Sygn. akt IV U 305/22
Dnia 24 sierpnia 2022 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny
Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2022 roku w Sieradzu
odwołania R. S.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
z dnia 29.04.2022 r. Nr (...)
w sprawie R. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.
o emeryturę pomostową
oddala odwołanie.
Sygn. akt IV U 305/22
Decyzją z 29.04.2022r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił R. S. prawa do emerytury pomostowej, z uwagi na nieudowodnienie 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach.
Nie podzielając powyższej decyzji pełnomocnik strony ustanowiony w sprawie złożył odwołanie, wnosząc o zaliczenie do szczególnych warunków okresu zatrudnienia od 23.06.1979 – 29.03.1995 w (...)oraz w (...) Sp. z o.o. od 30.03.1995 – 31.03.2003 i przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia.
W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
R. S. ur. (...)
W okresie od 1.10.1980 – 29.03.1995, R. S. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) jako operator żurawia samojezdnego kołowego. Firma zajmowała się budową zakładów przemysłowych, bloków. W-ca pracował na budowach, które prowadził przedsiębiorstwo, pracował na rożnych dźwigach na podwoziu kołowym, tj. L., K.. Najdłuższy wysięgnik dźwigu miał 22m. Dźwigi miały udźwig 10t, 16t, 20t. To były dźwigi o podwoziu kołowym na samochodzie. Ramie miało wstawki 12m, 16m. Dźwigiem były podawane elementy do budowy, elementy do montażu, skrzynie po 4t - 5t. Jeśli zachodziła potrzeba, w-ca przyjeżdżał do bazy tankować paliwo. Budów było dużo, skarżący często przejeżdżał z jednej budowy na drugą celem wykonania pracy na dźwigu. Wnioskodawca budował m.in. szpital w S., elektrociepłownię w S., pracował jakiś czas na Ukrainie. Na miejscu dźwig był ustawiony na podporach. Praca była cały rok, nie było przerw na budowach. Praca trwałą dziennie najmniej 8 godzin, ale bardzo często 12 godzin albo i więcej. Zimą nie było w kabinie ogrzewania. W okresie od 11.08.1980 – 22.09.1980, wnioskodawca odbywał kurs maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych w specjalności – żurawie samojezdne kołowe. Decyzją Komisji Egzaminacyjno – Kwalifikacyjnej przyznano wnioskodawcy prawo do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych – żurawie samojezdne kołowe do 30 ton.
W okresie od 30.03.1995 – 31.03.2003, R. S. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Sp. z o.o. jako operator żurawia kołowego samojezdnego. W-ca pracował w hurtowni stali. Praca była na 2 zmiany od 7.00 do 15.00 W-ca pracował na dźwigu P.. To jest 16t dźwig kołowy samojezdny, który przemieszcza się na kołach. W-ca zajmował się załadunkami i rozładunkami stali na terenie zakładu. Dźwig podjeżdżał do samochodu. Dostawy przychodziły samochodami po 24t. Nieraz 4 samochody przychodziły. Ramię dźwigu miało do 12m. Na dźwigu była zawieszana waga. W-ca pracował na różnych sprzętach. Praca była wykonywała codziennie, sprzedaż odbywała się na okrągło po 8 godzin. Po ustaniu zatrudnienia odwołujący prowadził własna działalność gospodarczą (dowód: zeznania wnioskodawcy, zeznania świadków: A. C., M. D., S. S., J. W., M. W. – na nagraniu CD 00:05:21 – 00:59:30 k. 36, uwierzytelniona kserokopia zaświadczenia i uprawnienia k. 10 - 11/akta sprawy; akta osobowe skarżącego z zakładu (...) z okresu 1995 – 2003; świadectwo pracy k. 50/akta ZUS).
W dniu 1.04.2022r., R. S. złożył w ZUS wniosek o emeryturę pomostową (wniosek/akta ZUS).
Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy uwzględnił ostatecznie w sumarycznym stażu 29 lat, 9 miesięcy i 18 dni okresów składkowo – nieskładkowych, w tym żadnego w szczególnych warunkach (dowód: karta przebiegu zatrudnienia, postanowienie z 23.06.2022r./akta ZUS).
Decyzją z 29.04.2022r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił R. S. prawa do emerytury pomostowej, z uwagi na nieudowodnienie 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach (decyzja k. 14 /akta ZUS).
Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w postępowaniu przed organem rentowym. Okoliczności dotyczące charakterystyki pracy wnioskodawcy w spornych okresach, Sąd poczynił w oparciu o zeznania wnioskodawcy, zeznania świadków: A. C., M. D., S. S., J. W. i M. W., którym dał wiarę. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe wnioskodawcy z zakładu (...) od 1995 – 2003. W ocenie Sądu materiał dowodowy nie daje podstaw do zaliczenia zatrudnienia wnioskodawcy spornych okresów, jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art. 4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018, poz. 1924), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;
2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5) przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;
6) po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
Jak wynika z przepisu art. 49 cyt. ustawy, prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
1) po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;
3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Jak stanowi art. 3 ust.1 cyt. ustawy, prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.
W niniejszej sprawie przedmiotem sporu była ocena charakteru zatrudnienia wnioskodawcy w (...) oraz w (...)Sp. z o. o. Emerytura pomostowa to świadczenie przysługujące z nowego systemu emerytalnego (art. 24 ust. 2 i 3 u.e.r.f.u.s.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, którzy nie mają prawa do emerytury określonej w przepisach art. 32, art. 33, art. 39, art. 40, art. 46, art. 50, art. 50a, art. 50e i art. 184 u.e.r.f.u.s. oraz art. 88 ustawy z 1982r. - Karta Nauczyciela, zwłaszcza z uwagi na niespełnienie do końca 2008r. warunków nabycia uprawnień do tych świadczeń. Świadczenie to spełnia funkcję emerytury z tytułu obniżonego (niższego) wieku emerytalnego (art. 32 u.e.r.f.u.s.), a zatem zostało wprowadzone ze względu na obiektywne okoliczności szybszego niż normalnie pogarszania się, wraz ze starzeniem się organizmu człowieka, zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia z uwagi na jego specyfikę, tj. szczególne warunki lub charakter pracy. Jednak w porównaniu do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym istotnie zawężono krąg ubezpieczonych - pracowników uprawnionych do emerytury pomostowej, zasadniczo kierując się przy tworzeniu wykazów prac w szczególnych warunkach/charakterze (załączniki nr 1-2 do ustawy z 2008r. o emeryturach pomostowych) kryteriami medycznymi z zakresu medycyny pracy (por. wyrok SA w Gdańsku z 5.02.2016r., III AUa 1511/15).
Zdaniem Sądu zaskarżona decyzja odpowiada prawu. W ocenie Sądu, praca, którą wykonywał odwołujący w okresie zatrudnienia od 1.10.1980 – 29.03.1995 w (...) oraz od 30.03.1995 – 31.03.2003 w (...)Sp. z o.o. nie kwalifikuje się do zaliczenia zgodnie z załącznikiem Nr 2, poz. 12 ustawy o emeryturach pomostowych, tj. jako praca operatora żurawi wieżowych, do obsługi których są wymagane uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne oraz dźwignic portowych lub stoczniowych.
W w/w okresach zatrudnienia, odwołujący wykonywał pracę operatora żurawia kołowego samojezdnego.
Z tych względów, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14§1 k.p.c., oddalił odwołanie.