Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

III Ka 191/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia17 marca 2022 roku w sprawie II K 99/21.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy przepisów prawa procesowego - art 7 kpk i statuowanej przez niego zasady swobodnej oceny dowodów polegający na dokonaniu oceny zebranych dowodów w sposób dowolny i sprzeczny z wymogami wskazanymi w treści przywołanego przepisu tj. bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia , mający wpływ na jego treść , polegający na niesłusznym przyjęciu , że M. C. (1) w dniu 15 czerwca 2020 roku w K. nie działała z zamiarem bezpośrednim przywłaszczenia powierzonego jej mienia ruchomego w postaci trzech samochodów ciężarowych : (...) o nr. rej. (...) i numerze VIN : (...) , (...) o nr. rej. (...) i numerze VIN: (...) , D. (...) o nr. rej (...) i numerze VIN : (...) na szkodę (...) Sp. z o. o. z siedzibą we W. w sytuacji , gdy w związku ze skutecznym rozwiązaniem umów pożyczkowych zobowiązana była do zwrotu zabezpieczających te umowy pojazdów , które przeszły na własność (...) Sp. z o. o. , czego nie uczyniła na skutek długotrwałego zerwania kontaktu z pokrzywdzonym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Z uwagi na sformułowane przez oskarżyciela publicznego zarzuty należy przypomnieć , że podstawy odwoławcze z art. 438 kpk mogą na siebie zachodzić. Zarzut powinien dotyczyć uchybienia o charakterze pierwotnym, natomiast nie stawia się dodatkowo zarzutu w stosunku do jego następstw, czyli dalszych uchybień (uchybienia wtórne). Uchybienia wtórne, będące następstwem uchybienia pierwotnego, świadczą bowiem o istotności (relewantności) zarzutu pierwotnego, skoro jego zaistnienie powoduje dalsze konsekwencje. Z tego powodu uchybienia wtórne powinny zostać wykorzystane przez skarżącego, jako podstawa do wykazania, że zarzucane uchybienie pierwotne mogło mieć wpływ na treść orzeczenia z uwagi na jego następstwa w sferze związanej z prawidłowością wydanego orzeczenia. Taki wymóg wykazania wpływu uchybienia na treść orzeczenia wynika z podstaw odwoławczych zawartych w art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. Dlatego też w niniejszej sprawie należało postawić wyłącznie zarzuty obrazy prawa procesowego i wykazać w nich, że te uchybienia mogły mieć wpływ na treść wyroku w zakresie prawidłowości ustaleń faktycznych (por. D. Świecki, komentarz do art. 438 k.p.k. [w] D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2019).Z tego też powodu zarzuty apelacji należało rozpoznać łącznie , jako zarzuty obrazy przepisów postępowania , które miały wpływ na treść orzeczenia poprzez dopuszczenie się w ich wyniku błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia.

Przechodząc do realiów niniejszej sprawy za bezzasadny należało uznać zarzut oskarżyciela publicznego dotyczący naruszenie przepisów postępowania karnego tj. art. 7 kpk poprzez zastąpienie swobodnej oceny dowodów oceną dowolną. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił wszystkie zebrane w sprawie dowody i na tej podstawie poczynił trafne ustalenia faktyczne. Nie wykraczają one poza granice swobodnej oceny dowodów , która to ocena nie wykazała istotnych błędów natury faktycznej i logicznej , zgodna była ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. W uzasadnieniu sąd wskazał jakie fakty uznał za ustalone , na czym oparł poszczególne ustalenia ,a następnie wyprowadził z dokonanych ustaleń prawidłowe wnioski w zakresie nie wyczerpania przez oskarżoną znamion strony podmiotowej zarzucanych jej czynów z art 284§ 2 kk. Przestępstwo przywłaszczenia we wszystkich postaciach jest bowiem przestępstwem kierunkowym .Oznacza to , że zamiarem sprawcy jest włączenie cudzej rzeczy ruchomej , tudzież prawa majątkowego z towarzyszącym mu elementem chęci zatrzymania przedmiotu przestępstwa i traktowania go jak własnego ( animus rem sibi habendi ).Słusznie wskazuje się , że pojęcie to jest zakresowo węższe od pojęcia animus lucri faciendi ( zamiar osiągniecia korzyści majątkowej ). Zamiar traktowania przedmiotu przewłaszczenia jak własnego nie wyczerpuje się w zachowaniu polegającym na niewywiązywaniu się przez sprawcę z zobowiązania , musi mu bowiem dodatkowo towarzyszyć chęć zatrzymania przedmiotu i traktowania go jak własnego ( patrz Kodeks Karny. Część szczególna; redakcja naukowa Jacek Giezek; Wolter Kluwer. Warszawa 2021. str.1306).Wbrew zarzutom apelacji sąd I instancji przeprowadził wnikliwą analizę przeprowadzonych i ujawnionych dowodów , czyniąc następnie prawidłowe ustalenia w zakresie w/w strony podmiotowej , które nie mogą być uznane za błędne czy dowolne. Oskarżyciel publiczny wywodząc ocenę co do przestępności zamiaru przywłaszczenia przez M. C. (1) przedmiotowych pojazdów ciężarowych , powierzonych jej firmie na podstawie umów leasingowych wskazał co prawda , że o zamiarze tym świadczy jego zdaniem sam fakt zaniechania przez oskarżoną zwrotu tych samochodów leasingodawcy z chwilą rozwiązania przezeń zawartych umów leasingu , ale warunkiem konstytutywnym odpowiedzialności na płaszczyźnie znamion strony podmiotowej jest określony cel działania sprawcy objęty jego świadomością i wolą , a sprowadzający się do definitywnego i trwałego włączenia rzeczy cudzej do swojego majątku przy nieodwracalnym charakterze szkody powstałej w majątku osoby pokrzywdzonej. Zamiar pozbawienia własności rzeczy uzewnętrzniony może być poprzez bezprawne zatrzymanie rzeczy cudzej , odmowę jej zwrotu , ale tylko wtedy , gdy z okoliczności sprawy wynika bez żadnych wątpliwości , że celem działania sprawcy było uczynienie z cudzej rzeczy swojej własności - a zamiar musi być określony jednoznacznie ( patrz wyrok SA w Białymstoku z dnia 27 września 2019 r. ; II AKa 122/19 ; LEX 2766155 ).Nie wywiązanie się więc przez oskarżoną - stronę umów z zobowiązania nie może więc samo przez się świadczyć o zamiarze powiększenia przez nią własnego majątku kosztem majątku kontrahenta ( (...) Sp. z o. o ) , jak utrzymywał to autor apelacji , ale konieczne do tego było wykazanie przez rzecznika oskarżenia , że M. C. (1) w ogóle wiedziała o ich wypowiedzeniu , co wskazywałoby dopiero na jej świadomość utraty tytułu prawnego do przedmiotowych pojazdów ,a zarazem na świadomość obowiązku zwrotu tych aut na wezwanie właściciela , którego w efekcie nie zrealizowała. Aby więc przypisać oskarżonej zarzucane jej czyny musiała by ona mieć świadomość tego , iż przedmiotowe umowy już nie obowiązują , czyli , że zostały już skutecznie wypowiedziane , a tego skarżący nie dowiódł. Wręcz przeciwnie okolicznością bezsporną pozostawał fakt , iż w/w nie zamieszkiwała już i nie przebywała pod adresem , na który wysłane były wypowiedzenia i były one awizowane. ( patrz k 9-13 ).Choć więc na gruncie regulacji cywilno-prawnych wypowiedzenia te były skuteczne , to w żaden sposób nie oznaczało to automatycznie tego , iż w/w miała świadomość , że wytworzył się tym samym bezprawny stan utraty przez nią tytułu prawnego do leasingowanych przez jej firmę pojazdów. Dla oceny tych okoliczności nie bez znaczenia pozostają tu też zeznania świadka M. C. (2) , który de facto prowadził w/w firmę oraz zrelacjonował przed sądem jej sytuację , siedziby , w których ona funkcjonowała oraz skuteczność doręczeń przesyłek pocztowych na ulicy (...) , gdzie wcześniej prowadziła ona działalność. Istotne znaczenie miały również zeznania G. P. , który z kolei potwierdził , że po zawarciu umowy o usługę ( patrz k 90-91 ) i upoważnieniu go do reprezentowania przedsiębiorstwa (...) w relacjach z dłużnikami , wierzycielami oraz kontrahentami w zakresie istnienia zobowiązań finansowych w/w firmy oraz jej należności , powiadomił wszystkich leasingodawców o sytuacji w jakiej się ona znalazła. W efekcie tego cześć z nich odebrała wyleasingowane pojazdy. Zapewnił również , że uczyniłby to również w stosunku do firmy (...). z o. o , gdyby się o to zwróciła , gdyż M. C. (1) przekazał mu na mocy wspomnianej umowy w listopadzie 2019 roku dokumenty wszystkich samochodów wraz z całą dokumentacją jej firmy. Fakty te znalazły także odzwierciedlenie w złożonych przez dłużnika wniosku ( wraz załącznikami ) do sądu gospodarczego o ogłoszenie upadłości ( patrz k 95 - 170 ).Okoliczności te autor apelacji skutecznie przemilcza i pomija , a w ocenie sądu odwoławczego wskazują one jednoznacznie , że oskarżona w dniu 15 czerwca 2020 roku nie miała wiedzy , że przedmioty leasingu winny zostać przez nią zwrócone. Gdy natomiast się o tym dowiedziała , niezwłocznie to uczyniła , nie utrudniając w żaden sposób leasingodawcy zwrotu pojazdów. Przeczy to więc jednoznacznie tezie autora apelacji , że działała ona z zamiarem ich trwałego zatrzymania dla siebie. Trafnie więc przyjął sąd I instancji ,iż takie zachowanie oskarżonej nie pozwalało uznać , że doszło do realizacji znamion zarzucanych jej czynów z art 284§2 kk.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kaliszu do ponownego rozpoznania , ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie w/w kary 200 stawek dziennych grzywny , przy przyjęciu wysokości 1 stawki na kwotę 10 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola instancyjna nie wykazała , aby sąd I instancji dopuścił się uchybień wskazanych w apelacji obrońcy oskarżonego. Wobec bezzasadności więc podniesionego zarzutów apelacyjnych nie zasługiwał też na uwzględnienie wniosek oskarżyciela publicznego o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kaliszu do ponownego rozpoznania. Z kolei w świetle art 454§1 kpk zupełnie wadliwy był w/w wniosek alternatywny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Na podstawie art. 437§ 1 kpk wyrok sądu I instancji utrzymany w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Uznanie apelacji za niezasadną. Omówiono w pkt 3.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Podstawa rozstrzygnięcia art. 636§1 kpk

7.  PODPIS

SSO Patryk Pietrzak

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Kaliszu w sprawie II K 99/21 z dnia 17 marca 2022 roku.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana