Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 388/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 sierpnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Grażyna Łazowska

Protokolant

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 3 sierpnia 2022 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do rekompensaty

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 1 marca 2022 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do rekompensaty określonej w art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych.

(-) sędzia Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 388/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 1 marca 2022r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu J. G. prawa do emerytury z rekompensatą, ponieważ ubezpieczony do 31 grudnia 2008r. udowodnił jedynie 9 lat, 1 miesiąc i 26 dni pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy wskazał, że nie zaliczył do takiej pracy okresu od 2 stycznia 1995r. do 28 lutego 2003r. oraz od 1 marca 2003r. do 31 stycznia 2005r., ponieważ stanowiska spawacz elektryczny oraz łączone stanowisko ślusarz – spawacz i spawacz elektryczny – ślusarz nie zostały wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony zarzucił, że organ rentowy błędnie
nie uwzględnił mu do stażu pracy w warunkach szczególnych ww. okresu pracy, gdy faktycznie wykonywał wówczas pracę spawacza.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z 1 marca 2022r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu J. G. ( ur. (...). ) prawo do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego
od (...), czyli od osiągnięcia wieku emerytalnemu. Jednocześnie kolejną decyzją z tego samego dnia - decyzją skarżoną, organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do rekompensaty.

Ubezpieczony w okresie od 2 stycznia 1995r. do 28 lutego 2003r. był zatrudniony
w Centrum (...) Zakład (...) w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pracy ślusarz – spawacz elektryczny. W okresie od 1 do 30 czerwca 1996r. ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym ( świadectwo pracy z 28 lutego 2003r. ).

Ubezpieczony w okresie od 1 marca 2003r. do 31 stycznia 2005r. był zatrudniony
w (...) Spółce z o.o. na stanowisku ślusarz – spawacz, spawacz elektryczny – ślusarz. Ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego od 25 do 31 sierpnia 2004r. ( świadectwo pracy z 31 stycznia 2005r. ).

Zakład pracy sporządził dla ubezpieczonego świadectwa wykonywania pracy
w szczególnych warunkach w dniach 28 lutego 2003r. i 31 stycznia 2005r. stwierdzając,
że ubezpieczony w okresie od 2 stycznia 1995r. do 28 lutego 2003r. oraz od 1 marca 2003r. do 31 stycznia 2005r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku spawacza elektrycznego ( dział XIV, poz.12 ).

Zakład (...) zajmował się remontami urządzeń górniczych, montażem, remontami, a także w późniejszym czasie wykonywaniem podestów i kontenerów. Znajdowała się tam hala produkcyjna, która była podzielona na trzy części: w jednej była tokarnia, w kolejnej znajdowały się stanowiska spawalnicze, gdzie spawane były elementy wysyłane na eksport i w trzeciej części były spawane elementy górnicze. Ubezpieczony podczas spornego zatrudnienia wykonywał faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu prace spawalnicze począwszy od ukończenia kursu spawacza - w dniu 3 lutego 1995r. ubezpieczony ukończył kurs podstawowego spawania w osłonie CO2 i wydana mu została Książeczka spawacza w dniu 6 lutego 1995r. ( nr 116/02/6/95r. ). Ubezpieczony pracował zarówno w części tzw. eksportowej jak i górniczej. Przygotowaniem elementów do spawania zajmowali się inni pracownicy ślusarze, a przygotowane elementy były transportowane suwnicą lub wózkami do boksów spawalniczych. Jako spawacz ubezpieczony praktycznie nie opuszczał swojego stanowiska pracy przez całą zmianę.

Razem z ubezpieczonym pracowali K. K. i J. S..

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego dotyczących zatrudnienia w okresie spornym, zeznań świadków K. K. i J. S., zeznań ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy z 3 sierpnia 2022r. czas 00:02:46 - 00:45:38 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, logiczne, przekonujące, korespondujące ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją, w tym zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego ze spornego okresu jego zatrudnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. G. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 1924 ze zm.), rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

W myśl ust. 2 ustawy rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo
do wcześniejszej emerytury. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku
z dnia 17 grudnia 2015r. ( sygn. akt III AUa 717/15 ), celem rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego ( w myśl art.23 ustawy rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ). Jedynie nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty, natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty.

Ubezpieczony J. G. jest uprawniony do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz.U. z 2022r. poz. 504 ).
W takiej sytuacji możliwe było przyznanie mu prawa do rekompensaty na podstawie
art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych pod warunkiem, iż legitymowałby się on co najmniej 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS ( art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS - art. 21 ust. 1 ustawy ) na dzień 31 grudnia 2008r.

Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych w wymiarze 9 lat, 1 miesiąc i 26 dni. W sprawie spornym pozostawało czy ubezpieczony w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...) w łącznym okresie od 2 stycznia 1995r. do 31 stycznia 2005r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

W wykazie A dziale XIV poz.12 wymienione zostały: „ Prace przy spawaniu
i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym ”.

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika w sposób jednoznaczny,
że ubezpieczony w okresie objętym sporem faktycznie w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę spawacza od czasu ukończenia kursu spawania w lutym 1995r., która to praca została wymieniona w powołanym uregulowaniu. Potwierdzają to wiarygodne zeznania świadków, którzy byli współpracownikami ubezpieczonego, zeznania ubezpieczonego oraz dokumentacja zgromadzona w sprawie, w tym w szczególności dokumenty znajdujące się w aktach osobowych ubezpieczonego. Potwierdził to również zakład pracy wydając ubezpieczonemu świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Reasumując, po zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych uznanej przez organ rentowy w wymiarze 9 lat, 1 miesiąca i 26 dni, okresu spornego zatrudnienia ubezpieczonego począwszy od ukończenia przez niego kursu spawania podstawowego w lutym 1995r. ( z wyłączeniem urlopów bezpłatnych ), ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem takiej pracy. W takiej sytuacji spełnia wszystkie konieczne warunki do ustalenia uprawnień do rekompensaty.

W konsekwencji takiego przyjęcia Sąd z mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do rekompensaty do emerytury.

(-) Sędzia Grażyna Łazowska