżona również po stronie wykonawcy w przypadku niewykonania umowy z jego winy.
Przedmiotowa umowa nie była przez strony pisemnie aneksowana.
(dowód z przesłuchania pozwanej – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 11 maja 2022r. i 9 marca 2022 roku – k. 148-149 w zw. z k. 122-125, zeznania świadka G. B.
– elektroniczny protokół rozprawy z dnia 17 grudnia 2021 roku – k. 96-100, umowa k. 91-94, okoliczności bezsporne)
W czasie wykonywania robót strony ustaliły, że zamiast jednej bramy wjazdowej zostaną wmontowane dwie, a zamiast trzech słupków co wynika z umowy zostanie wmurowanych pięć. Jeden z tych słupków nie został wmurowany do końca ponieważ zabrakło jednego pustaka, a pozwani zgłaszali zastrzeżenia odnośnie ruchomości słupka przy bramie. Do poprawności prac w zakresie wynikającym z umowy – trzy słupki – pozwani nie zgłaszali zastrzeżeń. Część wykonanych przez powódkę prac nie była objęta umową i została wykonana nieodpłatnie. Dotyczyło to m.in. położenia kostki brukowej pomiędzy domami. Zmiany te nie były wprowadzona do umowy w formie pisemnej.
W ramach zleconych robót pracownicy powódki: przeprowadzili prace w pomieszczeniu kotłowni: pomalowali ściany i sufit oraz zamontowali kocioł i wykonali wentylację, nie położyli natomiast płytek podłogowych, wykonali taras z desek kompozytowych, które nie zostały przez nich zaimpregnowane, położyli kamienie elewacyjne bez wykończenia ich narożnikami oraz bez ich zabezpieczenia, położyli kostkę brukową zgodnie z umową, na której następnie pojawiły się wykwity – próby pozbycia się ich okazały się nieskuteczne, wykonali orynnowanie oraz tynk na elewacji, wybudowali z betonu zbiornik szamba, wymieniając w nim pokrywę na życzenie inwestorów, wyrównali teren.
Przyłącze wodne na nieruchomości zostało wykonane w dwóch etapach:
w pierwszym wkopano rurę przyłączeniową fi 40, wprowadzono ją do budynku
i wyprowadzono poza teren działki, w drugim dokończono pozostałą część prac
z przekroczeniem terminu umownego.
Przyłącze gazowe zostało wykonane przez firmę specjalizującą
się w tym zakresie i pociągnięte od butli z gazem położonej na sąsiadującej działce. W dacie wykonania przyłącza brak było doprowadzenia gazu z sieci miejskiej do nieruchomości pozwanych.
Zlecone powódce prace nie zostały zakończone w terminie, a ich wykonanie przeciągnęło się do grudnia 2019 roku. W międzyczasie pozwani wielokrotnie zwracali się do powódki o dokończenie prac, ponaglenia te nie zawsze przynosiły jednak pożądany efekt.
Ostatecznie powódka nie położyła płytek w pomieszczeniu kotłowni i prace te pozwani wykonali we własnym zakresie.
W domu pozwanych powstał również problem z brakiem odpowietrzenia pionu kanalizacji i z nieszczelnością dachu, przy czym prace związane
z wykonaniem pionu kanalizacji i położeniem dachu nie były objęte umową stron
i zostały wykonane, zanim pozwani nabyli przedmiotową nieruchomość. Powódka proponowała wykonanie prac naprawczych w obrębie dachu pozwani jednak nie wyrazili zgody na powyższe. G. B. – pełnomocnik powódki warunkowo oświadczył pozwanym, że nie będzie dochodził pozostałej kwoty należności wynikającej z umowy jeśli pozwani w przypadku stwierdzonej usterki w budynku nie będą się zwracali o jej usuniecie do powódki.
(dowód z przesłuchania pozwanej – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku i z dnia 11 maja 2022 roku - k. 148-149 w zw. z k. 122-125, dowód z przesłuchania pozwanego – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku i z dnia 11 maja 2022 roku – k. 149-150 w zw. z k. 125, zeznania świadka G. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 17 grudnia 2021 roku – k. 96-100 i z dnia 11 maja 2022 roku
– k. 147-148, zeznania świadka R. C. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 125-127, zeznania świadka P. D.
– elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 127-128, zeznania świadka Ł. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 129, zeznania świadka S. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku
– k. 130-131, zeznania świadka M. M. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 131133, zeznania świadka T. K. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 133-134, zeznania świadka R. G.
– elektroniczny protokół rozprawy z dnia 9 marca 2022 roku – k. 134-135, wydruk fotografii k. 48-59)
W 2019 roku z tytułu wykonanych robót powódka wystawiła na pozwaną trzy faktury: w dniu 30 maja 2019 roku fakturę nr (...) na kwotę 50.000 zł za „wykonanie usług budowlanych w domu jednorodzinnym, dz. nr 203/27, obręb W-11 w Ł. (wykonanie elewacji, tynków wewnętrznych, docieplenia i zabudowa poddasza, montaż szamba)”, z terminem płatności do dnia 6 czerwca 2019 roku, w dniu 6 lipca 2019 roku fakturę nr (...) na kwotę 5.000 zł za „wykonanie tarasu z deski kompozytowej na działce nr (...) w Ł., obręb W-11”, z terminem płatności do dnia 13 lipca 2019 roku, w dniu 7 października 2019 roku fakturę
nr FV (...) na kwotę 30.000 zł za „montaż kotła co marki V., utwardzenie wjazdu do budynku kostką brukową, założenie trawnika, wykonanie przyłącza gazu do budynku (ul. (...), Ł.)”, z terminem płatności do dnia 14 października 2019 roku.
Faktury, o których mowa, zostały przez pozwanych opłacone w całości.
(zeznania świadka G. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 17 grudnia 2021 roku – k. 96-100, faktury k. 17-19, potwierdzenia przelewów k. 20-22, okoliczności bezsporne)
W dniu 14 czerwca 2019 roku D. M. zawarła z (...) umowę konsumencką na wykonanie instalacji zbiornikowej oraz sprzedaż i dostawy gazu.
(umowa k. 60-62)
Pismem z dnia 4 czerwca 2021 roku pozwani wezwali powódkę do zapłaty kwoty 30.000 zł tytułem kary umownej zgodnie z § 10 ust. 2 umowy. Uzasadniając wezwanie wskazali, że ustalony termin na zakończenie robót remontowo-budowlanych upływał w dniu 31 czerwca 2019 roku i nie został dochowany. Jako niewykonane prace pozwani wskazali: niepołożenie płytek i niepomalowanie ścian w kotłowni (§ 6 pkt 4), nieodpowiednie dotarcie elewacji i brak uzupełnienia kamienia elewacyjnego o narożniki wykańczające (§ 6 pkt 5), niepoprawienie kostki brukowej na wjeździe do garażu (§ 6 pkt 6), niezaimpregnowanie belek wykorzystanych do budowy tarasu (§ 6 pkt 7), niezakończenie prac montażu ogrodzenia (§ 6 pkt 8), niewykonanie przyłącza wodnego (§ 6 pkt 9), niewyrównanie terenu działki (§ 6 pkt 11).
(wezwanie k. 66-68)
W dniu 4 czerwca 2021 roku powódka wystawiła na pozwaną fakturę
nr FV (...) na kwotę 15.000 zł z tytułu „usługi budowlane zgodnie z umową z dnia 28.01.2019 r.”. Termin płatności wynosił 7 dni.
Pismem z dnia 21 czerwca 2021 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 15.000 zł zgodnie z załączoną fakturą. W odpowiedzi na wezwanie D. M. podniosła, że w ostatnim czasie powódka nie wykonywała jakichkolwiek prac związanych z umową, które mogłyby uzasadniać wystawienie faktury zaś poprzednie zostały uregulowane. W konkluzji pozwana oświadczyła, że zwraca fakturę nr (...) bez dokonywania zapłaty, jako wystawioną bezpodstawnie. Tożsame stanowisko pozwana przedstawiła w pismach z dnia 30 czerwca 2021 roku i 13 lipca 2021 roku.
( zeznania świadka G. B. – elektroniczny protokół rozprawy z dnia 17 grudnia 2021 roku – k. 96-100 , pismo k. 11, k. 63, k. 65, faktura k. 16, wezwanie do zapłaty k. 23, potwierdzenie nadania przesyłki k. 23v., okoliczności bezsporne)
Pozwany z zawodu jest ślusarzem. Od kilku lat prowadzi firmę budowlaną, której przedmiotem jest m.in. przeprowadzanie prac wykończeniowych, montaż ścianek działowych, karton gipsów. Pozwany zatrudnia pracowników.
(zeznania świadka M. M. elektroniczny protokół rozprawy z dn. 09.03.2022r.
– k. 133, okoliczności bezsporne)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwości ani rzetelności ich sporządzenia nie kwestionowała żadna ze stron. Sąd oparł się ponadto na wyjaśnieniach pozwanych oraz zeznaniach świadków.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo było zasadne jedynie w części.
W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie przede wszystkim postanowienia zawartej przez strony umowy o wykonanie robót remontowo-budowlanych. Na wstępie należy podkreślić, że zawarta przez strony umowa jest umową o dzieło, gdyż zawiera wszelkie elementy przedmiotowo istotne tejże umowy. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 627 k.c., przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. O zakwalifikowaniu umowy do danego typu, decyduje zaś jej treść ustalona przez strony. Umowa o dzieło jest umową określonego rezultatu (ma na celu wytworzenie dzieła, tu: wykonanie robót remontowo-budowlanych).
W niniejszej sprawie okoliczności zawarcia umowy oraz jej postanowienia były między stronami niesporne. Na mocy przedmiotowej umowy powódka zobowiązała się wykonać określone prace polegające na wykończeniu do stanu deweloperskiego należącego do pozwanych budynku mieszkalnego. Zakres robót został przedstawiony w umowie w jedenastu punktach, z których każdy podlegał odrębnej wycenie. Ta przyjęła charakter ryczałtowy, strony w szczególności nie dokonywały rozbicia ceny na koszty materiałowe i robociznę, nie określiły metrażu wykonywanych prac, rodzaju użytych materiałów (te miała dostarczyć powódka), a sama cena jednostkowa w niektórych przypadkach obejmowała szereg różniących się od siebie robót. Przykładowo w odniesieniu do wykończenia pomieszczenia kotłowni (§ 6 pkt 4 umowy) za ustaloną cenę 10.000 zł powódka miała: pomalować ściany, ułożyć płytki na podłodze, zamontować kocioł kondensacyjny. Całościowo wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę 100.000 zł. Wątpliwości nie budziło ponadto, że powódka nie wykonała w uzgodnionym terminie wszystkich prac (po terminie oddano chociażby przyłącze wody), a do części z nich pozwani złożyli zastrzeżenia. W tym miejscu istotne jest podkreślenie, że przyczyny niezakończenia robót w terminie, jak również jakość ich wykonania, nie są przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie. W zajętym stanowisku procesowym pozwani wprawdzie podnosili, że część prac nie została przez powódkę wykonana oraz że mają oni zastrzeżenia do jakości części tychże prac, to jednocześnie przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że przyłącza wodne i gazowe zostały wykonane, a teren wyrównany, przy czym nie budzi wątpliwości, że powódka nie mogła odpowiadać za podłączenie nieruchomości pozwanych do miejskiej sieci gazowej. Strona pozwana nie zdołała również wykazać, że elewacja zewnętrzna jest niezgodna z umową (wręcz odwrotnie z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że taka jest na nieruchomości sąsiedniej
i tę pozwani przed zawarciem umowy oglądali i na taką wyrazili zgodę), czy też nie udowodnili, że kostka brukowa, prawidłowo położona, zastała trwale zabrudzona przez pracowników powódki. Odnosząc się do ewentualnej wadliwości robót przypomnienia wymaga, że postanowienia umowy regulowały kwestię stwierdzonych przez inwestora wad stanowiąc, że wszelkie wady stwierdzone przy odbiorze podlegały usunięciu przez wykonawcę w ciągu 30 dni od daty zakończenia odbioru końcowego. Dodatkowo pozwani mogli skorzystać z instrumentów prawnych przewidzianych w art. 636 k.c., czy też w art. 638 k.c., z której to możliwości jednak nie skorzystali – w aktach sprawy brak jest dowodu na to, że pozwani pisemnie zwracali się do powódki o usunięcie wad wykonanych robót, czy to w trybie postanowień umowy, czy też w trybie przepisów kodeksu cywilnego
o umowie o dzieło. Wreszcie nie może ujść uwadze, że w toku procesu pozwani
nie podnosili, że umówione wynagrodzenie jest nieadekwatne do wykonanych prac
i powinno zostać
stosownie pomniejszone, nie wnosili również o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem wykazania, po pierwsze, że wadliwość ta rzeczywiście istnieje po drugie celem wykazania jaka jest wartość prac wykonanych przez powódkę przy uwzględnieniu istnienia ewentualnej wadliwości. Co oczywiste, to pozwanych obciążała powinność udowodnienia, że roboty remontowe zostały wykonane wadliwie, a także wartości tychże prac wobec ewentualnego stwierdzenia wadliwości wykonania jeśli z faktu tego chcieli wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 k.c.). Wobec takiej postawy pozwanych, reprezentowanych przez zawodowego pełnomocnika, ocena, które prace zostały wykonane prawidłowo, a które nie traciła na znaczeniu, a spór stron sprowadzał się w istocie do tego, czy powódka była uprawniona żądać od pozwanych zapłaty kwoty 15.000 zł.
