Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 16 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: Sędzia Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2022 roku w Ł.

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. w W.

przeciwko B. S.

o zapłatę

zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.118,64 zł (trzydzieści trzy tysiące sto osiemnaście złotych sześćdziesiąt cztery grosze) oraz kwotę 5.216 zł (pięć tysięcy dwieście szesnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 133/22

UZASADNIENIE

W dniu 3 września 2021 roku powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wytoczył przeciwko pozwanemu B. S. powództwo o zapłatę kwoty 33.118,64 zł, ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód podniósł, że dochodzona pozwem wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwanego kwoty z tytułu zawartej w dniu 24 maja 2018 roku umowy o kredyt gotówkowy nr (...). Na dochodzoną pozwem kwotę składają się: niespłacony kapitał – 31.965,01 zł, odsetki umowne – 1.117,34 zł, odsetki karne – 11,29 zł oraz opłaty i prowizje – 25 zł. Jako datę wymagalności roszczenia powód podał dzień 18 grudnia 2020 roku.

(pozew k. 3-4)

W dniu 16 września 2021 roku referendarz sądowy wydał w przedmiotowej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną wierzytelność wraz z kosztami procesu.

Powyższy nakaz pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, zaskarżył sprzeciwem w całości wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. Pełnomocnik podniósł zarzut nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, przedawnienia oraz braku wymagalności roszczenia, wobec niespełnienia przesłanek z art. 75c prawa bankowego. Ponadto wskazał, że udzielony kredyt podlega zwrotowi, wobec czego roszczenie banku powinno dotyczyć zwrotu, nie zaś zapłaty.

(nakaz zapłaty k. 38, sprzeciw k. 41-46v.)

W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie. Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku nikt się nie stawił.

(pismo procesowe k. 58v.-61v., protokół rozprawy k. 117-117v.)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 maja 2018 roku pozwany B. S. zawarł z poprzednikiem prawnym powoda (...) Bank (...) S.A. w W. umowę o kredyt na miarę. Na mocy zawartej umowy bank udzielił pozwanemu kredytu w wysokości 35.500 zł. Przyznaną kwotę wraz z odsetkami (16.302,65 zł) pozwany zobowiązał się spłacić w 120 miesięcznych ratach w kwocie po 431,50 zł w przypadku pierwszych 119 rat oraz 431,92 zł w przypadku ostatniej raty, płatnych do 2-go dnia każdego miesiąca. Termin spłaty kredytu strony oznaczyły na dzień 2 czerwca 2028 roku. Z tytułu udzielonego kredytu bank nie pobrał żadnej prowizji. Do kredytu przypisano rachunek o nr (...) (…) (...).

Niespłacenie raty kredytu w ustalonym terminie powodowało powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego kredytodawca pobierał odsetki karne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie (14% na dzień zawarcia umowy). Bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia w przypadku m.in. niespłacenia przez klienta w wyznaczonym terminie dwóch kolejnych rat kredytu.

W imieniu banku podpis pod umową złożyły umocowane do tego osoby.

Z sumy przyznanego kredytu kwota 33.850 zł została przeznaczona na spłatę zobowiązania o nr (...), co nastąpiło w dniu zawarcia umowy. W tej samej dacie bank wypłacił pozwanemu pozostałą kwotę 1.650 zł.

(umowa o kredyt k. 6-10v., harmonogram spłat k. 12-12v., potwierdzenie realizacji przelewu k. 14, zestawienie transakcji k. 16-17, pełnomocnictwo k. 64, k. 65, historia rachunku k. 86-88)

W dniu 25 marca 2020 roku na skutek złożonego przez pozwanego wniosku strony zawarły porozumienie przewidujące odroczenie płatności zobowiązań z tytułu przedmiotowej umowy. Odroczeniu podlegała kwota kapitału w wysokości 31.426,45 zł oraz kwota odsetek, które zgodnie z dotychczasowym harmonogramem spłat byłyby wymagalne w okresie od dnia 2 marca 2020 roku do dnia 2 maja 2020 roku w łącznej wysokości 536,62 zł. W związku z odroczeniem okres kredytowania uległ wydłużeniu do dnia 2 września 2028 roku. Na datę porozumienia kapitał pozostały do spłaty wynosił 31.426,45 zł, w tym 670,96 zł kapitału odroczonego.

W dniu 23 lipca 2020 roku na skutek kolejnego wniosku pozwanego strony zawarły drugie porozumienie przewidujące powtórne odroczenie płatności zobowiązań z tytułu przedmiotowej umowy. Odroczeniu podlegały 3 miesięczne raty kapitałowe w łącznej wysokości 718,94 zł począwszy od dnia porozumienia.

