Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2022r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Jerzy Cisowski

Protokolant: Marzena Papiernik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2022r. w R.

sprawy z powództwa K. W. (1), K. W. (2) działających przez matkę E. W.

przeciwko S. W.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od S. W. podwyższone alimenty na rzecz jego synów K. W. (2) i K. W. (1) po 800,00 zł (osiemset złotych) dla każdego z nich miesięcznie począwszy od 10 sierpnia 2021 roku płatne z góry do 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat do rąk E. W., zamiast dotychczasowych alimentów po 350,00 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych) miesięcznie zasądzonych wyrokiem z 5 października 2015 roku w sprawie II RC 734/15 Sądu Okręgowego w Gliwicach Wydziału II Cywilnego Ośrodka (...) w R.;

2)  nadaje rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi w punkcie 1;

3)  oddala powództwo w pozostałej części;

4)  pobiera od S. W. 750,00 zł (siedemset pięćdziesiąt złotych) kosztów Sądowych – opłaty od zasądzonego roszczenia na rzecz Skarbu Państwa;

5)  zasądza od S. W. 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) na rzecz E. W. jej kosztów postępowania – wynagrodzenia adwokata.

Sygn. akt IV RC 329/21

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie reprezentowani przez matkę E. W. domagali się podwyższenia alimentów ustalonych od pozwanego S. W. wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 5 października 2015 roku w sprawie o sygn. akt III RC 734/15, na rzecz małoletniego K. W. (3) z kwoty 350 zł do kwoty 1.100 zł miesięcznie oraz K. W. (1) z kwoty 350 zł na 1.000 zł miesięcznie, począwszy od 1 lipca 2021 roku, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat do rąk matki. Wnieśli także o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu matka małoletnich podała, że od czasu poprzedniego ustalenia alimentów nastąpiła istotna zmiana uzasadniająca podwyższenie alimentów. Wraz z naturalnym rozwojem małoletnich, znacząco zwiększyły się wydatki związane z ich utrzymaniem. Małoletni K. W. (3) skończył piętnaście lat i jest uczniem pierwszej klasy technikum. Jego miesięczny koszt utrzymania wynosi około 2.238 zł. Małoletni gra w piłkę nożną w klubie (...). Trenuje dwa razy w tygodniu. Na treningi zawozi go matka. Koszt dojazdów to miesięcznie około 200 zł. Dziecko jeździ także na obozy piłkarskie. Szacowany koszt najbliższego wyjazdu to około 1.300 zł. W trakcie ferii zimowych również uczestniczy w obozach, których koszt to 1.100 zł. Natomiast małoletni K. W. (1) jest obecnie uczniem piątej klasy szkoły podstawowej. Jego miesięczny koszt utrzymania wynosi około 1.418 zł. Małoletni zamieszkują wraz z matką i jej partnerem. Koszt opłat za wodę to około 300 zł co dwa miesiące, opłaty za energię elektryczną w sezonie grzewczym to około 800 zł, natomiast w letnim 400 zł co dwa miesiące. Opłata za śmieci to koszt około 350 zł, Internet 70 zł, telewizja 90 zł. Pozwany bardzo rzadko widuje się z synami, raz na kilka miesięcy, po wcześniejszej interwencji matki małoletnich. Poza ustalonymi alimentami nie łoży dodatkowo na dzieci, nie zawozi ich na treningi, nie interesuje się ich postępami w nauce czy stanem zdrowia, nie uczestniczy w życiu dzieci. Nie partycypuje nadto w dodatkowych kosztach wydatkach na synów. W bieżącym roku szkolnym matka małoletnich zmuszona była kupić synom nowe komputery, których koszt wynosił odpowiednio dla małoletniego K. 3.000 zł, dla małoletniego K. 2.000 zł. Koszt zakupu roweru dla małoletniego K. to wydatek około 1.400 zł. Nadto małoletni jeżdżą na snowboardzie. Koszt zakupu desek to odpowiednio 500 zł i 400 zł. Wskazano nadto, że całość starań o wychowanie, opiekę nad dziećmi, pomoc w nauce, dbaniem o opiekę medyczną spoczywa na matce małoletnich powodów i do tych starań winien się głównie sprowadzać obowiązek alimentacyjny matki małoletnich powodów. (k. 3-6).

