Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 295/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2021 r., sygn. akt XII K 177/20

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

-------------------------------------------------------------

--------------------------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

-------------------------------------------------------------

--------------------------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

----------------------------------

-------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

------------------------------------

----------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty obrońcy oskarżonego

I.  Obraza przepisu art. 7 k.p.k. mająca bezpośredni wpływ na treść wyroku, poprzez naruszenie reguł dowodowych z tego przepisu wynikających i w konsekwencji

- błędne przyjęcie, że 16 listopada 2019 r. P. B. oblał I. S. rozpuszczalnikiem i podpalił, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że zdarzenie miało charakter nieszczęśliwego wypadku;

- niezasadnego stwierdzenia przez sąd okręgowy, iż brak jest podstaw do kwestionowania depozycji pokrzywdzonej;

- błędnego przyjęcia, że przyczyną śmierci I. S. było oblanie rozpuszczalnikiem, podczas gdy z protokołu sądowo – lekarskich oględzin i sekcji zwłok wynika, że przyczyną zgonu była narastająca niewydolność wielonarządowa w przebiegu masywnego obustronnego zapalenia płuc i sepsy po doznanym oparzeniu, którego to następstwa żaden człowiek na podstawie normalnej zdolności przewidywania, ogólnego obowiązku dbałości o ludzkie życie lub przewidywania skutków własnych działań, nie miałby w stanie przypuszczać, a co dopiero przewidzieć;

II.  mająca bezpośredni wpływ na treść zaskarżonego wyroku obraza przez Sąd Okręgowy w Warszawie przepisów postępowania w postaci:

- art. 4 k.p.k.

-art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., w zw. z art. 167 k.p.k. i art. 201 k.p.k.

- art. 5 § 2 k.p.k.

- art. 410 k.p.k.

III.  rażąca surowość wymierzonej kary 15 lat pozbawienia wolności, nie odpowiadająca dyrektywom z art. 53 i 54 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ wszystkie zarzuty niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Ad I.

Zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 7 k.p.k. przy dokonywaniu oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego jest niezasadny i nie zasługuje na uwzględnienie. Poza dokonaną polemiką z argumentacją Sądu meriti obrona nie wskazała na konkretne błędy faktyczne lub logiczne w rozumowaniu sądu, czy na niezgodność dokonanej oceny z wiedzą oraz doświadczeniem życiowym, które w konsekwencji miałyby doprowadzić do błędnych ustaleń faktycznych. Sąd prawidłowo, wbrew twierdzeniom obrony ustalił, że w dniu 16 listopada 2019 r. P. B. oblał I. S. rozpuszczalnikiem i podpalił. Wynika to wprost z zeznań przesłuchanej w szpitalu pokrzywdzonej, której depozycje wskazują na celowe chluśnięcie w jej stronę cieczą w postaci rozpuszczalnika, którą trzymał w dłoni oskarżony. Pokrzywdzona kategorycznie przy tym zeznała, że w dalszej kolejności oskarżony odpalił zapałkę i rzucił w jej stronę wskutek czego zaczęła się palić. Nie umknęło Sądowi Okręgowemu, że te zeznania znajdują pełne potwierdzenie i korespondują z zeznaniami świadka D. C. i świadka J. R., do których mieszkania wbiegła po podpaleniu jej, I. S.. Świadkowie zgodnie zeznali, że pokrzywdzona krzyczała, że P. B. ją podpalił. Próba deprecjonowania zeznań D. C. i J. R. poprzez kreowanie jakiegoś konfliktu pomiędzy nimi a oskarżonym jest skazana na niepowodzenie, skoro ich zeznania były spontaniczne i stanowiły opis zdarzenia w odpowiedzi na zupełnie nieoczekiwaną i niecodzienną sytuację, której stali się mimowolnymi świadkami. Warto przy tym podkreślić raz jeszcze, że w pełni te zeznania zgodne są i uzupełniają depozycje pokrzywdzonej, która z racji traumatycznych przeżyć i doznanych urazów nie potrafiła odtworzyć przebiegu całego zdarzenia z udziałem oskarżonego. Taka a nie inna, jak chciałaby obrońca, wersja przebiegu zdarzenia wynika również z zeznań funkcjonariuszy policji K. S. i T. P.. Są to świadkowie bezstronni, niezainteresowani opowiedzeniem się za którąkolwiek ze stron postępowania, a ich zeznania Sąd meriti prawidłowo ocenił, ocenę tę właściwie uzasadniając. W świetle zatem wskazanych wyżej dowodów Sąd Okręgowy słusznie uznał, że do zdarzenia doszło wskutek przestępczych działań oskarżonego, a nie wskutek nieszczęśliwego wypadku.

