Sygnatura akt I Ns 474/17
P., dnia 8 listopada 2017 r.
Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w P. I Wydział Cywilny w następującym składzie:
Przewodniczący SSR Mariusz Gotowski
Protokolant Małgorzata Idczak – Kostruba
po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. w Poznaniu
na rozprawie
sprawy z wniosku M. C., B. W.
przy udziale Skarbu Państwa Prezydent Miasta P. zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej
o zasiedzenie
postanawia:
1. Oddalić wniosek,
2. Zasadzić od wnioskodawców na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 12 500 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSR Mariusz Gotowski
Wnioskiem z dnia 11 stycznia 2017 r. wnioskodawcy M. C. i B. W., działając z profesjonalnym pełnomocnikiem (adwokatem), wnieśli o stwierdzenie, że wnioskodawcy M. C. i B. W. nabyli w drodze zasiedzenia z dniem 1 października 2000 r. własność nieruchomości położonej w P., przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Poznaniu prowadzi księgę wieczystą (...), każdy z nich w 1/2 części, z tym że B. W. do majątku odrębnego, a M. C. do wspólności majątkowej małżeńskiej z J. C. oraz zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawców zwrotu kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych lub zestawienia przedłożonego na ostatniej rozprawie. W uzasadnieniu wniosku, wnioskodawcy w pierwszej kolejności podali, że nieruchomość położona w P., przy ulicy (...), nabyta została w dniu 5 listopada 1920 r. przez Bank (...) na rzecz firmy (...), aktem notarialnym sporządzonym przed notariuszem L. C., jako część składowa przedsiębiorstwa Towarzystwa Akcyjnego (...). Prawo własności nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) wpisane zostało na rzecz firmy (...) S.A. w dniu 18 maja 1923 r. do księgi wieczystej Kw. Ś. t. 4 k. 129, a po zamknięciu tej księgi do księgi Kw nr (...) (obecnie (...)). Wskazano, że firma (...) S.A. była ujawnionym w księdze wieczystej właścicielem nieruchomości od dnia 18 maja 1923 r. nieprzerwanie, aż do dnia jej sprzedaży w dniu 20 maja 1996 r. na rzecz wnioskodawcy M. C. i B. W. i ujawnieniu ich praw właścicielskich w księdze. Do dnia wpisania wnioskodawców jako właścicieli nieruchomości, Skarb Państwa nigdy nie był wpisany w dziale II do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości położonej w P. w przy ulicy (...) jako właściciel. W dalszej kolejności wskazali, że pozwem z dnia 21 stycznia 2010 r. Skarb Państwa-Prezydent Miasta P. wystąpił w trybie art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, wywodząc tytuł prawny Skarbu Państwa do nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) treści art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. 1946 nr 3, poz. 17 z późn. zm.). Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2014 r. (I C 102/10) nakazał wpisanie w dziale II księgi wieczystej (...) prawo własności na rzecz Skarbu Państwa, wykreślając jednocześnie dotychczasowych współwłaścicieli, w tym wnioskodawców. Od powyższego wyroku wnioskodawcy wnieśli apelację, którą Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 r. Jak wyjaśnili, postanowieniem referendarza sądowego z dnia 3 marca 2016 r. Skarb Państwa-Prezydent Miasta P. został ujawniony w dziale II księgi wieczystej (...). Wnioskodawcy zaskarżyli powyższe postanowienie, jednakże skarga została oddalona postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 5 maja 2016 r. Mimo, że od powyższych orzeczeń zostały wniesione przez wnioskodawców nadzwyczajne środki zaskarżenia, to jednak aktualny stan prawny ujawniony w księdze wieczystej nakazuje przyjąć, że wpis Skarbu Państwa jako właściciela w dziale II księgi wieczystej (...) jest skuteczny a wnioskodawcy utracili tytuł własności, zaś Skarb Państwa nabył własność nieruchomości z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. z 1946, nr 3, poz. 17 z późn. zm. ), tzn. z dniem 5 lutego 1946 r. Następnie podkreślili, że do czasu uprawomocnienia się wpisu Skarbu Państwa jako właściciela nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), wnioskodawcy nie mogli wystąpić z wnioskiem o zasiedzenie, bowiem posiadając nieruchomość i władając ja jak właściciele oraz będąc wpisanymi w dziale II księgi wieczystej współwłaścicielami nieruchomości, nie mogli twierdzić, że zasiedzieli własną nieruchomość. Mimo że wnioskodawcy nadal uważają, że firma (...) S.A. nie przeszła na własność państwa w trybie ustawy nacjonalizacyjnej i z chwila kupna tej nieruchomości stali się jej właścicielami, respektując stan prawny ustalający, że Skarb Państwa nabył własność nieruchomości z mocy samego prawa w trybie ustawy nacjonalizacyjnej, wnioskodawcy wywodzą swoje uprawnienie nabycia własności nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) wynikające z zasiedzenia nieruchomości. Jeśli bowiem przyjąć, że Skarb Państwa od daty wejścia w życie ustawy nacjonalizacyjnej był właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), to wnioskodawcy zasiedzieli tę nieruchomość z dniem 1 października 2000 r. Następnie wnioskodawcy omówili cały proces nacjonalizacji firmy (...) S.A., zakończonej orzeczeniem nr 17 z dnia 17 sierpnia 1951 r. stwierdził przejście na własność państwa przedsiębiorstwa (...) S.A., które zdaniem wnioskodawców z uwagi na wskazane nieprawidłowości przy jego wydaniu, jest nieważne. W dalszej kolejności wnioskodawcy argumentowali, że czynności prawne wydane po nieważnym z mocy samego prawa wznowieniu postępowania nacjonalizacyjnego są nieważne bądź wręcz prawnie nieistniejące, to podjęte w wykonaniu tych czynności prawnych działania techniczne z uwagi na brak ważnych podstaw prawnych uznać należy za nielegalne. Przy niniejszym wskazał, że zarządzeniem z dnia 18 września 1951 r. Minister Przemysłu Rolnego i Spożywczego zlecił objecie w zarząd przymusowy przedsiębiorstwa (...) S.A. oraz w dniu 26 września 1951 r. powołał zarządcę przymusowego. Czynności te jako indywidualne aktu stosowania prawa były nieważne, skoro zostały podjęte w wykonaniu nieważnej i nieistniejącej decyzji Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego, jaka było Orzeczenie nr 17. W wykonaniu powyższych zarządzeń, protokołem zdawczo-odbiorczym z dnia 8 listopada 1951 r., zarządca przymusowy objął przedsiębiorstwo (...) S.A., a objęcie przedsiębiorstwa, którego składnikiem była nieruchomość położona w P. przy ulicy (...), uznać należy za moment przejęcia przez Państwo posiadania nieruchomości. Zaznaczyli przy tym, że po przejęciu przedsiębiorstwa przez Państwo, uległo ono zniszczeniu a nieruchomość przy ulicy (...) kompletnej dewastacji. Idąc dalej, wnioskodawcy wskazali, że po pozbawieniu firmy (...) S.A. posiadania przedsiębiorstwa, spółka jako osoba prawna nie przestała istnieć. Spółka nadal posiadała radę nadzorczą, zarząd i prokurentów oraz administrowała swoim majątkiem, który został wyłączony spod nacjonalizacji. W 1989 r. wobec śmierci jedynego członka zarządu, na wniosek prokurentów firmy (...) S.A. wpisanych do rejestru handlowego, ustanowiony został kurator spółki. Następnie uchwałą z dnia 31 stycznia 1991 r. Zgromadzenie spółki postawiło spółkę w stan likwidacji, powołując jednocześnie likwidatora, co zostało uwidocznione w rejestrze handlowym (...) 