Sygn. akt: II AKa 92/19
Dnia 18 grudnia 2019 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący |
SSA Aleksander Sikora |
Sędziowie |
SSA Iwona Hyła SSA Andrzej Ziębiński (spr.) |
Protokolant |
Agnieszka Przewoźnik |
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury Okręgowej
w Gliwicach Ilony Topy i Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach Waldemara Łubniewskiego
po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2019 r. sprawy
B. B. s. M. i B., ur. (...) w G.
oskarżonego z art. 18 § 2 i 3 kk w zw. z art. 148 § 1 kk i inne
na skutek apelacji prokuratora i obrońców oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 19 listopada 2018 roku
sygn. akt IV K 135/10
uchyla zaskarżony wyrok w punktach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.
SSA Andrzej Ziębiński SSA Aleksander Sikora SSA Iwona Hyła
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 92/19 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
3 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 19 listopada 2018 r., sygn. akt IV K 135/10 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
zarzuty I-II apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W. i zarzut 1 apelacji obrońcy oskarżonego adw. T. B. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzuty wskazujące na prowadzenie rozprawy w dniach 2 marca 2015 r., 27 czerwca 2016 r., 14, 21, 28 maja oraz 20 sierpnia 2018 r. pod nieobecność oskarżonego, który prawidłowo usprawiedliwił swoje niestawiennictwo, jak też na niezasadne oddalenie wniosku o dopuszczenie opinii sądowo-lekarskiej, okazały się zasadne. 1. na rozprawie w dniu 2 marca 2015 r. obrońca oskarżonego poinformował, że oskarżony usprawiedliwił swoje niestawiennictwo, przesyłając stosowną wiadomość mailem w dniu 9 lutego 2015 r. Sąd stwierdził, iż taka wiadomość nie dotarła. Tymczasem w aktach sprawy znajduje się skierowany do Sądu mail oskarżonego z dołączonym zaświadczeniem lekarskim o niezdolności oskarżonego do brania udziału w postępowaniu do 8 marca 2015 r. (k. 609-610). Na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2015 r. sąd ujawnił mail i zaświadczenie, informując, że nie zostało ono podpisane przez lekarza sądowego. Stanowisko to było błędne, gdyż zaświadczenie zostało wystawione przez lek. med. M. M., która - jak ustalił Sąd Apelacyjny z urzędu - od dnia 30 stycznia 2008 r. do nadal wpisana jest na listę lekarzy sądowych uprawnionych do wystawiania zaświadczeń potwierdzających zdolność albo niezdolność do stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu uprawnionego uczestników postępowania z powodu choroby dla obszaru właściwości Sądu Okręgowego w Opolu (k. 1253); 2. w dnu 27 czerwca 2016 r. sąd przeprowadził rozprawę pod nieobecność oskarżonego, gdy tymczasem w dniu 21 czerwca 2016 r. do Sądu wpłynął wniosek oskarżonego o odroczenie rozprawy wraz z dołączonym zaświadczeniem lekarza sądowego potwierdzającym jego niezdolność do stawiennictwa do października 2016 r. Z adnotacji na wniosku wynika, że omyłkowo przedłożono go po terminie rozprawy, a decyzja w przedmiocie ewentualnego powtórzenia czynności nastąpi po zweryfikowaniu zaświadczenia przez biegłych. Taka weryfikacja nigdy nie nastąpiła; 3. pismem z 8 maja 2018 r. obrońca oskarżonego wniósł o zniesienie terminów rozprawy wyznaczonych na 14, 21, 28 maja 2018 r., dołączając zaświadczenie lekarza sądowego potwierdzające niezdolność oskarżonego do stawiennictwa przez dwa miesiące. Sąd wniosku nie uwzględnił, powołując się na opinię sądowo-lekarską z 21 lutego 2018 r. Z tego samego względu także w dniu 20 sierpnia 2018 r. Sąd nie uwzględnił wniosku obrońcy |
||
Wniosek |
||
o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
We wskazanych terminach nieobecność oskarżonego została prawidłowo usprawiedliwiona w trybie art. 117 § 2a k.p.k. Sąd błędnie przyjął, że zaświadczenie z 9 lutego 2015 r. nie zostało wystawione przez uprawnionego lekarza sądowego, zaświadczenie z 17 czerwca 2016 r. zostało omyłkowo przedłożone Sądowi już po terminie rozprawy przeprowadzonej |
||
3.2. |
