Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) Państwowe Spółka akcyjna w W. wniósł przeciwko pozwanemu E. K. pozew o zapłatę kwoty 715,68 wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot: 238,56 zł od dnia 17 marca 2021 roku do dnia zapłaty, 238,56 zł od dnia 17 lutego 2021 roku do dnia zapłaty, kwoty 238,56 zł od dnia 22 stycznia 2021 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem kary umownej za okres grudzień 2020 r. luty 2021 r.

W dniu 16 grudnia 2021 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, wskazując, że nie zawierał pisemnej umowy najmu i cesji. Z powódką wiązała go wyłącznie ustna umowa najmu placu wraz z budką telefoniczną. Z dniem 30 kwietnia 2020 roku na skutek porozumienia stron umowa uległa rozwiązaniu, a pozwany od tego dnia nie korzystał już z budki.

Powódka w dniu 23 lipca 2021 r. wniosła do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego pozew o zapłatę kwoty 715,68 zł (Nc-e (...)), które to postępowanie zakończyło się stwierdzeniem braku podstaw do wydania nakazu zapłaty i umorzeniem postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 9 listopada 2006 r. powód (...) Państwowe Spółka akcyjna w W. zawarł z B. W. umowę najmu 1 m ² powierzchni nieruchomości położonej przy budynku dworca kolejowego w S. ul. (...), który to teren najemca miał przeznaczyć na postawienie budki telefonicznej (do zamawiania taksówek). W umowie tej B. W. zobowiązał się opłacać miesięczny czynsz najmu w kwocie 109,80 zł brutto, a przed zawarciem umowy wpłacił kaucję 219,60 zł, która miała zostać zwrócona po zakończeniu umowy, jeśli nie zostanie wykorzystana na zaspokojenie roszczeń. W § 13 umowy postanowiono, że po zakończeniu umowy najemca jest zobowiązany do zwrotu wynajmującemu przedmiotu najmu w stanie niepogorszonym, w terminie 3 dni, a w przypadku opóźnienia w zwrocie przedmiotu najmu przez najemcę zobowiązany będzie do ponoszenia opłat za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości 200 % stawki czynszu jaki obowiązywał przed zakończeniem umowy.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa najmu k.21-22, 57-59,

- protokół zdawczo-odbiorczy k.60-61,

- zdjęcia k.98,99, 100,101,

- zeznania pozwanego k.92-92v.

W 2013r. B. W. kończąc pracę zarobkową i przechodząc na emeryturę, zaproponował swojemu koledze, pozwanemu E. K., który także był taksówkarzem, przejęcie najmu budki telefonicznej na dworcu. Wskazał, że załatwi to z wynajmującym, pod warunkiem, że pozwany będzie opłacał faktury. Pozwany E. K. zgodził się i złożył do (...) Oddział (...) w P. podanie, o wynajęcie mu placu pod budkę telefoniczną przy dworu (...) w S..

B. W. pisemnie w dniu 11 marca 2013 r. poinformował powódkę, że rozwiązuje umowę z dnia 9 listopada 2006 r., a prawa i obowiązki z umowy przejmuje pozwany.

W dniu 2 kwietnia 2013 roku powódka i B. W. podpisami umowę cesji, dotycząca przeniesienia praw i obowiązków z ww. umowy najmu z dnia 9 listopada 2006r. z B. W. na pozwanego E. K.. Powódka przesłała egzemplarz umowy do B. W., który następnie odesłał podpisany egzemplarz do powódki. Pozwany E. K. nie podpisał umowy i nie została mu ona okazana przez B. W..

Od tego czasu powódka przesyłała faktury na adres pozwanego, który regularnie je opłacał.

Z czasem budka zaczęła niszczeć i nie było chętnych do korzystania z niej. W dniu 11 lutego 2020 r. do powódki wpłynęło pismo pozwanego informujące, że z dniem 5 lutego 2020 r. rezygnuje z dzierżawy budki telefonicznej na dworcu, gdyż telefonu już nie ma, a budka jest dewastowana.

Dowód:

- faktura vat nr (...) k. 71 wraz z potwierdzeniem przelewu k.72,

- podanie k.74,

- pisma B. W. k.63,64

- umowa cesji k.23, 81

- pismo z dnia 11.02.2020 r. k.24,

- zawiadomienie k.114a,

- analiza porównawcza k.115-118 wraz z materiałem porównawczym k.119-134v,

- zeznania pozwanego k.92-92v.

