Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1324/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 976/19.

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

V. Z.

Dotychczasowa niekaralność

Karta karna - k.255

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Dotychczasowa niekaralność

Karta karna - k.255

Dokument został wystawiony przez upoważniony podmiot i nie budził żadnych wątpliwości.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Mająca wpływ na treść orzeczenia obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 366 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez wydanie wyroku skazującego bez, mającego podstawy dowodowe, rozstrzygnięcia, w której sekwencji awantury między oskarżonym a pokrzywdzoną doszło do zadania ciosu pani B. przez Z..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Zarzut był niezasadny.

Nie ulega wątpliwości, że by ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania dokonana została zgodnie z regułami art. 7 kpk konieczne jest: 1) oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii; 2) uwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania; 3) uwzględnienie wskazań wiedzy; 4) uwzględnienie doświadczenia życiowego. Zasada swobodnej oceny dowodów jest zasadą kontrolowanej oceny dowodów, która wyraża się w dwóch aspektach. Po pierwsze, organ procesowy musi uzasadnić, dlaczego oparł się na jednych, a nie na innych dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Po drugie, organ odwoławczy kontroluje swobodną ocenę dowodów dokonaną przez organ pierwszej instancji. Przy czym zarzut naruszenia art. 7 kpk nie może ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności.

Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt III KK 78/21, „prezentowanie własnej - możliwej w realiach konkretnej sprawy - oceny dowodów, bez wykazania błędności tej, której dokonał sąd pierwszej instancji, nie upoważnia jeszcze sądu odwoławczego do zajęcia w tej materii stanowiska odmiennego. Sąd odwoławczy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi samodzielnie postępowania dowodowego co do istoty sprawy, jest bowiem głównie sądem kontrolującym procedowanie przed sądem pierwszej instancji i stanowisko tego sądu może zakwestionować jedynie wówczas, gdy wykaże, że to postępowanie i jego wynik obrażają prawo”.

Do kwestii mającej znaczenie w niniejszej sprawie odniósł się też Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 82/20, stwierdzając „art. 410 kpk statuuje obowiązek uwzględnienia przy orzekaniu całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie. Nie oznacza to natomiast, że orzekając sąd ma brać za podstawę orzeczenia okoliczności wzajem sobie przeczące. Sąd jest bowiem uprawniony do orzeczenia na podstawie jednych dowodów i pominięcia innych jeżeli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom, co jednak nie oznacza naruszenia art. 410 kpk Jeżeli natomiast w dokonanej przez sąd ocenie dowodów występują błędy należy oceniać je przez pryzmat naruszenia art. 7 kpk a nie art. 410 kpk”.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy i poczynił trafne ustalenia faktyczne, słusznie stwierdzając winę oskarżonego. Wprawdzie pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzoną doszło wówczas do kłótni, jednak była ona podzielona na dwa etapy. Pierwszy, kiedy to pokrzywdzona goniła i atakowała oskarżonego oraz drugi, kiedy to oskarżony gonił i atakował pokrzywdzoną. Ustalając chwilę, w której doszło do przedmiotowego zdarzenia należało przede wszystkim zwrócić uwagę na okoliczność, która ze stron miała w danym momencie motykę, gdyż to ona miała wówczas przewagę i była aktywna.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym zeznań pokrzywdzonej i świadka J. N., jak również wyjaśnień samego oskarżonego wynikało, że w momencie, w którym uderzył pokrzywdzoną, to on był w posiadaniu tego przedmiotu. Ponadto mając go w ręku odebrał pokrzywdzonej torebkę z zawartością portfela i telefon. Część z tych rzeczy, to jest torebka z zawartością portfela, znajdowała się w samochodzie pokrzywdzonej i została stamtąd wyjęta. Stało się tak dlatego, że oskarżony mógł podejść do pojazdu, za sprawą przedmiotowej motyki odganiając pokrzywdzoną. Dopiero kiedy ta zareagowała i zbliżyła się do niego, chcąc je odzyskać, doszło do jej uderzenia. Powyższej oceny nie zmienia fakt, że cios zadano nie motyką, ale ręką, co oskarżony sam potwierdził. Przy czym nie działał wówczas w obronie koniecznej, dysponując wskazanym wyżej przedmiotem i skutecznie oddziałując na pokrzywdzoną.

W tym miejscu wskazać należy, że z zeznań świadka J. N., będącego sąsiadem oskarżonego i nie mającego żadnego interesu w przedstawieniu go w niekorzystnym świetle, jednoznacznie wynikało, że w tym momencie pokrzywdzona prosiła oskarżonego, żeby zwrócił jej rzeczy, po czym usłyszał jej wołanie o pomoc i zobaczył ją leżącą na ziemi z obrażeniami ciała. W tym czasie oskarżony udał się do zamieszkiwanej przyczepy kempingowej, a następnie - kiedy została wezwana Policja - usiłował bezskutecznie oddalić się z miejsca zdarzenia. Także po jego ujęciu stawiał opór, co skutkowało zastosowaniem wobec niego środków przymusu bezpośredniego, jak również gazu pieprzowego i kajdanek. Oskarżony nie zachowywał się zatem jak osoba, która została zaatakowana i jedynie się broniła, nie mając sobie nic do zarzucenia. Wręcz przeciwnie, uświadamiał sobie naganność swojego postępowania i chciał uniknąć jego konsekwencji. W przeciwnym razie pozostałby do przyjazdu Policji i wyjaśnił zaistniałe zdarzenie, nawet złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na jego szkodę.

Sąd Okręgowy dostrzegł, że pokrzywdzona również była agresywna, oskarżony miał po zdarzeniu zadrapania na twarzy, które najprawdopodobniej powstały w wyniku jej działania w pierwszym etapie tego zdarzenia. Niemniej, jak prawidłowo ustalił Sąd meriti, w końcowej fazie to on był stroną aktywną i spowodował u pokrzywdzonej obrażenia ciała, kiedy ta chciała jedynie odebrać swoją własność. Jak już wyżej wskazano, w momencie zdarzenia dla oskarżonego nie istniało bezpośrednie zagrożenie ze strony pokrzywdzonej. Ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym zeznań pokrzywdzonej i świadka J. N., jak również wyjaśnień samego oskarżonego nie wynikało, żeby wówczas pokrzywdzona go uderzyła czy zachowywała się w inny zagrażający mu sposób. Wręcz przeciwnie, to on miał nad nią przewagę. Nie tylko dlatego, że jest dobrze zbudowanym mężczyzną, ale również dlatego, że dysponował przedmiotem, którego posiadanie skutecznie oddziaływało na pokrzywdzoną i powodowało, że nie mogła mu realnie zagrozić.

Jak słusznie stwierdził Sad Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 stycznia 2022 r. w sprawie o sygn. akt III KK 460/21, „Dla zaistnienia obrony koniecznej sprawca musi działać z zamiarem obrony bezpośrednio zaatakowanego dobra prawnego. Wszelkie działania przedsięwzięte w celu odwzajemnienia krzywd doznanych uprzednio nie mają charakteru obronnego. Niezbędnym podmiotowym elementem obrony koniecznej jest działanie z woli obrony, a nie z woli odwetu”. Sąd Okręgowy podziela również pogląd Sądu Apelacyjnego w Krakowie wyrażony w wyroku z dnia 4 marca 2020 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 243/19, w którym stwierdzono, że „Działania podjęte w obronie koniecznej muszą mieć charakter obronny, muszą więc być motywowane wolą obrony. Ocena ich nie może sprowadzać się tylko do ustalenia, kto pierwszy zadał cios, lecz musi uwzględniać całokształt okoliczności zdarzenia”. Mając powyższe na uwadze, brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że Sąd meriti dopuścił się jakichkolwiek naruszeń.

Skoro nie zaistniały nie dające się usunąć wątpliwości, to słusznie nie stosowano art. 5 § 2 kk. Sąd Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego zaprezentowany w postanowieniu z dnia 12 lipca 2021 r. w sprawie o sygn. akt IV KK 726/19. Stwierdzono w nim, że „dla zasadności zarzutu obrazy art. 5 § 2 KPK nie wystarczy zaprezentowanie przez skarżącego własnych wątpliwości, co do stanu dowodów. O naruszeniu tego przepisu można mówić wówczas, gdy sąd ustalając, że zachodzą niedające się usunąć wątpliwości, nie rozstrzygnie ich na korzyść oskarżonego, co w tej sprawie nie miało miejsca. (…) Jednocześnie należy pamiętać, że naruszenie zasady in dubio pro reo możliwe jest jedynie wtedy, gdy sąd w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe i w sposób zgodny z art. 7 KPK ocenił zgromadzone dowody, a pomimo tego z dowodów uznanych za wiarygodne nadal wynikają co najmniej dwie wersje faktyczne i organ procesowy rozstrzyga niedające się usunąć wątpliwości niezgodnie z kierunkiem określonym w przepisie art. 5 § 2 KPK”.

Także wymierzona oskarżonemu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania a okres 2 lat próby nie budziła żadnych wątpliwości, będąc ze wszech miar zasłużona i sprawiedliwa. Wprawdzie oskarżony nie był dotąd karany, co wskazuje na incydentalność naruszenia przez niego porządku prawnego, jednak w niniejszej sprawie zaistniały istotne okoliczności obciążające. Pokrzywdzona doznała bowiem obrażeń ciała, których nie można uznać za niewielkie. Tym bardziej, że jednym z nich było złamanie ściany dolno - przyśrodkowej oczodołu lewego. Żeby tego dokonać oskarżony musiał użyć wobec niej znacznej siły. Ponadto widząc, do czego doprowadził próbował oddalić się z miejsca zdarzenia. Z tych względów prawidłowo orzeczono też nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej, której wysokość, to jest kwota 2.000 złotych, jest adekwatna do wszelkich ujemnych następstw, jakie ją w związku z tym spotkały i sytuacji majątkowej oskarżonego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu na uwzględnienie nie zasługiwał również związany z nim wniosek.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 976/19.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

O powodach wskazano powyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

V. Z.

II

Biorąc pod uwagę, że apelacja obrońcy oskarżonego była niezasadna, zgodnie z dyspozycją art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk należało zasądzić od niego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 złotych tytułem opłaty w postępowaniu odwoławczym i obciążyć go pozostałymi wydatkami tego postępowania. Oskarżony nie powinien mieć żadnych problemów, żeby je uregulować.

7.  PODPIS

SSO Anna Zawadka SSO Adam Bednarczyk SSR (del.) Tomasz Morycz

0.11.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

0.11.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☒

zmiana