W odpowiedzi na pozew, pozwany uznał żądanie pozwu na rzecz małoletnich K. W. (2) i K. W. (1) do kwoty po 400 zł miesięcznie w miejsce dotychczasowych alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 5.10.2015 roku wydanego w sprawie o sygn. II RC 734/15. W pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa. Wniósł także o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu podano, że od daty wydania powołanego orzeczenia zmianie uległa jego sytuacja finansowa, w szczególności o ile poziom zarobków pozostaje bez zmian, o tyle na utrzymaniu pozwanego pojawiło się małoletnie dziecko oraz partnerka. Pozwany pracuje na umowę o pracę na stanowisku sprzedawca z miesięcznym wynagrodzeniem 2.061,67 zł. Jest to firma prowadzona przez jego ojca, trudniąca się handlem obwoźnym. Zajmuje pomieszczenia mieszkalne zlokalizowane na nieruchomości będącej własnością jego rodziców tj. nadbudówkę nad garażem, w której mieszka wraz z partnerką i 18 – miesięczną córką. Z racji, że partnerka wychowuje nowo narodzone dziecko, to na pozwanym spoczywa obowiązek utrzymania rodziny. Miesięczny koszt małoletniej córki pozwanego to 850 zł. Nadto pozwany opłaca abonament internetowy w kwocie 81 zł oraz dwa telefony po 100 zł. Pozwany dokłada się również do rachunków związanych z utrzymaniem nieruchomości. W ewentualnym zabezpieczeniu finansowym pozwany korzysta również z pomocy jego rodziców. Wskazał nadto, że sytuacja finansowa matki małoletnich jest bardzo dobra. W ramach działalności gospodarczej prowadzi dwa punkty apteczne i również partner matki małoletnich pracuje. Pozwany posiada trudności w widywaniu się z synami z przyczyn leżących po stronie matki małoletnich powodów. Pozwany wskazał nadto, że kwestionuje zadeklarowane koszty wynikające z utrzymania małoletnich, oceniając je jako zawyżone i podyktowane jedynie na potrzeby toczącego się postępowania. (k. 30-31).

Na rozprawie w dniu 15 grudnia 2021 roku pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty po 550 zł alimentów na rzecz każdego z małoletnich powodów. (k. 82).

W toku sprawy strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

K. W. (2) urodzony (...) pochodzi ze związku małżeńskiego E. W. i S. W..

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 8.

K. W. (1) urodzony (...) pochodzi ze związku małżeńskiego E. W. i S. W..

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 9.

Ostatnie alimenty na rzecz małoletnich zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 5 października 2015 roku w sprawie o sygn. II RC 734/15, w sprawie o rozwód, gdzie kosztami utrzymania małoletnich obciążono oboje rodziców, zasądzając od S. W. na rzecz małoletnich K. i K. W. (1) alimenty w kwocie po 350 zł miesięcznie, płatnych do 15 – tego każdego miesiąca do rąk matki z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z kwot. Kontakty S. W. z małoletnimi synami pozostawiono do samodzielnej regulacji.

W dacie ustalania ostatnich alimentów małoletni K. W. (2) liczył 9 lat, a małoletni K. W. (1) 5 lat. Obaj byli dziećmi ogólnie zdrowymi.

Matka małoletnich powodów miała wówczas 36 lat.

Ojciec małoletnich powodów miał wówczas 37 lat. Nie posiadał innych dzieci. Przed rozwodem pracował jako kierowca u swojej teściowej.

Małoletni K. W. (3) obecnie ma 16 lat. Jest ogólnie dzieckiem zdrowym. Mieszka z matką, jej partnerem oraz bratem K. W. (1). Uczęszcza do liceum mundurowego. Małoletni gra w piłkę nożną w klubie (...). Trenuje dwa razy w tygodniu. Na treningi każdorazowo zawozi go matka. Koszt miesięcznych dojazdów to około 200 zł. Dziecko jeździ także na obozy piłkarskie. Szacowany koszt najbliższego wyjazdu to około 1.300 zł. W trakcie ferii zimowych również uczestniczy w obozach, których koszt to 1.100 zł. W przyszłości będzie pobierał korepetycje przygotowujące od matury z matematyki i języka angielskiego. Koszt jednej lekcji to 40 zł. Łączny koszt to około 320 zł. Miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda przedstawiają się następująco:

- wyżywienie 600 zł,

- odzież 200 zł,

- środki czystości 100 zł,

- rozrywka i rekreacja 100 zł,

- telefon 50 zł,

- kieszonkowe 100 zł,

- stomatolog 34 zł,

- lekarstwa 17 zł,

- szkolne wydatki 100 zł,

- korepetycje z języka angielskiego 160 zł,

- dodatkowe lekcje matematyki 320 zł,

- lekcje języka niemieckiego 160 zł,

- piłka nożna 100 zł,

- fryzjer 30 zł,

- odzież sportowa wraz z obuwiem 42 zł,

- wakacje 125 zł.

Łączny koszt to 2.238 zł.

Małoletni K. W. (4) obecnie ma 12 lat. Jest ogólnie dzieckiem zdrowym. Mieszka z matką, jej partnerem oraz bratem K. W. (2). Jest uczniem szóstej klasy szkoły podstawowej. Małoletni gra w piłkę nożną w klubie (...).

Miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda przedstawiają się następująco:

- wyżywienie 600 zł,

- odzież 200 zł,

- środki czystości 70 zł,

- rekreacja i rozrywka 100 zł,

- stomatolog 34 zł,

- leczenie 17 zł,

- kieszonkowe 50 zł,

- telefon 50 zł,

- piłka nożna 100 zł,

- odzież sportowa wraz z obuwiem 42 zł,

- fryzjer 30 zł,

- wakacje 125 zł.

Łączny koszt to 1.418 zł.

Matka małoletnich powodów ma obecnie 43 lata. Zamieszkuje wraz z synami K. i K. W. (1) oraz swoim partnerem w domu jednorodzinnym. Prowadzi własną działalność gospodarczą związaną z prowadzeniem punktów aptecznych. Jej miesięczny dochód oscyluje w granicach 3.000 zł w sezonie letnim i 5.000 zł w sezonie zimowym. (...) E. W. otrzymuje wynagrodzenie w wysokości około 3.000 zł miesięcznie. Wyżywienie dla całej rodziny płaci partner matki powodów, natomiast pozostałe opłaty, w tym media E. W.. Łączny koszt utrzymania mieszkania wynosi około 1.500 zł miesięcznie. Matka powodów pokrywa wszelkie niezbędne koszty utrzymania synów, w tym także koszty nieprzewidziane jak zakup nowych komputerów łącznej kwocie około 5.000 zł, które były niezbędne do nauki zdalnej. Pokrywa także koszty obozów sportowych, zakupu sprzętu sportowego w tym np. roweru za 1.400 zł. Osobiście angażuje się w karierę sportową synów. Każdorazowo zawozi ich na treningi.

Ojciec małoletnich powodów ma obecnie 44 lata. Zamieszkuje wraz z partnerką oraz wspólną osiemnastomiesięczną córką w domu swojego ojca. Pracuje w firmie prowadzonej przez jego ojca trudniąc się handlem obwoźnym. W szczególności sprzedaje owoce i warzywa. Pracuje od poniedziałku do piątku od godz. 6:00 rano do 14:00. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie 2.050 zł miesięcznie. Nie zamierza zmienić pracy. U ojca nie płaci czynszu w zamian za wynagrodzenie na poziomie najniższej krajowej. Po pracy pomaga partnerce w opiece nad córką. Miesięczny koszt utrzymania córki wynosi około 800 zł. Partnerka pozwanego oraz jego ojciec posiadają zdiagnozowaną przepuklinę. Partnerka pozwanego obecnie pozostaje na urlopie wychowawczym. Ojciec pozwanego obecnie jest na emeryturze. Posiada samochód osobowy marki M. (...) z 2000 roku o wartości 4.000 zł. Koszt utrzymania jego aktualnej rodziny wynosi 1.200 zł. Utrzymuje sporadyczny kontakt z synami. Nie partycypuje w dodatkowych kosztach utrzymania synów poza ustalonymi alimentami.

Dowód: odpisy skrócone aktu urodzenia k. 8-9, wyrok o sygn. akt II RC 734/15, oświadczenia k. 11-12, 43, rachunki i faktury k. 13-14, 16, 34-40, umowa uczestnictwa k. 15, zaświadczenie k. 33, oferty pracy k. 59-69, przesłuchanie matki małoletnich powodów k. 85-86, przesłuchanie pozwanego k. 86-86v.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody przeprowadzone w sprawie, szczegółowo powyżej opisane. Zeznania matki powodów i pozwanego w szerokim zakresie odnajdowały swoje odzwierciedlenie w dokumentach przedłożonych do akt sprawy, których autentyczności w toku postępowania dowodowego żadna ze stron nie kwestionowała. Sąd nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka M. W. albowiem świadek skorzystał z prawa do odmowy składania zeznań.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a w konsekwencji postępowanie dowodowe Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Art. 138 k.r.o stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Istotą niniejszej sprawy było zatem ustalenie, czy od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów nastąpiła takowa zmiana stosunków po stronie powodów oraz pozwanego. Ustalenie, czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalania wysokości alimentów (a zatem zakresu tego obowiązku w rozumieniu art. 135 k.r.o). Zakres świadczeń alimentacyjnych, który ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o, jest bowiem uzależniony z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy.