W odpowiedzi na pismo powódka poinformowała, że wyraża zgodę na rozwiązanie umowy z dniem 30 kwietnia 2020 r., wskazując, że pozwany jest zobowiązany do wydania przedmiotu najmu wynajmującemu w stanie wolnym, po usunięciu z niego budki telefonicznej, na podstawie protokołu zdawczo – odbiorczego, najpóźniej do dnia 30 kwietnia 2020 r.

Dowód:

- pismo powódki k.25, 66 wraz z kserokopią koperty k.67.

Pismem z dnia 4 czerwca 2020 roku powódka wezwała pozwanego do natychmiastowego wydania nieruchomości po usunięciu budki telefonicznej oraz wszelkich przyłączy. Powódka poinformowała, że w przypadku braku zdemontowania budki od dnia 1 maja 2020 roku do dnia zwrotu naliczać będzie karę umowną za bezumowne korzystanie w wysokości 200 % miesięcznego czynszu najmu obowiązującego w ostatnim miesiącu umowy, za każdy rozpoczęty miesiąc użytkowania.

Dowód:

- pismo powódki k.26, 68.

W dniu 7 stycznia 2021 r., w dniu 2 lutego 2021 r. i w dniu 2 marca 2021 r. powódka wystawiła noty księgowe, każdą na kwotę 238,56 zł, a następnie wezwała pozwanego do zapłaty.

Dowód:

-noty księgowe k. 27-29,

- wezwanie do zapłaty k.30.

Pozwany w dniu 10 lutego 2021 r. pisemnie, a w dniu 26 kwietnia 2021 r. telefonicznie poinformował pracownika powódki, że nie podpisywał umowy z dnia 9 listopada 2006 r. i odmówił zapłaty za noty, na co otrzymał pisemną informację, że na podstawie umowy cesji z dnia 2 kwietnia 2013 roku wstąpił w prawa i obowiązki najemcy gruntu, faktury opłacał, wobec czego jego odmowa zapłaty nie zostaje uznana. Pozwany nadal utrzymywał, że żadnej umowy nie podpisywał, a podpis na umowie nie pochodzi od niego.

Powódka wszczęła przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego w postępowaniu elektronicznym (Nc-e (...)) co do kwoty 954,24 zł.

Dowód:

- pismo pozwanego z dnia 10.02.2021 r. k.73,

- korespondencja e-mail k.69-70v,

- pismo powódki z dnia 28.05.2021 r. k.45,

- zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k.46

- zeznania pozwanego k.92-92v.

Pozwany w dniu 13 czerwca 2022 r. złożył do Komendy Powiatowej Policji w S. Wydziału Kryminalnego zawiadomienie w sprawie podrobienia podpisu.

Dowód:

- zawiadomienie k.114a.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Powód wywodził swoje roszczenie z treści umowy najmu z dnia 9 listopada 2006r., która zastrzegała karę umowną, na wypadek nie zwrócenia przez najemcę przedmiotu najmu. Zgodnie z treścią art. 483 kc, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). § 2. dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej.

Między stronami niesporny był fakt zawarcia umowy najmu pomiędzy powódką, a B. W. i jej treść, opłacanie przez pozwanego faktur za najem, wypowiedzenia umowy, nie usunięcia z nieruchomości budki telefonicznej.

Spór dotyczył podpisania przez pozwanego umowy cesji, obowiązywania miedzy stronami tej umowy oraz umowy najmu, w konsekwencji możliwości zastosowania kary umownej wskazanej w paragrafie 13 umowy.

Odnosząc się do zasadniczego zarzutu pozwanego w zakresie braku jego podpisu na umowie cesji, uznano go za zasadny.

Zgodnie z art. 6 k.c. to na powodzie ciążył obowiązek wykazania, że doszło do skutecznego przejścia praw i obowiązków z B. W. na pozwanego E. K., zaś pozwany zaprzeczając prawdziwości podpisu widniejącego na umowie cesji obowiązany był to wykazać.

Niewątpliwie rację miał powód wskazując, że nie zawsze konieczne jest powoływanie i dopuszczanie dowodu z opinii biegłego, na okoliczność autentyczności podpisu. Argumentację wzmacnia również art. 505 ⁷ §1 kpc, gdzie ustawodawca wprost dopuścił badanie przez sąd samodzielnej oceny, bez konieczności zasięgania opinii specjalistycznych. Sąd podziela uwagi prawne i argumentację prawną powoda w tym zakresie, przez co oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Uwzględniono przy tym rodzaj kwestionowanego materiału, ewidentność odmienności, jak i wartość przedmiotu sporu, która nie była wysoka, a koszt opinii mógł ją znacznie przewyższyć. Zdaniem jednak sądu wbrew twierdzeniom powoda odmienna jest konkluzja wynikająca z takich twierdzeń. Zdaniem sądu już pierwsze zapoznanie się z podpisem widniejącym na umowie cesji i jego konfrontacja z podpisami pozwanego, wskazuje na istnienie znacznych odmienność. Organoleptycznie można stwierdzić, że parafka widniejąca na umowie cesji w miejscu przeznaczonym na podpis cesjonariusza (pozwanego) jest inna od podpisów pozwanego składanych chociażby na sprzeciwie czy innych dokumentach załączonych do pozwu, w tym również podpisów pozwanego składanych na rozprawie w dniu 6 maja 2022 r. Wyraźnie widoczne są różnice wynikające z długości znaków składających się na podpis – podpis na cesji jest krótszy niż podpisy z pewnością należące do pozwanego – jak i kształt pierwszej wielkiej litery, która w dolnej części wszystkich podpisów pozwanego jest zaokrąglona, a w podpisie na cesji tak nie jest. Przede wszystkim jednak istotnie ostatnia litera w podpisie pozwanego to wyraźne K z kropką. Tak było nie tylko na podpisach składanych intencjonalnie na rozprawie, lecz i na wszystkim podpisach składanych spontanicznie, na dług przed sporem sądowym, w tym na dokumentach całkowicie niezwiązanych ze sporną umową (m.in. k. 24 – pismo pozwanego w sprawie rozwiązania umowy, k. 73 – odpowiedź z dnia 10.02.2021r., k. 74 – pismo w sprawie najmu, k. 123 – umowa z telewizją kablową, 125v. - PIT).

Takie ustalenia sądu potwierdza nadto prywatna opinia złożona przez pozwanego, wykonana przez eksperta kryminalistycznego S. B.. Wnioski z przeprowadzonych badań wskazały, że podpis widniejący na umowie cesji prawdopodobnie nie został sporządzony przez pozwanego. Mając na względzie, że przedłożony dowód to opinia prywatna, a nadto została sporządzona na podstawie kopii dokumentów, uwzględniono, że nie mogła wskazywać wniosków kategorycznych i pewnych. Jednakże w kontekście dysponowania przez sąd oryginałem umowy cesji i analizą jednoznacznych różnic występujących w analizowanych podpisach, niewątpliwie wzmacniała przekonanie, że podpis na umowie cesji faktycznie nie pochodzi od pozwanego. Materiał porównawczy pochodzący zarówno z okresu sprzed umowy cesji jak i po jej zawarciu utwierdza sąd w przekonaniu, że podpisy te różnią się znacząco. Podpis pozwanego jest charakterystyczny, a pozwany praktycznie na każdym piśmie przedłożonym do analizy podpisał się tak samo. Inny podpis widnieje tylko na umowie cesji.

Biorąc pod uwagę zgromadzony materiał dowodowy, w tym zeznania pozwanego, prywatną opinię grafologa, dokumenty zawierające podpisy pozwanego, sąd uznał, że pozwany nie podpisał umowy cesji, a tym samym nie przeszły na niego prawa i obowiązki z umowy najmu z dnia 9 listopada 2006 roku, w tym obowiązek zwrotu przedmiotu najmu w stanie jaki istniał w dniu zawarcia umowy. Niewątpliwie strony łączyła umowa najmu powierzchni nieruchomości, na której znajdowała się budka telefonia, jednakże istotnie nie była to umowa pisemna z dnia 9 listopada 2006 roku, lecz zawarta na skutek propozycji pozwanego z 26.03.2013r. Argument powoda, że nie zawiera on nigdy umów ustnych nie miał w sprawie istotnego znaczenia, gdyż po pierwsze pozwany nie znał polityki kontraktowej powoda, po drugie w kontekście braku podpisu pozwanego na cesji, w rzeczywistości, per facta concludentia do takiej umowy doszło, skoro pozwany przez cały okres uiszczał czynsz najmu. W chwili zaś jej zawarcia na nieruchomości znajdowała się już budka telefoniczna, tym samym w kontekście art. 675 kc pozwany nie był zobowiązany do jej usunięcia, gdyż wydał przedmiot najmu w stanie w jakim go przejmował – tj. wraz z budką – która ulegała zużyciu stosownie do czasu eksploatacji.

Tym samy powód nie miał prawa obciążyć pozwanego opłatami za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości 200 % stawki czynszu jaki obowiązywał przed zakończeniem umowy, a powództwo o zapłatę podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Na poniesione przez pozwanego koszty złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 270 zł, obliczone zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – łącznie 287 zł.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)