Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

A. L. obwiniona została o to, że :

- w dniu 19 kwietnia 2021 roku o godzinie 10:50 we W. na terenie przychodni rehabilitacyjnej dla dzieci przy ul. (...) w związku ze stanem epidemii koronawirusa nie stosowała się do nakazu zakrywania ust i nosa za pomocą maseczki ochronnej;

- w dniu 21 kwietnia 2021 roku o godzinie 10:50 we W. na terenie przychodni rehabilitacyjnej dla dzieci przy ul. (...) w związku ze stanem epidemii koronawirusa nie stosowała się do nakazu zakrywania ust i nosa za pomocą maseczki ochronnej;

tj. o wykroczenie z art. 116§1a k.w. i wykroczenie z art. 116§1a k.w.

Wyrokiem z dnia 19 listopada 2021 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia, sygn. akt II W 672/21:

I. uznał obwinioną A. L. za winną popełnienia zarzucanych jej czynów opisanych w części wstępnej wyroku, tj. za winną popełnienia 2 (dwóch) wykroczeń z art. 116§1a k.w. i za czyny te na podstawie art. 116§1a k.w. w zw. z art. 9§2 k.w. wymierzył jej karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) złotych;

II. zwolnił obwinioną od ponoszenia kosztów postępowania w sprawie, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa, w tym zwolnił ją od opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca ukaranej zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego, tj.:

1) art. 116 § 1a k.w. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionej nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia;

2) art. 1 § 1 k.w. poprzez jego niezastosowanie, w konsekwencji czego bezpodstawne przypisanie obwinionej odpowiedzialności za wykroczenie w sytuacji, gdy wszystkie elementy „nakazu zakrywania, przy pomocy maseczki, ust i nosa" w określonych okolicznościach i miejscach, zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Rozporządzenie), zamiast w ustawie;

3) art. 42 ust.1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. poprzez jego niezastosowanie, bowiem zarzucany obwinionej czyn, nie został skutecznie i legalnie zabroniony przez ustawę,

4) art. 31 ust. 1 i 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - poprzez jego niezastosowanie, bowiem w/w rozporządzenie w zakresie, w jakim ogranicza prawa i wolności konstytucyjne, nie może być uznane przez Sąd za skuteczną i legalną podstawę prawną ograniczenia tych praw i wolności obywateli, a w konsekwencji ukarania obwinionej;

5) art. 92 ust. 1 Konstytucji RP w zw. z art. 46b pkt 13 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Ustawa) - poprzez jego niezastosowanie, bowiem upoważnienie zawarte w art. 46b pkt 13 w/w ustawy nie zawiera konkretnych wytycznych dotyczących treści Rozporządzenia co do sposobu realizacji nakazu zakrywania nosa i ust i zostało wydane bez zgromadzenia odpowiednich danych wymaganych dyspozycją art. 46 a Ustawy.

6) §25 ust. 7 rozporządzenia Rady Ministrów ( (...)) z dnia 6 maja 2021r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, w związku z naruszeniem przepisu art. 115§14 Kodeksu karnego, poprzez ich błędną interpretację, zgodnie z którą „innym dokumentem" zwalniającym od obowiązku zasłaniania nosa i ust nie może być dokument podpisany przez obwinioną.

Mając powyższe zarzuty na uwadze, apelujący wniósł o uniewinnienie obwinionej, od zarzucanego jej czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja obrońcy obwinionej A. L. jest oczywiście bezzasadna.

W sprawie bezspornym było, iż obwiniona A. L. dwukrotnie tj. w dniu 19 kwietnia 2021 roku około godziny 10:50 oraz w dniu 21 kwietnia 2021 roku około godziny 10:50 przebywając na terenie budynku użyteczności publicznej, tj. w przychodni rehabilitacyjnej dla dzieci przy ul. (...) we W. nie stosowała się do nakazu zakrywania ust i nosa za pomocą maseczki ochronnej.

Stan prawny na dzień zaistnienia obu czynów przypisanych obwinionej A. L., kwalifikowanych z art. 116 § 1a k.w. stanowił, iż kto nie przestrzega zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków określonych w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, podlega karze grzywny albo karze nagany. Przepis ten pojawił się w Kodeksie wykroczeń od dnia 29 listopada 2020 r., i został dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem (...)19 (Dz. U. z 2020. (...)). Znamiennym jest, iż o ile do 29 listopada 2020 r. argumentacja jakby karanie za niestosowanie się do nakazu zakrywania przy pomocy maseczki ust i nosa, będącego następstwem wprowadzonych na obrzeże całej Rzeczypospolitej Polskiej ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, mogła prowadzać do ograniczenia z korzystania z konstytucyjnych wolności i praw wynikających z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej była w pełni aprobowana w orzecznictwie sądów powszechnych, albowiem powszechny nakaz zakrywania nosa i ust przed tą datą wprowadzony był z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego, o tyle od dnia 29 listopada 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem (...)19, w której art. 15 pkt 2 lit. c wprowadzająca zmianę w art. 46b ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi polegającą, na dodaniu do art. 46b punktu 13 w brzmieniu: " nakaz zakrywania ust i nosa, w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach, wraz ze sposobem realizacji tego nakazu".

W realiach niższej sprawy okoliczność ta ma kolosalne znaczenie, albowiem w dacie popełnienia przez obwinioną zarzucanych jej wykroczeń (19 i 21 kwietnia 2021 r. ) obowiązywał przepis rangi ustawowej stanowiący właściwą podstawę do wprowadzania odpowiednich regulacji w formie rozporządzenia i w konsekwencji zrodził możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności wykroczeniowej z art. 116 § 1a k.w. osobę naruszającą nakaz zakrywania przy pomocy maseczki ust i nosa w miejscu ogólnodostępnym - w tym na terenie przychodni rehabilitacyjnej, a szczegółowo opisanych w § 25 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii i § 1 pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 września 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.

Reasumując art. 46b ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi po dodaniu punktu 13 w brzmieniu: " 13) nakaz zakrywania ust. i nosa, w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach, wraz ze sposobem realizacji tego nakazu" , również w ocenie Sądu Okręgowego we Wrocławiu stanowił ustawowe upoważnienie i właściwą podstawę do wprowadzania odpowiednich regulacji w formie rozporządzenia i umożliwia pociągniecie sprawcy naruszającego wynikające z tej regulacji obostrzenia do odpowiedzialności wykroczeniowej z art. 116 § 1a kw.

Nietrafne okazały się również dywagacje autora apelacji o rzekomych naruszeniach Konstytucji RP. Przypomnieć należy, iż przepis art. 116 § 1a k.w. ma charakter blankietowy i zawiera w swej treści normę sankcjonującą. Nakazy i zakazy, o których w nim mowa (normy sankcjonowane) mogą być natomiast określone w akcie prawnym niższego rzędu. Kwestię zgodności tego rodzaju rozwiązania z ustawą zasadniczą badał Trybunał Konstytucyjny na gruncie art. 54 k.w., który w interesującym zakresie ma tożsamą konstrukcję, jak art. 116 § 1a k.w. W wyroku z 8 lipca 2003 r., sygn. P 10/02, Trybunał stwierdził, że art. 54 k.w. w zakresie, w jakim przewiduje wymierzanie kary za naruszenie przepisów porządkowych zawartych w akcie podustawowym, jest zgodny z art. 42 ust. 1 Konstytucji RP. Pogląd ten ma pełne zastosowanie m.in. do uregulowania z art. 116 § 1a k.w.

Raz jeszcze podkreślić należy, iż nakaz zakrywania ust i nosa nie godzi w podstawowe prawa gwarantowane przez ustawę zasadniczą, wręcz przeciwnie - to zdrowie publiczne ustawodawca umieścił stosunkowo wysoko w hierarchii dóbr, pod względem rodzajowym, zapewniając mu ochronę konstytucyjną.

Reasumując, twierdzenia i argumenty zaprezentowane w wywiedzionej apelacji mają charakter czysto polemiczny i prezentują subiektywny punkt widzenia obrońcy obwinionej , który wyraźnie nie chce uwzględnić obowiązujących przepisów oraz reguł odpowiedzialności za popełnione wykroczenie. Podzielając zatem argumenty Sądu Rejonowego i wobec bezzasadności środka odwoławczego przyjąć należy, że sąd ten w pełni zasadnie uznał jej winę.

Bez wątpienia obwiniona A. L. dwukrotnie tj. w dniu 19 kwietnia 2021 roku około godziny 10:50 oraz w dniu 21 kwietnia 2021 roku około godziny 10:50, nie zasłaniała ust i nosa w miejscu, gdzie było to nakazane, co niewątpliwie wypełnia znamiona wykroczenia z art. 116 § 1a kw. Obwiniona została ponadto kilkukrotnie pouczona przez pracowników przychodni o istnieniu takiego obowiązku, ale nie dostosowała się do tych pouczeń.

Na marginesie li tylko Sąd Odwoławczy pragnie wskazać, iż nie można zapomnieć o tym, iż w kwietniu 2021 r. występowało w Polsce apogeum III fali zachorowań wywołanych wirusem (...)19. W środę 21 kwietnia 2021 r. Ministerstwo Zdrowia informowało o 13 926 nowych zakażeniach i o 740 zgonach z powodu koronawirusa. W szpitalach przebywało 30 706 osób, 288,8 tys. było aktywnych zakażeń. W tych dniach - realnego zagrożenia zdrowia i życia w związku z rozprzestrzeniającym się wirusem oraz trudnej sytuacji w sferze ochrony zdrowia, wszyscy zobowiązani byliśmy do przestrzegania określonych zasad sanitarnych. Zważyć należy, iż przestrzeganie prawa jest obowiązkiem powszechnym, a zapobieganie skutkom rozprzestrzeniania się wirusa (...)19 jest obywatelską powinnością, która winna się sprowadzać do prezentowania odpowiedzialnej społecznie postawy, polegającej na dbaniu nie tylko o własne zdrowie, ale także o zdrowie i życie osób z naszego bliższego i dalszego otoczenia. Tym samym przestrzeganie nakazu zakrywania przy pomocy maseczki ust i nosa, choć dla wielu osób – w tym obwinionej - mogło jawić się jako mało komfortowe, było niewielką ceną za możliwość przyczynienia się do uratowania życia innej osobie.

Sąd Okręgowy zgodził się również z Sądem Rejonowym w zakresie wysokości kary grzywny orzeczonej wobec obwinionej za przypisane jej wykroczenia, uznając, iż w świetle okoliczności tej sprawy brak jest podstaw do uznania jej za rażąco surową, a w sposób właściwy podkreślono stopień społecznej szkodliwości czynu. Górna granica kary grzywny określona w art. 24 § 1 k.w. przekracza zasadniczo wymierzoną przez Sąd I instancji.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

SSO Marcin Sosiński