Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2022 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo - (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz pozwanego Przedsiębiorstwa Handlowo - (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt. V GC 655/21 upr

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 marca 2021 roku wniesionym w dniu 6 marca 2021 roku (data stempla pocztowego) powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. zażądał od pozwanego Przedsiębiorstwa Handlowo- (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. zapłaty kwoty 450,00 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód twierdził, że strony łączyła umowa przewozu, na mocy której pozwany zobowiązał się do wykonania usługi transportowej z załadunkiem w miejscowości M. w Niemczech i rozładunkiem w C..

Zdaniem powoda usługa nie została prawidłowo zrealizowana przez pozwanego, albowiem pozwany zobowiązany był do rozliczenia palet oraz niezwłoczne przesłanie powodowi potwierdzenia wykonania przedmiotowego zobowiązania w postaci tzw. kwitu paletowego. Powód zaznaczył, że z dokumentów przewozowych wynika informacja, że kierowca odmówił odbioru palet i brak jest kwitu paletowego potwierdzającego dokonanie wymiany palet.

W związku z powyższym powód wystawił pozwanemu notę obciążeniową na kwotę 450,00 euro, wynikającą z rozliczenia ze zleceniodawcą powoda.

Nakazem zapłaty z dnia 30 marca 2021 roku wydanym w sprawie V GNc 823/21 w postępowaniu upominawczym, referendarz sądowy uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W przepisanym prawie terminie pozwany wniósł sprzeciw od wyżej wymienionego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i zażądał oddalenia powództwa w całości jako przedawnionego i bezzasadnego. Pozwany wniósł również o zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany w uzasadnieniu swojego stanowiska przyznał bezsporny fakt zawarcia umowy przewozu między stronami. Pozwany potwierdził również, że na mocy łączącej go umowy z powodem miał przewieść towar z Niemiec do Polski. Zdaniem pozwanego umowa została wykonana zgodnie z jej treścią. Towar został odebrany z Niemiec i następnie przewieziony do miejsca docelowego, tj. do C.. Pozwany zaznaczył, że wykonał umowę z należytą starannością i po zapłacie wynagrodzenia przez powoda uznał ją za zrealizowaną. Pozwany przyznał, że otrzymał od powoda notę obciążeniową, ale została ona przez niego odrzucona, jako wystawiona bez podstaw prawnych.

Zdaniem pozwanego roszczenie powoda uległo przedawnieniu. Pozwany powołał się przy tym na zapisy Konwencji CMR, zgodnie z którą roszczenia, które mogą wyniknąć z przewozów podlegających Konwencji przedawniają się po upływie jednego roku, a przedawnienie to biegnie począwszy od upływu trzymiesięcznego terminu od dnia zawarcia umowy. Na tej podstawie pozwany wywiódł, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu w dniu 25 grudnia 2020 roku.

Niezależnie od podniesionego zarzutu przedawnienia pozwany dodał, że roszczenie powoda uległoby przedawnieniu również, gdyby przyjąć, że nota obciążeniowa wystawiona przez powoda stanowiła „reklamację” w rozumieniu Konwencji CMR. Wówczas reklamacja zawiesza bieg przedawnienia do dnia, w którym przewoźnik na piśmie odrzuci reklamację i zwróci załączone do niej dokumenty. Pozwany podkreślił, że w dniu 6 marca 2020 roku wystosował pismo do powoda, w którym odrzucił zgłaszane żądania. Pismo to powód odebrał w dniu 30 marca 2020 roku, zatem zdaniem pozwanego w okresie od 2 marca 2020 roku do 30 marca 2020 roku bieg terminu przedawnienia był zawieszony. W tym przypadku, zdaniem pozwanego, roszczenie powoda uległoby przedawnieniu w dniu 22 stycznia 2021 roku. Pozwany niezależnie od powyższego stwierdził, że przesłanie mu przez powoda noty obciążeniowej nie wyczerpało w jego ocenie definicji postępowania reklamacyjnego w rozumieniu Konwencji CMR, albowiem powód nie załączył do noty obciążeniowej żadnych dokumentów potwierdzających wysokość i zasadność żądanego roszczenia.

Niezależnie od powyższych zarzutów pozwany podniósł, że powództwo nie jest uzasadnione również dlatego, że powód nie wykazał szkody w myśl art. 6 k.c.. Pozwany dodał ponadto, że nie był zobowiązany do zwrotu palet, a z dokumentów dołączonych do pozwu wynika, że to odbiorca towaru zobowiązany był do zwrotu palet.

Wobec niezasadności roszczenia głównego pozwany zakwestionował również dochodzenie roszczeń odsetkowych.

Powód w odpowiedzi na sprzeciw podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, jednak ustosunkowując się do twierdzeń pozwanego zaznaczył, że termin przedawnienia roszczenia zgodnie z treścią Konwencji CMR w niniejszej sprawie wynosi nie rok, a 3 lata. Powód powołał się na odstępstwo od rocznego terminu przedawnienia roszczeń, jakim jest zły zamiar lub niedbalstwo. W ocenie powoda w niniejszej sprawie doszło do niedbalstwa, a nawet zawinionego działania pozwanego. Powód podkreślił, że w zleceniu transportowym zawarta została klauzula dotycząca wymiany palet i przesłania kwitu paletowego na mail zleceniodawcy wraz z dokumentami. Zdaniem powoda, pozwany jako podmiot profesjonalnie świadczący usługi transportowe, miał świadomość ciążącego na nim obowiązku rozliczenia się z palet, którego nie wykonał.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 24 września 2019 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. zawarło z Przedsiębiorstwem Handlowo- (...) Sp. z o.o. w Ł. umowę przewozu towaru z miejscowości M. w Niemczech do C. – do siedziby (...) Sp. z o.o. Sp. k. w W. – Drukarni w C..

/okoliczności bezsporne, a nadto

dowody:

- zlecenie przewozu nr (...) k. 11-13

- zeznania świadka Ł. G. k. 92-96/

Umówiony transport towaru miał się odbyć na 36 paletach i okresie między 25 września 2019 roku a 27 września 2019 roku. Strony uzgodniły wynagrodzenie za transport.

/okoliczności bezsporne, a nadto

dowody:

- list przewozowy CMR k. 14-15/

Strony nie uzgodniły kwestii wymiany palet.

/dowód: zeznania świadka Ł. G. k. 92-96/

Po wykonaniu zlecenia, na miejscu w C., kierowca (...) Sp. z o.o. w Ł. odmówił odbioru palet, co potwierdził własnoręcznym podpisem.

/okoliczności bezsporne, a nadto

dowód:

- odmowa odbioru palet przez kierowcę k. 18 i 20/

(...) Sp. z o.o. dokonało wzajemnego rozliczenia ze swoim zleceniodawcą, a następnie po ustaleniu, że nie dokonano zwrotu palet wystawiło w dniu 21 lutego 2020 roku notę obciążeniową nr (...) domagając się od (...) Sp. z o.o. zapłaty kwoty 450,00 euro, z terminem zapłaty w dniu 6 marca 2020 roku za niezwrócone palety. Nota obciążeniowa została wysłana do (...) Sp. z o.o. bez żadnych innych dokumentów.

/okoliczności bezsporne, a nadto

dowody:

- nota obciążeniowa k. 21

- dokument R. k. 22-24

- nota obciążeniowa wraz z potwierdzeniem nadania k. 25-26/

Przedsiębiorstwo Handlowo- (...) Sp. z o.o. w Ł. nie dokonało zapłaty wynikającej z wystawionej noty obciążeniowej.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań świadka Ł. G. – pracownika pozwanego przyjmującego zlecenie.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów w całości, gdyż nie budziły one wątpliwości co do swojej prawdziwości, a żadna ze stron nie zakwestionowała ich prawdziwości. Podkreślić jednak należy, że czym innym jest uznanie prawdziwości danego dokumentu, tj. uznanie, że nie został on podrobiony czy przerobiony, a czym innym jest wyciąganie stosownych wniosków z treści danego dokumentu.

Sąd przyznał pełen walor wiarygodności złożonym na piśmie zeznaniom świadka Ł. G., okazały się one jasne, logiczne i spójne.

W ocenie Sądu roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie i należało je oddalić w całości jako bezzasadne.

Bezspornym w sprawie pozostaje fakt zawarcia między stronami umowy przewozu. Niewątpliwym jest, że przewóz został wykonany. Roszczenie powoda opiera się zaś na kwestii obowiązku rozliczenia się przez pozwanego z palet, na których przewożony był towar. Bezspornym jest, że pozwany nie dokonał żadnego rozliczenia palet. Powód swoje roszczenie w zakresie rozliczenia palet wywodził z treści zlecenia, powołując się konsekwentnie na zapis w zleceniu brzmiący: „... po rozładunku proszę o przesłanie kwitu paletowego na mail zleceniodawcy wraz z dokumentami”. Z treści tego zapisu zdaniem powoda wynikał obowiązek rozliczenia się przez pozwanego z pustych, wykorzystanych po transporcie palet. Pozwany z kolei, pominąwszy podnoszony przez niego zarzut przedawnienia, konsekwentnie wskazywał, że to odbiorca towaru zobowiązany był do zwrotu palet, a te zostały mu dostarczone czego dowodem są kwity paletowe znajdujące się w dokumentacji przewozowej.

Istotnymi w kwestii rozstrzygnięcia czy umowa zawarta między stronami w zakresie przewozu towarów dotyczyła również wymiany lub innego sposobu rozliczenia palet – okazały się zeznania świadka Ł. G.. Z zeznań tych wynika, że zlecenie – umowa przewozu – zawierane było przez telefon, a firma zlecająca (powód) nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń co do wykonanego transportu. Świadek zaznaczył, że po prostu pewnego dnia doręczono notę obciążeniową. Świadek podkreślił w swoich zeznaniach, że zlecający nie wspominał nic o wymianie palet. Świadek dodał, że co do zasady wymiana palet na zasadzie odwiezienia ich do miejsca załadunku jest nieopłacalna, a firma (...) Sp. z o.o. nie wykonuje tego typu zleceń. Zwyczajem są uzgodnienia na początku rozmowy dotyczącej ewentualnego zlecenia kwestii wymiany palet. Ł. G. mimo to podkreślił, że w przypadku powoda nie było takiej rozmowy, tym bardziej, że jak wspomniał świadek - jest to bardzo znany i bardzo „drażliwy” termin, wymagający szerokiego omówienia przed podjęciem zlecenia, a żadnych sposobów wymiany nie przedstawiono ani w zleceniu ani we wcześniejszej rozmowie. W związku z tym kierowca wykonujący przewóz nie miał od świadka informacji, że ma dojść do jakiejkolwiek wymiany palet, czy rozliczenia z tym związanego. Istotnym w zeznaniach świadka jest to, że świadek nie pamiętał z kim właściwie uzgadniał zlecenie, tym bardziej, że na samym dokumencie zlecenia nie ma żadnego podpisu ze strony powodowej – choćby jakiegokolwiek pracownika powoda.

W ocenie Sądu powód nie wykazał w wystarczający sposób, by pozwany faktycznie został zobowiązany do dokonania wymiany palet czy innego sposobu ich rozliczenia. Zauważyć należy, że na dokumencie zlecenia faktycznie brak jest podpisów stron, brak jest wskazania danych dostatecznie identyfikujących pracownika powoda, czy innej uprawnionej do wystawienia zlecenia osoby. Co więcej, z treści klauzuli: „... po rozładunku proszę o przesłanie kwitu paletowego na miał zleceniodawcy wraz z dokumentami” nie wynikają jakiekolwiek szczegóły wykonania takiego zobowiązania, a co jak wskazał świadek Ł. G., z uwagi na pewną specyfikę terminu, wymaga szczegółowych uzgodnień dotyczących chociażby sposobu wymiany palet. Sam powód z resztą w odpowiedzi na sprzeciw zauważył trzy różne sposoby wymiany palet w przypadku tego typu zleceń, jakie miało miejsce w niniejszej sprawie. Żaden z tych sposobów nie został w jasny sposób uwidoczniony w zleceniu. Mając zatem na uwadze treść zlecenia, jak również zeznania świadka Ł. G. trudno w sposób jednoznaczny stwierdzić jakie były warunki łączącej strony umowy w zakresie wykonania wymiany palet. Na marginesie należy dodać, że sama treść zlecenia budzi wątpliwości Sądu w zakresie jej rzetelności, albowiem po pierwsze, o czym wspomniano powyżej – brak jest podpisu stron pod zleceniem, a po drugie dokument ten w nagłówku zawiera dane innego podmiotu zlecającego niż dane powoda; i choć podstawowe dane samego zlecenia (tj. dane zleceniobiorcy, załadunku, rozładunku, frachtu, czy nawet danych samochodu wykonującego transport) zostały podane w odpowiednich rubrykach dokumentu zlecenia, to co do kwestii ustaleń, czy też „Uwag dodatkowych”, w której to rubryce dokumentu zlecenia wskazano, że po rozładunku miała się odbyć bliżej niesprecyzowana wymiana palet z obowiązkiem przesłania kwitu paletowego, pozostawia wątpliwości czy nie jest to wzór pisma, którego warunki były stosowane przez wymieniony w nagłówku owy inny podmiot, a nie zostały ustalone w tym konkretnym, niniejszym przypadku między powodem a pozwanym. Dokument zlecenia został wypełniony o podstawowe dane, ale z kolei w rubryce „Opis ładunku” nie wpisano – ani wagi ładunku, ani objętości ładunku, ani jego wymiarów i co istotne nie wpisano ilości palet, które stanowiłby opakowanie ładunku ( dowód: zlecenie przewozu k. 11-13).

Mając na względzie powyższe trudno wywodzić, że pozwany wykazał się niedbalstwem przy braku wymiany palet, albowiem powód tegoż niedbalstwa w ocenie Sądu w żaden sposób nie wykazał. To z kolei prowadzi do wniosku, że roszczenie powoda uległo nie tylko samemu przedawnieniu, ale było po prostu pozbawione jakichkolwiek podstaw prawnych – powód nie wykazał, by uzgodnił w jakikolwiek sposób część umowy dotyczącą wymiany palet po wykonaniu transportu. Na marginesie należy zwrócić uwagę na treść dokumentu wystawionego przez spedytora zlecającego wykonanie transportu powodowi (podmiot (...) z siedzibą w W. a reprezentowany przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.) – R.. Z dokumentu tego wynika, że powód został obciążony za brak rozliczenia palet nie tylko co do transportu wykonywanego przez pozwanego, ale również w ośmiu innych przypadkach. Analiza tego dokumentu prowadzi do przypuszczenia, że powód w ogóle nie konsultował kwestii wymiany palet ze swoimi zleceniobiorcami, bo trudno uzasadnić, że za okres od 15 sierpnia 2019 roku do 15 października 2019 roku, za który wystawiono wymieniony dokument, aż 8 takich zleceń zostało wykonanych nieprawidłowo przez zleceniobiorców w zakresie niedokonania wymiany palet. Byłoby to uzasadnione gdyby dotyczyło jednego, ewentualnie dwóch zleceniobiorców, a tymczasem aż w ośmiu przypadkach doszło do niewywiązania się ze zwrotu, czy też wymiany palet. Świadczy to raczej o niedbalstwie powoda, który nieudolnie usiłuje przerzucić odpowiedzialność za brak ustaleń w kwestii wymiany palet na swoich zleceniobiorców.

Wobec tego, że powód nie wykazał, by pozwany w realizacji łączącej ich umowy przewozu dopuścił się niedbalstwa wynikającego z treści art. 32 ust. 1 Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) z dnia 19 maja 1956 roku (Dz. U. z 1962 r., Nr 49, poz. 238 ze zm.) ponad wszelką wątpliwość stwierdzić należy, że roszczenie powoda faktycznie uległo przedawnieniu zgodnie z treścią przepisu art. 32 ust. 1 lit. C Konwencji CMR, który stanowi, że roszczenia, które mogą wyniknąć z przewozów podlegających niniejszej Konwencji, przedawniają się po upływie jednego roku (...) począwszy od upływu trzymiesięcznego terminu od dnia zawarcia umowy przewozu. Sąd podziela w tym miejscu stanowisko strony powodowej, że do przedawnienia roszczenia doszło w dniu 25 grudnia 2020 roku. Umowa została zawarta w dniu 24 września 2019 roku, co jest bezspornym, trzymiesięczny termin, o którym mowa w wymienionym przepisie Konwencji CMR upłynął z dniem 24 grudnia 2019 roku, a zatem całe roszczenie uległo przedawnieniu po upływie roku, tj. w dniu 25 grudnia 2020 roku.

Sąd podziela również stanowisko strony pozwanej co do braku uznania noty obciążeniowej wystawionej przez powoda jako formy reklamacji złożonej w trybie art. 32 ust. 2 Konwencji CMR. Z dokumentów złożonych wraz z pozwem przez powoda wynika, że tylko dokument noty obciążeniowej został wysłany pozwanemu. Powód nie dołączył żadnych innych dokumentów w tej sprawie, z resztą jak wynika z całokształtu sprawy nie było to intencją powoda.

W myśl art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Mając zatem na względzie powyższe wywody natury prawnej oraz powyższy przepis, jak i przepisy art. 32 ust. 1 lic C oraz art. 32 ust. 2 Konwencji CMR roszczenie powoda okazało się nie uzasadnione i podległo oddaleniu z uwagi na jego przedawnianie.

W zakresie kosztów Sąd postanowił na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i 99 k.p.c. w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd zasądził całość kosztów od strony przegrywającej – powoda na rzecz pozwanego. Na kwotę 917,00 złotych złożyła się kwota kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 900,00 złotych oraz kwota 17,00 złotych opłaty skarbowej od pozwu.