Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lipca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2022 roku

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. W. i K. W.

o zapłatę

o r z e k a:

I.  Oddala powództwo.

II.  Przyznaje A. P. kwotę 360,00 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanych z miejsca pobytu pozwanych, którą nakazuje wypłacić z zaliczki zapisanej pod pozycją 50002973286 sum depozytowych Sądu Rejonowego w Piszu.

UZASADNIENIE

(...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko K. W. i M. W. o zapłatę solidarnie kwoty 3 294,16 złotych z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 2 738,38 zł od dnia 19.11.2020r. do dnia zapłaty. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanych solidarnie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 28.10.2011r. pomiędzy stronami zawarta została umowa kredytu odnawialnego w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym o nr (...) na cele konsumpcyjne w formie limitu kredytowego w kwocie 3 000 zł, który został zaewidencjonowany na rachunku o nr (...). W związku z brakiem spłaty powstałego zadłużenia, powódka wypowiedziała ww. umowę pismem z dnia 20.09.2017r., co spowodowało, że całe zadłużenie wraz z odsetkami i należnymi opłatami stało się zadłużeniem przeterminowanym i wymagalnym, od którego naliczane są odsetki za opóźnienie we wskazanej wyżej wysokości. Przed wytoczeniem powództwa powódka skierowała do pozwanych wezwanie do zapłaty, jednak pozostało ono bezskuteczne.

Zarządzeniem z dnia 12 stycznia 2021 roku Sąd Rejonowy w Piszu na wniosek powódki ustanowił dla nieznanych z miejsca pobytu pozwanych kuratora w osobie A. P. będącej pracownikiem tut. Sądu.

Kurator w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu podniósł zarzut nie udowodnienia wdrożenia procedury wynikającej z przepisu art. 75c ustawy Prawo bankowe, tj. poinformowania pozwanych przed wypowiedzeniem umowy kredytu o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 28 października 2011 roku pomiędzy (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a K. W. i M. W. zawarta została umowa kredytu odnawialnego w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym o nr (...) na cele konsumpcyjne w formie limitu kredytowego w kwocie 3 000 zł, który został zaewidencjonowany na rachunku o nr (...).

(dowód: umowa kredytu odnawialnego k. 11-14)

W związku z brakiem spłaty zadłużenia wymagalnego, wynoszącego na dzień 20 września 2017 roku 3 100,58 złotych, pismem z dnia 20 września 2017 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypowiedziała ww. umowę kredytu z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia następującego po dniu doręczenia tego wypowiedzenia. Jednocześnie Bank poinformował, że brak spłaty zadłużenia wymagalnego przed upływem terminu wypowiedzenia spowoduje, że Bank podejmie czynności w celu uzyskania tytułu wykonawczego.

Korespondencja skierowana do K. W. i M. W. na adres zamieszkania wskazany przez nich w umowie kredytu, zawierająca ww. oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu, wróciła nieodebrana z placówki pocztowej po dwukrotnym awizowaniu z adnotacją doręczyciela „adresat wyprowadził się”.

(dowód: pismo z 20.09.2017r.. wraz z dowodem doręczenia k. 15-16 i 17-18)

W związku z wypowiedzeniem umowy kredytu, pismem z 25 stycznia 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wezwała K. W. i M. W. do zapłaty w terminie 7 dni zadłużenia z tytułu umowy kredytu odnawialnego w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym o numerze (...), które na dzień sporządzenia pisma wynosiło 2 964,79 złotych. Jednocześnie Bank poinformował o możliwości złożenia w terminie 7 dni wniosku o zawarcie porozumienia lub umowy ugody, ustalających warunki spłaty zadłużenia.

Powyższa korespondencja, wysłana do K. W. i M. W. na adres zamieszkania wskazany przez nich w umowie kredytu, wróciła nieodebrana z placówki pocztowej po dwukrotnym awizowaniu z adnotacją doręczyciela „adresat nie zamieszkuje”.

(dowód: pismo z 25.01.2018r. wraz z dowodem doręczenia k. 7-8, 9-10; szczegółowe rozliczenie kredytu w rachunku k. 21-23v)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powódki podlegało oddaleniu.

Podkreślić należy, iż żądanie swoje powódka wywodziła z faktu postawienia całego zobowiązania w stan wymagalności w związku z wypowiedzeniem umowy kredytu łączącej ją z pozwanymi, a tym samym winna była wykazać, iż wypowiedzenie to było skuteczne, tym bardziej, że okoliczność ta była kwestionowana przez stronę pozwaną.

Zgodnie z art. 75c ust. 1-6 ustawy Prawo bankowe, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.

Zdaniem Sądu, powódka dokonała wypowiedzenia umowy pożyczki w wadliwy sposób, bez wdrożenia procedury wynikającej z przepisu art. 75c ustawy Prawo bankowe. Uwzględniając treść wspomnianego przepisu uznać należy, że bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą kredytu. W pierwszej kolejności bank winien doręczyć kredytobiorcy wezwanie oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu, wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych), na spłatę zadłużenia. Dopiero po upływie tego terminu może złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej. W przypadku, gdy powyższe przesłanki nie zostały spełnione, czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna (art. 58 § 1 k.c.). W szczególności nie prowadzi ona do wymagalności wierzytelności banku o spłatę tej części kredytu, co do której kredytobiorca nie pozostawał w opóźnieniu. Procedura wynikająca z art. 75c ustawy nie może być przeprowadzona także po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu. Przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący, tym samym wypowiedzenie umowy kredytu nie może być konwalidowane poprzez późniejsze działania. Wskazany przepis prawa bankowego stanowi w całości przepis semidyspozytywny. Może zostać zmieniony w umowie kredytu albo osobnym porozumieniu jedynie na korzyść kredytobiorcy, na przykład przez wydłużenie terminu na złożenie wniosku w sprawie restrukturyzacji kredytu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 15.04.2019r. w sprawie V ACa 663/18, L.; podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w B. z 19.07.2018r. w sprawie I ACa 285/18).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy zauważyć, iż powódka w pierwszej kolejności wypowiedziała umowę kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia, po upływie którego to okresu, pismem z dnia 25 stycznia 2018 roku wezwała pozwanych do zapłaty w terminie 7 dni zadłużenia z tytułu przedmiotowej umowy, informując jednocześnie o możliwości złożenia w terminie 7 dni wniosku o zawarcie porozumienia lub umowy ugody, ustalających warunki spłaty zadłużenia.

Podkreślić należy, że od banku jako profesjonalisty należy oczekiwać, aby działania upominawcze były zgodne z dyspozycją art. 75c prawa bankowego i tym samym poprzedzały właściwe wypowiedzenie umowy. Z samej istoty upomnienia wynika, że stanowi ono rodzaj skarcenia, napomnienia, przypomnienia, lecz nie ukarania. Sekwencja oświadczeń powodowego banku powinna być taka, że w pierwszej kolejności winien on wezwać kredytobiorcę do zapłaty, z poinformowaniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację, a następnie, w przypadku bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu, złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Tego w rozpatrywanym przypadku nie było.

Mając powyższe na uwadze, uznając roszczenie powódki za niezasadne, na podstawie powołanego przepisu Sąd powództwo oddalił.

Na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 09.03.2018r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018r. poz. 536) w zw. z § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015., poz. 1800 ze zm.), Sąd przyznał kuratorowi A. P., mając na względzie rodzaj sprawy, stopień jej zawiłości i nakład pracy kuratora, wynagrodzenie w kwocie 360 złotych, które nakazał w całości wypłacić z zaliczki wpłaconej przez powódkę.