Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 września 2022 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Maja Zielińska

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2022 roku w Toruniu

sprawy A. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o obowiązek opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne

na skutek odwołania A. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.

z dnia 22 grudnia 2021 roku nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala dla ubezpieczonego A. C.:

- obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z dwóch źródeł przychodów jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność oraz działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej - za styczeń 2014 roku,

- obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z jednego źródła przychodów jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej - za okres od kwietnia 2014 roku do grudnia 2020 roku.

/-/Sędzia Maja Zielińska

Sygn. akt IV U 115/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 grudnia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. stwierdził, że za styczeń 2014 roku oraz okres od kwietnia 2014 roku do grudnia 2020 roku dla A. C. jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność występuje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z dwóch źródeł przychodów uzyskiwanych z innej pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych oraz działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że z danych zapisanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej jako „CEIDG”) wynika, że A. C. prowadzi indywidualną pozarolniczą działalność gospodarczą (po 31 grudnia 1998 roku) od 1 stycznia 1999 roku pod firmą Biuro (...). Ponadto, od 7 maja 2013 roku, jest wspólnikiem spółki cywilnej BIURO (...), (...) SPÓŁKA CYWILNA. Od 1 lutego 2021 roku nastąpiło zawieszenie wykonywania działalności w spółce. Organ rentowy podniósł, że w okresie od maja 2013 roku do grudnia 2013 roku, od lutego 2014 roku do marca 2014 roku oraz za styczeń 2021 roku ubezpieczony deklarował składkę na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości, natomiast za styczeń 2014 roku oraz za okres od kwietnia 2014 roku do grudnia 2020 roku w pojedynczej wysokości.

A. C. złożył odwołanie od powyższej decyzji organu rentowego. Wskazał, że od 1982 roku prowadzi działalność gospodarczą. Dodatkowo, w dniu 7 maja 2013 roku, wraz z żoną J. C. założył spółkę cywilną (...). Była to spółka rodzinna, w której nie zatrudniano pracowników. Działalność prowadzona w ramach spółki cywilnej została zgłoszona w Urzędzie Gminy w W.. W okresie od maja 2013 roku do marca 2014 roku A. C. uzyskiwał przychody również z działalności indywidualnej. W tym czasie opłacał składkę zdrowotną w podwójnej wysokości. Od kwietnia 2014 roku do końca grudnia 2020 roku uzyskiwał przychody tylko z jednego źródła, tj. spółki cywilnej. W styczniu 2021 roku działalność spółki cywilnej została zakończona, a ubezpieczony ponownie podjął prowadzenie działalności indywidualnej. Za styczeń 2021 roku opłacona została podwójna składka zdrowotna. Ubezpieczony podał, że od 5 lat pobiera świadczenie emerytalne. Zdaniem ubezpieczonego, brak zaznaczenia pozycji we wniosku do CEIDG (który wskazywał nieprawdę) nie może być podstawą do zapłaty składki zdrowotnej ze źródła przychodów, którego nie było. Ubezpieczony zaktualizował swoje dane w CEIDG i zaznaczył, że w okresie od kwietnia 2014 roku do końca grudnia 2020 roku prowadził działalność gospodarcza wyłącznie w ramach spółki cywilnej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał dotychczasowe stanowisko
w sprawie wnosząc o oddalenie odwołania i o zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego zwrot kosztów postępowania sadowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 13 maja 1992 roku A. C. rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej pod nazwą: A. C. PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO – USŁUGOWO – HANDLOWE (...),
w przedmiocie sprzedaży hurtowej niewyspecjalizowanej.

Dowód: - dane z CEIDG – na stronie internetowej www.ceidg.gov.pl,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

W dniu 7 maja 2013 roku ubezpieczony wraz z żoną J. C. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej pod firmą BIURO (...) SPÓŁKA CYWILNA w przedmiocie działalności rachunkowo – księgowej; doradztwo podatkowe.
Z tytułu uczestnictwa w spółce cywilnej każdy z małżonków posiadał 50% udziałów
w zyskach i stratach.

Dowód: - zeznania świadka J. C. – elektroniczny protokół

rozprawy z dnia 18.08.2022 r. od 00:02:35 do 00:20:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

W okresie od maja 2013 roku do marca 2014 roku A. C. prowadził indywidualną działalność gospodarczą w zakresie działalności cateringowej. Równolegle prowadził również działalność jako wspólnik spółki cywilnej, w ramach której zajmował się działalnością cateringową.

