Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 maja 2020 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Protokolant: sekretarz sądowy Robert Nędza

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2020 roku w Krakowie

sprawy z wniosku Przedsiębiorstwa Budowlanego (...). S., M. (...) Spółki jawnej z siedzibą w K.

przy uczestnictwie: Gminy Miejskiej K., Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółki Akcyjnej w K., (...) Spółki Akcyjnej w K. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K., (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T., D. G., G. B., B. B., J. C. (1), S. K., E. K., P. K. (1), A. O., J. O. (1), S. A., B. A., W. K., A. K. (1), M. H., T. N., B. F., L. F., G. K., A. K. (2), Z. M., T. M., M. P., B. R., D. Z., Z. K., J. K. (1), J. K. (2), D. K. (1), K. K. (1), M. Ł. (1), M. M., J. O. (2), S. B., G. D., J. D., K. D., B. D., K. J., I. M., B. M., D. S., R. S., K. W., A. Z., M. Z., P. O., M. S., P. S., D. J., T. K., J. K. (3), D. Ł., P. Ł., P. K. (2), K. M., P. M., U. O., L. H., D. K. (2), C. N., R. N., K. G., M. G., H. G., E. G., Z. C., B. C., Z. P., W. M., J. C. (2)

o ustanowienie służebności przesyłu i służebności gruntowej

na skutek apelacji uczestnika Gminy Miejskiej K. od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza w Krakowie z dnia 17 maja 2019 roku, sygnatura akt XII Ns 725/18/P

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  stwierdzić, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSR del. Anna Kruszewska SSO Beata Tabaka SSO Krzysztof Wąsik

Sygn. akt II Ca 2482/19

UZASADNIENIE POSTANOWIENIA

Z DNIA 19 MAJA 2020 R.

Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie postanowieniem z dnia 17 maja 2019 r. sygn.. akt XII Ns 725/18/P:

1. ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...) objętej księgą wieczystą nr (...) służebność gruntową polegającą na prawie do budowy, konserwacji oraz remontów infrastruktury technicznej instalacji elektrycznej obciążającą:

a) prawo własności nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 80 m ^{( 2)} oznaczonego kolorem różowym i punktami (...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 205 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

b) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 80 m ² oznaczonego kolorem różowym i punktami 21-20-19-18-17-16-78- (...)- (...)-21 w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 205 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

c) prawo własności nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 64 m ^{( 2)} oznaczonego kolorem różowym i punktami (...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 205 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

2. tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej opisanej w punkcie 1 niniejszego postanowienia zasądził od wnioskodawcy Przedsiębiorstwa Budowlanego (...). S., M. (...) Spółki jawnej z siedzibą w K.:

a) na rzecz Gminy Miejskiej K. kwotę 4.524,56 zł (cztery tysiące pięćset dwadzieścia cztery złote i pięćdziesiąt sześć groszy) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 3.678,50 zł (trzy tysiące sześćset siedemdziesiąt osiem złotych i pięćdziesiąt groszy) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

b) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. kwotę 23.754,38 zł (dwadzieścia trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt cztery złote i trzydzieści osiem groszy) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 19.312,50 zł (dziewiętnaście tysięcy trzysta dwanaście złotych i pięćdziesiąt groszy) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

c) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K., G. B., B. B., J. C. (1), S. K., E. K., P. K. (1), A. O., J. O. (1), S. A., B. A., W. K., A. K. (1), M. Ł. (2), M. H., T. N., B. F., L. F., G. K., A. K. (2), Z. M., T. M., M. P., B. R., D. Z., Z. K., J. K. (1), J. K. (2), D. K. (1), K. K. (1), M. Ł. (1), M. M., J. O. (2), S. B., G. D., J. D., K. D., B. D., K. J., I. M., B. M., D. S., R. S., K. W., A. Z., M. Z., P. O., M. S., P. S., D. J., T. K., J. K. (3), D. Ł., P. Ł., P. K. (2), K. M., P. M., U. O., L. H., D. K. (2), C. N., R. N., K. G., M. G., H. G., E. G., Z. C., B. C., Z. P., W. M., J. C. (2) (współwłaścicieli nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...)) solidarnie kwotę 26.968,37 zł (dwadzieścia sześć tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści siedem groszy) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 21.925,50 zł (dwadzieścia jeden tysięcy dziewięćset dwadzieścia pięć złotych i pięćdziesiąt groszy) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

które to kwoty będą płatne w terminie 14 (czternastu dni) od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

3. ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...) objętej księgą wieczystą nr (...) służebność gruntową polegającą na prawie do budowy, konserwacji oraz remontów infrastruktury technicznej instalacji kanalizacji opadowej obciążającą:

a) prawo własności nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 41 m ^{( 2)} oznaczonego kolorem zielonym i punktami (...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 204 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

b) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 41 m ^{( 2)} oznaczonego kolorem zielonym i punktami(...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 204 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

c) prawo własności nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 34 m ^{( 2)} oznaczonego kolorem zielonym i punktami (...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 204 akt postępowania do sygn. XII Ns 1193/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie, stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

4. tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej opisanej w punkcie 3 niniejszego postanowienia zasądził od wnioskodawcy Przedsiębiorstwa Budowlanego (...). S., M. (...) Spółki jawnej z siedzibą w K.:

a) na rzecz Gminy Miejskiej K. kwotę 927,42 zł (dziewięćset dwadzieścia siedem złotych i czterdzieści dwa grosze) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 754,00 zł (siedemset pięćdziesiąt cztery złote) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

b) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. kwotę 4.868,96 zł (cztery tysiące osiemset sześćdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt sześć groszy) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 3.958,50 zł (trzy tysiące dziewięćset pięćdziesiąt osiem złotych i pięćdziesiąt groszy) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

c) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K., G. B., B. B., J. C. (1), S. K., E. K., P. K. (1), A. O., J. O. (1), S. A., B. A., W. K., A. K. (1), M. Ł. (2), M. H., T. N., B. F., L. F., G. K., A. K. (2), Z. M., T. M., M. P., B. R., D. Z., Z. K., J. K. (1), J. K. (2), D. K. (1), K. K. (1), M. Ł. (1), M. M., J. O. (2), S. B., G. D., J. D., K. D., B. D., K. J., I. M., B. M., D. S., R. S., K. W., A. Z., M. Z., P. O., M. S., P. S., D. J., T. K., J. K. (3), D. Ł., P. Ł., P. K. (2), K. M., P. M., U. O., L. H., D. K. (2), C. N., R. N., K. G., M. G., H. G., E. G., Z. C., B. C., Z. P., W. M., J. C. (2) (współwłaścicieli nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...)) solidarnie kwotę 14.327,04 zł (czternaście tysięcy trzysta dwadzieścia siedem złotych i cztery grosze) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 11.648,00 zł (jedenaście tysięcy sześćset czterdzieści osiem złotych) podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

które to kwoty będą płatne w terminie 14 (czternastu dni) od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

5. ustanowił na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. służebność przesyłu obejmującą w szczególności prawo do budowy, konserwacji oraz remontów infrastruktury technicznej instalacji gazowej obciążającą prawo własności nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...) w granicach pasa o powierzchni 3 m ^{( 2)} oznaczonego punktami (...) w opinii biegłego sądowego mgr inż. P. D., na mapie obejmującej szkic służebności znajdującej się na k. 387 akt niniejszego postępowania (sygn. XII Ns 725/18/P, poprzednio XII Ns 760/15/P Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie), stanowiącej integralną część niniejszego postanowienia;

6. tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu opisanej w punkcie 5 niniejszego postanowienia zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K., G. B., B. B., J. C. (1), S. K., E. K., P. K. (1), A. O., J. O. (1), S. A., B. A., W. K., A. K. (1), M. Ł. (2), M. H., T. N., B. F., L. F., G. K., A. K. (2), Z. M., T. M., M. P., B. R., D. Z., Z. K., J. K. (1), J. K. (2), D. K. (1), K. K. (1), M. Ł. (1), M. M., J. O. (2), S. B., G. D., J. D., K. D., B. D., K. J., I. M., B. M., D. S., R. S., K. W., A. Z., M. Z., P. O., M. S., P. S., D. J., T. K., J. K. (3), D. Ł., P. Ł., P. K. (2), K. M., P. M., U. O., L. H., D. K. (2), C. N., R. N., K. G., M. G., H. G., E. G., Z. C., B. C., Z. P., W. M., J. C. (2) (współwłaścicieli nieruchomości położonej w K., obr. (...), oznaczonej jako działka nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...)) solidarnie kwotę 1.264,14 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt cztery złote i czternaście groszy) brutto, obejmującą wynagrodzenie netto w kwocie 1.027,76 zł (jeden tysiąc dwadzieścia siedem złotych i siedemdziesiąt sześć groszy), podwyższone o 23% stawkę podatku od towarów i usług;

która to kwota będzie płatna w terminie 14 (czternastu dni) od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

7. zwolnił od udziału w sprawie uczestników: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółkę Akcyjną w K. oraz (...) Spółkę Akcyjną w K.;

oraz orzekł o kosztach postępowania.

W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Rejonowy zauważył, że wnioskodawca ostatecznie domagał się ustanowienia służebności gruntowych zarówno na prawie własności, jak i na prawie użytkowania wieczystego nieruchomości obciążonych. W ocenie Sądu Rejonowego było to dopuszczalne. Natomiast pierwotny – bezzasadny w tym zakresie – wniosek wnioskodawcy o ustanowienie służebności przesyłu w odniesieniu do instalacji gazowej, objęła jako wnioskodawca (...) Spółka (...). W ocenie Sądu istniały podstawy do ustanowienia służebności przesyłu na rzecz tego podmiotu.

Co do opinii biegłego M. W., który szacował wynagrodzenia za ustanowienie przedmiotowych służebności, Sąd Rejonowy uznał ją za przydatną w sprawie, aczkolwiek część konkluzji biegłego odrzucił i nie przyjął ostatecznych wyliczeń wynagrodzeń za ustanowienie służebności dokonanych przez biegłego, a w ich miejsce poczynił własne wyliczenia. W ocenie Sądu Rejonowego wiadomości specjalnych wymagało ustalenie wartości za jeden m ² działek (...). W tym zakresie biegły dokonał prawidłowych ustaleń, a przyjętą metodę i dobór nieruchomości porównawczych Sąd zaaprobował. Sąd Rejonowy podzielił również co do zasady przyjętą przez biegłego metodologię wyliczania wynagrodzenia za ustanowienie służebności w ten sposób, że biegły dokonał ustalenia kwoty stanowiącej iloczyn wartości jednego m ² gruntu i powierzchni pasa służebności na danej działce, a następnie podzielił tę kwotę przez ilość podmiotów „współkorzystających”. Metoda ta jednak w ocenie Sądu została przez biegłego nieprawidłowo zastosowana w okolicznościach sprawy, co doprowadziło do niewłaściwego wyliczenia ostatecznych kwot wynagrodzeń za ustanowienie służebności. Skoro jednak biegły w ustnej opinii uzupełniającej wyjaśnił mechanizm i wzór obliczania wynagrodzenia za ustanowienie służebności, to Sąd Rejonowy podjął się dokonania stosownych obliczeń samodzielnie. Aprobując przyjęte przez biegłego wartości jednostkowe za m ² gruntu, przy przeliczeniu ich przez powierzchnię pasów zajętości poszczególnych służebności, Sąd Rejonowy dokonywał ich podziału przy uwzględnieniu wyłącznie właściciela / użytkownika wieczystego i uprawnionego z ustanawianej służebności. W przypadku współwłasności, Sąd traktował wszystkich współwłaścicieli jako jeden podmiot „zbiorowy”.

Co do wartości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu dla instalacji gazowej, Sąd oparł się na wyliczeniach biegłego dokonanych na potrzeby ustalenia wartości wynagrodzeń za ustanowienie służebności gruntowych. Jak bowiem wyjaśnił biegły w ustnej opinii uzupełniającej (k. 692) stawka za m ² jest tu taka sama w przypadku wszystkich służebności, bez względu na to, jakich instalacji dotyczą i niezależnie od tego, czy chodzi o służebność gruntową, czy przesyłową.

W tych przypadkach, w których obciążeniu służebnością podlegało zarówno prawo własności jak i prawo użytkowania wieczystego tej samej nieruchomości obciążonej, Sąd przyjął, że podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia dla użytkownika wieczystego stanowią stawki ustalone przez biegłego M. W., natomiast podstawę ustalenia wysokości wynagrodzenia dla właściciela stanowi różnica pomiędzy stawką ustaloną przez biegłego M. W. dla prawa własności a stawkę ustaloną przez tego biegłego dla użytkowania wieczystego. Sąd miał bowiem na uwadze, że jakkolwiek służebność stanowi dodatkowe obciążenie prawa własności, tym niemniej prawo własności podlega już obciążeniu prawem użytkowania wieczystego, które rozciąga się na nieruchomość i w istocie de maiori ad minus „konsumuje” dodatkowe obciążenie prawa własności jakim jest służebność. Ponieważ służebność obciąża również prawo własności, to na rzecz właściciela należne jest wynagrodzenie, ale pomniejszone o wartość wynagrodzenia za ustanowienie analogicznej służebności na użytkowaniu wieczystym. Skoro bowiem oba te prawa – własność i użytkowanie wieczyste – obciążać mają służebności o identycznej treści i zakresie, to łączne wynagrodzenie za ustanowienie tych służebności nie może być większe niż wynagrodzenie, jakie przysługiwałoby właścicielowi nieruchomości obciążonej, gdyby nie była ona objęta użytkowaniem wieczystym.

Apelację od tego postanowienia wywiodła uczestniczka gmina Miejska K., zaskarżając punkty 2 lit. a oraz punkt 4 lit. a sentencji i zarzucając:

- naruszenie art. 233 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów, polegające na wyliczeniu wynagrodzenia za obciążenie służebnością gruntową prawa własności wedle formuły objętej zakresem zaskarżenia, pomimo istnienia potrzeby posiadania wiadomości specjalnych w tym zakresie,

- naruszenie przepisu art. 232 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie przez Sąd I instancji dowodu z opinii biegłego sądowego w zakresie wyliczenia wynagrodzenia za obciążenie służebnością gruntową prawa własności wedle formuły objętej zakresem zaskarżenie, pomimo istnienia takiej potrzeby i braku możliwości oparci a się na zasadzie iura novit curia, w konsekwencji pozbawienie możliwości kwestionowania wysokości i sposobu określenia wynagrozenia przez zainteresowanych uczestników.

Apelująca wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie przez Sąd Okręgowy dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości na okoliczność ustalenia wynagrodzenia za obciążenie służebnością gruntową prawa własności wedle formuły równoczesnego obciążenia tym ograniczonym prawem rzeczowym prawa użytkowania wieczystego za wynagrodzeniem, a następnie zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie na rzecz Gminy Miejskiej K. stosownego wynagrodzenia wedle wyliczeń biegłego sądowego zgodnie z wnioskowaną tezą dowodową oraz obciążenia wydatkami opinii wnioskodawcę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna. Sąd Rejonowy uwzględnił w całości ostateczne wnioski Przedsiębiorstwa Budowlanego (...). S., M. (...) sp. jawna, które zmierzały do ustanowienia służebności zarówno na prawie własności nieruchomości (a zatem na nieruchomości, zgodnie z art. ) oraz na prawie użytkowania wieczystego, co z kolei dopuszcza ugruntowane orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Co do zasady rozstrzygnięcie takie nie zostało zakwestionowane. Sąd Okręgowy również je akceptuje, choć równoczesne obciążenie prawa własności i prawa użytkowania wieczystego jest rzadko w praktyce stosowane.

Sąd Rejonowy uwzględnił specyfikę sprawy - zarówno w analizie i ocenie materiału dowodowego, i słusznie, zasądzając od wnioskodawcy wynagrodzenia za ustanowienie poszczególnych służebności, zadbał o to, aby ich wysokość nie była wyższa niż ustalone przez biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości wartości służebności ustanawianych na prawie własności nieruchomości.

Brak możliwości wyjścia ponad te wartości skutkowała poszukiwaniem metody do ich podziału pomiędzy właściciela i użytkowników wieczystych. Metody takiej nie zaprezentował biegły sądowy, który ograniczył się - zgodnie ze zleceniem - do obliczenia wartości służebności alternatywnie - w przypadku ustanowienia jej na prawie własności i na prawie użytkowania wieczystego.

Metody takiej nie przewidują zresztą obowiązujące przepisy, regulujące zasady szacowania wartości praw rzeczowych, tj ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenie Rady Mnistrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. Nie przewidują jej też standardy zawodowe rzeczoznawców majątkowych, do których stosowania ci ostatni są zobowiązani zgodnie z art. 175 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zasady ustanawiania tych standardów i same standardy ulegały na przestrzeni lat zmianie, jednakże nie rozstrzygały o kolizji wynagrodzeń właściciela i użytkownika wieczystego za równoczesne ustanowienie służebności na ich prawach do nieruchomości.

Metoda zatem rozwiązania kolizji powinna być przyjęta bądź przez rzeczoznawcę majątkowego przy wycenach pozasądowych albo przez sąd, który w postępowaniu sądowym jest "najwyższym biegłym". Oczywiście sąd może zwrócić się tutaj o pomoc do biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości, ale nie ma podstaw do przyjęcia zasady, że metoda przyjęta przez biegłego ma wyższą wartość niż metoda przyjęta przez sąd. Wszystko zależy bowiem od trafności argumentów, przemawiających za słusznością metody.

Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie naruszył przepisów postępowania dowodowego, wymienionych w apelacji, tj art. 233 w zw. z art. 278 k.p.c. i art. 232 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. W zakresie wiadomości specjalnych, które dotyczyły oszacowania wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności na 1 m2 nieruchomości w odniesieniu do prawa własności i użytkowania wieczystego, oparł się na opinii biegłego sądowego, natomiast w zakresie podziału wynagrodzenia pomiędzy uczestników postępowania, a zatem okoliczności, nie wymagającej wiadomości specjalnych, bo pozostawionej uznaniu biegłego lub sądu, samodzielnie dokonał ustaleń. Wartość wynagrodzenia dla właściciela gruntu wyliczył jako różnicę pomiędzy wartością służebności gruntowej drogi na prawie własności gruntu pomniejszoną o wynagrodzenie przysługujące użytkownikowi wieczystemu. Taka metoda jest przede wszystkim jasna i weryfikowalna. Rozstrzyga kolizję interesów uprawnień właściciela i użytkownika wieczystego na korzyść tego ostatniego, za czym przemawia aktualne orzecznictwo, skłaniające się do ustanawiania służebności drogi koniecznej na prawie użytkownika wieczystego.

Apelujący nie powołał żadnych argumentów, wskazujących na nieprawidłowość zastosowanej przez sąd metody, poprzestając na nietrafnym zarzucie, że jej wybór należy do wiadomości specjalnych. W szczególności nie podniósł okoliczności, które wskazywałyby, że użytkownik wieczysty miałby uzyskać zaskarżonym orzeczeniem nieuzasadnioną korzyść, jeśli uwzględnić treść umowy o użytkowania wieczystego albo podstawy do jej przedterminowego rozwiązania. Dlatego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 385 w zw. z art. 13 §2 k.p.c., a kosztach postępowania na zasadzie art. 520 §1 k.p.c.

SSR Anna Kruszewska (del.) SSO Beata Tabaka SSO Krzysztof Wąsik