zarzut IV apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W., zarzut 3 apelacji obrońcy oskarżonego adw. T. B. |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Na rozprawie w dniu 19 listopada 2018 r. Sąd, na mocy art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k., oddalił wniosek dowodowy obrońcy oskarżonego o przesłuchanie 20 świadków, podnosząc, |
||
Wniosek |
||
o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Naruszenie art. 170 k.p.k. mogło mieć wpływ na treść wyroku w zaskarżonej części. |
||
3.3. |
zarzut III apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W., zarzut 2 apelacji obrońcy oskarżonego T. B. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut oparty został na zasygnalizowaniu ewentualnej potrzeby przeprowadzenia opinii sądowo-psychiatrycznej w postanowieniu Sądu Apelacyjnego z dnia 31 października 2012 r., sygn. akt II AKp 54/12. Taka potrzeba w toku postępowania się nie ujawniła, mając zwłaszcza na uwadze zachowanie samego oskarżonego, które nie wskazuje na jakiekolwiek ograniczenie jego zdolności do prowadzenia świadomej obrony. |
||
Wniosek |
||
o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec niezasadności zarzutu wniosek niezasadny, aczkolwiek wyrok został uchylony w zaskarżonej części z innych przyczyn. |
||
3.4. |
zarzut V apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Na rozprawie w dniu 28 maja 2018 r. ujawniono w trybie art. 391 § 1 w zw. z art. 394 § 2 k.p.k. zeznania 11 świadków. Zarzut naruszenia art. 391 § 1 k.p.k. zasadny, gdyż Sąd nie powołał żadnych okoliczności wskazanych w tym przepisie (np. niemożność doręczenia wezwania). |
||
Wniosek |
||
o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Obraza art. 391 § 1 k.p.k. skutkuje naruszeniem zasady bezpośredniości i w konsekwencji ma wpływ na treść wyroku. |
||
3.5. |
zarzut VI apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W. |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. przez oparcie wyroku na nieujawnionym materiale dowodowym w postaci zeznań 11 świadków, które nie zostały odczytane w toku postępowania, a na które powołał się Sąd w uzasadnieniu wyroku. Zarzut zasadny częściowo, gdyż jeden ze wskazanych świadków (P. M.) został przesłuchany bezpośrednio na rozprawie w dniu 14 maja 2018 r. oraz nie uwzględnia treści postanowienia z dnia 19 listopada 2018 r., mocą którego na podstawie art. 394 § 2 k.p.k. uznano |
||
Wniosek |
||
o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wniosek częściowo zasadny w odniesieniu do dowodów z zeznań świadków nieujawnionych w prawidłowy sposób w toku postępowania, co skutkowało mającym wpływ na treść wyroku naruszeniem art. 410 k.p.k. |
||
3.6. |
zarzut VII apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. W., zarzut 4 apelacji obrońcy oskarżonego adw. T. B., zarzut podniesiony przez prokuratora |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Rozpoznanie tych zarzutów byłoby przedwczesne lub bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania (art. 436 k.p.k.). |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
Uchylono wyrok w zaskarżonej przez obrońców oskarżonego części, to jest punkty 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, i w tym zakresie sprawę przekazano Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Podstawą uchylenia wyroku w zaskarżonej części był przepis art. 439 § 1 pkt 11 k.p.k. (zgodnie z art. 439 § 2 k.p.k. uchylenie wyroku na tej podstawie może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego, więc nie mogło dotyczyć rozstrzygnięcia uniewinniającego |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
7. PODPIS |
SSA Andrzej Ziębiński SSA Aleksander Sikora SSA Iwona Hyła |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcie z punktu 6 |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego adw. T. B. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcia z punktów 2, 3, 4, 5 |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
3 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego adw. H. W. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
rozstrzygnięcia z punktów 2, 3, 4, 5 |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |