Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

na posiedzeniu niejawnym w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2022 r. w Gliwicach

sprawy R. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W.

przy udziale (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania R. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W.

z dnia 14 grudnia 2018 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż R. Z. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w okresie od 7 maja 2018 roku do 30 września 2018 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. na rzecz R. Z. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) sędzia Grzegorz Tyrka

Sygn. akt VIII U 248/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 grudnia 2018r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. na podstawie przepisów ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że R. Z. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w W. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że brak złożenia wyjaśnień przez płatnika składek i R. Z., zgłoszenie R. Z. po ustawowym terminie do ubezpieczeń społecznych oraz rozpoczęcie absencji chorobowej przez R. Z. po dwóch miesiącach od momentu zatrudnienia, może wskazywać, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę miało służyć jedynie uzyskaniu ochrony ubezpieczeniowej przez R. Z. i świadczeń z funduszu chorobowego, a nie miało na celu realizacji interesów firmy jako pracodawcy z jednej strony i świadczenia pracy za wynagrodzeniem przez ubezpieczonego z drugiej strony. Zatem zawarta umowa o pracę jest nieważna jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Odwołanie od decyzji wniósł R. Z. domagając się jej zmiany przez uznanie, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z płatnikiem składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Odwołujący złożył wniosek o zasądzenie od organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że faktycznie wykonywał umówioną pracę i przestał ją świadczyć z uwagi na nieoczekiwanie pogarszający się stan zdrowia – ciężką depresję spowodowaną problemami prywatnymi.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy złożył także wniosek o zasądzenie od odwołującego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

zainteresowana (...) Sp. z o.o. w W. zajmuje się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami, czasami sprzedaje swoje pozyskane nieruchomości, ale od około 3 lat w większości zajmuje się budową różnego rodzaju obiektów dla inwestorów zewnętrznych. Są to obiekty na terenie m.in. S., K., M.. Spółka korzysta w tym celu z usług firm podwykonawczych. Zarząd Spółki jest jednoosobowy i Prezesem tego Zarządu jest W. K.. Pełnomocnikiem zainteresowanej Spółki jest D. G. i to on jest faktycznie osobą, która prowadzi sprawy spółki, w tym sprawy kadrowe.

Odwołujący R. Z. w dniu 7 maja 2018r. zawarł z zainteresowaną (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę o pracę na stanowisko przedstawiciela regionalnego ds. nieruchomości, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 2 100 zł. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Jako miejsce wykonywania pracy podano Województwo (...). Z ramienia zainteresowanej spółki umowę tą podpisał D. G.. Umowa została zawarta w biurze spółki w W..

Odwołujący w dniu 7 maja 2018r. uzyskał zdolność do tej pracy od lekarza medycyny pracy i następnie odbył szkolenie wstępne w dziedzinie BHP.

Poprzedni pracodawca odwołującego współpracował z firmą (...) Sp. z o.o. w W. i w ten też sposób odwołujący poznał pełnomocnika zainteresowanej spółki (...). Został zatrudniony ostatecznie z polecenia M. M. z N.. Firma planowała pośredniczenie w zakupie nieruchomości dla klienta w J. i sprawą tą miał zająć się odwołujący. Stąd powstał pomysł zatrudnienia odwołującego, który miał zając się nie tylko tą transakcją, tj. zorganizować całe finansowanie zakupu nieruchomości przez klienta oraz zakup tej nieruchomości pod względem formalnym, prawnym, technicznym, ale też pośredniczyć w innych transakcjach nieruchomości w szczególności na G., ale też m.in. pośredniczyć w sprzedaży nieruchomości w innych miejscach, np. we W.. Odwołujący miał biuro w swoim mieszkaniu i zadaniowy czas pracy, który często spędzał w samochodzie jeżdżąc w związku z pośredniczeniem w sprzedaży nieruchomości. W tym celu we W. odwołujący był cztery razy, był też w J.. Odwołujący spotykał się klientami, a byli to pośrednicy nieruchomości, pośrednicy finansowi, potencjalni klienci. Jego przełożonym był D. G.. Z nim odwołujący rozmawiał telefonicznie, kontaktował się mailowo, on ustalał klientów, był też z odwołującym na spotkaniach w sprawie sprzedaży nieruchomości. Odwołujący używał generalnie w pracy swojego samochodu prywatnego, lecz w dłuższe trasy jeździł z D. G.. Z tytułu wykonywanej pracy odwołujący uzyskał umówione wynagrodzenie. Zostało ono ustalone na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę, gdyż odwołujący miał także mieć prowizję od sprzedaży nieruchomości.

Podpisując umowę o pracę i podejmując zatrudnienie odwołujący nie miał problemów zdrowotnych natury psychologicznej, lecz leczył się w tym czasie kardiologicznie, gdy w 2017r. miał zabieg kardiologiczny i od tego czasu cały czas zażywa lekarstwa. Z dniem 16 lipca 2018r. odwołujący przeszedł na zwolnienie lekarskie w związku z załamaniem nerwowym. Pobierał lekarstwa i nie był nawet w stanie prowadzić samochodu. Odwołujący ma problemy z byłą żoną, która cały czas domaga się od niego alimentów i która dodatkowo utrudnia kontakt odwołującego z dziećmi. Była żona odwołującego pozwała także matkę odwołującego o alimenty. Leczenie odwołujący zakończył w grudniu 2018r. W między czasie za porozumieniem stron rozwiązał umowę o pracę z zainteresowaną spółką z dniem 30 września 2018r. W dniu 3 grudnia 2019r. odwołujący założył własną działalność gospodarczą, którą prowadzi do chwili obecnej. Zajmuje się pośredniczeniem w zakupie nieruchomości oraz pracuje jako menadżer prowadząc restaurację.

Po rozwiązaniu umowy o pracę z odwołującym zainteresowana Spółka nie zatrudniła innej osoby, jego obowiązki przejął D. G.. Z czasem też nie było potrzeby zatrudnienia nowej osoby do takich czynności, bo Spółka zajęła się bardziej budową obiektów, aniżeli sprzedażą i pośrednictwem w sprzedaży nieruchomości.

Z przedłożonego do akt sprawy zajęcia wynagrodzenia dowołującego z 18 lipca 2018r. wystawionego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach wynika, że:

- alimenty zaległe odwołującego do 18 lipca 2018r. wynoszą 347 741,94 zł,

- koszty egzekucji – 79 660,49 zł i dalsze 47,79 zł dziennie aż do dnia zapłaty,

- alimenty bieżące w kwocie 4000 zł wraz z opłatą egzekucyjną,

na rzecz wierzyciela: A. Z., O. Z. i J. Z..

Postanowieniem z 6 lipca 2021r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu psychiatrii i psychologii celem ustalenia czy R. Z. był zdolny do pracy w okresie od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r., czy też istniały przeciwskazania medyczne do pracy mając także na uwadze dokumentację medyczną w zakresie badań medycyny pracy.

Biegłe sądowe psychiatra A. R. oraz A. B. stwierdziły, że z uwagi na skąpe dane i nieczytelną dokumentację niemożliwe jest ustalenie czy R. Z. był zdolny do pracy w okresie od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r., czy istniały przeciwwskazania medyczne do pracy.

/ dowód z: akt ZUS, dokumentacji osobowej i dokumentacji medycznej odwołującego, opinii biegłych sądowych, zeznań świadków D. G., zeznań odwołującego, zeznań słuchanego za odwołującą Spółkę (...) /

Sąd zważył, co następuje:

odwołanie R. Z. zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z art. 6 ust.1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2022r., poz.1009 ), zwanej ustawą, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.

Po myśli art. 11 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12, zaś według art. 12 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy, pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Za pracownika natomiast – w myśl art. 8 ust 1 ustawy - uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11 - dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

W orzecznictwie przyjmuje się, że pojęcia pracownik i zatrudnienie nie mogą być interpretowane na użytek ubezpieczeń społecznych inaczej niż interpretuje je akt prawny określający prawa i obowiązki pracowników i pracodawców - Kodeks pracy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30.05.2005r., sygn. akt III AUa 283/2005).

Według definicji zawartej w art. 22 Kodeksu pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę,
a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia
czy odwołujący R. Z. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom jako pracownik
u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w W. od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r.

Zdaniem Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie pozostawia wątpliwości, że odwołujący zawarł w dniu 7 maja 2018r. ważną umowę o pracę i faktycznie wykonywał umówioną pracę we wskazanym okresie spornym. Potwierdzają to zgromadzone w sprawie dokumenty złożone do akt organu rentowego, załączona do odwołania dokumentacja mailowa oraz zeznania słuchanych w sprawie świadków, w szczególności D. G., który był przełożonym odwołującego, a także zeznania samego odwołującego. Zeznania te były rzeczowe, logiczne, przekonujące, zgodne ze sobą, korespondujące ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją i stąd w pełni zasługujące na wiarę. Zatrudnienie odwołującego wynikało z zapotrzebowania zainteresowanej Spółki na zatrudnienie osoby, która zajęłaby się sprzedażą i pośrednictwem w sprzedaży nieruchomości, w szczególności na terenie G., ale także początkowo w J., co wchodziło w zakres działalności zainteresowanej spółki. Spółka podjęła decyzję o zatrudnieniu odwołującego, bo jego zatrudnienie było rekomendowane przez inną osobę, a nadto był on znany D. G. ze wcześniejszej współpracy. Odwołujący od momentu podpisania spornej umowy podjął się wykonywania czynności na stanowisku przedstawiciela regionalnego ds. pośrednictwa, spotykał się z potencjalnymi klientami, pośrednikami finansowymi, pośrednikami nieruchomości, w tym celu jeździł do J., W.. Na spotkaniach tych był także obecny D. G.. Materiał dowodowy sprawy, zeznania ubezpieczonego i świadka D. G. wskazuje, że stan zdrowia odwołującego nie stanowił przeszkody do wykonywania pracy, ubezpieczony uzyskał zresztą zdolność do pracy od lekarza medycyny pracy i dopiero później, na skutek osobistych problemów związanych z byłą żoną, odwołujący przeszedł załamanie nerwowe i podjął leczenie psychiatryczne, które uniemożliwiło mu wykonywanie dotychczasowych obowiązków i ostatecznie spowodowało rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron z końcem września 2018r. Po tym czasie obowiązki odwołującego przejął D. G., przy czym było to tylko czasowe, gdy zainteresowana spółka zamierzała zrezygnować z prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży i pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości, a zająć się budową nowych obiektów przy pomocy firm podwykonawczych.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że odwołujący podlega od 7 maja 2018r. do 30 września 2018r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w W.,
o czym orzekł w pkt 1 wyroku z mocy art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmieniając zaskarżoną decyzję.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U. poz.1800 ze zm. ).

(-) sędzia Grzegorz Tyrka