Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2022 r. w Gliwicach

sprawy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej
w G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

przy udziale zainteresowanego M. C.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 25 listopada 2021 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że zainteresowany M. C. podlega jako pracownik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od
1 sierpnia 2021 roku;

2.  zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) sędzia Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 128/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 25 listopada 2021r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na podstawie przepisów ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że M. C. jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu
od 1 sierpnia 2021r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że okoliczności sprawy, tj.: krótki okres podlegania ubezpieczeniom, szybkie zaprzestanie pracy, fakt, że obowiązki M. C. jako pracownika wskazane w umowie o pracę ( stanowisko handlowiec ) pokrywają się z przedmiotem wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej - budzą uzasadnione wątpliwości czy zgłoszenie M. C. do ubezpieczeń w istocie miało na celu realizację interesów płatnika składek i świadczenie pracy za wynagrodzeniem, czy jedynie uzyskanie przez zainteresowanego świadczenia z ubezpieczenia chorobowego. Zdaniem organu rentowego potrzeba zgłoszenia do ubezpieczeń M. C. u płatnika składek wystąpiła z uwagi na możliwość skorzystania z wyższych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego anieli z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Stąd umowa o pracę jest nieważna z mocy art.58§1 k.c.

W odwołaniu od decyzji (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w G. wniosła o jej zmianę przez stwierdzenie, iż M. C. jako pracownik u ww. płatnika składek od 1 sierpnia 2021r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. Odwołująca Spółka wniosła także o zasądzenie od organu rentowego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca podniosła, że M. C. faktycznie wykonywał pracę na podstawie spornej umowy o pracę oraz, że jego zatrudnienie w odwołującej Spółce było ekonomicznie i organizacyjnie uzasadnione, nie było działaniem pozornym mającym na celu jedynie objęcie go dodatkowym ubezpieczeniem społecznym.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy złożył również wniosek o zasądzenie od odwołującej Spółki na rzecz tego organu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowany M. C. na rozprawie w dniu 6 lipca 2022r. oświadczył,
że przychyla się do stanowiska odwołującej Spółki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zainteresowany M. C. od 1992r. prowadził własną działalność gospodarczą w przedmiocie pośrednictwa sprzedaży sprzętu (...). Kilka lat temu postanowił rozszerzyć działalność i rozpoczął budowę domów w okolicy W. oraz ośrodków domków nad morzem, które wybudował i później wynajmował. Ze względu na problemy osobiste, rozpad związków, zdecydował się na ustabilizowanie swojej sytuacji, gdy nie było już potrzeby prowadzenia tak rozległych działalności. Wówczas zdecydował się na powrót do branży AGD. Po rozmowie z S. P. postanowił, że zajmie się sprzedażą sprzętu oferowanego przez odwołującą Spółkę (...). S. P. od listopada 2020r. została zatrudniona w odwołującej Spółce do rozwijania projektu i miała za zadanie zbudować swój zespół pracowników. Od tego czasu zasiada także w zarządzie Spółki. Do tego projektu chciała zaangażować zainteresowanego, którego znała z wcześniejszych lat współpracy i wiedziała, że jest dobrym handlowcem. Zależało jej na zawarciu umowy o pracę z zainteresowanym. Integralną częścią takiej umowy jest zakaz konkurencji, a podczas prowadzenia działalności gospodarczej zainteresowany nie zgodził się na zawarcie umowy o zakazie konkurencji. Od listopada 2020r. do lipca 2021r. zainteresowany M. C. współpracował ze Spółką w ramach własnej działalności gospodarczej, bowiem potrzebował czasu na uporządkowanie spraw z tej działalności, aby można było ją zakończyć i następnie podpisać umowę o pracę. Podczas początkowego okresu współpracy zainteresowany zajmował się sprzedażą produktów odwołującej Spółki w systemie prowizyjnym. W tym czasie sam decydował ile poświęci czasu na rzecz Spółki. Praca jego nie była monitorowana, nie była objęta restrykcjami czasowymi czy też zadaniowymi. Zainteresowany współpracował bowiem jeszcze z innymi podmiotami
i uzyskiwał przychody z tych źródeł. W tym czasie zainteresowany nie miał samochodu służbowego, laptopa, czy telefonu służbowego. Korzystał z własnych narzędzi pracy. W dniu 29 lipca 2021r. ( w dniu 31 lipca 2021r. zainteresowany zawiesił wykonywanie własnej działalności gospodarczej ) ubezpieczony zawarł z odwołującą Spółką umowę o pracę na stanowisko handlowca w pełnym wymiarze czasu pracy, na czas nieokreślony. W umowie tej wskazano, że miejscem wykonywania pracy jest teren województwa (...). Wynagrodzenie określono na kwotę 4 839,28 zł plus premia uznaniowa i zadaniowa. W §6 tejże umowy wskazano, że pracownik nie będzie prowadził jakiejkolwiek działalności konkurencyjnej na rzecz innego podmiotu i w §7 umowy określono szczegółowy zakres obowiązków wymieniając w nim: obsługę telefoniczną i mailową powierzonych klientów z rejonu (...) i (...) w celu generowania sprzedaży miesięcznie do tych podmiotów w minimalnej wysokości 50 000 zł netto, zbieranie zamówień i ich przesyłanie do fakturzysty, monitorowanie płatności w powierzonej grupie klientów, przypominanie i wzywanie do zapłaty po 5 dniach od przekroczenia terminu płatności, ustalanie akcji promocyjnych, internetowych oraz wdrażanie nowych produktów, wykonywanie poleceń przełożonego – Dyrektora Handlowego, realizacja założonych planów sprzedaży. Zainteresowany uzyskał zdolność do tej pracy od lekarza medycyny pracy.

Od momentu zawarcia umowy o pracę zainteresowany zaprzestał współpracy z innymi podmiotami. Zainteresowany faktycznie wykonywał pracę objętą sporną umową o pracę, a nadzór nad jego pracą sprawowała S. P. w drodze relacji codziennych
i telefonicznych. Zamówienia na produkty zainteresowany wysyłał do D. G. albo S. K.. Podobnie jak wszyscy handlowcy pracujący w Spółce (...) zainteresowany miał narzucone plany sprzedażowe, które powinien zrealizować.
Miał do dyspozycji samochód służbowy z (...), laptop, skrzynkę mailową służbową i wszystkie narzędzia potrzebne do pracy codziennej. W okresie od 27 września 2021r. do połowy stycznia 2022r. zainteresowany przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku z nagłym zachorowaniem i następnie powrócił do pracy na to samo stanowisko i pracuje do chwili obecnej. Podczas nieobecności w pracy zainteresowanego nikt nie wykonywał obowiązujących go planów sprzedażowych, natomiast zdarzało się, że inni pracownicy jak np. D. G. dzwonił do klientów zainteresowanego aby utrzymać z nimi kontakt.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, dokumentacji załączonej do akt sprawy w postaci faktur wystawionych przez zainteresowanego, korespondencji mailowej, umów zawartych z E. S. i P. G., księgi przychodów i rozchodów zainteresowanego, dokumentacji dotyczącej wyposażenia zainteresowanego w samochód służbowy, zeznań świadków D. G. i S. K., zeznań zainteresowanego i słuchanej za odwołującą Spółkę (...) ( protokół elektroniczny z rozprawy z 6 lipca 2022r. czas 00:12:43 – 00:48:35; z dnia 10 sierpnia 2022r. czas 00:01:53 – 00:43:58 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom słuchanych w sprawie świadków, zainteresowanego M. C. i słuchanej za odwołującą Spółkę (...), gdyż były one rzeczowe, logiczne, spójne, korespondujące z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji.

Sąd zważył, co następuje:

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z art. 6 ust.1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2022r., poz.1009 ), zwanej ustawą, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.

Po myśli art. 11 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12, zaś według art. 12 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy, pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Za pracownika natomiast – w myśl art. 8 ust 1 ustawy - uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem, że jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11 - dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

W orzecznictwie przyjmuje się, że pojęcia pracownik i zatrudnienie nie mogą być interpretowane na użytek ubezpieczeń społecznych inaczej niż interpretuje je akt prawny określający prawa i obowiązki pracowników i pracodawców - Kodeks pracy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30.05.2005r., sygn. akt III AUa 283/2005).