Obrona podjęła również nieudaną próbę podważenia zeznań pokrzywdzonej, wskazując na istnienie uzasadnionych wątpliwości co do stanu psychicznego pokrzywdzonej, jej stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania postrzeżeń. W pierwszym rzędzie zwrócić należy uwagę, że przesłuchujący pokrzywdzoną funkcjonariusz nie stwierdził w osobistym kontakcie z pokrzywdzoną i nie powziął wątpliwości co do stanu psychicznego I. S. uniemożliwiającego jej złożenie relacji z przebiegu zdarzenia. Wskazał jedynie, co podkreślił Sąd Okręgowy w uzasadnieniu, że pokrzywdzona miała ogromne problemy z wysłowieniem się, mówiła pojedynczymi słowami. Było to jednak wyłącznie skutkiem doznanych obrażeń. Zeznania świadka J. K. wyłącznie potwierdzają wersję zdarzeń przedstawioną przez pokrzywdzoną. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że również temu świadkowi pokrzywdzona podała tożsamą wersję zdarzenia, którą przedstawiła wcześniej sąsiadom i policji. Sąd apelacyjny chce w tym miejscu podkreślić stanowczo, że nie ma znaku równości pomiędzy problemami psychicznymi czy związanymi z uzależnieniami a automatycznym przyjmowaniem istnienia wątpliwości co do stanu psychicznego, zdolności postrzegania i odtwarzania postrzeżeń Nie przekonuje też argument obrony o wpływie nadużywania alkoholu na zeznania pokrzywdzonej. W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, że w momencie przesłuchania I. S. była trzeźwa.

Nie są przekonywujące dywagacje obrony, że na przypadkowość oblania pokrzywdzonej wskazuje fakt, że w butelce zostało jeszcze sporo cieczy. Wszak z zeznań pokrzywdzonej wynika, że oskarżony nie wylał na nią zawartości butelki a chlusnął w nią cieczą tam się znajdującą. Zawartość płynu w butelce koresponduje zatem w pełni z zeznaniami pokrzywdzonej. Oczywistym jest bowiem dla każdego, że chluśnięcie spowoduje o wiele mniejsze opróżnienie butelki niż przechylenie jej i wylanie. Nie ma żadnych dowodów na to, że oskarżony próbował ratować pokrzywdzoną, gdyż gdyby tak rzeczywiście było nie musiałaby uciekać do sąsiadów i prosić o pomoc i wezwanie karetki pogotowia. Popalona kołdra czy firanki wskazują jedynie, że w pomieszczeniu coś się paliło.

Prawidłowo również, w oparciu o opinię biegłego M. F. ustalił Sąd Okręgowy, że przyczyną zgonu I. S. była narastająca niewydolność wielonarządowa w przebiegu masywnego obustronnego zapalenia płuc i sepsy po doznanym w dniu 16.11.2019 r. oparzeniu II stopnia około 20 % powierzchni ciała. Biegły zaopiniował nadto, że pomiędzy urazem a zgonem zachodził bezpośredni związek przyczynowy. Słusznie ocenił Sąd I instancji opinię biegłego jako jasną, pełną i nie zawierającą sprzeczności. Odnosząc się do argumentacji obrony w tej części wskazać należy, że sąd nie zignorował, że bezpośrednią przyczyną zgonu była niewydolność wielonarządowa w przebiegu masywnego obustronnego zapalenia płuc i sepsy. Słusznie natomiast uznał w kontekście opinii biegłego, że gdyby nie oblanie pokrzywdzonej rozpuszczalnikiem i podpalenie w dniu 16 listopada 2019 r. nie znalazłaby się i finalnie nie zmarła w szpitalu 21 grudnia. Obrona pomija przy tym milczeniem okoliczność, że biegły nie znalazł innej, niezależnej od zdarzenia przyczyny, która mogłaby mieć związek z gwałtownym pogorszeniem stanu zdrowia pokrzywdzonej. Wskazał przy tym, że po gwałtownym pogorszeniu stanu zdrowia, przeprowadzone badania wskazały na obecność płynu w obu jamach opłucnych i podejrzenie zespołu ostrej niewydolności oddechowej, co wpisuje się w obraz choroby oparzeniowej i występuje u pacjentów z taką chorobą. Twierdzenie, że oskarżony nie mógł tego rodzaju medycznych skutków przewidzieć jest oczywiście prawdziwe, ale pozostaje bez znaczenia skoro w pełni zdawał sobie sprawę, jak każdy przeciętny człowiek, że oblanie kogoś rozpuszczalnikiem i podpalenie może doprowadzić do ciężkich obrażeń, choroby a nawet śmierci.

Ad. II.