(harmonogram spłat k. 13-13v., umowa o odroczenie płatności zobowiązań wynikających z umowy kredytowej k. 66-67, k. 68-69)

Na poczet spłaty kredytu pozwany dokonał 17 wpłat w łącznej kwocie 14.476,67 zł, przy czym ostatnia wpłata miała miejsce w dniu 4 listopada 2019 roku.

Na skutek dokonanych wpłat saldo kapitału uległo zmniejszeniu do kwoty 31.965,01 zł.

Wobec zaprzestania spłaty kredytu, powód pismem z dnia 1 października 2020 roku sporządzonym w trybie art. 75c prawa bankowego, doręczonym w dniu 8 października 2020 roku, wezwał pozwanego do uregulowania całości zadłużenia przeterminowanego w wysokości 559,56 zł, informując jednocześnie o możliwości złożenia w ciągu 14 dni wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Z uwagi na brak działania ze strony pozwanego, pismem z dnia 29 października 2020 roku, doręczonym w dniu 9 listopada 2020 roku, powód wypowiedział przedmiotową umowę oraz poinformował dłużnika, że całkowite zobowiązania z tytułu umowy kredytu wynosi 32.684,13 zł. Zarówno wezwanie do zapłaty, jak i oświadczenie o wypowiedzeniu zostały podpisane przez upoważnionego pracownika banku i przesłane na adres korespondencyjny dłużnika podany w treści umowy.

(historia rachunku k. 70-70v., k. 71-71v., k. 72-72v., k. 73, k. 73v.-74, k. 86-88, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 27, dokument elektroniczny wygenerowany z systemu poczty polskiej k. 28, k. 30, wypowiedzenie k. 29, pełnomocnictwo k. 63, wydruk k. 76, struktura zadłużenia na kredycie k. 77-81, zestawienie transakcji na kredycie k. 81v.-85v.)

Powód jest następcą prawnym (...) Bank (...) S.A. w W..

(plan podziału k. 89-106, postanowienie k. 107-107v., akt notarialny k. 108-112)

Do dnia wyrokowania B. S. nie uregulował zadłużenia dochodzonego przedmiotowym powództwem.

(okoliczność bezsporna)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawidłowość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że nie ma racji pozwany wywodząc, że powód błędnie sformułował swoje żądanie. Z umowy kredytu (§ 8) wprost wynika bowiem, że pozwany zobowiązany był nie do comiesięcznego zwrotu udostępnionego mu kredytu, a do jego spłaty, w konsekwencji sformułowanie żądania, jako „o zapłatę”, nie zaś „o zwrot kwoty kredytu” było jak najbardziej prawidłowe. Chybione jest przy tym odwoływanie się przez pełnomocnika pozwanego per analogiam do umowy najmu, skoro w umowie najmu jej przedmiot stanowi nieruchomość, nie zaś suma pieniężna. W przypadku nieruchomości po zakończeniu umowy najmu możliwy jest wyłącznie jej zwrot, tymczasem suma pieniężna podlega zwrotowi poprzez jej zapłatę na rzecz wierzyciela, przy czym forma tej zapłaty może być różna (przelew bankowy, potrącenie z rachunku kredytowego, zwrot do ręki itd.). Innymi słowy w odniesieniu do sumy pieniężnej pojęciu „zwrot” i „zapłata” należy nadawać tożsame znaczenie.

W drugiej kolejności ocenie podlegał zgłoszony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia, skuteczne podniesienie przedmiotowego zarzutu jest bowiem wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalenia, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie, a ich badanie w takiej sytuacji staje się zbędne (por. uzasadnienie uchwały pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 roku, III CZP 84/05, OSNC 2006/7-8/114 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2010 roku, I CSK 653/09, LEX). Zarzut ten okazał się niezasadny. Powód wytoczył bowiem powództwo w e.p.u. w dniu 26 maja 2021 roku wywodząc swoje roszczenie z umowy bankowej z dnia 24 maja 2018 roku, co wobec daty sporządzenia oświadczenia o wypowiedzeniu (29 października 2020 roku ) oraz 3-letniego terminu przedawnienia (art. 118 k.c.) prowadzi do wniosku, że roszczenie nie uległo przedawnieniu. Przedawnieniu nie mogły ulec także przeterminowane raty, skoro pozwany zaprzestał ich spłaty dopiero w listopadzie 2019 roku.

W przedmiotowej sprawie nie budziły wątpliwości twierdzenia faktyczne powoda o tym, że pozwany zawarł z jego poprzednikiem prawnym umowę kredytu, na mocy której bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 35.500 zł, którą to kwotę dłużnik zobowiązał się spłacić wraz z odsetkami w 120 miesięcznych ratach. Na dowód powyższego powód przedłożył umowę kredytu sygnowaną podpisami przez osoby umocowane przez bank (pełnomocnictwa k. 64v., k. 65), harmonogram spłaty, jak również dokumenty potwierdzające wykonanie zobowiązania przez bank, tj. historię rachunku kredytowego (k. 86-88) oraz potwierdzenie przelewu (k. 14), przy czym także historia rachunku kredytowego została sygnowana podpisem przez osobą uprawnioną (pełnomocnictwo k. 62). Truizmem jest przy tym stwierdzenie, że skoro pozwany dokonał spłaty pierwszych 17 rat (okoliczność niekwestionowana przez pozwanego), których każdorazowa wartość (431,50 zł) odpowiadała wysokości miesięcznej raty kredytu, to musiał wcześniej otrzymać kredyt w wysokości wynikającej z umowy bankowej i stanowiącego załącznik do niej harmonogramu. Skoro więc powód wykazał ponad wszelką wątpliwość, iż udzielił pozwanemu kredytu, to B. S. obciążała powinność wykazania, iż spełnił świadczenie w całości bądź też w wysokości wyższej, aniżeli oznaczonej przez powoda, jeśli z faktu tego chciał wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.). Powinności tej pozwany nawet nie starał się sprostać. Wreszcie przypomnienia wymaga, że na okoliczność wysokości dochodzonego żądania powód złożył nie tylko historię rachunku kredytowego oraz historie rachunków technicznych prowadzonych osobno: dla ewidencji spłaty kapitału oraz salda zadłużenia z tytułu kapitału, dla ewidencji odsetek umownych, dla ewidencji odsetek karnych, dla ewidencji opłat i monitów, ale także dokument zatytułowany „struktura zadłużenia na kredycie”, zestawienie transakcji dla kredytu oraz wydruk z systemu (k. 76), które w sposób precyzyjny, spójny i nie budzący jakichkolwiek wątpliwości obrazują, jak kształtowało się saldo zadłużenia z tytułu kredytu, tak w zakresie kapitału jak i odsetek oraz opłat, a także, w jakich datach i wysokości pozwany spłacał zaciągnięte zobowiązanie. Relewantnym jest zaznaczenie, że pod każdym z przywołanych dokumentów widnieje podpis pracownika banku umocowanego do ich wystawienia, wobec czego brak jest podstaw, aby podważać ich moc dowodową. Mylnie zatem zakłada pełnomocnik pozwanego, że powód opiera swoje roszczenie wyłącznie o wyciąg z ksiąg bankowych, który zresztą nie został załączony w poczet materiału dowodowego i nie wiadomo, czy w ogóle został wystawiony. Powyższe świadczy o niezwykle pobieżnej analizie materiału dowodowego przez stronę pozwaną.

Sąd uznał ponadto, że po stronie powoda ukonstytuowało się uprawnienie do wypowiedzenia umowy. Przypomnieć należy, że w myśl postanowień umowy, w razie braku terminowej spłaty kredytu bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy winno być przy tym poprzedzone wezwaniem do zapłaty oraz pouczeniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, stosownie do treści art. 75c ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe. Na gruncie niniejszej sprawy wszystkie te przesłanki zostały spełnione. Pismem z dnia 1 października 2020 roku powód wezwał dłużnika do spłaty w terminie 14 dni zadłużenia w wysokości 559,56 zł, informując jednocześnie o możliwości złożenia w w/w terminie pisemnego wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Następnie, wobec braku spłaty zadłużenia, powód pismem z dnia 29 października 2020 roku wypowiedział umowę bankową stawiając całość umownego zadłużenia w stan wymagalności. Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że zarówno wezwanie do zapłaty, jak i oświadczenie o wypowiedzeniu powód przesłał na adres pozwanego oznaczony w treści umowy kredytu, jako adres do korespondencji, a przesyłki te zostały skutecznie doręczone adresatowi, co wynika z dokumentów elektronicznych wygenerowanych z systemu Poczty Polskiej S.A. (...) należy również, że zarówno wezwanie do zapłaty, jak i oświadczenie o wypowiedzeniu zostały podpisane przez upoważnionego pracownika banku.

Całość przeprowadzonych rozważań implikuje wniosek, że poprzednik prawny powoda zawarł z pozwanym ważną umowę kredytu, która została w całości wykonana wyłącznie przez jedną ze stron – bank, a następnie, wobec zaprzestania spłaty zadłużenia przez kredytobiorcę, skutecznie wypowiedziana, co doprowadziło do postawienia w stan wymagalności całości niespłaconego kredytu.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.118,64 zł.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. regulującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Strona powodowa wygrała proces w całości a zatem należy się jej od pozwanego zwrot kosztów procesu w łącznej wysokości 5.216 zł, na którą złożyły się: opłata od pozwu – 1.599 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej – 3.600 zł oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa - 17 zł.

Z powyższych względów orzeczono, jak w sentencji.