Według definicji zawartej w art. 22 Kodeksu pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia
czy zainteresowany M. C. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. od 1 sierpnia 2021r. Organ rentowy zakwestionował bowiem takie podleganie, wskazując, że okoliczności sprawy przemawiają za przyjęciem, że zgłoszenie M. C. do ubezpieczeń jako pracownika w istocie nie miało na celu realizację interesów płatnika składek i świadczenia pracy za wynagrodzeniem, lecz jedynie uzyskanie przez zainteresowanego świadczeń z ubezpieczenia chorobowego wyższych aniżeli z ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Stąd umowa o pracę jest nieważna z mocy art.58§1 k.c.

Wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego w sprawie nie potwierdziły jednak wątpliwości organu rentowego. Zeznania świadków i stron jednoznacznie potwierdzają, że zainteresowany M. C. rzeczywiście wykonywał czynności objęte sporną umową o pracę i w warunkach tej umowy, czynności te miały odmienny charakter aniżeli czynności wykonywane przez zainteresowanego na rzecz odwołującej Spółki w ramach współpracy. Na podstawie umowy o pracę zainteresowany zajmował się nie tylko sprzedażą, ale miał też inne obowiązki, obowiązywał go zakaz konkurencji, który został zapisany w umowie o pracę jako integralna część tej umowy, pracował na sprzęcie pracodawcy, musiał wypracować limit określony w umowie o pracę w §7 pkt 1 w minimalnej wysokości 50000 zł netto, podlegał też bezpośrednio S. P., która nadzorowała jego pracę. Tymczasem w ramach wcześniejszej współpracy zainteresowany zajmował się sprzedażą sprzętu AGD na rzecz odwołującej Spółki, lecz nie obowiązywały go żadne limity sprzedaży, pracował na własnym sprzęcie, nie miał też podpisanej umowy o zakazie konkurencji. Strony w sposób przekonujący wyjaśniły z jakiego powodu zawarły umowę o pracę. Zainteresowany wskazywał, że w sytuacji problemów osobistych, rozpadu związków, chciał ustabilizować swoje życie, także zawodowe. Z kolei z zeznań S. P. wynika, że powierzono jej zorganizowanie nowego zespołu pracowników i zależało jej na zatrudnieniu zainteresowanego, którego znała z wcześniejszej współpracy jako dobrego handlowca, przy czym chodziło jej o zawarcie umowy o pracę,
bo wtedy zainteresowany byłby związany limitami sprzedażowymi, a chodziło o jak najefektywniejszą sprzedaż sprzętu AGD i nadto obowiązywałby go zakaz konkurencji i nie mógłby pracować dla innych podmiotów. Jednocześnie postępowanie wykazało, że strony nie zawarły wcześniej umowy o pracę, ponieważ dla zainteresowanego konieczny był okres przejściowy pomiędzy zakończeniem własnej działalności gospodarczej i zawarciem umowyo pracę, po to aby doprowadzić do końca dotychczasową współpracę z kontrahentami tej działalności. Ostatecznie działalność tę zawiesił w dniu 31 lipca 2021r. Nadto Sąd miał na uwadze, że przejście zainteresowanego na zwolnienie lekarskie było nagłe, nieprzewidziane przez zainteresowanego, co więcej zainteresowany po zakończeniu leczenia powrócił do pracy w odwołującej Spółce na to samo stanowisko i pracę tę świadczy do nadal w warunkach zawartej umowy o pracę.

Reasumując Sąd stwierdził, że zaskarżona umowa o pracę jest ważna i skutkuje objęciem zainteresowanego obowiązkowymi ubezpieczeniami ze stosunku pracy jak w decyzji zaskarżonej, od 1 sierpnia 2021r.

W konsekwencji Sąd z mocy art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił tę decyzję w ten sposób,
że stwierdził, iż zainteresowany M. C. podlega jako pracownik (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1 sierpnia 2021r.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 2018r., poz.265 ).

(-) sędzia Grażyna Łazowska