W związku z równoległym prowadzeniem indywidualnej działalności gospodarczej
i działalności w charakterze wspólnika spółki cywilnej, w okresie od maja 2013 roku do marca 2014 roku A. C. opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne
w podwójnej wysokości, przy czym deklaracja ZUS DRA za styczeń 2014 roku zawierała błędną wysokość składki zdrowotnej w wysokości 270,40 zł. Ubezpieczony dokonał natomiast wpłaty w prawidłowej wysokości, tj. 540,80 zł.

W kwietniu 2014 roku A. C. zaprzestał faktycznego prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej. Od tej pory wykonywał wyłącznie działalność księgową jako wspólnik spółki cywilnej.

Dowód: - deklaracja ZUS DRA – k. 106 akt sądowych,

- potwierdzenie transakcji – k. 107 akt sądowych,

- zeznania świadka J. C. – elektroniczny protokół rozprawy
z dnia 18.08.2022 r. od 00:02:35 do 00:20:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

W dniu 1 stycznia 2017 roku, A. C. zawarł z Biurem (...) s.c. J. C., A. C. umowę na udostępnienie lokalu na siedzibę dla spółki cywilnej, na podstawie której oddał najemcy do używania pomieszczenie o powierzchni 10 m ² położone w M. na siedzibę spółki cywilnej. Najem miał umożliwiać najemcy ewentualne spotkania z kontrahentami oraz wskazania adresu siedziby jako adresu korespondencyjnego. W związku z tym, że główna działalność spółki cywilnej prowadzona była w biurze znajdującym się w T. przy ul. (...) czynsz najmu określono na kwotę 200 zł miesięcznie. Czynsz najmu miał być płatny w terminie do końca każdego miesiąca. Za 2017 rok czynsz miał zostać zapłacony jednorazowo do 31 grudnia 2017 roku.

Umowa z dnia 1 stycznia 2017 roku została zawarta wyłącznie na potrzeby prawa podatkowego. Początkowo zyski z tytułu najmu lokalu traktowane były w całości jako koszt działalności spółki cywilnej ponoszony przez wspólników i nie rodziły skutków podatkowych. A. C. nie miał obowiązku ich wykazywania w zeznaniu podatkowym. W maju 2019 roku nastąpiła zmiana interpretacji przepisów prawa. A. C. nie mógł dłużej traktować kosztów wynajmu lokalu wyłącznie jako kosztów ponoszonych przez niego jako wspólnika spółki cywilnej (w części przypadającej na ubezpieczonego, tj. 50% kosztów; 100 zł miesięcznie). Kwota z tytułu najmu lokalu podlegała opodatkowaniu ryczałtowemu. W związku z problemami technicznymi z umieszczeniem kosztu wynajmu w zeznaniu podatkowym PIT - 36 ubezpieczony wykazał kwotę 1.200 zł (12 miesięcy x 100 zł), w rubryce „przychód” z tytułu działalności gospodarczej. W rzeczywistości z dochodów z tytułu najmu lokalu spółce cywilnej ubezpieczony rozliczał się ryczałtowo jako osoba prywatna, nie jako przedsiębiorca.

Dowód: - umowa – k. 60 akt sądowych,

- zeznania świadka J. C. – elektroniczny protokół rozprawy
z dnia 18.08.2022 r. od 00:02:35 do 00:20:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

Za rok 2014 roku ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał dochód w kwocie 39.962,99 zł. W rzeczywistości zeznanie podatkowe obejmowało zsumowane przychody i koszty z tytułu prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej i działalności związanej z uczestnictwem w spółce cywilnej. W księdze przychodów i rozchodów za 2014 rok ubezpieczony z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał jedynie przychód w kwocie 8.773,89 zł (uzyskany w marcu 2014 roku za sprzedaż towarów i usług). Do księgi przychodów i rozchodów od kwietnia wpisywał wyłącznie przychody z tytułu sprzedaży uzyskane w ramach uczestnictwa (...) s.c.

Za rok 2015 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał stratę w kwocie 47,45 zł. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 42.212,28 zł netto.

Za rok 2016 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał stratę w kwocie 16,19 zł. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 44.635,20 zł netto.

Za rok 2017 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie wykazywał przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 45.058,78 zł netto.

Za rok 2018 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie wykazywał przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 48.462,51 zł netto.

Za rok 2019 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał dochód w kwocie 1.200 zł. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 39.391,68 zł netto.

Za rok 2020 ubezpieczony złożył w Urzędzie Skarbowym w T. zeznanie podatkowe PIT – B, w którym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał dochód w kwocie 5.100 zł. Jednocześnie wykazał, że z tytułu uczestnictwa w spółce Biuro (...) s.c. (50% udziałów) osiągnął dochód w kwocie 18.405,46 zł netto.

W księdze przychodów i rozchodów za 2019 i 2020 rok ubezpieczony z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie wykazywał żadnych przychodów.

Dowód: - wydruk PIT – B – k. 11 – 16, 37 akt sądowych,

- wydruki ksiąg przychodów i rozchodów – k. 33 – 36, 38 – 49, 61 - 81 akt sądowych,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

W dniu 28 kwietnia 2020 roku ubezpieczony wystąpił do Powiatowego Urzędu Pracy dla Powiatu (...) w T. o udzielenie dofinansowania części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną niezatrudniającą pracowników w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. W efekcie, uzyskał dofinansowanie za miesiące od kwietnia 2020 roku do czerwca 2020 roku w łącznej wysokości 3.900 zł, które ujął w księdze przychodów i rozchodów jako przychód w 2020 roku. Wskazany we wniosku spadek obrotów obliczony był wyłącznie na podstawie obrotów (...) s.c., w której ubezpieczony posiadał 50% udziałów.

Dowód: - pismo PUP – k. 109 akt sądowych,

- wniosek – k. 110 – 115 akt sądowych,

- przesłuchanie ubezpieczonego - elektroniczny protokół rozprawy z dnia
18.08.2022 r. od 00:21:04 do 00:43:05.

W dniu 29 grudnia 2020 roku ubezpieczony dokonał zmiany we wpisie w CEIDG w ten sposób, że nazwę firmy zmienił na: Biuro (...), zaś przedmiot działalności gospodarczej zmienił na działalność rachunkowo - księgowa; doradztwo podatkowe.

Kolejnych zmian we wpisie w CEIDG ubezpieczony dokonał w dniu 18 stycznia
2022 roku w ten sposób, że wskazał jako datę zawieszenia działalności 1 kwietnia 2014 roku, zaś jako datę wznowienia działalności gospodarczej 1 stycznia 2021 roku.

Dowód: - dane z CEIDG – na stronie internetowej www.ceidg.gov.pl,

- wydruki z CEIDG – k. 5 – 10 akt sądowych.

W dniu 22 grudnia 2022 roku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Dowód: - decyzja – k. 7 – 8 akt rentowych.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się
w aktach sprawy oraz w aktach organu rentowego, na podstawie zeznań świadka J. C. oraz przesłuchania ubezpieczonego A. C.
w charakterze strony.

Sąd dał wiarę dokumentom w całości, gdyż nie były kwestionowane przez strony postępowania, nie budziły one też wątpliwości Sądu.

Sąd uznał też za wiarygodne zeznania świadka J. C., gdyż były spójne wewnętrznie, logiczne, zgodne ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją, a także spójne z przesłuchaniem ubezpieczonego, któremu Sąd również dał wiarę, nie znajdując podstaw do zakwestionowania jego zeznań. Ewentualne nieścisłości w zeznaniach świadka i ubezpieczonego wynikały z faktu, że w 2016 roku J. C. i A. C. rozwiedli się. Ubezpieczony nie informował byłej żony o wszystkich podejmowanych przez siebie czynnościach, stąd też naturalne jest, że niektóre fakty nie były świadkowi znane.

Świadek i ubezpieczony potwierdzili, że początkowo A. C. prowadził indywidualną działalność gospodarczą. W dniu 7 maja 2013 roku małżonkowie rozpoczęli dodatkowo prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej
w zakresie działalności księgowej. A. C. wyjaśnił dodatkowo, że
w okresie od maja 2013 roku do marca 2014 roku osiągał przychody z tytułu obu działalności. W tym czasie opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne w podwójnej wysokości. Co prawda w deklaracji ZUS DRA za styczeń 2014 roku wskazał błędną kwotę, jednak z przedłożonego przez ubezpieczonego potwierdzenia dokonania przelewu jednoznacznie wykonało, że kwota składki została opłacana w prawidłowej wysokości. Ubezpieczony zeznał też, że od kwietnia 2014 roku zaprzestał prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej i nie osiągał z tego tytułu przychodów. Skupił się wyłącznie na działalności w charakterze wspólnika spółki cywilnej. Dopiero w styczniu 2021 roku ponownie podjął prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej.

Uwadze Sądu nie uszło, że w zeznaniu podatkowym za rok 2014 roku ubezpieczony
z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał dochód w kwocie 39.962,99 zł. Jak wynikało jednak z zeznań A. C. wykazana kwota w rzeczywistości obejmowała zsumowane przychody z tytułu prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej i działalności związanej z uczestnictwem w spółce cywilnej. Zeznania te znajdują potwierdzenie w przedłożonej księdze przychodów i rozchodów za 2014 rok, w której od kwietnia ubezpieczony jako przychody wpisywał wyłącznie przypadające na niego przychody z tytułu działalności (...) s.c.

Sąd zwrócił również uwagę, że w zeznaniach podatkowych za 2019 rok i 2020 rok ubezpieczony z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazał dochód w kwocie odpowiednio 1.200 zł i 5.100 zł. Osobowe źródła dowodowe i zgromadzona dokumentacja potwierdza, że powyższe wynikało z faktu, że od 1 stycznia 2017 roku A. C. wynajmował spółce cywilnej, której był uczestnikiem lokal za kwotę 200 zł miesięcznie. W związku ze zmianą interpretacji w przepisach prawa powyższa kwota od maja 2019 roku podlegała opodatkowaniu ryczałtowemu. Ubezpieczony napotkał problemy techniczne w wykazaniu przypadającej na niego kwoty najmu (tj. 1.200 zł rocznie) w zeznaniu podatkowym. Z tego powodu umieścił ww. kwotę w rubryce „przychód” z tytułu działalności gospodarczej. Ponadto, w 2020 roku ubezpieczony uzyskał dofinansowanie z Powiatowego Urzędu Pracy dla Powiatu (...) w T. w łącznej kwocie 3.900 zł. Co jednak istotne, wskazane we wniosku o dofinansowanie dane ustalane były wyłącznie na podstawie obrotów (...) s.c. i nie miały związku z indywidualną działalnością gospodarczą ubezpieczonego. W ocenie Sądu, treść zeznań podatkowych za lata 2019 i 2020 nie mogła mieć wpływu na przedmiotowe rozstrzygnięcie. Kwestia ta zostanie jeszcze szerzej omówiona w dalszej części uzasadnienia.

Spór w rozpatrywanej sprawie dotyczył kwestii, czy A. C. jest zobowiązany do zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu indywidualnej pozarolniczej działalności gospodarczej za styczeń 2014 roku, a także za okres od kwietnia
2014 roku do grudnia 2014 roku.

Zgodnie z treścią art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. C ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U.
z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 424 i 1086) lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników.

Stosownie do treści art. 69 ust. 1 ww. ustawy obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i c-i, powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych.

Stosownie do treści art. 82 ww. ustawy w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Z powyższych regulacji wprost wynika, że obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne z każdego z tych tytułów odrębnie powstaje z chwilą, gdy z obu tych tytułów zostanie osiągnięty przychód. W przypadku więc, gdy osoba zarejestruje działalność gospodarczą, lecz nie osiąga z jej tytułu przychodu, obowiązek zapłaty składki nie powstanie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 lipca 2009 r., III AUA 281/09). Przychód nie stanowi, zatem kryterium, od którego ustawodawca uzależnił powstanie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, lecz jest to kryterium realizacji obowiązku uiszczania składek z tego tytułu (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 sierpnia 2016 r., sygn. akt III AUa 1001/16).

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu, organ rentowy błędnie stwierdził, że skoro ubezpieczony w spornym okresie był zarejestrowany w CEIDG jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą to jest obowiązany opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne bez względu na to, czy działalność ta przynosiła mu jakikolwiek przychód. Nie można przyjąć, że fakt nieuzyskiwania przez ubezpieczonego przychodów z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej pozostaje bez wpływu na obowiązek opłacania składki zdrowotnej. Kluczowe zatem dla określenia, czy konieczne jest uiszczenie przez ubezpieczonego składek na ubezpieczenie zdrowotne z prowadzonej działalności gospodarczej jest ustalenie, czy w spornym okresie osiągnął z niej przychód.

Zdaniem Sądu twierdzenie ubezpieczonego, że w spornym okresie nie uzyskiwał on z indywidualnej działalności gospodarczej przychodu jest prawdziwe. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w przedstawionych w toku postępowania ubezpieczonego dokumentacji (sprawozdania finansowe za lata 2014 – 2020, księgi przychodów i rozchodów za lata 2014, 2019 - 2020), a także w zeznaniach ubezpieczonego. Jak już omówiono, w zeznaniu podatkowym za 2014 rok ubezpieczony błędnie w rubryce „przychód” z tytułu działalności gospodarczej wpisał sumę przychodu z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej i działalności w ramach spółki cywilnej. Zapisy w księdze przychodów i rozchodów za ten rok potwierdzają jednak, że od kwietnia 2014 roku ubezpieczony osiągał dochód wyłącznie jako wspólnik spółki cywilnej. Z kolei z zeznań podatkowych za lata 2015 – 2018 jednoznacznie wynikało, że ubezpieczony w ramach indywidualnej działalności gospodarczej nie osiągał żadnych przychodów. Okoliczności tej organ rentowy nie kwestionował.

W zeznaniach podatkowych za lata 2019 i 2020 ubezpieczony wykazywał, że
w ramach działalności gospodarczej osiągał przychód w kwocie 1.200 zł (12 miesięcy x 100 zł) z tytułu najmu lokalu na rzecz spółki cywilnej, w której uczestniczył. W ocenie Sądu pobieranie przez ubezpieczonego kwoty 200 zł miesięcznie tytułem najmu lokalu spółce cywilnej, w tym kwoty 100 zł od samego siebie, gdyż ubezpieczony uczestniczył w 50% w zyskach i kosztach spółki cywilnej, w żadnym stopniu nie świadczy o prowadzeniu przez ubezpieczonego profesjonalnej działalności zarobkowej, która była ukierunkowana na zysk.

Należy pamiętać, że dla powstania obowiązku ubezpieczenia nie wystarcza samo formalne zgłoszenie do CEIDG, prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, czy też potwierdzenie przelewu kwoty tytułem czynszu. Konieczne jest posiadanie motywacji nakierowanej na osiągnięcie zysku. W przedmiotowej sprawie przedmiot najmu służył ubezpieczonemu na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, a nie na potrzeby działalności gospodarczej. Kwota czynszu płaconego przez spółkę cywilną była symboliczna, nie mogłaby stanowić podstawy do zgłoszenia się przez ubezpieczonego do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Nie stanowi też zatem tytułu do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Taką interpretację potwierdził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 stycznia 2017 r. (II UK 621/15), w którym stwierdził, że nie jest działalnością gospodarczą -
w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych - działalność mająca na celu obsługę własnego majątku, choćby była przesycona motywem zysku, a także, że okazjonalny najem lokalu mieszkalnego nie stanowi przejawu prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Sąd wskazuje również, że w 2020 roku ubezpieczony otrzymał dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną niezatrudniającą pracowników w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, którego kwota wyniosła łącznie 3.900 zł. Ubezpieczony wykazał ww. dofinansowanie w księdze przychodów i rozchodów za 2020 rok oraz w zeznaniu podatkowym za 2020 rok (jako przychód w działalności gospodarczej). Zdaniem sądu kluczowe było jednak, że wskazany we wniosku spadek obrotów obliczony był wyłącznie na podstawie obrotów (...) s.c., w której ubezpieczony posiadał 50% udziałów. Dofinansowanie nie stanowiło zatem przychodu z tytułu indywidualnej działalności gospodarczej ubezpieczonego, a z tytułu jego uczestnictwa w spółce cywilnej.

Reasumując, w związku z brakiem osiągania przychodu w spornym okresie, a także mając na uwadze treść art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, A. C. nie jest zobowiązany do opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w okresie od kwietnia 2014 roku do grudnia 2020 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Odnosząc się natomiast do składki za styczeń 2014 roku Sąd wyjaśnia, że poza sporem pozostawała, że w tym miesiącu ubezpieczony prowadził równolegle działalność w ramach spółki cywilnej i indywidualną działalność gospodarczą. Z tego tytułu powinien opłacić składkę z tytułu uzyskiwania przychodów z dwóch źródeł. Wprawdzie złożona przez ubezpieczonego deklaracja ZUS DRA za ten miesiąc zawierała błędną kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, w rzeczywistości ubezpieczony prawidłowo opłacił jednak podwójną kwotę składki.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję, orzekając jak w sentencji.

Sędzia Maja Zielińska