Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 89/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., sygn. akt (...).

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego adwokat M. I. podniosła następujące zarzuty:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji, że oskarżony działał w zorganizowanej grupie przestępczej, uchylając się od opodatkowania poprzez nieujawnienie właściwym organom przedmiotu opodatkowania, tj. produkcji wyrobów tytoniowych, brał udział w wytwarzaniu wyrobów tytoniowych i przechowywał wyroby akcyzowe w postaci tytoniu oraz brał udział w oznaczaniu podrobionymi znakami towarowymi marek, których nie miano prawa używać, w sytuacji gdy brak jest jednoznacznych i niezbitych dowodów na to, że oskarżony brał udział w działaniach charakterystycznych dla członków grupy przestępczej, nic nie wiadomo na temat wykształcenia hierarchicznych zależności w grupie, brak jest przy tym jakichkolwiek danych, z których wynikałoby, iż oskarżony tkwił w strukturach domniemanej grupy przestępczej na tyle mocno, aby można było mówić o charakterystycznych dla tej grupy zależnościach, rozliczeniach, stosunku podległości, a wreszcie realizacji celów grupy, a nie we własnym interesie;

2)  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zeznań składanych przez świadka J. G. bez uwzględnienia wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i tym samym nie uwzględnienie przez Sąd zeznań złożonych przez świadka na etapie postępowania sądowego, kiedy to świadek wyjaśnił rozbieżności pomiędzy tymi zeznaniami składanymi w Sądzie, a tymi składanymi na etapie postępowania przygotowawczego, co więcej, wskazał wprost, iż nie rozpoznaje oskarżonego jako osoby, która wynajmowała od niego halę;

3)  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 6 k.p.k. w zw. z art. 175 § 1 k.p.k., mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez nie uwzględnienie wniosku obrońcy z dnia (...) r. o odroczenie terminu rozprawy celem złożenia przez oskarżonego wyjaśnień, co do których oskarżony chciał się przygotować, a co zostało mu uniemożliwione przez Sąd, a tym samym ograniczono prawo do obrony oskarżonego.

Obrońca oskarżonego adwokat P. H. podniósł następujące zarzuty:

1)  obrazę prawa materialnego, tj. art. 258 § 1 k.k. poprzez zastosowanie do zachowania oskarżonego dyspozycji tego przepisu, pomimo że nawet gdyby przyjąć za słuszne ustalenia faktyczne co do sprawstwa oskarżonego odnośnie pozostałych zarzucanych mu czynów, to nie byłyby one tego rodzaju, by jego działalność wykonywaną w ramach ewentualnego współsprawstwa wtłaczać w ramy przepisu o zorganizowanej strukturze grupy przestępczej;

2)  obrazę prawa procesowego, a mianowicie art. 7 k.p.k. oraz wynikający stąd błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający istotny wpływ na poczynienie tych ustaleń i treść wyroku, w tym na zakres niezbędnej ewentualnej penalizacji działań oskarżonego – poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, w tym przede wszystkim poprzez dowolną, nie poprzedzoną rzetelną analizą, ocenę zeznań J. G., które ostatecznie przemawiały na korzyść oskarżonego w powiązaniu z wyjaśnieniami G. Ż., co doprowadziło do błędnego ustalenia o wypełnieniu przez oskarżonego znamion wszystkich zarzucanych mu czynów w formie mu przypisanej w zarzutach aktu oskarżenia;

3)  z ostrożności procesowej – rażącą niewspółmierność zarówno kar jednostkowych i w konsekwencji kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonych wobec oskarżonego G. Ż., co przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności przedmiotowych i podmiotowych dotyczących oskarżonego, w tym także jego wieku, poziomu intelektualnego, właściwości osobistych, sposobu życia przed czynem i w trakcie, a zwłaszcza wartości naruszonych norm społecznych, prowadzi do wniosku, że wystarczającą byłaby znacznie krótsza kara pozbawienia wolności, która wystarczająco spełniałaby stawiane przed nią cele wychowawcze w zakresie prewencji indywidualnej, ale też i generalnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obrońców okazały się niezasadne.