433 postanowieniem z dnia 10 kwietnia 1991 r. Wnioskodawcy wskazali, że w postanowieniu o postanowieniu kuratora dla spółki (...) S.A. z dnia 6 listopada 1989 r., Sąd Rejonowy w Poznaniu, zobowiązał kuratora do podjęcia starań zmierzających do „wznowienia działalności spółki poprzez rewidnykację majątku spółki”. Wyjaśnili przy tym, że nieruchomość położone przy ulicy (...) w tzw. części fabrycznej pozostawała w dacie ustanowienia dla spółki kuratora w posiadaniu i zarządzie Przedsiębiorstwa Produkcji (...). Na skutek działań kuratora (a następnie likwidatora spółki), Sąd Wojewódzki w Poznaniu, postanowieniem z dnia 18 stycznia 1991 r. w sprawie o wydanie nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) (w części fabrycznej) zabezpieczył roszczenie spółki (...) S.A. poprzez przekazanie spółce zarządu nieruchomością (sygn. akt I C 15/91). Natomiast nieruchomość położona przy ulicy (...) (w tzw. części mieszkalnej), pozostawała w zarządzie Miejskiego Przedsiębiorstwa (...). Na wniosek tego przedsiębiorstwa postanowieniem z dnia 2 października 1990 r. Urząd Dzielnicowy P. przywrócił zarząd nad nieruchomością firmie (...) S.A. Dodał, że protokołami zdawczo-odbiorczymi firmie (...) S.A. przekazane zostało posiadanie obu części nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...). Po sporządzeniu protokołów, firma (...) S.A. objęła nieruchomość w posiadanie samoistne, zawierając umowy najmu jako wynajmujący, przeprowadzając remonty nieruchomości i opłacając podatki od nieruchomości. Uzasadniając ciągłość posiadania nieruchomości przez firmę (...) S.A. wnioskodawcy wskazali, że firma ta utraciła posiadanie nieruchomości z dniem 8 listopada 1951 r. (bowiem w tej dacie sporządzono protokół zdawczo-odbiorczy przedsiębiorstwa w skład którego wchodziła przedmiotowa nieruchomość). Posiadanie zaś zostało przywrócone protokołami zdawczo-odbiorczymi z dnia 21 grudnia 1990 r. oraz 29 kwietnia 1991 r. Zdaniem pełnomocnika wnioskodawców, powołując się zatem na domniemanie ciągłości posiadania z art. 340 k.c. oraz w szczególności fikcję prawną nieprzerwalności posiadania wyrażona w art. 345 k.c., stwierdzić należy, że firma (...) S.A. posiadała nieruchomość położoną w P. przy ulicy (...) jako właściciel od dnia jej nabycia w 1920 r. do dnia wydania nieruchomości wnioskodawcom. W ocenie pełnomocnika, fakt, że w dniu 8 listopada 1951 r. firma (...) wydała nieruchomość zarządcy przymusowemu i utraciła tym samym posiadanie nieruchomości pozostaje bez wpływu na ciągłość posiadania, skoro w dacie 29 kwietnia 1991 r. posiadanie całości nieruchomości zostało jej przywrócone w wykonaniu zarządzenia Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu oraz (...) Dzielnicowego P. w P.. Pełnomocnik wnioskodawców podniósł również, że pozbawienie posiadania nieruchomości, firmy (...) S.A. protokołem zdawczo-odbiorczym z dnia 8 listopada 1951 r. było nielegalne. Jest tak dlatego, że wszelkie czynności prawne ale i techniczne podjęte po niezgodnym z prawem, a co za tym idzie nieważnym zarządzeniu wznowienia postępowania nacjonalizacyjnego, zarządzeniem Ministra Przemysłu Rolnego i (...) z dnia 22 grudnia 1950 r., uznać należy za podjęte nielegalnie w celu pozbawienia właściciela posiadania jego majątku. Zdaniem pełnomocnika również fakt, że w obiegu prawnym pozostaje Orzeczenie nr 17 Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego z dnia 17 sierpnia 1951 r. stwierdzającego przejście na własność Państwa przedsiębiorstwa firmy (...) S.A. nie ma znaczenia w postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia, albowiem zasiedzenie biegnie przeciwko właścicielowi. Uzasadniając dobrą wiarę, wnioskodawcy podnieśli, ze w dacie zawarcia umowy sprzedaży, świadomość wnioskodawców kształtował wpis w księdze wieczystej, w której Skarb Państwa nigdy nie był wpisany jako właściciel nieruchomości. Co więcej, ani do dnia zawarcia umowy kupna, ani nigdy później Skarb Państwa nie wystąpił o ujawnienie prawa własności, które stanowiło i stanowi jedyną podstawę ujawniania w księgach wieczystych praw do nieruchomości nabytych przez państwo, jako części składowe znacjonalizowanych przedsiębiorstw. Ponadto wnioskodawcy kupowali nieruchomość od firmy (...) S.A. reprezentowanej przez likwidatora, który wcześniej działając jako kurator tejże firmy wystąpił do Sądu Wojewódzkiego o wydanie nieruchomości powołując się na tytuł własności ujawniony w księdze wieczystej i w toku postępowania uzyskał postanowienie o zabezpieczeniu swoich roszczeń właścicielskich poprzez powierzenie firmie (...) S.A. zarządu nieruchomością. Zdaniem pełnomocnika, wnioskodawcy w związku z powyższym mieli prawo domniemywać, że jest to oficjalne i urzędowe stanowisko Skarbu Państwa co do prawa własności przedmiotowej nieruchomości. Zdaniem pełnomocnika, czas nieprzerwanego posiadania nieruchomości poprzednika wnioskodawców obliczyć należy jako okres od dnia 5 lutego 1946 r. do dnia 20 maja 1996 r., czyli przez okres 50 lat 3 miesięcy i 15 dni. Jednakże jak zaznaczył, w okresie posiadania nieruchomości przez firmę (...) S.A., istniał w okresie od dnia 1 stycznia 1965 r. do dnia 1 października 1990 r. stan prawny, który wyłączał zasiedzenie nieruchomości Skarbu Państwa. Zatem nie ulega wątpliwości, że do zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości. W związku z powyższym, mając na uwadze to że skróceniu uległ ustawowy czas zasiedzenia, wnioskodawcy zasiedzieli nieruchomość położoną w P. przy ulicy (...), z dniem 1 października 2000 r.
W odpowiedzi na wniosek, datowanej na dzień 2 czerwca 2017 r., uczestnik Skarb Państwa, reprezentowany przez Prezydenta P., zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczpospolitej Polskiej, wniósł o oddalenie wniosku i zasądzenie od wnioskodawców kosztów postępowania na rzecz Skarbu Państwa, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko, uczestnik w pierwszej kolejności podniósł, że G. Owocowa i Fabryka (...) w P., przy ulicy (...), stanowiąca własność firmy (...) S.A. w P. została przejęta na własność na podstawie art. 3 ust. 1 lit. a. i art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. nr 3, poz. 27). Orzeczenie zostało wydane w dniu 17 sierpnia 1951 r. przez Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego i ogłoszone w Monitorze Polskim z dnia 22 listopada 1951 r. Orzeczenie to nie zostało wzruszone w trybie administracyjnym, pozostaje w obrocie i tym samym korzysta z domniemania legalności. Poza tym od listopada 1951 r. nieruchomość pozostawała we władaniu (...) Wytwórni (...), a następnie Fabryki (...) w P.. W żadnym więc wypadku, zdaniem uczestnika, nie można mówić, ażeby spółka (...) S.A. po roku 1951 r. była w posiadaniu przedmiotowej nieruchomości. Dalej wnioskodawca podniósł, że jeżeliby nawet, z daleko posuniętej ostrożności procesowej zupełnie hipotetycznie założyć, że mogło dojść do przywrócenia posiadania w ujęciu cywilistycznym na podstawie orzeczenia Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 1991 r. o udzieleniu zabezpieczenia, przez przekazanie powodowi administracji budynków położonych na spornej nieruchomości przy ulicy (...) oraz decyzji (...) Dzielnicowego P. w P. z dnia 2 października 1990 r., przywracającej firmie (...) zarząd nieruchomością przy ulicy (...) w P., to niewątpliwie zarówno z ostatecznych decyzji administracyjnych w przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności orzeczenia nacjonalizacyjnego z 1951 r. oraz prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto z dnia 22 sierpnia 2014 r. (I C 102/10) o uzgodnienie treści księgi wieczystej wynika, że stan posiadania powstały wskutek jego naruszenia jest zgodny z prawem. W konsekwencji zdaniem wnioskodawcy, środki ochrony posesoryjnej nie aktualizują się i do przywrócenia posiadania na rzecz Spółki (...) S.A. dojść nie mogło. W dalszej kolejności wnioskodawca podniósł, że przekazanie administracji czy zarządu nieruchomością nie można w żadnym wypadku traktować jako reprywatyzacji nieruchomości, ani przeniesienia posiadania odpowiadania treści prawa własności. Nadto uczestnik podniósł, że wnioskodawcy nie przedłożyli jakichkolwiek dowodów, które miałyby świadczyć o samoistności ich posiadania. Uczestnik zakwestionował też, aby w posiadaniu wnioskodawców była cała nieruchomość objęta wnioskiem.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Nieruchomość położona w P. przy ulicy (...), składająca się z działek o nr (...) o powierzchni 3123 m2 i nr 356/168 o powierzchni 203 m2, w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. Nr 3, poz. 17 ze zm.), tj. w dniu 5 lutego 1946 r., stanowiła własność osoby prawnej – spółki akcyjnej działającej pod firmą (...) S.A. w P.. Przedmiotowa nieruchomość nabyta została w dniu 5 listopada 1920 r. przez Bank (...) na rzecz firmy (...), jako część składowa przedsiębiorstwa Towarzystwa Akcyjnego (...). Prawo własności nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) wpisane zostało na rzecz firmy (...) S.A. w dniu 18 maja 1923 r. do księgi wieczystej Kw. Ś. t. 4 k. 129, a po zamknięciu tej księgi do księgi Kw nr (...) (obecnie (...)).