W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, że obrońca błędnie podniosła w swojej apelacji jako samodzielny zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 4 k.p.k. Zarzut obrazy tego artykułu nie może stanowić podstawy apelacyjnej, jako, że zawiera ogólną zasadę postępowania. Co za tym idzie nie nakazuje oraz nie zakazuje sądowi konkretnego sposobu procedowania. Błędnie również, kwestionując nieprawidłową ocenę materiału dowodowego, skutkującą błędnymi ustaleniami faktycznymi jednocześnie zarzuca sądowi naruszenie zasady wyrażonej w art. 5 § 2 k.p.k. Naruszenie to jest możliwe bowiem wyłącznie w sytuacji gdy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożności ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Przepisy art. 5 § 2 k.p.k. i 7 k.p.k. mają charakter rozłączny, a zatem zastosowanie art. 5 § 2 k.p.k. jest możliwe dopiero wówczas, gdy mimo przeprowadzenia wszystkich możliwych dowodów oraz dokonania ich właściwej oceny, spełniającej wymogi określone w art. 7 k.p.k., pojawią się wątpliwości, których nie da się wyeliminować. Sąd odwoławczy nie stwierdził również naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 410 k.p.k. Sąd wyrokując opierał się na okolicznościach ujawnionych w toku rozprawy i nie pominął przy ocenie żadnych dowodów.

Wbrew zarzutom, prawidłowo Sąd Okręgowy ocenił wniosek dowodowy o powołanie biegłego z zakresu chirurgii oparzeń w celu odpowiedzi na pytanie czy obrażenia oparzeniowe u pokrzywdzonej spowodowały skutek nieodwracalnego procesu. Okoliczność, którą chciała udowodnić przeprowadzeniem tego dowodu obrońca nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w świetle opinii biegłego lekarza sądowego M. F.. Biegły w swojej opinii wykazał bez żadnych wątpliwości, że nie było innej, niezależnej od zdarzenia przyczyny, która mogłaby mieć związek z gwałtownym pogorszeniem stanu zdrowia pokrzywdzonej w dniu 22 listopada 2019 r. Ewentualne włączenie się cudzego zakresu odpowiedzialności, co próbuje forsować w niniejszej sprawie obrona to zwykła, nie poparta żadnymi obiektywnymi dowodami dywagacja.

Ad. III

Zarzut wymierzenia oskarżonemu P. B. rażąco niewspółmiernej kary jest chybiony i nie zasługuje na uwzględnienie. Niewspółmierność o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzić może tylko wówczas gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo. Chodzi bowiem nie o zwykłą nieproporcjonalność orzeczonej kary, ale o dysproporcję rażącą. Chodzi zatem o taką karę, której nie da się akceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej. Tymczasem oskarżonemu P. B. wymierzona została za popełniony czyn, którego następstwem była śmierć I. S. kara 15 lat pozbawienia wolności. Kara ta w ocenie Sadu Apelacyjnego nie może być uznana za rażąco, niewspółmiernie surową. Odnotować bowiem należy, że wymierzona oskarżonemu kara 15 lat pozbawienia wolności jest karą de facto mieszczącą się bliżej dolnych granic ustawowego zagrożenia z perspektywy innych rodzajowo możliwych do wymierzenia kar. Jej wymiar uwzględnia stopień winy i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu przestępstwa, jest adekwatny w świetle okoliczności podmiotowych, rodzi przekonanie, że sprawcy tego rodzaju czynów zostają sprawiedliwie ukarani. Przypomnieć przy tym należy skarżącej, że prowadzenie przez pokrzywdzoną określonego trybu życia, czy choćby wskazywane nadużywanie alkoholu nie są okolicznościami zmniejszającymi stopień winy oskarżonego i nie świadczą w żaden sposób o przyczynieniu się pokrzywdzonej do zaistniałego skutku w postaci jej śmierci. Wbrew zarzutom, Sąd orzekający w I instancji wziął pod uwagę wszystkie okoliczności dotyczące oskarżonego, zarówno obciążające jak i łagodzące i nadał im właściwe znaczenie wymierzając karę. Karę, która realizuje wszystkie cele wyznaczone przez ustawodawcę i na pewno nie może być uznana za ślepy odwet za wyrządzone zło.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a z ostrożności procesowej o wymierzenie kary w niższym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ wszystkie wnioski niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wobec braku potwierdzenia zarzutów apelacji wnioski są niezasadne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość rozstrzygnięcia Sądu I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Podniesione w apelacji zarzuty nie zostały potwierdzone w postępowaniu apelacyjnym, a nadto sąd odwoławczy nie stwierdził także okoliczności prowadzących do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego orzeczenia poza granicami środków odwoławczych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.

------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

---------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

II. III.

Zasądzono na rzecz adwokat M. B. wynagrodzenie w wysokości 600 zł. za obronę z urzędu oskarżonego P. B..

Zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych z uwagi na sytuację materialną i konieczność odbycia kary izolacyjnej.

7.  PODPIS

Przemysław Filipkowski

Izabela Szumniak Katarzyna Capałowska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana