Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 sierpnia 2021 r. powód M. S. wniósł o uchylenie kary porządkowej- kary upomnienia, zastosowanej w dniu 5 lipca 2021 r. wobec powoda (pracownika) przez pozwaną (...) S.A. Zakład (...) z siedzibą w G. jako pracodawcy powoda, z uwagi na dopuszczenie się rażących naruszeń podczas wykonywania obowiązków służbowych oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że nie był w tym dniu uprawniony do udziału w procedurze odjazdu pociągu z uwagi na brak przydzielonych wagonów, był on konduktorem na wzmocnieniu, kierownikiem pociągu był A. K. (1), który nie przydzielił mu wagonów. Wyjście na peron na stacji B. byłoby niewykonaniem poleceń kierownika pociągu.

W odpowiedzi na pozew z dnia 29 września 2021 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że pozwana zdecydowała się ukarać powoda ze względu na fakt, że konduktorzy są zobowiązani dbać na podstawie obowiązujących ich przepisów o bezpieczeństwie podróżnych nawet w sytuacji, gdy nie zostały przydzielone im konkretne obowiązki. Powód był zatrudniony u pozwanej od dłuższego czasu i zna niebezpieczeństwa, jakie mogą zaistnieć w trakcie wymiany pasażerów oraz odjazdu pociągu ze stacji. Decyzja pozwanej była brakiem wykazania choćby najmniejszej inicjatywy w celu zadbania o bezpieczeństwo pasażerów.

Na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2022 r. powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, wskazując, że jedynym winnym zaistniałej sytuacji jest A. K. (1), kierownik pociągu. Została zastosowana odpowiedzialność zbiorowa, a konduktor nie jest pracownikiem zatrudnionym na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym.

Pozwana na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2022 r. podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, wskazała, że wymierzona kara jest łagodna.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Powód M. S. był zatrudniony w pozwanej spółce początkowo na stanowisku konduktora od 15 maja 2009 r.

Powód został zapoznany z treścią regulaminu pracy obowiązującego u pracodawcy. Powód zdał z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny na stanowisko konduktora. Od 1 marca 2016 r. został zatrudniony na stanowisku kierownika pociągu po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego na to stanowisko.

Bezsporne, nadto dowód: umowy o pracę- cz. B akt osobowych powoda, oświadczenie powoda cz. B akt osobowych; zakres czynności służbowych pracownika – Karta Charakterystyki Stanowiska Pracy k. 7, 24, 37, 39, części B akt osobowych powoda, świadectwo zdania egzaminu kwalifikacyjnego - cz. B akt osobowych powoda

Zakres obowiązków służbowych powoda wynikał z umowy o pracę i zakresu czynności służbowych pracownika oraz obowiązujących u pracodawcy uregulowań wewnętrznych. Do obowiązków powoda należało m.in.: dbanie o komfort podróży klientów, dbanie o interesy klientów, poprzez zainteresowanie bieżącą sytuacja w pociągu, pozostawanie w stałej dyspozycji dla podróżnych podczas obsługi i odprawy podróżnych, udzielanie pomocy przy wsiadaniu i wysiadaniu. Do zakresu obowiązków powoda na stanowisku konduktora należał nadto nadzór nad bezpieczeństwem podróżnych. Uprawnieniem powoda wynikającym z przepisów wewnętrznych było zgłaszanie niezgodności w obszarze wykonywanej pracy.

Dowód: zakres czynności służbowych pracownika – Karta Charakterystyki Stanowiska Pracy k. 7, 24, 37, 39 ,części B akt osobowych powoda; Regulamin pracy dla pracowników (...) S.A, k. 39-62

Jedną z regulacji wewnętrznych obowiązujących u pozwanej była Instrukcja dla zespołu drużyn konduktorskich w zakresie obsługi pociągów pasażerskich uruchamianych przez (...) SA (...)-21 z 24 listopada 2020 r. (dalej jako „Instrukcja”). Z pkt 1.3 Instrukcji wynikało, że jest stosowana m.in. przez pracowników drużyn konduktorskich. Punkt 2 Instrukcji zawierał definicję legalną zwrotu „drużyna konduktorska”, którą jest zespół pracowników – kierownik pociągu i jeden lub więcej konduktorów. Z § 4 pkt 2 Instrukcji wynika, że w czasie postoju pociągu na stacji pośredniej lub przystanku, konduktorzy zobowiązani są przebywać na peronie przy przydzielonej im do obsługi części pociągu i obserwować skład pociągu, podróżnych i podawane sygnały. W uzasadnionych przypadkach lub na polecenie kierownika pociągu, konduktorzy mogą znajdować się w tym czasie przy innej części składu pociągu. Po zakończeniu procedury odjazdu pociągu ze stacji drużyna konduktorska wchodzi do wnętrza pociągu a po zamknięciu drzwi obserwuje peron przez szybę w drzwiach wejściowych – do momentu utraty jego widoczności (§ 4 pkt 16 i pkt 17.2 Instrukcji k. 20v).

Dowód: Instrukcja dla zespołu drużyn konduktorskich w zakresie obsługi pociągów pasażerskich uruchamianych przez (...) SA (...)-21 k. 13-37;

Od 1 kwietnia 2018 r. u pozwanej wprowadzono regulacje dotyczące konduktorów pracujących „na wzmocnieniu” oraz zasady dojazdu pracowników „pasażerem”. Pracownicy drużyn konduktorskich „na wzmocnieniu” pełnią obowiązki konduktorów ze wszystkimi tego konsekwencjami wynikającymi z obowiązujących przepisów, standardów i zarządzeń dotyczących drużyn konduktorskich, podlegają kierownikowi pociągu, który prowadzi dany pociąg oraz obsługują i nadzorują wagony wyznaczone przez kierownika pociągu. Czas podróży „na wzmocnieniu” jest ich czasem pracy. Natomiast pracownicy pozwanej (oraz pracownicy innych spółek kolejowych) podróżujący „pasażerem” nie wykonują czynności w pociągu, lecz zajmują miejsca w pociągu wyznaczone im przez kierownika pociągu obsługującego dany pociąg. Konduktorzy podróżują „pasażerem” wówczas gdy są pracownikami innej spółki kolejowej albo nie mają uprawnień do obsługi pociągu, którym podróżują – np. pociąg relacji międzynarodowej. Konduktorzy podróżujący „pasażerem” podróżują jak zwykli pasażerowie pociągu. Regulacje dotyczące drużyn „na wzmocnieniu” i podróżujących „pasażerem” zostały zamieszczone na służbowych tabletach pracowników pozwanej, używanych w codziennej pracy i były znane powodowi.

Dowód: pismo z 28.03.2018 r., k. 38; zeznania świadka A. K. (1), k. 262-26 2v; M. Z. (1), k. 263-264; M. Z. (2), k. 264-264v; T. S., k. 265-265 v.; przesłuchanie powoda k. 256-258, 315-316.

W pozwanej spółce dla pracowników zatrudnionych na stanowisku konduktora priorytetem jest bezpieczeństwo podróżnych. Stanowisko konduktora można objąć po zdanym egzaminie konduktorskim. Na egzaminie konduktorskim najważniejszym jego elementem jest procedura odjazdu pociągu ze stacji, gdyż jest najbardziej niebezpiecznym dla podróżnych momentem podróży. U pozwanej są prowadzone bieżące szkolenia, na których w celach szkoleniowych pokazywane są niebezpieczne incydenty z udziałem podróżnych.

Dowód: zeznania M. Z. (1), k. 263-264 ; M. Z. (2), k. 264-264v; T. S., k. 265-265 v.; przesłuchanie powoda k. 256-258, 315-316.

Powód znał powyższe regulacje wewnętrzne obowiązujące u pozwanej, zdał egzamin konduktorski, a następnie egzamin na kierownika pociągu.