Dowód: - kopia aktu notarialnego z dnia 25 listopada 1929 r. – k. 26-33
- kopia poświadczonego skróconego odpisu księgi wieczystej Kw nr Św. W. t. 4, k. 129 – k. 34
- kopia zawiadomienia z dnia 3 marca 2016 r. – k. 72-77
W dniu 17 sierpnia 1951 r. zostało wydane orzeczenie Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego nr 17 o przejęciu i przejściu przedsiębiorstw na własność Skarbu Państwa. Orzeczenie to zostało ogłoszone w Monitorze Polskim A nr 95, poz. 1331 z dnia 22 listopada 1951 r. W orzeczeniu tym wskazano, że na własność państwa zostają przejęte na podstawie art. 3 powołanej ustawy z dniem ogłoszenia orzeczenia przedsiębiorstwa wymienione w załączniku pod lp. 1,2,3a, 3b i 4. W orzeczeniu tym wskazano również, że na podstawie art. 2 powołanej ustawy na własność państwa przechodzą przedsiębiorstwa wymienione pod pozycją 5 – 14. Do orzeczenia został załączony załącznik, w który pod lp 2 znalazła się G. Owocowa i Fabryka (...) następca S. A, P., ulica (...). W orzeczeniu tym wskazano również, że przedsiębiorstwo wymienione pod pozycją 2 przechodzi na własność Skarbu państwa za odszkodowaniem w całości wraz z nieruchomym i ruchomym majątkiem i wszelkimi prawami.
Dowód: – kopia orzeczenie Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego nr 17 o przejęciu i przejściu przedsiębiorstw na własność Skarbu Państwa (M. P. A z 1951 r., nr 95, poz. 1331) – k. 56-57
W dniach 5 marca 1952 r. 26 marca 1952 r., 2 lutego 1954 r., 3 grudnia 1968 r., zostały sporządzone protokoły zdawczo – odbiorcze dotyczące przejmowanego na rzecz państwa przedsiębiorstwa. W dniu 29 czerwca 1967 r. zostało wydane orzeczenie Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo-odbioroczego przedsiębiorstwa (...) owocowa i Fabryka (...) następca S. A w P. ulica (...). W orzeczeniu tym wskazano, że na podstawie § 75a rozporządzenia rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na rzecz państwa (Dz. U. nr 25, poz. 170) i z dnia 12 maja 1949 r. (Dz. U. nr 29, poz. 212) oraz w związku z art. 8, ust. 2 ustawy o Komitecie Drobnej Wytwórczości z dnia 2 lipca 1958 r. (dz. U. nr 45, poz. 225) po rozparzeniu uwagi i zarzutów zgłoszonych przez właścicieli przedsiębiorstwa ustala, że składniki majątkowe objęte protokołami zdawczo-odbiorczymi sporządzonymi dnia 5 i 26 marca 1952 r. oraz 2 lutego 1954 r. przez Centralny (...) Owocowo – warzywnego w W. wyznaczony do objęcia przedsiębiorstwa /firmy/ G. Owocowa i Fabryka (...) S. A w P. przechodzącego na własność państwa na podstawie art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. (Dz. U. nr 3, poz. 17) oraz orzeczenia Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego z dnia 17 sierpnia 1951 r. nr 17/2 ogłoszonego w Monitorze Polskim z dnia 2 listopada 1951 r. nr A-95 poz. 133 stanowią część składową tego przedsiębiorstwa i zostają przejęte na własność za wyjątkiem nieruchomości położonych w P. przy ulicy 27 grudnia nr 9 dawniej 5 i przy ulicy (...). Dalej wskazano, że przeszła na własność państwa wraz z przedsiębiorstwem nieruchomość w P. położona przy ulicy (...), która zapisana jest w księdze wieczystej Św. W., tom 7, karta 205. Na własność Państwa przeszła wraz z przedsiębiorstwem nieruchomość położona w P. przy ulicy (...), zapisana w księdze wieczystej Św. W., tom 7, karta 205 (kw nr 97 662), wraz z zabudowaniami i urządzeniami znajdującymi się na niej.
Dowód – orzeczenie Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości 29 czerwca 1967 r. – k. 9 – 10 akt księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
- protokoły zdawczo – odbiorcze - k. 22 – 34 akt księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
W dniu 26 września 1990 r. w Państwowym Biurze Notarialnym w P. został złożony przez J. M. działającego jako kuratora firmy (...) S. A. w P. wniosek o urządzenie księgi wieczystej dla nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), nr mapy 6, nr działki (...) i wpisanie w dziale II nowo utworzonej księgi (...) S. A w P.. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że dla przedmiotowej nieruchomości (...) w P. prowadziło księgę wieczystą o św. W. t. 7, karta 205, która utraciła moc prawną. Do wniosku załączono odpis skrócony księgi, a nadto opis i mapę nieruchomości, postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu dnia 18 kwietnia 1990 r, oraz wyciąg z wykazu zmian gruntownych dotyczących przedmiotowej nieruchomości. Wniosek ten został zarejestrowany w dzienniku ksiąg wieczystych pod numerem (...). Księga wieczysta o numerze (...) została założona w dniu 13 listopada 1990 r. W tym dniu do księgi wieczystej wpisano również w dziale II (...) S. A w P. jako właściciela.
W dniu 30 października 1990 r. w Państwowym Biurze Notarialnym został złożony przez Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) wniosek o ujawnienie prawa własności Skarbu Państwa w zarządzie (...) w księdze wieczystej KW Św. W. t. 7, karta 205 obejmującej nieruchomość położoną w P. ul. (...). uzasadniając wniosek wnioskodawca wskazał, że na podstawie art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki orzeczeniem nr 17 Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego z dnia 17 sierpnia 1951 r. o przejęciu i przejściu na własność Państwa (M. P Nr A – 95, poz. 1331 z dnia 21 listopada 1951 r.) przejęto na własność Państwa umieszczoną pod pozycją 2 tego orzeczenia „Gorzelnię Owocową i fabrykę (...) następca ul. (...). We wniosku dalej powołano się na § 71 i 73 rozporządzenia rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1947 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na własność państwa. Do wniosku dołączono orzeczenie Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości z dnia 29 czerwca 1967 r. w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo – odbiorczego przedsiębiorstwa (...) S. A. w P. oraz opis i mapę nieruchomości. Wniosek ten został zarejestrowany w dzienniku ksiąg wieczystych pod numerem (...). Postanowieniem Państwowego Biura Notarialnego z dnia 12 czerwca 1991 r. odmówiono dokonania wpisu zarządu z uwagi na nieprzedstawienie żądanych dokumentów.
W dniu 17 lutego 1995 r. w Sądzie Rejonowym w Poznaniu został złożony wniosek Fabryki (...) w P. o wpisanie w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej dla nieruchomości położonej w P. ulica (...) w miejsce dotychczasowego właściciela, Skarbu Państwa. Do wniosku został dołączony protokół zdawczo-odbiorczy Przedsiębiorstwa (...) w P.. Wniosek ten został wpisany do dziennika ksiąg wieczystych pod numerem (...). Postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 17 maja 1995 r. odmówiono wpisu z uwagi na nieprzedłożenie orzeczenia Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego o przejęciu na własność Skarbu Państwa z dnia 17 sierpnia 1951 r. stanowiącego podstawę dokonania powyższego wpisu. Postanowienie to zostało zaskarżone rewizją przez Fabrykę (...) w P.. Rewizja została wpisana do dziennika ksiąg wieczystych pod numerem (...).
Dowód - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
Decyzją z dnia 2 października 1990 r. Wydział Gospodarki Komunalnej w P. przywrócił na rzecz właściciela budynku zarząd nieruchomością oznaczoną nr 6 przy ulicy (...).
Dowód – decyzja z dnia 2 października 1990 r. - k. 107 akt księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
Postanowieniem z dnia 18 stycznia 1991 r., Sąd Wojewódzki w Poznaniu, w sprawie o wydanie nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...) (w części fabrycznej), zabezpieczył roszczenie spółki (...) S.A. poprzez przekazanie spółce zarządu nieruchomością.
Decyzją z dnia 2 października 1990 r., Urząd Dzielnicowy P. przywrócił zarząd nieruchomością firmie (...) S.A.
Protokołami zdawczo-odbiorczymi przekazano firmie (...) S.A. posiadanie obu części (część fabryczną i część mieszkalną) nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...). W/w spółka objęła nieruchomość w posiadanie, w dalszej kolejności przeprowadzając remonty. Spółka wynajmowała lokale.
Bezsporne, nadto
Dowód: - kopia decyzji (...).S.- (...) Dzielnicowego P. z dnia 2 października 1990 r. – k. 68
- kopia protokołu zdawczo-odbiorczego z dnia 21 grudnia 1990 r. – k. 69-70
- kopia protokołu zdawczo-odbiorczego z dnia 29 kwietnia – k. 71
- zeznania świadka J. M. – k. 106-108
- zeznania wnioskodawcy B. W. – k. 264-268
Z uwagi na śmierć jedynego członka zarządu, na wniosek prokurentów spółki (...) S.A. ustanowiono kuratora dla tej spółki w osobie J. M.. Uchwałą z dnia 31 stycznia 1991 r. Zgromadzenie Spółki postawiła ją w stan likwidacji, powołując jednocześnie likwidatora również w osobie J. M..
J. M., po ustanowieniu go kuratorem spółki (...) S.A., podjął działania mające na celu zbadanie legalności i prawidłowości orzeczenie Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego nr 17 o przejęciu i przejściu przedsiębiorstw na własność Skarbu Państwa z dnia 17 sierpnia 1951 r.
Dowód: - kopia postanowienia Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 6 listopada 1989 r. – k. 66
- kopia postanowienia Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 1991 r. ( (...) 433) – k. 67
- zeznania świadka J. M. – k. 106-108
Decyzją z dnia 28 listopada 1995 r. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej działając na wniosek J. M. odmówił stwierdzenie nieważności orzeczenia nr 17 Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego z dnia 17sierpnia 1951 r. o przejęciu na rzecz Państwa G. Owocowej i fabryki (...) w P., ulica (...) stanowiącej własność H. K. następca w P.. Decyzja ta została uchylona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 kwietnia 1996 r. Wyrokiem z tego samego dnia NSA zobowiązał Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej do wydania w terminie 2 miesięcy decyzji sprawie wygaśnięcia orzeczenia nr 17 Ministra Rolnictwa z dnia 17 sierpnia 1951 r.
Dowód - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
Postanowieniem z dnia 7 maja 1996 r. Sąd Wojewódzki w Poznaniu uchylił postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 17 maja 1995 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Poznaniu. Przy ponownym rozpoznaniu sprawa była wpisana pod numerem dziennika ksiąg wieczystych nr (...).
Dowód - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
W dniu 20 maja 1996 r. w Kancelarii Notarialnej O. P. (1) została zawarta umowa sprzedaży, którą to J. M. działając jako likwidator firmy (...) S. A w P. sprzedał M. i J. C. do majątku wspólnego udział wnoszący połowę we współwłasność nieruchomości opisanej w § 1 umowy, a B. W. udział wynoszący połowę udziału we współwłasności tej nieruchomości. Przy zawieraniu umowy sprzedaży sprzedający oświadczył, że w Sądzie Rejonowym w Poznaniu toczy się postępowanie z wniosku Fabryki (...) w P. o wpis prawa własności na rzecz Skarbu Państwa. Podstawa żądania wpisu prawa własności Skarbu Państwa – orzeczenie nr 17 Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego o przejęciu przedsiębiorstwa (...) S.A w P. było przedmiotem wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w (...) z dnia 12 kwietnia 1996 r., którym to wyrokiem Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązał Ministra Rolnictwa do wydania w terminie dwóch miesięcy decyzji w przedmiocie wygaśnięcia orzeczenia. Likwidator spółki oświadczył ponadto , że wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego jest prawomocny oraz oświadczył, że w Sądzie Wojewódzkim w Poznaniu toczy się postępowanie dotyczące rewizji od postanowienia Sądu Rejonowego w Poznaniu odmawiającego wpisu na rzecz Skarbu państwa. Dalej wskazano, że Sąd Wojewódzki przekazał sprawę do ponownego rozpoznania uzależniając wynik sprawy od wydania decyzji przez Ministra Rolnictwa. Wskazano również, że sprzedający nie zna innej podstawy, która mogłaby doprowadzić do utraty własności przedmiotowej nieruchomości przez firmę (...) S A w P.. W akcie notarialnym zawarto wniosek o wpisanie nowych właścicieli w dziale II księgi wieczystej. Wniosek taki został złożony w Sądzie Rejonowym w Poznaniu w dniu 23 maja 1996 r., i wpisany w dzienniku ksiąg wieczystych pod numerem (...). Wpis w dziale II księgi wieczystej został dokonany w dniu 23 września 1999 r.
W trakcie czynności notarialnych w dniu 20 maja 1996 r. wnioskodawcy uzyskali informację, iż w dniu 17 lutego 1995 r. w Sądzie Rejonowym w Poznaniu został złożony wniosek Fabryki (...) w P. o wpisanie w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej dla nieruchomości położonej w P. ulica (...) w miejsce dotychczasowego właściciela, Skarbu Państwa.
Dowód: - kopia aktu notarialnego z dnia 20 maja 1996 r. - k. 36-42
- zeznania świadka J. M. – k. 106 – 108
- zeznania wnioskodawcy B. W. – k. 264-268
- zeznania wnioskodawcy M. C. – k. 268-269
Decyzją z dnia 24 lipca 1996 r. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w odmówił stwierdzenia nieważności orzeczenia nr 17 Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego z dnia 17sierpnia 1951 r. o przejęciu na rzecz Państwa G. Owocowej i Fabryki (...) w P., ulica (...) stanowiącej własność (...) S.A. w P..
Dowód: – decyzja z dnia 24 lipca 1996 r. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
Postanowieniem z dnia 31 października 1997 r. Sąd Rejonowy w Poznaniu oddalił wniosek o wpis prawa własności Fabryki (...) w P. z uwagi na brak legitymacji wnioskodawcy do działania w imieniu Skarbu Państwa.
Dowód: – postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 31 października 1997 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
W dniu 4 grudnia 1997 r. w Sądzie Rejonowym w Poznaniu został złożony wniosek Kierownika Urzędu Rejonowego w P. o wykreślenie w dziale II księgi wieczystej wpisu (...) Spółka Akcyjna w P. oraz o wpis w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) . Wniosek ten został wpisany do dziennika ksiąg wieczystych pod numerem (...). Wniosek ten został oddalony postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 7 czerwca 2000 r. Apelację od tego postanowienia złożył Skarb Państwa – Prezydent Miasta P.. Postępowanie toczące się na skutek apelacji Skarbu Państwa zostało zawieszone Sądu Okręgowego w Poznaniu postanowieniem z dnia 27 lipca 2001 r. na podstawie art. 177 § 1 pkt. 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.
Dowód: – wniosek Kierownika Urzędu Rejonowego w P. – akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
- postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 7 czerwca 2000 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
- postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 27 lipca 2001 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
W dniu 17 kwietnia 2000 r. przed notariuszem I. A. M. C. działając w imieniu własnym oraz żony J. C. ustanowił odrębną własność lokalu użytkowego nr (...), położonego w przyziemiu kamienicy położonej w P. na ulicy (...) wskazując, że do lokalu przynależy udział wynoszący (...) części w prawie własności gruntu oraz części wspólnych. W tym samym akcie notarialnym została zawarta umowa sprzedaży lokalu użytkowego nr (...) H. M. za cenę 150 000 zł. Strony tej umowy wniosły o bezciężarowe wydzielenie z księgi wieczystej lokalu użytkowego nr (...), urządzenie dla tego lokalu nowej księgi wieczystej i wpis w księdze 97 662 prawa własności na rzecz każdoczesnego właściciela lokalu nr (...) w udziale wynoszącym w 157/10 000. Odpis tego aktu został złożony w Sądzie Rejonowym w Poznaniu i wpisany pod pozycją dzkw 11938/00. Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta (...).
Dowód: – akt notarialny z dnia 17 kwietnia 2000 r. – akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
W dniu 12 kwietnia 2000 r. przed notariuszem O. P. (2), M. C. działając w imieniu własnym oraz żony J. C. oraz B. W. ustanowił odrębną własność lokalu użytkowego nr (...) położonego w przyziemiu kamienicy położonej w P. na ulicy (...) wskazując, że do lokalu przynależy udział wynoszący (...) części w prawie własności gruntu oraz części wspólnych. W tym samym akcie notarialnym została zawarta umowa sprzedaży lokalu użytkowego nr (...) D. i K. M. za cenę 136 500 zł. Strony tej umowy wniosły o bezciężarowe wydzielenie z księgi wieczystej lokalu użytkowego nr (...), urządzenie dla tego lokalu nowej księgi wieczystej i wpis w księdze 97 662 prawa własności na rzecz każdoczesnego właściciela lokalu nr (...) w udziale wynoszącym w 106/10 000. Odpis tego aktu został złożony w Sądzie Rejonowym w Poznaniu w dniu 28.04.2000 r. i wpisany pod pozycją dzkw 12721/00. Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...)
Dowód: – akt notarialny z dnia 12 kwietnia 2000 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2001 r. podjęto postępowanie toczące się na skutek apelacji Skarbu Państwa od postanowienia z dnia 7 czerwca 2001 r. Następnie zostało ono ponownie zawieszone postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 22 marca 2002 r. Zawiadomienie o wpisie prawa własności na rzecz M. i J. C. i B. W. zostało doręczone Skarbowi Państwa w dniu 14 maja 2002. r. W dniu 27 maja 2002 r. Skarb Państwa wniósł apelację od dokonanego wpisu. Apelacja ta została oddalona postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 września 2003 r.
Dowód: - postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2001 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
- postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 22 marca 2002 r. - akta księgi wieczystejPO1P/00097662/8
- postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 września 2003 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
W dniu 26 listopada 2003 r. przed notariuszem O. P. (1) M. C. i B. W. ustanowili odrębną własność lokali mieszkalnych nr (...) a, 14, 14a, 15, 15a, 16, położonych w kamienicy położonej w P. na ulicy (...). W tym samym akcie notarialnym została zawarta umowa sprzedaży wskazanych lokali mieszkalnych P. W. oraz K. W. za łączną kwotę 3 000 896, 97 zł. Strony tej umowy wniosły o bezciężarowe wydzielenie z księgi wieczystej lokali mieszkalnych, urządzenie dla tych lokali nowej księgi wieczystej i wpis w księdze 97 662 prawa własności na rzecz każdoczesnego właścicieli lokali w prawie własności gruntu oraz części wspólnych. Odpis tego aktu został złożony w Sądzie Rejonowym w Poznaniu w dniu 28 listopada 2003 r. i wpisany pod pozycją (...)-609/03. Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr 13a w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr 14a w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr 15a w dniu 4 maja 2006 r., została założona księga wieczysta o numerze (...). Dla lokalu nr (...) w dniu 4 maja 2006 r. została założona księga wieczysta o numerze (...).
Dowód: – akty notarialne z dnia 26 listopada 2003 r. - akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
Postanowieniem z dnia 25 maja 2005 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu podjął postępowanie toczące się na skutek apelacji Skarbu Państwa od postanowienia z dnia 7 czerwca 2000 r., a apelacja Skarbu Państwa od tego postanowienia została oddalona postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 czerwca 2005 r.
Dowód: – postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 maja 2005 r. o podjęciu zawieszonego postępowania – akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8,
- postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu 14 czerwca 2005 r. – k. 554 akta księgi wieczystej PO1P/00097662/8
Pozwem z dnia 21 stycznia 2010 r. Skarb Państwa-Prezydent Miasta P. wystąpił na podstawie art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, wywodząc tytuł prawny Skarbu Państwa do nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), z treści art. 3 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność państwa gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. 1946 nr 3, poz. 17 z późn. zm.).
Dowód: - pozew z dnia 21 stycznia 2010 r. – w aktach I C 102/10
Wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2014 r. wydanym w sprawie I C 102/10, Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., nakazał wpisanie w dziale II księgi wieczystej (...) prawo własności na rzecz Skarbu Państwa, wykreślając jednocześnie dotychczasowych współwłaścicieli, w tym wnioskodawców.
Dowód: - wyrok Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. z dnia 22 sierpnia 2014 r. - w aktach I C 102/10
Od powyższego wyroku wnioskodawcy wnieśli apelację, którą Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 r.
Dowód: - wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu (II Ca 678/15) z dnia 18 grudnia 2015 r. – w aktach I C 102/10
W latach 90-tych wnioskodawcy prowadzili działalność gospodarczą pod firmą (...) Spółka Akcyjna, która obsługiwała firmę (...). Początkowo działalność była prowadzona na niewielkiej powierzchni przy ulicy (...) w P., gdzie wnioskodawcy mieli swoje biuro. Następnie swoją działalność przenieśli do budynku położonego przy ulicy (...), gdzie na 1 piętrze budynku fabrycznego wynajęli pomieszczenie o powierzchni około 150 m 2. Działalność związaną z (...) firmy (...), wnioskodawcy prowadzili w tym budynku do roku 1998. Po nabyciu prawa własności nieruchomości wnioskodawcy na własny koszt poczynili nakłady w budynku. W budynku przeprowadzono kapitalny remont obejmujący m. in.: wymianę okien, podłóg, tynków zewnętrznych, wykonanie ocieplenia oraz instalację centralnego ogrzewania, wymianę instalacji elektrycznej, parapetów, wymianę gipsów na ścianach wewnątrz budynku, ocieplenie dachu. Prace remontowe zostały przeprowadzone na powierzchni około 500 m 2. Powyższe prace miały na celu dostosowanie pomieszczeń do potrzeb przyszłych najemców. Po zawarciu umów najmu, wnioskodawcy pobierali czynsze oraz opłacali podatek od nieruchomości.
Dowód: - zeznania wnioskodawcy B. W. – k. 264-268
- zeznania świadka J. S. – k. 263-264
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów oraz zeznań świadków: J. M. i J. S. oraz wnioskodawców: B. W. i M. C..
Sąd uznał za wiarygodne i pomocne dla ustalenia wskazanego wyżej stanu faktycznego wszystkie dokumenty zgromadzone w aktach sprawy niniejszej oraz aktach I C 102/10 oraz aktach księgi wieczystej PO1P/00097662/8, z uwagi na to, że ich wiarygodność oraz moc dowodowa nie były kwestionowane przez żadną ze stron.
Za wiarygodne uznał Sąd zeznania wnioskodawców B. W. i M. C., złożone na okoliczność zakresu posiadania nieruchomości objętej wnioskiem oraz charakteru tego posiadania. Z treści zeznań B. W. wynika, że, kurator spółki (...) S.A., J. M. poinformował wnioskodawców przy zawieraniu umowy sprzedaży w dniu 20 maja 1996 r., że w Sądzie Rejonowym w Poznaniu został złożony wniosek Fabryki (...) w P. o wpisanie w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej dla nieruchomości położonej w P. ulica (...) w miejsce dotychczasowego właściciela, Skarbu Państwa. B. W. zeznał, że J. M. wspominał o toczącym się postepowaniu, zainicjowanego wnioskiem Fabryki (...) w P. z dnia 17 lutego 1995 r., przy czym zaznaczył, że wskazana firma nie ma żadnych podstaw aby ten proces wygrać. Nadto z zeznań wyżej wskazanego wnioskodawcy wynika, że B. W. i M. C. na nieruchomości objętej wnioskiem dokonywali nakłady, których koszt pokrywali z własnych środków, a ponadto regularnie uiszczali podatek od nieruchomości. Wnioskodawcy zgodnie twierdzili również, że z uwagi na zapewnienia J. M. przy zawieraniu umowy sprzedaży, nie mieli wątpliwości co do stanu prawnego nieruchomości.
W przeważającej części Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka J. M.. Sąd dał wiarę twierdzeniom, iż po ustanowieniu go kuratorem spółki (...) S.A., podjął działania mające na celu zbadanie legalności i prawidłowości orzeczenia Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego nr 17 o przejęciu i przejściu przedsiębiorstw na własność Skarbu Państwa z dnia 17 sierpnia 1951 r. Świadek zeznał też, że informował wnioskodawców o tym, iż umowa sprzedaży z dnia 20 maja 1996 r. jest umową legalną i skuteczną. Sąd nie dał wiary twierdzeniom, że miał prawo przypuszczać i był przekonany, że stwierdzenie wygaśnięcia decyzji nacjonalizacyjnej, to była tylko czysta formalność, albowiem istniały ku temu przesłanki. Świadek z jednej strony zeznał, że wystąpił do ministra z wnioskiem o wygaśnięcie decyzji, który po rozpoznaniu wniosku odmówił stwierdzenia jej nieważności. Z drugiej zaś strony wskazał, że w momencie zawierania umowy sprzedaży NSA uchyliło decyzję o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji nakazując rozpoznanie sprawy zgodnie z wnioskiem. Sąd miał przy tym na uwadze, że świadek w czasie zawierania umowy sprzedaży w dniu 20 maja 1996 r, był czynnym adwokatem, który musiał zdawać sobie sprawę, iż decyzja która w dalszym ciągu istnieje w obrocie i korzysta z domniemania legalności, albowiem nie została wzruszona w odpowiednim trybie, niewątpliwie ma wpływ na stan prawny nieruchomości. W konsekwencji Sąd uznał, że w tym zakresie zeznania świadka pozostawały w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym, a nadto zawierały elementy ocenne, które nie mogły stanowić podstawy do ustalenia faktów w tym zakresie.
Zeznania świadka J. S. były wiarygodne i spójne, niemiej jednak tylko w ograniczonym zakresie służyły do ustalenia okoliczności faktycznych niniejszej sprawy. Z treści jego zeznań wynika, iż uczestniczył w negocjacjach dotyczących zawierania umów najmu pomieszczeń znajdujących się w nieruchomości objętej wnioskiem, pod działalność Sądu. Zadaniem świadka było wynegocjowanie najlepszych warunków przygotowania pomieszczeń do działalności biurowej i w tym celu poczynienie niezbędnych nakładów.
Sąd zważył co następuje:
Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.
Istota instytucji zasiedzenia polega na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu oznaczonego w ustawie czasu. Podstawową funkcją zasiedzenia jest eliminacja długotrwałej rozbieżności między faktycznym wykonywaniem uprawnień właścicielskich, a formalnoprawnym stanem własności, co przyczynia się do ustabilizowania i uporządkowania stosunków społecznych pod względem prawnym. Zgodnie z przepisem art. 172 § 1 i k.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Zgodnie z art. 176 § 1 k.c. jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.
Naczelną przesłanką zasiedzenia jest posiadanie samoistne nieruchomości. Stawiając taki warunek, ustawodawca odsyła do pojęcia zawartego w definicyjnej normie art. 336 k.c., zgodnie z którym posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak właściciel. W kontekście zasiedzenia mamy na uwadze posiadanie samoistne niepoparte tytułem własności, gdyż chodzi o nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego „nie będącego jej właścicielem”. Tak, więc elementem stanu faktycznego, który stanowi podłoże zasiedzenia, jest samoistne posiadanie, polegające na faktycznym władaniu rzeczą jak właściciel (art. 172 k.c. w zw. z art. 336 k.c.). Konieczne jest zatem – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 kwietnia 1998 roku (I CKN 430/98, OSNC 1999, nr 11, poz. 198) – wykonywanie przez posiadacza czynności faktycznych wskazujących na samodzielny, rzeczywisty, niezależny od woli innej osoby stan władztwa. Wszystkie dyspozycje posiadacza powinny swą treścią odpowiadać dyspozycjom właściciela, co wcale nie oznacza, że w każdej sytuacji posiadacz musi mieć przekonanie, że jest właścicielem. Natomiast posiadaczem zależnym jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą.
Kwestia świadomości, jaką posiadacz odnosi do wykonywanego prawa, a więc przekonanie o tym, czy jest lub nie jest właścicielem posiadanej rzeczy, rzutuje natomiast na dobrą albo złą wiarę posiadania. Posiadaczem w dobrej wierze jest ten, kto błędnie przypuszcza, że jest właścicielem rzeczy, a w złej pozostaje ten, kto wie albo wiedzieć powinien, że prawo własności nie przysługuje jemu, a innej osobie (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 1949 roku, Wa.C. 159/49, (...) 1950, nr 6, s. 56; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1963 roku, III CR 71/62, OSNC 1963, nr 5, poz. 111; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 1980 roku, III CZP 14/80, OSNCP 1980, nr 9, poz. 161 albo uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 1991 roku, III CZP 108/91, nr 4, poz. 48 i in.).
Przepis art. 339 k.c. stanowi, że domniemywa się, że ten, kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem samoistnym. Przytoczone domniemanie należy do grupy domniemań wzruszalnych. Jego obalenie jest zatem dopuszczalne w każdym postępowaniu. Jednakże wartość tego domniemania polega na tym, że zwalnia ono posiadacza od konieczności prowadzenia dowodów i legitymizuje go do chwili obalenia domniemania przez tego, kto twierdzi, że jest ono w konkretnej sprawie nieprawdziwe.
Stan posiadania współtworzą fizyczny element (corpus) władania rzeczą oraz intelektualny element zamiaru (animus) władania rzeczą dla siebie. W przypadku posiadania samoistnego mamy na uwadze animus domini (posiadacz samoistny włada rzeczą „jak właściciel”). Wola posiadania rzeczy w zakresie własności oznacza wolę posiadania jej dla siebie, z wyłączeniem innych podmiotów, a więc chęć wyłącznego władania rzeczą w zakresie stosownym do najszerzej pojętych uprawnień do rzeczy. Czynnik woli pozwala na rozróżnienie posiadania samoistnego od posiadania zależnego. W praktyce więc, o tym czy mamy do czynienia z posiadaniem charakterystycznym dla własności, czy też zależnym, decydują zewnętrzne (a więc widoczne dla otoczenia) przejawy władztwa nad rzeczą, jednoznaczne manifestowanie dla otoczenia władania jak właściciel.
Niezbędnym zatem do stwierdzenia nabycia prawa własności przez zasiedzenie w niniejszej sprawie było ustalenie, czy istniało rzeczywiście posiadanie przedmiotowej nieruchomości przez osoby ubiegające się o stwierdzenie nabycia tego prawa w drodze zasiedzenia i czy miało ono przymioty posiadania charakterystycznego dla władztwa właściciela oraz czy upłynął oznaczony w ustawie czas, aby skuteczne zasiedzenie miało miejsce.
Obowiązujące prawo dopuszcza możliwość nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości objętej w posiadanie nie tylko w złej wierze, ale nawet w drodze bezprawnego przejęcia rzeczy. Dlatego też z punktu widzenia dopuszczalności zastosowania art. 172 k.c. nie ma formalnego znaczenia okoliczność, w jaki sposób doszło do objęcia rzeczy w samoistne posiadanie i czy posiadacz miał świadomość bezprawności działania. Ta ostatnia okoliczność wpływa niewątpliwie na czas zasiedzenia ze względu na złą wiarę, natomiast nie określa samego charakteru posiadania (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2002 roku, II CKN 186/99, LEX nr 53291).
Jeśli chodzi o ocenę dobrej lub złej wiary to rozstrzygającym momentem dla jej oceny jest moment uzyskania posiadania. Późniejsze zmiany świadomości posiadacza pozostają bez wpływu na tę ocenę i w konsekwencji na długość potrzebnego dla nabycia własności przez zasiedzenie, co potwierdza wykładnia gramatyczna art. 172 § 1 k.c., w którym ustawa kładzie akcent na chwilę uzyskania posiadania, a pośrednio także z brzmienia art. 176 § 1 k.c.
Pogląd tradycyjny – nieprzewidujący możliwości uznania za posiadacza w dobrej wierze osoby, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie nieformalnej umowy, ze względu na brak podstaw do przyjęcia usprawiedliwionego w danych okolicznościach przekonania, że przysługuje jej prawo własności, skoro do przeniesienia takiego prawa wymagana jest znana powszechnie forma aktu notarialnego – Sąd Najwyższy niejednokrotnie wypowiedział się w tym zakresie, między innymi w orzeczeniach: z dnia 26 listopada 1949 roku, WaC 159/49 ( (...) 1950, nr 6, s. 56), z dnia 23 sierpnia 1955 roku, I CR 307/55 (OSN 1956, z. 1, poz. 26); w wyrokach: z dnia 25 czerwca 1968 roku, III CRN 159/68 (OSPiKA 1970, z. 10, poz. 197) i z dnia 7 maja 1971 roku, I CR 302/71 (NP 1973, z. 4, s. 580), w postanowieniach: z dnia 14 stycznia 1977 roku, III CRN 76/76 (OSNCP 1977, z. 11, poz. 214) i z dnia 25 września 1991 roku, III CRN 195/91 (niepubl.) oraz w uchwale z dnia 24 marca 1980 roku, III CZP 14/80 (OSNCP 1980, z. 9, poz. 161) i w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów SN z dna 11 grudnia 1975 roku, III CZP 63/75 (OSNCP 1976, z. 12, poz. 259). Przejściowo do tzw. zliberalizowanego pojęcia dobrej wiary Sąd Najwyższy nawiązał w późniejszych orzeczeniach, m.in. z dnia 5 kwietnia 1989 roku, III CRN 277/89 (nie publ.), czy też z dnia 17 września 1986 roku, III CZP 58/86 (OSNCP 10/87 poz. 150). Ostatecznie jednak – wobec rysujących się w judykaturze tendencji liberalnego pojmowania dobrej wiary – zajął stanowisko co do treści tego pojęcia w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 6 grudnia 1991 roku, III CZP 108/91 (OSNCP 1992, z. 4, poz. 48), której nadał moc zasady prawnej. Przychylił się do tzw. tradycyjnego jego rozumienia, wyrażając przy tym pogląd, że dobra wiara i – będąca jej przeciwstawieniem – zła wiara pełnią tę samą funkcję (zapewnienie bezpieczeństwa obrotu) we wszystkich stosunkach prawnorzeczowych. Ostatecznie zatem wejście w posiadanie nieruchomości lub jej części bez zachowania formy aktu notarialnego jednoznacznie przesądza, że mamy do czynienia ze złą wiarą posiadacza samoistnego.
Samoistne posiadanie musi trwać nieprzerwanie przez określony ustawą czas. Od nowelizacji k.c. obwiązującej od dnia 1 października 1990 roku terminy zasiedzenia określone zostały na lat dwadzieścia gdy posiadacz jest w dobrej wierze i lat trzydzieści w przypadku złej wiary. Przepis art. 172 k.c. sprzed nowelizacji przewidywał krótsze terminy zasiedzenia (tj. dziesięcioletni przy dobrej wierze i dwudziestoletni przy istnieniu złej wiary), jednakże z uwagi na fakt, że zasiedzenie nie nastąpiło przed wejściem w życie ustawy z dnia 28 lipca 1990 roku o zmianie ustawy kodeks cywilny (Dz.U. z 1990 r. Nr 55, poz. 321) tj. przed dniem 1 października 1990 roku, do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed wejściem w życie ustawy zmieniającej stosuje się przepisy nowe. (art. 9 ww. ustawy).
W ocenie Sądu na podstawie analizy całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego należało stwierdzić, iż wnioskodawcy nie wykazali, aby spełnili przesłanki do stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Poznaniu prowadzi księgę wieczystą (...).
Pełnomocnik wnioskodawców uzasadniając ich ciągłość wskazał, iż posiadanie przywrócone poczytuje się za nieprzerwane, uznać należy, że posiadanie nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), zostało przywrócone firmie (...) S.A. protokołami zdawczo odbiorczymi z dnia 21 grudnia 1990 r. oraz 29 kwietnia 1991 r. Z uwagi na powyższe, zdaniem pełnomocnika wnioskodawców, mając na względzie treść art. 345 k.c., zgodnie z którym, posiadanie przywrócone poczytuje się za nieprzerwane uznać należy, że spółka (...) S.A. posiadała nieruchomość położoną w P. przy ulicy (...) jako właściciel, od dnia jej nabycia w 1920 r., do dnia wydania nieruchomości wnioskodawcom. Zdaniem pełnomocnika wnioskodawców, legalność przywrócenia posiadania nieruchomości firmy (...) S.A. jest oczywista, albowiem protokoły zdawczo-odbiorcze z dnia 21 grudnia 1990 r. oraz 29 kwietnia 1991 r. stwierdzały przekazanie zarządu i wydanie samoistne nieruchomości w wykonaniu ważnych aktów stosowania prawa (postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 1991 r., I C 15/91 oraz decyzji (...) Dzielnicowego P. z dnia 2 października 1990 r., (...).S.- (...)). Odnosząc się do powyższego, zdaniem Sądu Rejonowego, o ile nie budzi wątpliwości fakt objęcia w posiadanie przez spółkę (...) spornej nieruchomości w dniu 21 grudnia 1990 r. (od której to daty należy liczyć bieg okresu zasiedzenia), to nie sposób uznać za trafny poglądu zgodnie z którym, w oparciu o treść art. 345 k.c., uzasadnionym jest doliczenie wnioskodawcom spornej nieruchomości przez spółkę (...) S.A., przed ta datą. W tym zakresie wypowiedział się Sąd Najwyższy, który w postanowieniu z dnia 21 września 2011 r. (I CSK 651/10, Lex nr 1043964) stwierdził, że art. 345 k.c. dotyczy jedynie takich sytuacji, w których utrata posiadania nastąpiła w wyniku zachowania bezprawnego ze strony sprawcy jego naruszenia. Nie obejmuje natomiast każdej utraty posiadania w rozumieniu dosłownym (potocznym), w szczególności takiej utraty, która jest oparta na podstawie prawnej. Inaczej mówiąc, nie dotyczy zmiany osoby posiadacza, wynikającej z przeniesienia posiadania lub szerzej ujmując, przejścia posiadania na inne osoby. Sąd Rejonowy w pełni podziela ten pogląd. Przejęcie zatem przez spółkę (...) następca posiadania nieruchomości z dniem 21 grudnia 1990 r. nie stanowi zatem przywrócenia posiadania w rozumieniu art. 345 kc. Spółka bowiem nie została pozbawiona posiadania tej nieruchomości w sposób nielegalny, ale na podstawie ważnej i skutecznej decyzji nacjonalizacyjnej, której ważność do chwili obecnej nie została podważona. Tym samym zatem okres posiadania spornej nieruchomości prowadzący ewentualnie do nabycia jej własności przez zasiedzenie należy liczyć od dnia 21 grudnia 1990 r.
Drugim wymaganiem ustawowym do nabycia własności przez zasiedzenie, co już wyżej wskazano jest to, by posiadanie samoistne trwało przez określony okres czasu - 20 lat w przypadku uzyskania posiadania w dobrej wierze i 30 lat w przypadku uzyskania posiadania w złej wierze. W orzecznictwie sądowym (tak np. postanowienie SN z 05.12.2000 r., sygn. akt IV CKN 180/00, LEX nr 52506) wskazuje się, że dla przyjęcia posiadania w dobrej wierze niezbędne jest wykazanie, że samoistny posiadacz rzeczy nie tylko pozostaje w przekonaniu, że niczyjego prawa nie narusza, ale że ma on przeświadczenie, iż jest właścicielem rzeczy i że to jego przeświadczenie znajduje w danych okolicznościach obiektywne uzasadnienie. Innymi słowy, w złej wierze pozostaje posiadacz, który wie lub przy dołożeniu należytej staranności powinien wiedzieć, że nie przysługuje mu prawo podmiotowe do posiadanej rzeczy. Dobra wiara posiadacza istnieje wtedy, gdy posiadacz jest przekonany, że posiada rzecz zgodnie z przysługującym mu prawem, a to jego przekonanie uzasadnione jest okolicznościami danego przypadku, przy czym dobrą wiarę wyłącza nie tylko pozytywna wiadomość o braku uprawnienia ale i brak wiadomości spowodowany niedbalstwem.
Fakt samoistnego posiadania spornej nieruchomości nie budził żadnych wątpliwości Sądu, albowiem z materiału dowodowego wynika jednoznacznie, że wnioskodawcy istotnie w latach 90-tych prowadzili działalność gospodarczą pod firmą (...) Spółka Akcyjna, która obsługiwała firmę (...) i w związku z rozwojem tej działalności, przenieśli ją do budynku położonego przy ulicy (...). Działalność związaną z (...) firmy (...), wnioskodawcy prowadzili w tym budynku do roku 1998, a po zawarciu umowy z dnia 20 maja 1996 r. na własny koszt poczynili nakłady w budynku. Wskazać należy, że posiadanie samoistne wnioskodawców należy liczyć od dnia 20 maja 1996 r. czyli od daty zawarcia przez nich umowy sprzedaży tej nieruchomości. Wcześniej takim posiadaczem samoistnym była spółka (...). Jednakże wnioskodawcy mogą sobie doliczyć okres posiadania tej nieruchomości przez spółkę na podstawie art. 176 § 1 kc, gdyż bez wątpienia doszło do przeniesienia pomiędzy wnioskodawcami a spółką posiadania. O samoistności posiadania wnioskodawców świadczy to, że w budynku przeprowadzono kapitalny remont obejmujący m. in.: wymianę okien, podłóg, tynków zewnętrznych, wykonanie ocieplenia oraz instalację centralnego ogrzewania, wymianę instalacji elektrycznej, parapetów, wymianę gipsów na ścianach wewnątrz budynku, ocieplenie dachu. Prace remontowe zostały przeprowadzone na powierzchni około 500 m2. Powyższe prace miały na celu dostosowanie pomieszczeń do potrzeb przyszłych najemców. Po zawarciu umów najmu, wnioskodawcy pobierali czynsze oraz opłacali podatek od nieruchomości.
Powyższe okoliczności nie przesądzają jednakże o dobrej wierze wnioskodawców. Zdaniem Sądu Rejonowego, wnioskodawcy są samoistnymi posiadaczami w złej wierze, bo od początku swego posiadania wiedzieli, że w obrocie w dalszym ciągu pozostaje decyzja nacjonalizacyjna z dnia 17 sierpnia 1951 r. Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego. Sam fakt, iż J. M. poinformował wnioskodawców przy zawieraniu umowy sprzedaży w dniu 20 maja 1996 r., że w Sądzie Rejonowym w Poznaniu został złożony wniosek Fabryki (...) w P. o wpisanie w dziale II księgi wieczystej KW nr (...) prowadzonej dla nieruchomości położonej w P., ulica (...) w miejsce dotychczasowego właściciela, Skarbu Państwa wcale uzasadnia stanowiska, że wnioskodawcy mogli pozostawać w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu co do stanu prawnego spornej nieruchomości. J. M. reprezentował interesy sprzedawcy (...) S.A. w P.. Tym samym powyższa okoliczność winna zobligować wnioskodawców do zbadania stanu prawnego spornej nieruchomości we własnym zakresie poprzez zasiegniecie informacji u podmiotu niezależnego niezainteresowanego wynikiem transakcji. Wskazać bowiem należy, że J. M. działając jako kurator spółki był zainteresowany wynikiem transakcji. Ponadto same zapewnienia ze strony sprzedającego o tym, że spółka jest właścicielem tejże nieruchomości nie mogą zastąpić obowiązywania w tym samym czasie decyzji nacjonalizacyjnych w szerokim tego słowa znaczeniu. Wnioskodawcy musieli mieść świadomość tego, że takie decyzje występują w obrocie prawnym i nie zostały w sposób przewidziany prawem wzruszone. Samo zapewnienie J. M. o ich nieważności czy nieskuteczności nie mogło powodować dobrej wiary wnioskodawców. Skoro wnioskodawcy nie dochowali należytej staranności w zakresie zbadania stanu prawnego nieruchomości, to trudno tym samym przyjąć, iż byli oni posiadaczami w dobrej wierze.
Wcześniej wskazano, że wnioskodawcy mogą sobie doliczyć do swego czasu posiadania okres posiadania nieruchomości przez spółką (...) jednakże tylko od 21 grudnia 1990 r. Wskazać jednak należy, że spółka (...) była posiadaczem nieruchomości w złej wierze. J. M. działając bowiem jako kurator tejże spółki miał wiedzę o istnieniu orzeczenia Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego nr 17 z dnia 17 sierpnia 1951 r., miał wiedzę o istnieniu protokołów zdawczo-odbiorczych dotyczącej tejże nieruchomości. Nawet jego przeświadczenie , że stwierdzenie nieważności orzeczenia to czysta formalność, to nie przesądzać to o dobrej wierze spółki.
Zdaniem Sądu w ramach niniejszego postępowania nie można kwestionować skuteczności i ważności orzeczenia z dnia 17 sierpnia 1951 r. ani dalszych decyzji w tym zakresie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że sąd w postępowaniu cywilnym obowiązany jest uwzględniać stan prawny wynikający z ostatecznej decyzji administracyjnej, chyba że - co w rozpoznawanej sprawie nie miało miejsca - decyzja została wydana przez organ niepowołany lub w zakresie przedmiotu orzeczenia bez jakiejkolwiek podstawy w obowiązującym prawie materialnym, bądź z oczywistym naruszeniem reguł postępowania administracyjnego. Zasada ta znajduje pełne zastosowanie w odniesieniu do decyzji deklaratoryjnych, zawierających w sobie elementy konstytutywne (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2007 r., III CZP 46/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 30). Przyjmuje się, że w postępowaniu przed sądami powszechnymi można tylko wyjątkowo powoływać się na nieważność decyzji administracyjnych, ale tylko wtedy, gdy decyzja jest dotknięta tak poważną wadą, która dyskwalifikuje ten dokument obrotu prawnego, co oznacza, że waga tej wady musi być istotna w stopniu dyskwalifikującym tę decyzje jako akt administracyjny. Chodzi tutaj o decyzje przez organ oczywiście niewłaściwy bądź niepodpisane. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie ma miejsca.
Wskazać zresztą należy na niekonsekwencję stanowiska wnioskodawców. Jeśli bowiem wnioskodawcy twierdzą, że byli posiadaczami samoistnymi nieruchomości przez okres uprawniający do nabycia własności, to nie jest istotne dla rozstrzygnięcia sprawy czy orzeczenia nacjonalizacyjne były ważne czy nie.
Z powyższych względów, w tego względu bieg terminu zasiedzenia w tej sprawie był trzydziestoletni i upływa w dniu 21 grudnia 2020 roku, wniosek należało oddalić o czym Sąd orzekł w punkcie 1 postanowienia.
O kosztach procesu pomiędzy stronami orzekł Sąd na zasadzie art. 98 § 1 i 3 i art. 99 k.p.c. oraz art. 32 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 2016, poz. 2261) i § 5 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U z 2015 poz. 1800 ze zm.) obciążając nimi stosownie do wyniku procesu w całości wnioskodawców jako przegrywających spór, zasądzając od nich na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej kwotę 12.500 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
SSR Mariusz Gotowski