O czym była już mowa, ustalone umownie wynagrodzenie wynosiło 100.000 zł
i w zakresie kwoty 85.000 zł zostało uiszczone przez pozwanych. W takim stanie rzeczy żądanie powódki nie jest pozbawione podstaw prawnych, skoro pozwani pozostawali w zwłoce z zapłatą pozostałej części wynagrodzenia. Jedynie marginalne ma przy tym znaczenie okoliczność, że trzy pierwsze faktury zawierają w swej treści opis wykonanych prac, a ostatnia nie, czy też, że czwarta faktura została wystawiona niemal 2 lata od daty wystawienia trzeciej. Umowa stron nie przewidywała po stronie powódki obowiązku wyszczególniania w fakturze jakich dokładnie prac dotyczy. Jednocześnie same strony zaakceptowały zbiorczy sposób rozliczenia robót – przykładowo powódka wystawiła fakturę nr (...) z tytułu prac wymienionych w § 6 pkt 1-3, 5 i 10, którą pozwani bez zastrzeżeń opłacili. Oczywiście Sąd dostrzega, że sporna faktura została wystawiona dopiero w czerwcu 2021 roku, co zdaje się być w opozycji do brzmienia § 9 ust. 3 umowy, niemniej jednak sama ta okoliczność nie wystarcza do skutecznego zanegowania roszczenia powódki. Opóźnienie to mogłoby mieć znaczenie jedynie w przypadku stwierdzenia, wskutek oceny daty wymagalności roszczenia, że to jest przedawnione, nie mniej w sprawie, uwzględniając powyższe, Sąd nie stwierdził, że doszło do przedawnienia dochodzonego roszczenia. Innymi słowy fakt, że strony uzgodniły wynagrodzenie ryczałtowe na poziomie 100.000 zł oznacza, że powódka jest uprawniona dochodzić nieuiszczonej jego części, pod warunkiem jednak, że wykaże, że wykonała wszystkie objęte umową prace. O ile bowiem niespornie z mocy umowy należało się jej 100.000 zł, to warunkiem uzyskania wynagrodzenia było wykonanie wszystkich robót z jedenastu punktów wymienionych
w § 6 umowy. Analiza materiału dowodowego, w szczególności depozycji pozwanych oraz zeznań świadków prowadzi do wniosku, że jedyną niewykonaną „całościową” pracą było niepołożenie płytek w pomieszczeniu kotłowni - § 6 pkt 4 umowy. Różnice w relacjach przesłuchanych osób dotyczyły wyłącznie przyczyny takiego stanu rzeczy. I tak G. B. i R. C. zeznali, że pozwani ustnie zrezygnowali z położenia płytek przez powódkę, drugi
z w/w świadków dodatkowo wskazał, że mieli oni zamiar położenia w kotłowni takich samych płytek, co w pozostałych pomieszczeniach w domu. Z kolei pozwani konsekwentnie podnosili, że nie wydawali polecenia odnośnie zakazu montażu płytek, na taką postawę inwestorów zwrócił także uwagę M. M..
Odnosząc się do przytoczonych wyżej relacji przypomnienia wymaga w pierwszej kolejności, że zakres robót wyznaczała umowa i mógł on zostać zmieniony wyłącznie pisemnym aneksem do niej. Co należy jeszcze raz podkreślić,
wszelkie zmiany umowy wymagały zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa stron, co było niesporne a co należy również podkreślić została przygotowana przez samą powódkę. Skoro tak, to w przypadku rezygnacji przez pozwanych z jakiegokolwiek punktu dotyczącego wykonywanych prac powinnością powódki było sporządzenie stosowanego pisemnego, aneksu, który zmianę taką by potwierdzał. Brak powyższego oznacza, że w przypadku sporu ewentualna zmiana umowy jest nieważna. W konsekwencji zakres robót podlegał ocenie Sądu jedynie w perspektywie postanowień umownych. Reasumując Sąd uznał, że strona powodowa nie zdołała skutecznie wykazać (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.), że pozwani zrezygnowali z położenia płytek w kotłowni. Implikacją powyższej konkluzji musi być przyjęcie, że powódka nie wywiązała się w całości z zawartej umowy, ponieważ nie wykonała wszystkich robót oznaczonych w § 6 pkt 4, których wartość oznaczono na kwotę 10.000 zł. Istotne jest podkreślenie, że z trzech pierwszych wystawionych faktur tylko jedna obejmowała roboty z w/w punktu, ale wyłącznie w części
– fakturę nr (...) na 30.000 zł wystawiono m.in. z tytułu montażu kotła. Skoro tak to powinnością powódki było wykazanie, jaka cząstkowa kwota przypadała na każdą z prac wymienionych w § 6 pkt 4. Powinności tej powódka nawet nie starała się sprostać, dlatego też Sąd uznał, że całość wynagrodzenia
za w/w punkt nie jest należna, wobec inercji powódki Sąd nie był bowiem w stanie ustalić, jaka część wynagrodzenia powinna być potrącona z kwoty 10.000 zł z uwagi na niepołożenie płytek w kotłowni. Powtórzenia wymaga, że powódka mogłaby żądać pełnego wynagrodzenia wyłącznie w sytuacji, w której wykonałaby wszystkie roboty objęte umową z pozwanymi, co jednak w sprawie nie miało miejsca.
Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził: od pozwanej D. M. na rzecz powódki kwotę 5.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty oraz od pozwanego P. M. na rzecz powódki kwotę 5.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2021 roku do dnia zapłaty, zastrzegając jednocześnie, że odpowiedzialność pozwanych jest solidarna w zakresie kwoty 5.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2021 roku do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił.
Podkreślić należy, że strona powodowa miała prawo, oprócz żądania należności głównej, żądać za czas opóźnienia odsetek w umówionej wysokości, jako że przepis art. 481 k.c. obciąża dłużnika obowiązkiem zapłaty odsetek bez względu na przyczyny uchybienia terminu płatności sumy głównej. Sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c., a zatem nawet w przypadku, gdy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności i choćby wierzyciel nie doznał szkody. Odpowiedzialność dłużnika za ustawowe odsetki w terminie płatności ma zatem charakter obiektywny. Do jej powstania jedynym warunkiem niezbędnym jest powstanie opóźnienia w terminie płatności. Zgodnie z treścią § 2 art. 481 k.c. jeżeli strony nie umówiły się co do wysokości odsetek z tytułu opóźnienia lub też wysokość ta nie wynika ze szczególnego przepisu, to wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.
Skoro zatem pozwana została wezwana do zapłaty kwoty dochodzonej przedmiotowym powództwem pismem procesowym z dnia 21 czerwca 2022 roku, w którym zakreślono termin zapłaty do dnia 28 czerwca 2021 roku (k. 23)
wraz z którym to pismem przesłano jej fakturę VAT, a na które to pismo pozwana odpowiedziała pismem datowanym na dzień 21 czerwca 2021 roku (k. 24) uznać należy, że po upływie zakreślonego w wezwaniu terminu zapłaty pozwana pozostawała w opóźnieniu. Pozwany z kolei o kierowanych względem niego roszczeniach dowiedział się dopiero z doręczonego mu w dniu 8 października 2021 roku odpisu pozwu z załącznikami (k. 43). W konsekwencji pozostawał
on w opóźnieniu dopiero od dnia następnego. Skoro jednak odpowiedzialność pozwanych jest solidarność późniejsza data naliczenia odsetek wyznacza jednocześnie zakres ich solidarności w tym zakresie stad zastrzeżenie, że odpowiedzialność pozwanych wynikająca z zasądzenia kwot po 5.000 zł od każdego z nich z ustawowymi odsetkami od dnia 9 października 2021 roku do dnia zapłaty jest solidarna.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zasądzając od powódki na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 976,50 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi a kosztami, które strona powodowa powinna ponieść (powódka wygrała spór w 33% ponosząc koszty procesu w kwocie 4.350 zł – opłata od pozwu – 750 zł, wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika powódki ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j. z dnia 2018.01.30 ) pozwany z kolei poniósł koszty wyłącznie w wysokości wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika – 3.600 zł.