Należy przy tym podkreślić, że opisane, usprawiedliwione potrzeby w przypadku dziecka uprawnionego do alimentów powinny być oceniane całościowo, a zatem nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych podmiotów zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co jednoznacznie wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Konkludując powyższe, przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę zatem również usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 roku, III CRN 330/75, LEX nr 7777). Do możliwości zarobkowania poza podstawowym wynagrodzeniem wlicza się ponadto wszelkiego rodzaju premie, nagrody, świadczenia z funduszu socjalnego, dodatki itp. Sąd określając status zarobkowy zobowiązanego nie opiera się wyłącznie na kwotach aktualnie osiąganych dochodów, lecz przede wszystkim sprawdza jego możliwości zarobkowe oraz to czy zostały one w pełni wykorzystane. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 roku, III CR 212/58).

W realiach niniejszej sprawy, Sąd zobowiązany był zbadać, czy nastąpiła istotna i trwała zmiana stosunków, o której mowa w art. 138 k.r.o., od czasu poprzedniego ustalenia alimentów na rzecz powodów.

Biorąc pod uwagę całokształt materiału dowodowego Sąd uznał, że taka zmiana stosunków nastąpiła. Przede wszystkim z uwagi rosnące potrzeby związane z wiekiem małoletnich powodów. Obecnie są w fazie intensywnego rozwoju edukacyjnego i sportowego. Pobierają kosztowne korepetycje. Matka małoletnich powodów oprócz wskazanych wyżej kosztów, pokrywała dotychczas także nieprzewidziane wydatki związane z zakupem nowych komputerów czy sprzętu sportowego. Ponosi także koszty wyjazdów sportowych. Czyni nadto codzienne starania o rozwój i wychowanie synów. Pozwany natomiast pracuje za najniższą krajową u swojego ojca. Nie planuje zmienić pracy pomimo trudnej sytuacji finansowej, a tym samym z własnego wyboru naraża siebie i swoje dzieci do życia na obniżonym poziomie. Jego możliwości zarobkowe i majątkowe są znacznie większe i oscylują w granicach około 4.000 zł netto miesięcznie. Sąd miał na uwadze, że pozwany uznał żądanie do łącznej kwoty 1.100 zł na obu synów, jednak biorąc pod uwagę, że to jedynie matka czyni osobiste starania o wychowanie synów, to nie słusznym by było również scedowanie na nią ponoszenia w większości ponoszenia kosztów finansowych utrzymania synów, jedynie z powodu braku woli podjęcia nowego zatrudniania przez pozwanego.

Sąd uznał, że zasądzona kwota alimentów leży w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego i nie spowoduje po jego stronie uszczerbku w usprawiedliwionych potrzebach własnych.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 138 k.r.o. uwzględnił w części powództwo. W pozostałym zakresie powództwo jako wykraczające poza zakres potrzeb uprawnionych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, jak również przy uwzględnieniu realnych możliwości partycypowania w wydatkach powodów przez ich matkę, podlegało oddaleniu. Sąd ustalił podwyższony obowiązek alimentacyjny począwszy od 10 sierpnia 2021 r. mając na względzie datę odbioru odpisu pozwu wraz z załącznikami przez pozwanego.

O odsetkach na wypadek opóźnienia orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., natomiast o natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Ponadto zgodnie z art. 1082 k.p.c. nadano z urzędu klauzulę wykonalności odnośnie punktu 1 uzasadnianego wyroku.

Z mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 750 zł tytułem kosztów sądowych, od uiszczenia których strona powodowa była zwolniona z mocy prawa.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. W świetle tej zasady, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), przy czym do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Na zasądzoną kwotę złożyło wynagrodzenie pełnomocnika powodów w kwocie 3.600 zł ustalone w oparciu o § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015r., w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu, tj. 16 lipca 2021 roku.

Sędzia