Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 stycznia 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił Z. W. (1) prawa do emerytury pomostowej ze względu na brak udowodnienia co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach lub o szczególnym charakterze, w tym przed 1 stycznia 1999 roku – prac w takich warunkach w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art.32 i art.33 ustawy emerytalnej, zaś po dniu 31 grudnia 2008 roku - w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostostowych, a także ze względu na brak rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą. Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych zgodnie z art.49 tej ustawy nie zostały uwzględnione okresy pracy: od 1 września 1995 roku do 2 stycznia 2004 roku, ponieważ pracodawca zatrudniający ubezpieczonego nie potwierdził, że w okresie tym wykonywał on pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udokumentowany ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy w wymiarze 40 lat, 7 miesięcy i 1 dnia, w tym 40 lat, 2 miesiące okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 1 dzień okresów nieskładkowych. /decyzja – k 18 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 8.12.2021r./

W dniu 4 lutego 2022 roku Z. W. (2) złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej całkowitą kasację. W uzasadnieniu wskazał, że przez całe życie pracował w warunkach szczególnych jako dziewiarz obsługujący maszyny szydełkowe. /odwołanie – k. 3/

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 2 marca 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przytoczoną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie k. 17-18/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. W. (2) urodził się w dniu (...). / niesporne/

W dniu 8 grudnia 2021 roku złożył wniosek o emeryturę pomostową. /wniosek – k. 1-4 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 8.12.2021r./

Ogólny staż pracy wnioskodawcy wynosi 40 lat, 7 miesięcy i 1 dnia, w tym 40 lat, 2 miesiące okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 1 dzień okresów nieskładkowych. /dokumentacja zawarta w aktach ZUS/

W okresie od 25 września 1975 roku do 30 czerwca 1982 roku Z. W. (2) był pracownikiem Zakładów (...) w Ł., zatrudnionym na stanowisku dziewiarza. W okresie tego zatrudnienia obsługiwał maszyny szydełkarki, był dziewiarzem przy obsłudze automatów pończoszniczych. Zakłady (...) zajmowały się produkcją rajstop, a następnie skarpet.

Następnie od 20 października 1986 roku do 30 września 1988 roku był zatrudniony w Zakładach (...) na stanowisku kotoniarza. Pracował wówczas na maszynach falowarkach.

Następnie pracował w prywatnych firmach przy produkcji rajstop obsługując takie same maszyny jak w Zakładach (...).

W okresie od października 1988 do września 1990 pracował w zakładzie u S., później od listopada 1990 roku do grudnia 1992 roku - w Przedsiębiorstwie (...), jako dziewiarz szydełkarek przy produkcji rajstop.

Następnie od 10 marca 1993 roku do końca lipca 1995 roku pracował w (...) firmie (...), także przy produkcji rajstop, jako dziewiarz.

Od 1 września 1995 roku do 29 grudnia 2006 roku nadal pracował przy produkcji rajstop w firmie (...) należącej do I. S..

Następnie od 13 stycznia 2007 roku do dziś pracuje jako dziewiarz w firmie (...).

Firmy prywatne nie zgłaszały go jako pracownika do puli pomostowej.

We wszystkich tych firmach pracował faktycznie jako dziewiarz przy produkcji rajstop, w pełnym wymiarze czasu pracy. W 2005 i 2006 roku powierzono mu dodatkowo pracę przedstawiciela handlowego, którą wykonywał po godzinach pracy dziewiarza.

W opisanych okresach wnioskodawca nie zajmował się niczym innym i tak jest do dnia dzisiejszego.

Ubezpieczony nigdy nie występował o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym.

W firmie (...) pracował na maszynach dziewiarskich rajstopowych o nazwie S. i L.. Praca odbywała się w hałasie, w temperaturze powyżej 35 stopni, w otoczeniu 10 maszyn na sali o powierzchni 50m ², położonych w niewielkiej odległości od siebie. Wykonywał pracę stojąc, bez przerwy, pracował na 3 zmiany. Musiał nosić ciężkie szpule do maszyn z parteru na 3 piętro. Hałas był taki, że drżały nogi i ciało. Obsługiwał maszyny, dokonywał drobnych napraw, eliminował błędy w maszynach, dbał o jakość wyrobów, zliczał wyprodukowany towar. Maszyny wirowały, trzeba było być ostrożnym by nie włożyć do nich ręki. Zawsze pracował przy słabym oświetleniu, bez klimatyzacji.

W Zakładach (...) wnioskodawca miał samodzielnie do obsługi 25 maszyn. Podczas zatrudnienia w tych Zakładach (...) otrzymywał dodatkowe obiady regeneracyjne. Nie otrzymywał nigdy finansowych dodatków za pracę w szczególnych warunkach.

W prywatnych firmach było po 10 maszyn. B. K. to właścicielka firmy (...) gdzie jest zatrudniony do dnia dzisiejszego.

Kotoniarz to dziewiarz, który produkuje na płaskiej maszynie swetry. Maszyny do produkcji rajstop w poszczególnych późniejszych, po Feniksie, zakładach pracy działały na tej samej zasadzie. Warunki pracy przy tych maszynach były niezmienne.

W latach 1975-1995 nie było żadnych przestoi w jego pracy, korzystał tylko z urlopów wypoczynkowych. Nie korzystał z żadnych urlopów bezpłatnych we wskazanym okresie.

/dokumentacja zawarta w aktach ZUS, przesłuchanie wnioskodawcy – e – protokół rozprawy z dnia 9.08.2022r. – zapis nagrania 00:35:06 – 00:36:08 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami – zapis nagrania 00:09:18 – 00:33:28/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci powołanych dokumentów, korespondujących z przesłuchaniem wnioskodawcy. Sąd dał wiarę tym dowodom, nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t. j. -Dz. U. z 2022 r., poz. 1340) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)  po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3.

Prace w szczególnych warunkach to w myśl art.3 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z kolei prace o szczególnym charakterze to w myśl art.3 ust.3 cytowanej ustawy prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Z kolei art.49 powoływanej ustawy zawarty w rozdziale 9 zatytułowanym „Przepisy przejściowe, dostosowawcze i końcowe” w obecnym brzmieniu przewiduje, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy (to jest w dniu 1 stycznia 2009 r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Zgodnie z treścią art. 51 ustawy pomostowej płatnik składek zobowiązany jest do wystawienia zaświadczenia o wykonywaniu prac w szczególnych warunkach szczególnym charakterze w zrozumieniu art. 3 ust. 1, 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r.

Wskazać w tym miejscu należy, że na mocy ustawy z dnia 9 marca 2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 755), która weszła w życie z dniem 20 kwietnia 2022 roku uchylono pkt 7 art.4, co oznacza, że obecnie do nabycia prawa do emerytury pomostowej nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy.

Analiza przepisu art.5 cytowanej ustawy zmieniającej prowadzi do wniosku, że w sprawie niniejszej ma zastosowanie nowe brzmienie art.4 ustawy o emeryturach pomostowych, a zatem zawarty w dotychczasowym pkt 7 warunek rozwiązania stosunku pracy nie jest już przesłanką nabycia prawa do przedmiotowej emerytury pomostowej.

Przepis art.5 ustawy zmieniającej stanowi bowiem, że do postępowań wszczętych na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach pomostowych i niezakończonych wydaniem decyzji prawomocnej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 28 ust. 1a i 1b ustawy o emeryturach pomostowych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Ustalenia Sądu dokonane w przedmiotowej sprawie bezsprzecznie jednak wykazały, że podczas opisanych okresów zatrudnienia wnioskodawca nie wykonywał żadnych prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Opisywane przez niego czynności nie są bowiem wymienione pod żadną pozycją w załącznikach do omawianej ustawy, a tylko takie prace mogą być uznane za wykonywane w warunkach nią określonych.

Zakwalifikowanie prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornych okresach zatrudnienia jako prac wykonywanych w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze na podstawie art.32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które nie są jednocześnie wymienione w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych nie pozwala na ich zakwalifikowanie jako prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Wynika stąd, że ubezpieczony nie spełnił warunku do przyznania emerytury pomostowej ani na podstawie przepisu art.4 ani art.49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.