Po pierwsze, jeżeli chodzi o zarzut obrazy art. 6 k.p.k. w zw. z art. 175 § 1 k.p.k., oznaczony w apelacji adwokat M. I. numerem 3, w którym wskazano, że Sąd I instancji niezasadnie oddalił wniosek obrońcy o odroczenie terminu rozprawy w celu złożenia przez oskarżonego wyjaśnień, do których chciał się przygotować, to zaznaczyć należy, iż G. Ż. został doprowadzony na rozprawę odwoławczą. Przewodniczący składu zapytał go czy chce złożyć wyjaśnienia przed Sądem Apelacyjnym. Oskarżony stanowczo odpowiedział, że żadnych wyjaśnień nie chce składać. Tak więc umożliwiono G. Ż. realizację jego prawa, ale on nie chciał z niego skorzystać. Okoliczność ta pozwala przyjąć, że złożony przed Sądem I instancji wniosek zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania i jego rzeczywistym celem nie było złożenie przez oskarżonego wyjaśnień, do których rzekomo chciał się przygotować. Gdyby faktycznie chciał on skorzystać z tego prawa, to uczyniłby to przed Sądem Apelacyjnym. Nie można zatem mówić o naruszeniu art. 6 k.p.k. w zw. z art. 175 § 1 k.p.k.

Po drugie, niezasadne okazały się zarzuty, w których obrońcy zakwestionowali ocenę zeznań świadka J. G. (zarzut numer 2 w apelacji adwokat M. I. i oznaczony tym samym numerem zarzut w apelacji adwokata P. H.). W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy poddał bardzo wnikliwej ocenie relacje tego świadka, które składał na różnych etapach postępowania. Słusznie zarazem dał wiarę jego zeznaniom złożonym w początkowej fazie śledztwa. Jego późniejsze twierdzenia, w których zaczął wycofywać się z rozpoznania G. Ż., jako jednej z dwóch osób, które wynajęły od niego halę, gdzie była prowadzona nielegalna produkcja papierosów, są bowiem całkowicie niewiarygodne. Otóż w pierwszych zeznaniach w postępowaniu przygotowawczym J. G. na okazanych zdjęciach bez żadnych wątpliwości rozpoznał D. Z. i G. Ż.. Podkreślił, że to oni wynajęli od niego halę. Nie mówił o li tylko „podobieństwie”, czy „braku pewności”. Rozpoznanie było jednoznaczne. Zeznania świadka zaczęły ewaluować po ujęciu oskarżonego. Najpierw podczas konfrontacji stwierdził, że teraz „nie ma pewności”. Zasugerował, że osoba wynajmująca halę była szczuplejsza i nie miała zarostu. Dodał, iż już podczas przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym mówił, że mężczyzna wynajmujący hale był grubszy od tego na zdjęciu, miał jaśniejsze włosy i nie miał zarostu. Sąd Okręgowy słusznie nie dał wiary tym zmienionym relacjom. W przedmiotowym protokole przesłuchania, do którego nawiązał J. G., nie ma żadnych zapisów potwierdzających jego rzekome wątpliwości przy rozpoznaniu, a wręcz przeciwnie, wynika z niego, że rozpoznanie było pewne. Kwestia tuszy i zarostu są okolicznościami, które mogą ulec zmianie. Co istotne, świadkowi okazano zdjęcie, na którym G. Ż. nie miał zarostu, a zatem przemawia to za trafnością rozpoznania. Tak samo nie zasługują na wiarę jego dalsze stwierdzenia, w których starał się wycofać z rozpoznania. Chodzi mianowicie o to, że osoba wynajmująca „miała inny nos”, czy też użyte na rozprawie argumenty, iż „to byli młodsi mężczyźni”, „byli niżsi”, „wydaje mi się, że to nie był oskarżony”, „na pewno nie był to oskarżony”. Pomijając wewnętrzną sprzeczność tych twierdzeń, J. G. nie potrafił logicznie i przekonująco wytłumaczyć radykalnej zmiany swoich zeznań w omawianym zakresie. Jeszcze raz wypada podkreślić, że w początkowej fazie postępowania przygotowawczego dokonane przez niego rozpoznanie G. Ż. było jednoznaczne i niewątpliwe. Sąd Okręgowy ma rację, że w tej fazie postępowania, bezpośrednio po ujawnieniu przestępczego procederu, zeznania świadka były szczere i pozbawione kalkulacji. Zmiana wersji była zapewne wynikiem uświadomienie sobie rodzaju i skali przestępczej działalności, jaka była prowadzona w wynajętej przez niego hali. W tej sytuacji dokonana przez Sąd I instancji ocena zeznań J. G. mieści się w granicach swobody, o której mowa w art. 7 k.p.k. i jest zgodna z zasadami prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego oraz wskazaniami wiedzy.

Bardzo ważne jest to, że obrońcy skupili się na próbie podważenia zeznań J. G., a tymczasem sprawstwo oskarżonego w zakresie przypisanych mu w zaskarżonym wyroku przestępstw wynika również, a może i przede wszystkim, z zeznań zatrzymanych na gorącym uczynku produkcji papierosów obywateli U. i M.. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy poddał bardzo wnikliwej ocenie zeznania tych osób, które przedstawiły schemat ujawnionego przestępczego procederu, tj. w jaki sposób trafiły do P. (1) i nielegalnej fabryki papierosów, jak wyglądał przebieg produkcji i jaką rolę oni w niej odgrywały. Przedstawiły również rolę innych osób, w tym G. Ż.. Z relacji tych świadków wynika, że po wjechaniu do P. (1) odbierał ich D. Z., któremu niekiedy towarzyszył G. Ż.. To oni też na terenie nielegalnej wytwórni papierosów nadzorowali i koordynowali bieżącą organizację produkcji. Osoby narodowości ukraińskiej i mołdawskiej pracowały przy produkcji i pakowaniu papierosów, na zmiany, siedem dni w tygodniu po 12 godzin dziennie. Byli zakwaterowani w przystosowanych pomieszczeniach na hali. Mieszkali z nimi D. Z. i G. Ż.. Obaj wydawali im polecenia co mają robić i dowozili im posiłki. Obywatele U. i M. nie mogli opuszczać hali. Gdy pojawiały się w niej inne osoby udawali się do pomieszczeń mieszkalnych, aby nikt ich nie widział. D. Z. był wyżej w hierarchii aniżeli G. Ż.. Ten pierwszy wydawał polecenia drugiemu. Niemniej, nad G. Ż. i D. Z. był jeszcze „szef”, którego poleceniom ci dwaj podlegali. Wymienione osoby rozpoznały na okazanych im tablicach poglądowych D. Z. i G. Ż.. Konkretnie G. Ż. rozpoznał I. B., A. T., C. C., V. S., G. G., S. D., Oleksander B., V. T., V. M. i O. B..

Z zeznań obywateli U. i M. wynika, że G. Ż. nie tylko zajmował się naprawą sprzętu, ale przede wszystkim pełnił istotną rolę przy organizacji i koordynacji prac w nielegalnej wytworni papierosów. Dopełniał rolę D. Z., któremu podlegał. Świadkowie ci nie mieli żadnego powodu, aby bezpodstawnie pomawiać oskarżonego i fałszywie przedstawiać jego rolę. Osoby te zostały wszak zatrzymane na gorącym uczynku produkcji papierosów i ich relacje znajdują potwierdzenie w ujawnionych na miejscu zdarzenia przedmiotach. W szczególności chodzi tu o działającą w momencie pojawienia się funkcjonariuszy linię produkcyjną papierosów, komponenty do produkcji papierosów wraz z opakowaniami, samochody marki M. i I., na których znajdowały się gotowe już papierosy.

Podkreślić trzeba, że znaleziono również zeszyt, w którym G. Ż. czynił zapiski dotyczące ilości wyprodukowanych papierosów na danej zmianie. Jego tłumaczenie, że jedynie przepisywał z zeszytu w zeszyt, nie mając pojęcia czego te dane dotyczą i wtedy zaczął się domyślać, iż „zajmują się tytoniem”, razi wręcz naiwnością i to tym bardziej, gdy weźmie się pod uwagę zeznania J. G. oraz obywateli U. i M..

Uwzględniając zgromadzone dowody, zgodzić się trzeba z Sądem Okręgowym, że sprawstwo oskarżonego w zakresie przypisanych mu przestępstw jest oczywiste i nie budzi żadnych wątpliwości.

Po trzecie, oczywiście bezzasadne okazały się także zarzuty oznaczone w apelacjach obu obrońców numerem 1. Są to zarzuty podważające skazanie G. Ż. za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., przy czym adwokat P. H. zarzucił obrazę tego przepisu, zaś adwokat M. I. błąd w ustaleniach faktycznych. Wyjść należy od tego, że wywody obrońców są wręcz oderwane od realów dowodowych sprawy i pomijają całkowicie wywody zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Otóż w uzasadnieniu tym Sąd Okręgowy bardzo obszernie i przekonująco odniósł się do skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. Na wstępie zaprezentował sposób rozumienia znamion tego typu czynu zabronionego – odwołując się przy tym do trafnego orzecznictwa. Następnie przełożył tę problematykę na grunt niniejszej sprawy, słusznie stwierdzając, że G. Ż. ponad wszelką wątpliwość wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. Brał on bowiem udział w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnienie przestępstw polegających na wytwarzaniu bez wymaganego wpisu do rejestru wyrobów tytoniowych oraz bez przeprowadzania urzędowego sprawdzenia, uchylanie się od opodatkowania poprzez nie ujawnienie właściwym organom skarbowym przedmiotu opodatkowania – to jest produkcji wyrobów tytoniowych, przechowywanie wyrobów akcyzowych w postaci tytuniu przeznaczonego do palenia bez polskich znaków akcyzy oraz oznaczanie podrobionymi znakami towarowymi marek, których nie miano prawa używać. Konstatacja ta znajduje pełne oparcie w zebranych dowodach, w szczególności w zeznaniach obywateli U. i M., w zeznaniach J. G. złożonych w początkowej fazie postępowania przygotowawczego oraz w zabezpieczonych na miejscu zdarzenia przedmiotach (linia produkcyjna, komponenty do produkcji papierosów, opakowania, samochody z przygotowanymi do wywozu papierosami), jak również w zapiskach poczynionych przez oskarżonego w zabezpieczonym zeszycie.

Wbrew stanowisku obrońców, z dowodów tych wynika, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z wręcz „książkowym” przykładem zorganizowanej grupy przestępczej.

Z zeznań obywateli U. i M. wynika, że przestępcza działalność, w której uczestniczył G. Ż. była wysoce skoordynowana i wymagała zaangażowania wielu osób, które działały w ramach ustalonego podziału ról. Stworzona struktura była trwała i opierała się na wyraźnej hierarchii. W jej skład wchodziły zarówno osoby, które zdołano ustalić, jak i takie których danych nie ustalono. Na czele stała osoba określana mianem „szef”, której nie ustalono. Osoba ta wydawała polecenia D. Z., któremu z kolei podlegał G. Ż.. Tym dwóm ostatnim zaś podlegali pracujący fizycznie w nielegalnej wytwórni papierosów obywatele U. i M.. To D. Z. i G. Ż., którzy na co dzień zamieszkiwali w wytwórni, wydawali polecenia obywatelom U. i M.. Byli odpowiedzialni za organizację i przebieg produkcji papierosów, ich zapakowanie, oznaczenie i wywóz. Właśnie rola koordynacyjna była najistotniejszą z ról pełnionych przez D. Ż. i nie jest prawdą, że zajmował się on li tylko naprawą sprzętu. Oskarżony oraz D. Z. byli także odpowiedzialni za zapewnienie pracowników fizycznych. Wprawdzie w tym zakresie wiodącą rolę odgrywał D. Z., który odbierał obywateli U. i M. z granicy, ale uczestniczył w tym niekiedy również G. Ż.. W ramach grupy brały też udział inne osoby, których nie ustalono, tj. odbiorcy gotowego towaru, kierowcy i werbujący pracowników za granicą.

G. Ż. miał pełną wiedzę, że uczestniczy w grupie. Znał jej strukturę. Był świadom swojej roli i roli innych osób. Wiedział jakie są cele grupy i je w pełni akceptował. W rzeczywistości całe dnie spędzał w nielegalnej wytwórni. Mieszkał tam. Utożsamia się z całym funkcjonującym przestępczym procederem, który wymagał znacznych nakładów finansowych i organizacyjnych. W rezultacie, Sąd Okręgowy zasadnie skazał go za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k.

Na wniosek obrońców Sąd Apelacyjny przeprowadził dowód z postanowienia o przedstawienia zarzutów M. S. z dnia (...) r. oraz z protokołów jego przesłuchań w charakterze podejrzanego z dnia (...) r., z dnia (...) r. i z dnia (...) r. Są to dokumenty z akt Prokuratury Krajowej (...) Wydział Zamiejscowy w P. o sygn. (...)

Z akt tych wynika, że M. S. przyznał się do popełnienia zarzuconych mu przestępstw. Ze zgromadzonych dowodów wynika, że zajmował się on przewozem pracowników przez granicę. W swoich wyjaśnieniach nie pomówił on D. Ż..

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, wymienione dowody niczego do sprawy nie wniosły, a w szczególności nie podważyły wiarygodności zeznań obywateli U. i M., czy też jakikolwiek innych dowodów w sprawie.

Po czwarte, niezasadny okazał się zarzut rażącej niewspółmierności kary podniesiony w apelacji adwokata P. H.. Na przekór twierdzeniom obrońcy, Sąd Okręgowy kształtując rozmiar kar wymierzonych oskarżonemu, tak jednostkowych, jak i łącznych miał na uwadze wszystkie istotne w tej materii okoliczności. Słusznie zwrócił uwagę przede wszystkim na uprzednią karalność G. Ż. i wysoki stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez niego czynów. W apelacji skarżący domaga się obniżenia kar i powołuje się na: wiek oskarżonego, jego poziom intelektualny, „właściwości osobnicze”, sposób życia przed czynem i w trakcie oraz na wartość naruszonych norm społecznych. Nie sposób zgodzić się z obrońcą, że te okoliczności winny zdecydować o uznaniu wymierzonych G. Ż. kar za rażąco surowe. Oskarżony ukończył przecież 40 lat. Jest to dojrzały wiek i osiągnięte przez niego tym samym doświadczenie życiowe winno go raczej skłaniać do przestrzegania obowiązującego porządku prawnego i w żadnym razie nie może stanowić dla niego usprawiedliwienia. Z zebranego materiału dowodowego nie wynika, aby poziom intelektualny G. Ż. odbiegał od normy i był wyjątkowo niski. Rola jaką odegrał w wysoce zorganizowanej działalności przestępczej raczej przeczy tej tezie. Jeżeli chodzi o „właściwości osobnicze”, to można jedynie mniemać, że chodzi o to, iż oskarżony „ma rodzinę”, w tym córkę (taki wniosek wynika z uzasadnienia apelacji). Jest to prawdą, ale nie można zapominać, że o skutkach, jakie dotkną jego rodzinę winien on pomyśleć przed podjęciem działalności przestępczej. Obecna refleksja wydaje się spóźniona. Odnośnie sposobu życia G. Ż. przed popełnieniem przypisanych mu czynów, to wypada zaznaczyć, iż był on w przeszłości aż trzykrotnie karany, co przemawia jednoznacznie na jego niekorzyść. Co do sposobu życia „w trakcie” popełnianych przestępstw, to oskarżony większość czasu spędzał w nielegalnej wytwórni papierosów i trudno dociec dlaczego miałaby to być okoliczność łagodząca. Co do wartości naruszonych norm społecznych, to podkreślić należy, że odpowiedzialność karna wiąże się z naruszeniem norm prawnych – tu z zakresu prawa karnego i prawa karnego skarbowego. Prawdą jest, że w tym ostatnim przypadku chodzi o interes finansowy państwa, ale to ustawodawca wprowadzając określone typy czynów zabronionych rozpoznaje, oczywiście w ujęciu abstrakcyjnym, ich społeczną szkodliwość. Dzieje się to więc na etapie tworzenia prawa, a nie jego stosowania. Sąd stosując prawo rozpoznaje społeczną szkodliwość konkretnych czynów, popełnionych przez dane osoby, a nie ujętych abstrakcyjnie typów czynów zabronionych. W przypadku G. Ż. Sąd Okręgowy uznał, że stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez niego przestępstw jest wysoki. Sąd Apelacyjny podziela to stanowisko i odwołuje się do wywodów zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe i łączne są adekwatne do stopnia jego zawinienia oraz do stopnia społecznej szkodliwości popełnionych przez niego przestępstw, jak też zapewniają osiągniecie wobec niego celów zapobiegawczych i wychowawczych. Czynią również zadość potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Nie budzi jednocześnie zastrzeżeń zaliczenie na poczet wymierzonej G. Ż. kary łącznej pozbawienia wolności okresu jego tymczasowego aresztowania w sprawie (pkt 7 wyroku).

Błędne jednak było orzeczenie wobec oskarżonego środka kompensacyjnego z art. 46 § 1 k.k. Rozstrzygnięcie to jest związane ze skazaniem go za przestępstwo z art. 12a ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych w zb. z art. 305 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2003 r. – Prawo własności przemysłowej w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., które zostało mu przypisane w punkcie 3 zaskarżonego wyroku. Na marginesie można zauważyć, że w przypadku pozostałych przestępstw zastosowanie art. 46 § 1 k.k. nie było możliwe.

Idąc dalej, Sąd Okręgowy orzekł naprawienie szkody na rzecz B. A. T. i na rzecz I. T.. W tym miejscu podkreślić trzeba, że orzeczenie tego środka kompensacyjnego musi wiązać się ze skazaniem za dane przestępstwo, w wyniku którego została wyrządzona szkoda danemu pokrzywdzonemu. Niewątpliwie w punkcie 3 zaskarżonego wyroku doszło do skazania. Z opisu tego czynu wynika jednak jasno, że:

- działanie na szkodę B. A. T. polegało na oznaczeniu podrobionymi znakami towarowymi marek R. w ilości 285 440 sztuk i P. w ilości 5 516 960 sztuk,

- działanie na szkodę I. T. polegało na oznaczeniu podrobionymi znakami towarowymi marek E. w ilości 4 782 650 sztuk, (...) K. w ilości 2 813 800 sztuk oraz L.&B. w ilości 2 600 sztuk.

Pozostałe 53 998 550 sztuk wyrobów tytoniowych dotyczyło nieustalonych marek i nieustalonych pokrzywdzonych.

Przyjmując taki opis czynu (tożsamy z zarzutem aktu oskarżenia) Sąd Okręgowy nie dostrzegł, że w przypadku B. A. T. i I. T. szkoda nie zaistniała. Prawdą jest, że wspomniane ilości marek R., P., E., (...) K. i L.&B. zostały oznaczone podrobionymi znakami towarowymi, ale wszystkie te papierosy zostały zabezpieczone na miejscu zdarzenia, tj. na hali produkcyjnej oraz na samochodach (podczas interwencji funkcjonariuszy), a zatem nie opuściły miejsca ich wytworzenia i nigdy nie trafiły do nabywców i nie zostały wprowadzone do obrotu.

Oczywiście, gdyby Sąd Okręgowy ustalił, że oznaczone podrobionymi znakami towarowymi wymienionych firm zostały również inne wyroby tytoniowe, które nie zostały zabezpieczone w wytwórni i zostały one przekazane nabywcom, to dawałoby to podstawy do zastosowania art. 46 § 1 k.k. W niniejszej sprawie jednak w opisie przypisanego oskarżonemu przestępstwa ustalono, że na szkodę tych firm oznaczono podrobionymi znakami towarowymi wyłącznie te wyroby, które zostały zabezpieczone w nielegalnej wytwórni. Choć było to działanie na szkodę pokrzywdzonych podmiotów, to jednak do realnej szkody nie doszło i nie było podstaw do stosowania art. 46 § 1 k.k.

Reasumując, Sąd Apelacyjny:

1)  zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczony wobec oskarżonego G. Ż. w punkcie 8 środek kompensacyjny, określony w art. 46 § 1 k.k.;

2)  utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie.

Wniosek

Obrońca oskarżonego adwokat M. I. wniosła alternatywnie o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów,

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego adwokat P. H. wniósł alternatywnie o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od pierwszego z przypisanych mu czynów i obniżenie mu pozostałych kar jednostkowych w następujący sposób: za czyn z pkt II części dyspozytywnej wyroku – do 1 roku pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 złotych stawka, za czyn z pkt III części dyspozytywnej wyroku – do 8 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z pkt IV części dyspozytywnej wyroku – do kary 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 20 złotych stawka oraz obniżenie kary łącznej do 1 roku pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 120 stawek dziennych po 20 złotych stawka,

- w przypadku nie uwzględnienia obrazy art. 258 § 1 k.k. – obniżenie kar jednostkowych i kary łącznej w następujący sposób: za czyn z pkt I części dyspozytywnej wyroku – do 5 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z pkt II części dyspozytywnej wyroku – do 1 roku pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 20 złotych stawka, za czyn z pkt III części dyspozytywnej wyroku – do 8 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn z pkt IV części dyspozytywnej wyroku – do kary 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 20 złotych stawka oraz obniżenie kary łącznej do 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności i grzywny w wysokości 120 stawek dziennych po 20 złotych stawka.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski obrońców nie zasługiwały na uwzględnienie, ponieważ niezasadne okazały się podniesione przez nich zarzuty, o czym była mowa wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd Apelacyjny z urzędu zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczony wobec oskarżonego G. Ż. w punkcie 8 środek kompensacyjny, określony w art. 46 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Z uwagi na oczywisty brak podstaw do zastosowania środka kompensacyjnego z art. 46 § 1 k.k., co zostało już wykazane, Sąd Apelacyjny, mimo braku stosowanego zarzutu w apelacjach obrońców, z urzędu uchylił rozstrzygnięcie dotyczące tego środka, uznając, że utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku w tym zakresie byłoby rażąco niesprawiedliwe w rozumieniu art. 440 k.p.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, co do wszystkich zawartych w nim rozstrzygnięć, za wyjątkiem rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 8, które uchylił.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku w powyższym zakresie zostały przedstawione przy omówieniu zarzutów podniesionych w apelacjach obrońców i zbędne byłoby powtarzanie tego samego w tym miejscu.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczony wobec oskarżonego G. Ż. w punkcie 8 środek kompensacyjny, określony w art. 46 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Także i w tym przypadku powody dokonanej zmiany zostały zaprezentowane przy omawiania zarzutów podniesionych w apelacjach obrońców i nie ma potrzeby powielania tego samego tutaj.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt 3

Z uwagi na to, że oskarżony nie posiada majątku oraz źródeł dochodu i ma do odbycia długoterminową karę pozbawienia wolności, Sąd Apelacyjny zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym od uiszczenia opłaty za drugą instancję. Takie rozstrzygnięcie znajduje swoje oparcie w art. 624 § 1 k.p.k. oraz w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

M. K. H. K. I. P.

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego adwokat M. I.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skazanie oskarżonego za czyny przypisane mu w zaskarżonym wyroku.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego adwokat P. H..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skazanie oskarżonego za przestępstwa przypisane mu w zaskarżonym wyroku.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana