Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2022 roku

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. L.

o zapłatę

o r z e k a:

I.  Zasądza od pozwanego K. L. na rzecz powódki (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 6 291,49 zł (sześć tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt jeden złoty 49/100) z odsetkami:

-

umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 5 719,53 zł od dnia 17.06.2021r. do dnia zapłaty,

-

ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 471,96 zł od dnia 08.12.2021r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Przyznaje adwokatowi T. K. wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego w kwocie 1 230,00 zł (jeden tysiąc dwieście trzydzieści złotych), w tym kwotę 230,00 zł tytułem podatku VAT, które należy wypłacić z zaliczki zapisanej pod poz. (...) sum depozytowych Sądu Rejonowego w Piszu.

IV.  Zasądza od pozwanego K. L. na rzecz powódki (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3 530,40 zł (trzy tysiące pięćset trzydzieści złotych 40/100) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

V.  Nakazuje zwrócić powódce (...) Bank Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 270,00 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora, zapisanej pod poz. (...) sum depozytowych Sądu Rejonowego w Piszu.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2021 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko K. L. o zapłatę kwoty 6 291,49 złotych z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 5 719.53 zł od dnia 20.01.2021r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 471,96 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że na podstawie zawartej między stronami umowy kredytu konsumpcyjnego nr (...) z dnia 27 maja 2020 roku powódka na wniosek pozwanego przyznała pozwanemu środki finansowe w łącznej kwocie 6 348,37 złotych. Pozwany zobowiązał się do terminowej spłaty kredytu w 60 miesięcznych ratach w ustalonej w umowie wysokości, począwszy od 20 czerwca 2020 roku. Pozwany nie wywiązał się z ciążącego na nim obowiązku terminowego dokonywania spłaty. W związku z powstaniem od dnia 20 stycznia 2021 roku zaległości w spłacie, powódka pismem z 30 marca 2021 roku wezwała pozwanego do dobrowolnej spłaty zaległości, informując pozwanego jednocześnie o możliwości restrukturyzacji zadłużenia zgodnie z art. 75c Prawa bankowego. Wezwanie pozostało bezskuteczne. W związku z tym umowa została wypowiedziana pismem z 10 maja 2021 roku z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia także upłynął bezskutecznie, wskutek czego cała należność postawiona została w stan natychmiastowej wykonalności 16 czerwca 2021 roku. Przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego, powódka podjęła próbę polubownego rozwiązania sporu. W tym celu skierowała do pozwanego pismo z 29 lipca 2021 roku wzywające do zapłaty, jednak spłata wierzytelności do chwili obecnej nie nastąpiła.

Powódka wskazała, że na dochodzoną pozwem należność składa się:

- 5 719,53 zł – niespłacony kapitał,

- 198,43 zł – odsetki umowne za korzystanie z kapitału naliczone za okres od daty powstania zaległości w spłacie, tj. od 20.01.2021r. do ostatniego dnia obowiązywania umowy, tj. do 04.07.2021r. wg stopy procentowej w wysokości 7,20% w skali roku,

- 273,53 zł – odsetki umowne za opóźnienie naliczone za okres od 05.07.2021r. do 23.11.2021r. tj. do dnia poprzedzającego sporządzenie wyciągu z ksiąg bankowych, wg stopy procentowej w wysokości 13,50%.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 22 grudnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Piszu nakazał pozwanemu zapłacić na rzecz powódki całość dochodzonego roszczenia wraz z kosztami postępowania (k. 42).

Na wniosek powódki, postanowieniem z dnia 2 maja 2022 roku Sąd ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego K. L. kuratora w osobie wskazanego przez Okręgową Radę Adwokacką w B. adwokata T. K. (k. 77, 81).

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz kuratora wynagrodzenia według nrom przepisanych. Podniósł zarzut nieskutecznego wypowiedzenia umowy i zarzut niedozwolonych postanowień umownych.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 27 maja 2020 roku na pisemny wniosek K. L., pomiędzy (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a K. L. zawarta została umowa kredytu konsumpcyjnego o numerze (...), w ramach której K. L. przyznane zostały środki finansowe w łącznej wysokości 6 348,37 złotych na sfinansowanie: potrzeb konsumpcyjnych kredytobiorcy (4 800 zł), prowizji bankowej za udzielenie kredytu (634,21 zł) i składki ubezpieczeniowej z tytułu umowy ubezpieczenia „P. (...)” (914,16 zł).

Kredyt oprocentowany został według stałej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 7,99% w stosunku rocznym. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosiła 22,7% (§ 2 umowy).

Zgodnie z umową, K. L. zobowiązał się do spłaty ww. kredytu wraz z odsetkami umownymi w 60 miesięcznych ratach w kwocie po 128,69 złotych, zaś pierwsza rata w kwocie 118,89 złotych, płatnych do 20-ego dnia każdego kolejnego miesiąca kalendarzowego, począwszy od 20 czerwca 2020 roku.

W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu przez kredytobiorcę zobowiązania, Bankowi przysługiwało prawo naliczania odsetek od kwoty niespłaconych w terminie należności, w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art. 481 § 2 ¹ k.c. (§ 7 umowy).

W razie opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat, Bank był uprawniony do rozwiązania umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, pod warunkiem uprzedniego wezwania kredytobiorcy do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i w przypadku braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym terminie (§ 9 umowy).

(dowód: wniosek i umowa kredytu konsumpcyjnego k. 15-20)

K. L. przystąpił do spłaty ww. kredytu. Do grudnia 2020 roku uiszczał kapitało-odsetkowe raty kredytu zgodnie z umówionym harmonogramem spłat. Od stycznia 2021 roku nie spłacał kredytu.

W związku z brakiem spłaty zobowiązania, (...) Bank S.A. pismem z dnia 30 marca 2021 roku - nadanym listem poleconym w dniu 2 kwietnia 2021 roku na adres zamieszkania kredytobiorcy wskazany w umowie - wezwał K. L. do zapłaty zaległości wraz z odsetkami od zadłużenia przeterminowanego w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania. Jednocześnie poinformował kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Ponadto zastrzegł, że w przypadku braku spłaty przeterminowanej zaległości i niezłożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia we wskazanym terminie, umowa kredytu zostanie wypowiedziana.

(dowód: pismo z 30.03.2021r. wraz z dowodem nadania k. 21-24; wyciąg z ksiąg bankowych k. 31)

Wezwanie powyższe pozostało bezskuteczne. Dlatego pismem z dnia 10 maja 2021 roku (...) Bank S.A. wypowiedział umowę kredytu konsumpcyjnego o numerze (...), z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia tegoż pisma.

Pismo powyższe zostało nadane listem poleconym na adres zamieszkania K. L. wskazany w umowie i doręczone bezpośrednio K. L. w dniu 17 maja 2021 roku. Okres wypowiedzenia upłynął bezskutecznie w dniu 16 czerwca 2021 roku.

(dowód: pismo z 10.05.2021r. wraz z dowodem nadania i zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 25-27v; wyciąg z ksiąg bankowych k. 31)

Pismem z 14 lipca 2021 roku - nadanym listem poleconym na adres zamieszkania kredytobiorcy wskazany w umowie (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wezwała K. L. do zapłaty całej wymagalnej należności w terminie 7 dni od daty doręczenia tego pisma, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie pozostało bezskuteczne.

(dowód: pismo z 14.07.2021r. wraz z dowodem nadania k. 29-30)

Na dzień wystawienia przez (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. wyciągu z ksiąg bankowych, tj. 24 listopada 2021 roku, zadłużenie K. L. z tytułu umowy kredytu konsumpcyjnego numer (...) z dnia 27 maja 2020 roku wynosiło 6 291,49 złotych, w tym:

- 5 719,53 zł – niespłacony kapitał,

- 198,43 zł – odsetki umowne kapitałowe naliczone wg stopy procentowej w wysokości 7,20% w skali roku za okres korzystania z kapitału od 20.01.2021r. tj. powstania zaległości do ostatniego dnia obowiązywania umowy,

- 273,53 zł – odsetki umowne za opóźnienie naliczone wg stopy procentowej w wysokości 13,50% w skali roku za okres od 05.07.2021r. do 23.11.2021r. tj. do dnia poprzedzającego wystawienie wyciągu z ksiąg bankowych,

- 100 zł – opłaty.

(dowód: wyciąg z ksiąg bankowych k. 31)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 69 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z definicji kredytu można wysnuć wniosek, iż umowa ma charakter dwustronnie zobowiązujący, gdyż kredytodawca zobowiązany jest do udzielenia kredytu, a później uprawniony jest do otrzymania spłaty, natomiast kredytobiorca ma uprawnienie do otrzymania przedmiotu kredytu i obowiązany jest do późniejszej spłaty.

Wszelkie istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy okoliczności były bezsporne. Strony łączyła umowa kredytu konsumpcyjnego o numerze (...) zawarta 27 maja 2020 roku, z której warunków pozwany nie wywiązał się w całości.

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego nie kwestionował wysokości zadłużenia. Podniósł natomiast zarzut nieskutecznego wypowiedzenia umowy i zarzut niedozwolonych postanowień umownych.

W ocenie Sądu, w świetle przedłożonych przez powódkę dokumentów, podniesione przez kuratora zarzuty uznać należy za chybione.

Pismo z dnia 30 marca 2022 roku - poprzedzające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu - zawierające informację o stanie zadłużenia i wezwanie do uregulowania zaległych rat wraz z odsetkami karnymi za opóźnienie, nadane zostało przez powódkę w dniu 2 kwietnia 2021 roku listem poleconym (czego dowodem jest załączony do akt dowód nadania k. 24) na adres zamieszkania podany przez pozwanego przy zawieraniu przedmiotowej umowy kredytu. Nie budzi wątpliwości Sądu, iż adres ten był prawidłowy i aktualny, czego dowodem jest skuteczne doręczenie pozwanemu pod tym właśnie adresem pisma z dnia 10 maja 2021 roku zawierającego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, a co wynika z załączonego do akt sprawy zwrotnego potwierdzenia odbioru (k. 27-27v).

Należy wskazać, że w rozumieniu art. 61 § 1 k.c. możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia przez adresata nie może być utożsamiana z rzeczywistym zapoznaniem się przez niego z tym oświadczeniem, co oznacza, że skuteczne złożenie oświadczenia woli następuje także w sytuacji, w której co prawda adresat oświadczenia woli nie zna jego treści, ale miał realną możliwość zapoznania się z nią, gdyż doszła ona do niego w taki sposób, że mógł się z nią zapoznać (vide wyrok SN z dnia 22.03.2017r. w sprawie II CSK 148/16, Legalis). Przedmiotowa korespondencja była prawidłowo kierowana przez powódkę na adres korespondencyjny wskazany przez pozwanego przy zawieraniu umowy. Niemożność doręczenia pod tym adresem, pod którym według wszelkiego prawdopodobieństwa powinien być możliwy kontakt z adresatem, obciąża tego ostatniego. Nie można czynić zarzutu bankowi, że wykonując obowiązki wynikające z umowy powoływał się na znany mu adres.

Strona pozwana nie przedstawiła dowodów, które wskazywałyby, iż w dacie sporządzenia przez powódkę ww. wezwania do zapłaty pozwany nie pozostawał w zwłoce z zapłatą raty kredytu za styczeń i luty 2021 roku. Tymczasem istnienie zaległości w płatności co najmniej jednej raty uprawniało powódkę do wypowiedzenia umowy kredytu pod warunkiem uprzedniego wezwania kredytobiorcy do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i w przypadku braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie w powyższym terminie. Wskazuje na to treść § 9 umowy kredytu.

Strona pozwana nie przedstawiła dowodów, z których wynikałoby uregulowanie przez pozwanego zadłużenia wskazanego w ww. wezwaniu bądź złożenie przez pozwanego wniosku o restrukturyzację zadłużenia, dlatego Sąd uznał, iż zakreślony w tym wezwaniu termin 14 dni roboczych upłynął bezskutecznie, co uprawniało powódkę do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Oświadczenie te zostało doręczone pozwanemu w dniu 17 maja 2021 roku (k. 27v), zatem ustalony w umowie 30-dniowy okres wypowiedzenia upłynął w dniu 16 czerwca 2021 roku.

Odnosząc się do zarzutu strony pozwanej dotyczącego niedozwolonych klauzul umownych, w ocenie Sądu strona pozwana dokonuje błędnej wykładni art. 385 ¹ k.c., albowiem przepis ten nie ma zastosowania do głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Tymczasem w niniejszej sprawie kwoty prowizji i składki ubezpieczeniowej zostały wyraźnie określone w § 1 pkt 3 umowy z dnia 27 maja 2020 roku. Zawarta umowa ubezpieczenia stanowiła prawne zabezpieczenie udzielonego kredytu, pozostawała z nim w związku i nie powodowała rażącego naruszenia interesów pozwanego, zwłaszcza w zakresie umówionej składki.

Zważywszy na powyższe Sąd nie miał wątpliwości aby uznać zasadność roszczenia pozwu. Powódka wykazała istnienie zobowiązania i należycie udokumentowała jego wysokość, natomiast strona przeciwna nie przedstawiła dowodów kwestionujących wyliczenia powódki, a zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Przedmiotowa umowa nie została zawarta pod presją przewagi powodowej spółki prowadzącej działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu kredytów. Pozwany miał możliwość wyboru instytucji finansowej, u której chce zaciągnąć zobowiązanie. Zawarł przedmiotową umowę w ramach swobody kontraktowej. Znał treść swojego zobowiązania, w szczególności jego wysokość, wysokość poszczególnych rat kredytu i terminy ich spłaty; otrzymał egzemplarz umowy; mógł i powinien był szczegółowo zapoznać się z treścią umowy; mimo uprawnienia, nie odstąpił od umowy.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz przepisów umowy kredytu z 27 maja 2020 roku oraz art. 481 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę dochodzoną pozwem wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 5 719,53 zł od dnia 17.06.2021r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 471,96 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Powódka domagała się zasądzenia odsetek od kwoty niespłaconego kapitału (5 719,53 zł) od dnia 20 stycznia 2021 roku, tj. od daty powstania pierwszej zaległości w terminowej spłacie kredytu. Tymczasem roszczenie powódki o zapłatę kwoty 5 719,53 złotych stało się wymagalne wraz z upływem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, tj. w dniu 16 czerwca 2021 roku. Dlatego Sąd zasądził odsetki od dnia 17 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty i oddalił roszczenie o odsetki w pozostałym zakresie.

Biorąc pod uwagę przegranie sprawy przez powódkę jedynie w nieznacznym stopniu, o kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o § 2 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 3 530,40 złotych, na którą składa się: kwota 400 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwota 1800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17 złotych tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 83,40 złotych tytułem zwrotu uiszczonej przez powódkę zaliczki na poczet wydatków związanych z doręczeniem korespondencji pozwanemu za pośrednictwem komornika oraz kwota 1230 złotych tytułem zwrotu uiszczonej przez powódkę zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego.

Na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.11.2013r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2013r. poz. 1476) w zw. z § 2 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015., poz. 1800 ze zm.), Sąd przyznał kuratorowi adwokatowi T. K., mając na względzie rodzaj sprawy, stopień jej zawiłości i nakład pracy kuratora, wynagrodzenie w kwocie 1 230 złotych, w tym kwotę 230 złotych tytułem podatku VAT, które nakazał w całości wypłacić z zaliczki wpłaconej przez powódkę.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 755), Sąd nakazał zwrócić powódce kwotę 270 złotych tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki za poczet wynagrodzenia kuratora.