Dowód: oświadczenie powoda k. 4, 22 cz. B akt osobowych; test I etapu weryfikacji dla pracowników drużyn konduktorskich k. 29 cz. B akt osobowych; zakres czynności służbowych pracownika – Karta Charakterystyki Stanowiska Pracy k. 7, 24, 37, 39 części B akt osobowych powoda, zaświadczenie k. 40, cz. B akt osobowych; świadectwo zdania egzaminu kwalifikacyjnego k. z 15.01.2016 r., cz. B akt osobowych; przesłuchanie powoda k. 256-258, 315-316

Pisemnym oświadczeniem z dnia 5 lipca 2021 r. pracodawca wymierzył powodowi karę upomnienia w związku z, jak wskazał, naruszeniem obowiązków pracowniczych przez powoda poprzez zaniechanie wykonywania czynności konduktora w dniu 24 czerwca 2021 r., co polegało na tym, że powód zajmował miejsca w przedziale nie uczestnicząc w obserwacji peronu, wymiany podróżnych oraz w procedurze odjazdu pociągu ze stacji B.; nie prowadził również obserwacji peronu po odjeździe pociągu. W oświadczeniu pozwanej znalazło się pouczenie o możliwości wniesienia do pracodawcy sprzeciwu od kary w terminie 7 dni od zawiadomienia o ukaraniu.

Bezsporne, nadto zawiadomienie o zastosowaniu kary porządkowej – k. 6

Nałożenia kary poprzedziło wysłuchanie pracownika przez pracodawcę.

Dowód: protokół z wysłuchania powoda – k. 147-149; przesłuchanie powoda – k. 256-258, 315-316

Przed nałożeniem kary pozwana spółka przeprowadziła postępowanie wyjaśniające dotyczące przebiegu podróży pociągu IC relacji S. – B. dnia 24 czerwca 2021 r. oraz wydarzeń na stacji B.. W tym dniu w tym pociągu powód pełnił obowiązki konduktorskie.

W wyniku postępowania wyjaśniającego ustalono, że w dniu 24 czerwca 2021 r. w pociągu R. relacji S. – B. na stacji w B. miał miejsce incydent (wypadek) z udziałem podróżnych – kobiety z trójką dzieci, które próbowały wsiąść do pociągu krótko przed jego odjazdem z peronu, co nie zostało dostrzeżone przez obsługę pociągu. Pociąg ruszył z peronu nie zatrzymał się, a dwójka dzieci wyskakiwała na peron z jadącego pociągu. Chłopiec z dziewczynką, która jako ostatnia wyskoczyła z pociągu upadli na ziemię. Pociąg na stacji stał 1 minutę i 7 sekund. Za przyczyny incydentu zostało uznane niewłaściwe przeprowadzona przez drużynę konduktorską procedura odjazdu, nie wszyscy konduktorzy znajdowali się na peronie w przydzielonej im do obsługi części pociągu podczas procedury odjazdu, obserwując skład pociągu, pasażerów i podawane sygnały, nie było konduktora w tylnej części pociągu, drużyna konduktorska nie obserwowała przy otwartych drzwiach peronu do momentu ruszenia pociągu w którym to powinna dopiero zamknąć drzwi.

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 126-133, protokół ustaleń końcowych- k. 197-218, wydruk wiadomości mailowej k. 156, nagranie zdarzenia na płycie CD- k. 268, zeznania A. K. (2) k. 265;

W dniu 24 czerwca 2021 r. w pociągu R. relacji S. – B., na odcinku S. - G. obowiązki drużyny konduktorskiej pełnili A. K. (kierownik pociągu), R. Ł., powód M. S. oraz W. S.. Powód i W. S. byli drużyną konduktorską jadąca „na wzmocnieniu”. Kierownik pociągu A. K. przydzielił sobie wagon nr 12, natomiast pozostałe wagony przypisał do obsługi R. Ł.. Powód oraz W. S. nie mieli wyznaczonych wagonów do obsługi. A. K. (1) nie zakazał drużynie konduktorskiej „na wzmocnieniu” wychodzenia na perony.

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 126-133, protokół ustaleń końcowych- k. 197-218; protokół z wysłuchania powoda – k. 147-149; zeznania M. Z. (1), k. 263-264, przesłuchanie powoda – k. 256-258, 315-316

Powód nie wyszedł na peron podczas postoju pociągu na stacji B. w dniu 24 czerwca 2021 r. Powód nie uczestniczył w procedurze odjazdu pociągu ze stacji B.. Nie obserwował peronu podczas wjazdu pociągu na stację i wyjazdu ze stacji B.. Siedział w tym czasie w przedziale służbowym. Zajmował miejsce od strony korytarza, nie widział peronu. Powód siedział w przedziale służbowym już wcześniej od stacji S.. Nie wychodził na peron na wcześniejszych stacjach następujących po stacji S., a przed stacją B..

Dowód: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 126-133; protokół z wysłuchania powoda k. 134-135; protokół ustaleń końcowych z 30.07.2021 r. k. 197-218; zeznania świadka A. K. (1), k. 262-262v; zeznania M. Z. (1), k. 263-264, przesłuchanie powoda – k. 256-258, 315-316.

W sprawozdaniu z postępowania wyjaśniającego pracodawca podjął decyzje o ukaraniu pracowników: A. K. (1) i R. Ł. karami nagany, natomiast W. S. i M. S. karą upomnienia.

Bezsporne, a nadto: sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego k. 126-133.

Pismem datowanym na 10 lipca 2021 r., powód złożył odwołanie od nałożonej kary, wskazując, że z uwagi na fakt, że kierownik pociągu nie przydzielił mu w czasie jazdy pociągu wagonów do obsługi, powód nie miał obowiązku uczestniczyć w obserwacji peronu, wymiany podróżnych oraz w procedurze odjazdu pociągu ze stacji; nie miał także obowiązku prowadzić obserwacji peronu po odjeździe pociągu.

Dowód: odwołanie z 10.07.2021 r., k. 7-8

Pismem z dnia 23 lipca 2021 r. pozwana spółka odrzuciła sprzeciw wskazując, iż pracownik nie wniósł nowych dowodów i okoliczności przemawiających na jego korzyść.

Bezsporne, nadto pismo decyzja w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu pracownika k. 9

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony, których autentyczność i rzetelność nie nasuwała wątpliwości, nagranie z płyty CD, zeznania świadków oraz przesłuchanie powoda. Wskazane dowody ze sobą korespondowały. Spór pomiędzy stronami sprowadzał się do tego, czy powód wykonujący obowiązki pracownicze jako konduktor, jadący w pociągu jako „drużyna na wzmocnieniu”, któremu kierownik pociągu nie przydzielił wagonu, miał obowiązek uczestniczyć w procedurze odjazdu pociągu ze stacji B., obserwować peron przy wjeździe i wyjeździe pociągu ze stacji, czy też mógł w tym czasie zajmować miejsce w przedziale, nie wykonując tych czynności. Powód stał na stanowisku, że skoro kierownik pociągu nie przydzielił mu do obsługi żadnego wagonu, to obowiązków konduktorskich w trakcie odjazdu pociągu na peronie pełnić nie musiał.

Kara upomnienia, podobnie jak kara nagany, może być, w myśl art. 108 § 1 k.p. zastosowana za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia, a poprzedzać ją powinno wysłuchanie pracownika (art. 109 § 1 i 2 k.p.). Przy stosowaniu kary ocenie podlega rodzaj naruszenia obowiązków pracownika, stopień jego winy i jego dotychczasowy stosunek do pracy. (art. 111 k.p.). O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie wskazując rodzaj i datę naruszenia obowiązków oraz informując o sprzeciwie (art. 110 k.p.), który ukarany może wnieść w ciągu 7 dni (art. 112 § 1 k.p.). O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w terminie 14 dni od jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu (art. 112 § 1 k.p.). Pracownik, który wniósł sprzeciw, może terminie 14 od dnia zawiadomienia o jego odrzuceniu wystąpić do sądu o uchylenie zastosowanej wobec niego kary (art. 112 § 2 k.p.).

Bezspornym w sprawie było, iż powód złożył sprzeciw od nałożonej kary upomnienia, który to sprzeciw pracodawca odrzucił. Powód dochował wszystkich wymogów procedury odwoławczej, poprzedził pozew sprzeciwem złożonym pracodawcy oraz zachował terminy przewidziane przepisami prawa.

Podstawą nałożenia kary porządkowej stanowi takie zachowanie pracownika, które wypełnia ustawowe przesłanki: pracownik narusza obowiązki w zakresie porządku pracy (obiektywna strona zachowania), w sposób subiektywnie naganny (psychiczna strona zachowania).

Jako naruszenie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy należy traktować również takie uchybienia pracownika, które dotyczą aktów wewnątrzzakładowych. Mowa o aktach określających taki porządek. Takim aktem określającym porządek w procesie pracy konduktora w pozwanej spółce z pewnością była Instrukcja dla zespołu drużyn konduktorskich w zakresie obsługi pociągów pasażerskich uruchamianych przez (...) SA (...)-21 z 24 listopada 2020 r. (dalej jako „Instrukcja”). Zdaniem sadu orzekającego, z postanowień tego aktu wewnętrznego wynikały następujące obowiązki pracownika (konduktora): w czasie postoju pociągu na stacji pośredniej lub przystanku, konduktorzy zobowiązani byli przebywać na peronie przy przydzielonej im do obsługi części pociągu i obserwować skład pociągu, podróżnych i podawane sygnały (§ 4 pkt 2 Instrukcji), po zakończeniu procedury odjazdu pociągu ze stacji i wejściu do wnętrza pociągu i zamknięciu drzwi, konduktor miał obserwować peron przez szybę w drzwiach wejściowych – do momentu utraty jego widoczności (§ 4 pkt 16 i pkt 17.2 Instrukcji). Obowiązki te dotyczyły także powoda, który wykonywał obowiązki konduktora w pociągu, nawet jeżeli był członkiem drużyny konduktorskiej „na wzmocnieniu”, co wynika wprost z pisma nr (...)-751- (...) (k. 38). Pracownicy drużyn konduktorskich w czasie wykonywania obowiązków „na wzmocnieniu” pełnią obowiązki konduktorów ze wszystkimi tego konsekwencjami wynikającymi z obowiązujących przepisów, standardów, zarządzeń dotyczących drużyn konduktorskich.

Zdaniem sądu, powyższego obowiązku uczestnictwa w procedurze odjazdu pociągu, konduktora jadącego „na wzmocnieniu” nie wyłączała okoliczność, iż powodowi nie został przydzielony przez kierownika pociągu żaden wagon ze składu pociągu. Warto zwrócić uwagę na zdanie drugie § 4 pkt 2 Instrukcji, który stanowi obowiązek przebywania konduktora na peronie w czasie postoju pociągu, zaś w uzasadnionych przypadkach lub na polecenie kierownika pociągu, konduktorzy mogą znajdować się w tym czasie przy innej części składu pociągu . Przepis ten przewiduje zasadę: w czasie postoju pociągu na stacji konduktor przebywa na peronie przy przydzielonej mu do obsługi części pociągu i obserwuje skład pociągu, podróżnych i podawane sygnały. Zdanie drugie przepisu przewiduje wyjątek: dotyczący uzasadnionych przypadków gdy konduktor przebywa w innym miejscu na peronie. Wyjątek mówi o przebywaniu na peronie, lecz przy innej części składu pociągu aniżeli przydzielona. Przepis ten nie może być interpretowany w ten sposób, że skoro konduktor nie ma przydzielonego wagonu, to nie ma obowiązku przebywania na peronie, nie ma obowiązku uczestnictwa w procedurze odjazdu pociągu ze stacji i może siedzieć w pociągu w przedziale jak pasażer. Taka interpretacja tego przepisu oznaczałaby, że pracownik-konduktor mimo, że jest członkiem drużyny konduktorskiej w rozumieniu Instrukcji, nie ma żadnych obowiązków konduktorskich. Tym bardziej, że przepisy wewnątrzzakładowe przewidują możliwość dojazdu, zjazdu do, od pociągu tzw. „pasażerem”, kiedy to pracownik nie jest konduktorem „na wzmocnieniu” i żadnych czynności konduktorskich nie pełni, tylko jest właśnie pasażerem. Jak już zostało wskazane wyżej poza wychodzeniem na peron procedura odjazdu pociągu obejmuje także obserwacja peronu przez otwarte drzwi pociągu, czy też po ruszeniu pociągu obserwację przez szybę (§ 4 pkt 17 instrukcji). Zaś sam powód zeznał przed Sądem i w toczącym się przed pracodawcą postępowaniem wyjaśniającym, że nie obserwował ani przez drzwi ani przez szybę peronu, jednocześnie wskazując, że moment wysiadania i wsiadania pasażerów do pociągu jest najbardziej niebezpiecznym momentem w całej podróży, zatem miał tego świadomość,

Wobec tego uchybienie powoda polegające na nie uczestniczeniu w procedurze odjazdu pociągu ze stacji B., która to procedura była szczegółowo skonkretyzowana w specyficznych warunkach pozwanego pracodawcy i dotyczyła organizacyjno-porządkowych powinności pracownika-konduktora, zdaniem sądu, była zachowaniem związanym z odpowiedzialnością porządkową pracownika.

Nie ma tutaj znaczenia przepis art. 22 d ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (notabene pełnomocnik powoda powołując się na ten akt prawny podał nieprawidłową nazwę aktu prawnego), wedle którego pracownicy zatrudnieni na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego oraz z prowadzeniem określonych rodzajów pojazdów kolejowych: dyżurny ruchu, nastawniczy, zwrotniczy, kierownik pociągu, ustawiacz, manewrowy, rewident taboru, automatyk, toromistrz, dróżnik przejazdowy oraz prowadzący pojazdy kolejowe, o których mowa w art. 18 ust. 2 pkt 1 i 2, są obowiązani:

1) posiadać wymagane wykształcenie,

2) spełniać wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne,

3) posiadać wymagane przygotowanie zawodowe,

4) zdać egzamin kwalifikacyjny

- określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 3 pkt 1. Przepis ten stanowi jedynie o konieczności uzyskania wyższych kwalifikacji na konkretnym stanowisku w przedsiębiorstwach związanych z ruchem kolejowym, nie pozwala jednak na uznanie, że skoro zawód konduktora nie został tam enumeratywnie wymieniony to nie należy do jego obowiązków dbanie o bezpieczeństwo pasażerów. Należy też spojrzeć na art. 1 tej ustawy i jej zakres, który nie obejmuje wyłączeń odpowiedzialności porządkowej za bezpieczeństwo pasażerów w stosunku do konduktorów, jak stara się to przedstawić strona powodowa. Taki obowiązek wynika wprost z regulacji wewnątrzzakładowych pozwanej, jak i z zasad doświadczenia życiowego, zaś powód jest osobą, która pracuje na stanowisku konduktora od 2009 roku, zdał egzamin kwalifikacyjny na konduktora, a następnie na kierownika pociągu, zatem wiedzę o stosowanych przepisach i czynnościach, jakie powinien podejmować ma. Takie zachowanie powoda należy uznać za lekceważące dobro pasażerów i zakładu pracy.

Sądowi orzekającemu w sprawie nie umknęła także postawa powoda oraz jego nastawienie psychiczne do zdarzenia (wypadku na stacji B.), w kontekście oceny winy pracownika. Wina jest rozumiana jako negatywna ocena psychicznej strony zachowania pracownika i może przybrać postać działania umyślnego (pracownik chce wywołać dany skutek i podejmuje działania w tym kierunku albo przewiduje możliwość powstania takiego skutku i godzi się na to) oraz nieumyślnego (pracownik nie chce wprawdzie wywołać określonego skutku, ale przez lekkomyślność lub niedbalstwo przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych, dochodzi do skutku, którego zaistnienie przewidywał albo mógł przewidzieć). Zdaniem Sądu orzekającego w sprawie powodowi można przypisać winę nieumyślną. Powód nie chciał wprawdzie wywołać skutku – wypadku pasażerów, ale przez lekkomyślność przy zaniechaniu wykonywania obowiązków pracowniczych, doszło do tego skutku (incydentu z udziałem podróżnych w B.), co mógł przewidzieć, znając obowiązki konduktora i niebezpieczeństwa dla pasażerów w trakcie odjazdu pociągu ze stacji. Analizując postawę pracownika w czasie trwania postępowania wyjaśniającego oraz jego postawę w niniejszym procesie, można było zauważyć, że powód nadal stoi na stanowisku, że nie uchybił żadnym obowiązkom, i twierdził, że brak przydziału wagonu do obsługi zwalniał go z obowiązków konduktorskich. Sąd dostrzegł, że żaden ze świadków (pracowników pozwanej) nie miał wątpliwości, że niezależnie od tego czy powód (jako konduktor) miał przydzielone wagony, czy też nie miał, powinien uczestniczyć w procedurze odjazdu pociągu ze stacji (przebywać na peronie, obserwować peron przy odjeździe). Świadkowie podkreślali, że uczestnictwo w procedurze odjazdu pociągu ze stacji jest podstawowym obowiązkiem konduktora. Wszystkie inne obowiązki (np. sprawdzanie biletów) to obowiązki wtórne. Natomiast powód stał na stanowisku, że skoro kierownik pociągu naruszył procedury i nie przydzielił powodowi do obsługi żadnego wagonu, to wyłącznie kierownik pociągu ponosi odpowiedzialność. Być może, gdyby powód wykonywał swoje obowiązki należycie do zaistniałego zdarzenia by nie doszło, bowiem w protokole ustaleń końcowych zaznaczono, że przyczynami wypadku było to, że nie wszyscy konduktorzy znajdowali się na peronie w przydzielonej im do obsługi części pociągu podczas procedury odjazdu, obserwując skład pociągu, pasażerów i podawane sygnały, nie było konduktora w tylnej części pociągu i drużyna konduktorska nie obserwowała przy otwartych drzwiach peronu do momentu ruszenia pociągu w którym to powinna dopiero zamknąć drzwi. Żadnej z tych czynności powód nie wykonywał, siedząc w przedziale i nie wykonując obowiązków konduktorskich. Zatem zaniechania z jego strony także stanowią przyczynę wypadku w ocenie sądu orzekającego.

Z tego powodu sąd uznał, że w sprawie zaistniały podstawy do nałożenia kary upomnienia, procedury dotyczące trybu nakładania kary porządkowej zostały przez pozwana zachowane, zatem powództwo o jej uchylenie podlegało oddaleniu. Należy podkreślić, czego powód nie dostrzega, że większą winą został obarczony A. K. (1), kierownik tego pociągu (surowsza kara porządkowa, degradacja, odebranie premii). Kara upomnienia jest karą najłagodniejszego rodzaju przewidzianą przepisami Kodeksu pracy.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto na treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Koszty te ograniczyły się do poniesionych tytułem zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego wynika z § 9 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) i wynosi 120 zł i w takiej wysokości Sąd zasądził zwrot kosztów zastępstwa procesowego od powoda na rzecz pozwanej.

Sędzia Joanna Szyjewska- Bagińska

2.09.2022 r.

Z:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

sędzia Joanna Szyjewska-Bagińska