Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 477/19

1.1.W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2022 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Bogumiła Dzięciołowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Bajerska

w obecności Prokuratora Karoliny Neumann

po rozpoznaniu w dniach 14 listopada 2019 r., 24 stycznia 2020 r., 25 września 2020 r.,
11 grudnia 2020 r., 14 maja 2021 r., 22 czerwca 2021 r., 15 października 2021 r., 14 stycznia
2022 r., 1 marca 2022 r. sprawy karnej

M. T. s. S. i B. zd. A., ur. (...)
w B., pesel: (...), obywatelstwa polskiego, karanego

oskarżonego o to, że:

w dniu 14 maja 2018 roku w G., działając z góry powziętym zamiarem, w celu osiągniecia korzyści majątkowej, wprowadził J. D. (1) w błąd co do zamiaru wywiązania się z zobowiązania, wykonanie dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji polegającej na budowie budynku jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, na podstawie podpisanej umowy o dzieło i świadczenie usług dodatkowych z dnia 14.05.2018 r. czym, pobierając zaliczki, doprowadził J. D. (2) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości
3.500 złotych, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

o r z e k a :

stosując w myśl art. 4 § 1 kk przywołane poniżej przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r.

1.  oskarżonego M. T. uznaje za winnego tego, że w okresie
od 14 maja 2018 r. do dnia 5 czerwca 2018 r. w G., jako prezes (...) Spółka z o.o. w G. działając w krótkich odstępach czasu
w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd J. D. (2) co do zamiaru i możliwości wykonania zobowiązania wynikającego z umowy z dnia 14 maja 2018 r. zawartej pomiędzy (...) sp. z o. o. i J. D. (2) polegającego na sporządzeniu dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, w tym projektu budowlanego, czym doprowadził J. D. (2) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 3.500 zł stanowiącej sumę wpłaconych zaliczek na poczet zapłaty wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych, zaś wydatkami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 477/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. T.

W okresie od 14 maja 2018 r. do 5 czerwca 2018 r. w G., jako prezes (...) sp. z o.o. w G. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd J. D. (2) co do zamiaru i możliwości wykonania zobowiązania wynikającego z umowy z dnia 14 maja 2018 r. zawartej pomiędzy (...) sp. z o.o. i J. D. (2) polegającego na sporządzeniu dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, w tym projektu budowlanego, czym doprowadził J. D. (2) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 3.500 zł stanowiącej sumę wpłaconych zaliczek na poczet zapłaty wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 9 lipca 2013 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym została zarejestrowana spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie P. (...) z siedzibą w G..

Od początku jedynym wspólnikiem spółki był M. T., który pełnił również funkcję prezesa zarządu.

Z dniem 7 marca 2014 r. M. T. został wykreślony w KRS z funkcji prezesa.

W spółce nie ustanowiono prokurentów.

informacja z KRS

5 - 10 , 76

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla (...) z dnia 11 października 2013 r., sygn. akt IX K 257/13/K M. T. został uznany za winnego tego, że:

1. w bliżej nieustalonym miejscu i okresie czasu nie później niż 27 czerwca 2012 r. podrobił w celu użycia za autentyczne dokumenty w postaci dokumentacji technicznej dotyczącej domu jednorodzinnego planowanego w miejscowości M. na działkach nr (...) poprzez naniesienie uprzednio zeskanowanych z innych projektów pieczęci i podpisów T. J. oraz T. P. oraz nakreślenie na rysunkach tej dokumentacji podpisów T. J. i T. P., tj. czynu z art. 270 § 1 kk;

2. w okresie czasu od 3 stycznia 2012 roku do dnia 27 czerwca 2012 roku w bliżej nieokreślonym miejscu działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził A. Ś. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2126,50 zł poprzez wprowadzenie jej w błąd co do posiadanych uprawnień i możliwości wykonania dokumentacji technicznej dotyczącej domu jednorodzinnego w miejscowości M. na działkach (...), tj. czynu z art. 286 § 1 kk.

Za przypisane przestępstwa wymierzono M. T. karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres 4 lat próby.

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla (...) z dnia 23 marca 2018 roku sygn. akt II Ko 222/18/K zarządzono wykonanie w/w kary.

M. T. odebrał odpis w/w postanowienia osobiście w dniu 5 kwietnia 2018 r.

M. T. został wezwany do stawiennictwa w zakładzie karnym w dniu 23 kwietnia 2018 r. Korespondencję w tym zakresie odebrał osobiście.

M. T. nie zgłosił się w wyznaczonym terminie do zakładu karnego.

postanowienie , elektroniczne potwierdzenia odbioru,

k. 160 i 170 akt akt SR dla (...), sygn. akt IX K 257/13/K,

k. 28 i 36 SR dla (...), sygn. akt II Ko 222/18/K

k. 6 i 11 akt SR dla (...), sygn akt II Wp 148/18/K

zawiadomienie

k. 15 akt SR dla (...), sygn akt II Wp 148/18/K

M. T. nie posiadał stosownych uprawnień do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

opinie biegłego sądowego z dziedziny budownictwa o specjalności konstrukcyjno - budowlanej oraz w zakresie kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych R. P.

305 - 328, 357 - 366

W przeszłości spółka (...) sp. z o.o. wykonała projekt budowlany "Termomodernizacja budynku wielorodzinnego wraz z remontem dachu i zagospodarowaniem terenu" na zlecenie Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w S..

Jako osobę, która opracowała projekt wskazano M. T., zaś osobę, która projektowała i sprawdziła projekt Z. H. posiadającego uprawnienia budowlane specjalności konstrukcyjno - budowlanej.

Z. H. zaprzeczył, by kiedykolwiek współpracował z M. T. przy wskazanym projekcie.

zeznania Z. H.

373v - 374

pismo

293

Na początku maja 2018 r. J. D. (2) zamieściła ogłoszenie na portalu oferia.pl dotyczące zlecenia wykonania projektu architektonicznego domu.

Pod ogłoszeniem swoją ofertę zamieściła osoba posługująca się danymi M. T., jednakże J. D. (2) na nią nie odpowiedziała.

Po kilku dniach M. T. zadzwonił do J. D. (2) i ponowił swoją ofertę. M. T. wstępnie wycenił zlecenie na kwotę 5.000 zł, jednakże ostatecznie kwota została obniżona do 4.500 zł.

zeznania J. D. (2)

67 - 68

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

Narzeczony J. D. (2) zrobił wstępny projekt domu w darmowym programie komputerowym. W tym projekcie zaznaczono, jakie są oczekiwania J. D. (2). Następnie projekt został przesłany M. T. na adres poczty elektronicznej: (...)

zeznania J. D. (2)

67 - 68

M. T. wysłał J. D. (2) za pośrednictwem poczty elektronicznej skan umowy z dnia 14 maja 2018 r. o dzieło i świadczenie usług dodatkowych pomiędzy (...) sp. z o.o. reprezentowaną przez M. T. jako prokurenta i podpisaną przez niego a J. D. (2). Przedmiotem umowy było sporządzenie przez wykonawcę niezbędnej, przewidzianej prawem dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji polegającej na budowie domu mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną.

Zgodnie z umową wynagrodzenie na rzecz wykonawcy miało być płatne w trzech transzach: 2.000 zł jako zaliczka po podpisaniu umowy, 1.500 zł jako wynagrodzenie po zakończeniu etapu II, 1.000 zł jako wynagrodzenie po zakończeniu etapu III.

zeznania J. D. (2)

67 - 68 , 234 - 235

kopia umowy

26 30

wydruk korespondencji

12

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

J. D. (2) podpisała umowę i w dniu 16 maja 2018 r. odesłała jej skan, a nadto dokonała przeleu kwoty 2.000 zł na wskazany w umowie rachunek bankowy zgodnie z fakturą VAT (...)

zeznania J. D. (2)

67 - 68

faktura

33

potwierdzenie przelewu

34

wydruk korespondencji

13

informacja z (...) Agricole

110 - 112

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

Projekt przygotowany przez narzeczonego J. D. (2) został przerysowany przez M. T. i przesłany J. D. (3). M. T. popełnił kilka błędów, wobec czego J. D. (2) poprawiła go i odesłała M. T..

Po odesłaniu poprawionego projektu M. T. zadzwonił do J. D. (2) i wskazując, że znajduje się w ciężkiej sytuacji materialnej poprosił o dokonanie kolejnej wpłaty.

J. D. (2) w dniu 5 czerwca 2018 r. na podstawie faktury VAT nr (...) r. dokonała przelewu kwoty 1.500 zł.

zeznania J. D. (2)

67 - 68, 234 - 235

wydruk korespondencji

14 - 15

faktura

35

potwierdzenie przelewu

36

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

wydruki projektów

243 - 270

W kolejnych dniach M. T. kontaktował się z J. D. (2) proponując projekt pompy ciepła z firmy (...) sp. z o.o.

Od dnia 12 czerwca 2018 r. kontakt z M. T. urwał się.

zeznania J. D. (2)

67 - 68 , 234 - 235

wydruk korespondencji

17

M. T. nie dokończył zlecenia dotyczącego przygotowania dokumentacji niezbędnej do zrealizowania inwestycji polegającej na budowie domu.

zeznania J. D. (2)

67 - 68

M. T. w dniu 21 czerwca 2018 r. dobrowolnie zgłosił się na wezwanie do Komendy Miejskiej Policji w G. i po wykonaniu czynności został doprowadzony do zakładu karnego.

pismo

k. 24 akt SR dla (...), sygn akt II Wp 148/18/K

wyjaśnienia oskarżonego

171v

Od 12 czerwca 2018 r. J. D. (2) usiłowała skontaktować się z M. T., jednakże próby te były bezskuteczne.

W dniu 1 lipca 2018 r. J. D. (2) otrzymała wiadomość za pośrednictwem poczty elektronicznej z adresu: (...) z prośbą o podanie numeru telefonu oraz zapewnieniem, że M. T. odezwie się i wszystko wyjaśni.

zeznania J. D. (2)

67 - 68

wydruk korespondencji

22 - 24

wyjaśnienia oskarżonego

171v

Po około dwóch tygodniach M. T. zadzwonił do J. D. (2) informując, że przebywa w zakładzie karnym i zaproponował dokończenie projektu przez inną osobę, na co J. D. (2) nie wyraziła zgody.

zeznania J. D. (2)

67 - 68, 234 - 235

W lipcu 2018 r. J. D. (2) zadzwoniła do firmy (...) sp. z o.o. i dowiedziała się, że nikt tam nie znał M. T. i z nim nie współpracował.

zeznania J. D. (2)

67 - 68

Prace wykonane przez M. T. nie zostały wykorzystane przez J. D. (2) na dalszym etapie realizacji inwestycji.

Stopień zaawansowania pracy wykonanej przez M. T. w stosunku do przyjętego zlecenia wynosił 15 - 20%.

zeznania J. D. (2)

234 - 235

opinie biegłego sądowego z dziedziny budownictwa o specjalności kosntrukcyjno - budowlanej oraz w zakresie kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych R. P.

305 - 328, 357 - 366

J. D. (2) wystąpiła na drogę postępowania cywilnego, roszczenie w kwocie 3.500 zł zostało zasądzone na jej rzecz.

zeznania J. D. (2)

234 - 235

M. T. był kilkukrotnie karany, w tym za czyny z art. 270 kk i art. 286 kk.

informacja z Krajowego Rejestru Karnego

383 - 383v

odpisy wyroków

131,

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

M. T.

W okresie od 14 maja 2018 r. do 5 czerwca 2018 r. w G., jako prezes (...) sp. z o.o. w G. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd J. D. (2) co do zamiaru i możliwości wykonania zobowiązania wynikającego z umowy z dnia 14 maja 2018 r. zawartej pomiędzy (...) sp. z o.o. i J. D. (2) polegającego na sporządzeniu dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, w tym projektu budowlanego, czym doprowadził J. D. (2) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 3.500 zł stanowiącej sumę wpłaconych zaliczek na poczet zapłaty wynagrodzenia z tytułu zawartej umowy.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

M. T. zamierzał wywiązać się z umowy zawartej z J. D. (2). Oskarżony posiadał umiejętności do przygotowania dokumentacji opisanej w umowie i planował przedłożyć ją do akceptacji i podpisu osobom posiadającym uprawnienia do jej zatwierdzenia.

wyjaśnienia oskarżonego

171v - 172

OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

wyjaśnienia oskarżonego

Sąd dał wiarę oskarżonemu M. T. w ograniczonym zakresie, tj. w takim w jakim jego wyjaśnienia znalazły potwierdzenie w materiale dowodowym, uznanym przez sąd za wiarygodny. W szczególności oskarżony nie kwestionował, iż to on występował reprezentując spółkę (...) sp. z o.o. w kontaktach z J. D. (2) i to on zajmował się zleceniem wynikającym z umowy zawartej z J. D. (2), co korespondowało z zeznaniami pokrzywdzonej, treścią zawartej umowy oraz wydrukami korespondencji prowadzonej przez oskarżonego i J. D. (2) za pośrednictwem poczty elektronicznej. Jako polegające na prawdzie sąd ocenił wyjaśnienia oskarżonego, w których potwierdzał, iż otrzymał od J. D. (2) przelewy na łączną kwotę 3.500 zł.

zeznania J. D. (2)

Zeznania J. D. (2) sąd ocenił jako w pełni wiarygodne, bowiem były jasne, wewnętrznie spójne, konsekwentne i korespondowały z dowodami z dokumentów.

zeznania Z. H.

Zeznania Z. H. były jednoznaczne i kategoryczne, zaś w toku postępowania nie ujawniły się okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność. Ponadto zeznania świadka korespondowały z treścią wyroku SR w Grudziądzu w sprawie II K 429/15.

opinie biegłego sądowego z dziedziny budownictwa o specjalności konstrukcyjno - budowlanej oraz w zakresie kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych R. P.

Opinię biegłego R. P. po jej stosownym uzupełnieniu sąd ocenił jako jasną, pełną i niesprzeczną.

informacja z KRS

Dokument niekwestionowany w toku postępowania.

informacja z Krajowego Rejestru Karnego

Dokumenty urzędowy, niekwestionowany w toku postępowania.

wydruki projektów

W toku postępowania nie kwestionowaneo iż przesłane przez J. D. (2) wydruki projektów zostały opracowane przez oskarżonego, co korespondowało z treścią jego wyjaśnień. W tej sytuacji wydruki stanowiły odzwierciedlenie pracy wykonanej przez M. T. w ramach zlecenia przyjętego od J. D. (2).

odpisy wyroków

Dokumenty urzędowe, niekwestionowane w toku postępowania.

pismo

Treść, jak i autentyczność informacji zawartych w piśmie z k. 293 nie były kwestionowane w toku postępowania, niemniej jednak zaznaczyć należało iż nie stanowiły one dowodu potwierdzającego współpracę M. T. z osobą posiadającą uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie, a jedynie dowód tego iż dokumentację na której zamieszczono pieczątki i podpisy o wskazanej treści przedłożone zostały przez spółkę (...) sp. z o.o. jako autentyczne.

informacja z (...) Agricole

Dokumenty pozyskane z stanowiące tajemnicę bankową nie były kwestionowane w toku postępowania.

kopia umowy

W toku postępowania strony nie kwestionowały, iż umowa o takiej treści została zawarta przez oskarżonego z J. D. (2).

wydruk korespondencji

Autentyczność wydruków korespondencji prowadzonej pomiędzy J. D. (2) a oskarżonym nie została zakwestionowana w toku postępowania przez żadną ze stron postępowania, zaś sąd z urzędu również nie powziął tego rodzaju wątpliwości.

faktury, potwierdzenia przelewów

Treść, jak i autentyczność dokumentów nie była kwestionowana w toku postępowania.

dokumenty zgromadzone w aktach Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie, IX K 257/13/K., II Ko 222/18/K, II Wp 148/18/K

Treść, jak i autentyczność dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy Sądu Rejonowego la K. w K., wykorzystanych dla celów dowodowych w niniejszym postępowania nie były kwestionowane w toku postępowania.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary oskarżonemu M. T. w zakresie w jakim zapewniał, iż zamierzał wywiązać się z zobowiązania, wskazując przy tym, że posiadał umiejętności do wykonania projektu i dokumentacji, zaś projekt by mógł zostać wykorzystany przez pokrzywdzoną, zostałby zatwierdzony przez osoby posiadające takowe uprawnienia, z którymi oskarżony współpracował w (...) sp. z o.o. w G..

Przede wszystkim sąd zważył, iż nawet hipotetycznie przyjmując że oskarżony posiadał umiejętności do wykonania dokumentacji, to bynajmniej wbrew zapewnieniom oskarżonego, przygotowanie projektu nie zostało przerwane nagłym i niespodziewanym osadzeniem oskarżonego w zakładzie karnym. Zważyć bowiem należało, iż rozmowy z J. D. (2) oskarżony podjął w czasie, gdy miał świadomość konieczności odbycia kary 1 roku pozbawienia wolności (oskarżony został wezwany do stawiennictwa w zakładzie karnym na dzień 23 kwietnia 2018 r.), co w ocenie sądu przeczyło temu, iż miał zamiar wywiązać się z umowy. Podkreślenia wymaga, iż oskarżony bynajmniej nie informował J. D. (2) o tym, iż jego możliwości czasowe są ograniczone. Nie powiadomił jej również o dobrowolnym stawiennictwie w K. w dniu 21 czerwca 2018 r., które skutkowało jego osadzeniem. Z drugiej zaś strony nalegał na przyspieszenie płatności ze strony J. D. (2), co zdaniem sądu świadczyło o tym, iż był zainteresowany pozyskaniem od niej jak najwyższej sumy pieniędzy przed osadzeniem w ZK. Dostrzec należało przy tym, iż sam oskarżony wskazywał w swych wyjaśnieniach, że obiecał J. D. (2), iż dokumentacja będzie poprawiona i przygotowana do końca czerwca 2018 r., a tymczasem jego osadzenie nastąpiło w dniu 21 czerwca 2018 r. po dobrowolnym stawiennictwie w K. w G., a zatem wbrew zapewnieniom oskarżonego nie miałby on możliwości przygotować owego projektu do końca czerwca. Zaznaczyć zaś należało, iż z opinii biegłego sądowego z dziedziny budownictwa o specjalności konstrukcyjno - budowlanej oraz w zakresie kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych R. P. wynikało, że ilość i charakter poprawek zlecanych przez J. D. (2) nie mogła znacząco wpłynąć na czas wykonania projektu i ewentualne opóźnienie w jego realizacji przez oskarżonego, bowiem poprawki tego typu mieszczą się w ramach typowych uzgodnień czynionych pomiędzy inwestorem a projektantem. Sąd wziął również pod uwagę zeznania J. D. (2), w których wskazała, że prace wykonane przez M. T. nie zostały przez nią wykorzystane na dalszym etapie inwestycji, co z kolei korespondowało z opinią biegłego biegłego sądowego z dziedziny budownictwa o specjalności kosntrukcyjno - budowlanej oraz w zakresie kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych R. P., który ocenił stopień zaawansowania wykonania projektu w stosunku do złożonego zlecenia na 15 - 20 %.

Dalej sąd zważył, iż nie znalazły potwierdzenia zapewnienia oskarżonego jakoby dokumentacja przeznaczona dla J. D. (2) miała zostać przedłożona do akceptacji osobom z uprawnieniami do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, z którymi M. T. współpracował. Oskarżony zapewniał, że spółka posiadała osoby, które zatwierdzały projekt i tak miało być również w tej sytuacji. Niemniej jednak zważyć należało, iż spółka nie zatrudniała żadnych osób, a przede wszystkim sam oskarżony nie wskazał owych osób, z którymi współpracowano, zasłaniając się tym, iż nie chce wskazywać osób, które zatwierdzały projekty, bowiem musi naprawić te relacje, gdyż zalega im z płatnościami (k. 182v). W ocenie sądu tego rodzaju tłumaczenia oskarżonego uznać należało za niewiarygodne. Nie sposób bowiem uznać za przekonujące, by oskarżony w obliczu grożącej mu odpowiedzialności karnej nie wskazał owych osób tylko dlatego, że miał wobec nich zobowiązania finansowe.

Wprawdzie w sprawie został przesłuchany A. O., który zgodnie z wnioskiem dowodowym został powołany na okoliczność współpracy z oskarżonym, w tym w zakresie zatwierdzania projektów, jednakże w swych zeznaniach wskazał, że w istocie kilka razy wyświadczył przysługę oskarżonemu, zawożąc go do "architekta, projektanta, elektryka". Zaznaczyć należało, iż świadek nie dysponował wiedzą odnośnie szczegółów dotyczących charakteru owej współpracy oskarżonego z wskazanymi osobami, a zatem jego zeznania nie mogły stanowić dowodu potwierdzającego wiarygodność relacji oskarżonego.

Z kolei świadek D. Z. również nie był osobą, którą posiadała uprawnienia i zatwierdzała projekty M. T., ale potwierdził fakt współpracy z M. T. w ramach prowadzonego przez siebie biura projektowego, wskazując iż oskarżony był jego podwykonawcą i wykonywał dla niego szereg projektów w latach 2010 - 2011. Świadek potwierdził również, iż M. T. nie miał stosownych uprawnień, ale współpracował z różnymi architektami, konstruktorami i specjalistami branżowymi, niemniej jednak nie potrafił wskazać tych osób, przy czym zapewniał, iż na projektach od oskarżonego były podpisy i pieczątki osób, które razem z nim projektowały, a które to osoby posiadały uprawnienia. W tej sytuacji sąd doszedł do wniosku, iż zeznania D. Z. również były niewystarczające do potwierdzenia wiarygodności zapewnień oskarżonego, w szczególności co do tego, że owa współpraca oskarżonego z osobami posiadającymi uprawnienia do samodzielnego pełnienia funkcji technicznych w budownictwie miała charakter rzeczywisty, bowiem z z jego zeznań nie wynikało bynajmniej, by z tymi osobami zetknął się osobiście, a jedynie wskazywał, iż stosowne podpisy i pieczątki znajdowały się na projektach dostarczanych przez oskarżonego. Co więcej to należało zwrócić uwagę, iż zeznania świadka dotyczyły lat 2010 r. - 2011 r., a tym samym świadek nie dysponował żadną wiedzą na temat działalności oskarżonego w 2018 r.

W zaistniałej sytuacji dążąc do pełnej weryfikacji wyjaśnień oskarżonego, sąd zwrócił się o przedstawienie dokumentacji potwierdzających wykonanie zleceń projektowych przez M. T. na rzecz innych podmiotów. Tego rodzaju dokumenty zostały złożone (k. 278 - 283), jednakże z uwagi na wątpliwości co do wiarygodności zapewnień oskarżonego co do rzeczywistego charakteru deklarowanej przez niego współpracy z osobami posiadającymi uprawnienia wynikające z faktu, iż oskarżony nie chciał wskazać żadnej z tych osób, sąd postanowił o konieczności częściowego sprawdzenia, w jaki sposób owe zlecenia zostały wykonane i zwrócił się do dwóch podmiotów spośród wskazanych przez oskarżonego o dalsze informacje, przy czym na wezwanie sądu odpowiedziała tylko Wspólnota Mieszkaniowa (...) w S. (k. 293). Z owej odpowiedzi wynikało, iż w istocie spółka (...) miała wykonać projekt budowlany "Termomodernizacja budynku wielorodzinnego wraz z remontem dachu i zagospodarowania terenu", w którym wskazano, iż opracował go M. T., a sprawdził i zatwierdził tech. bud. Z. H., posiadający uprawnienia budowlane specjalności konstrukcyjno - budowlanej. Dysponując tego rodzaju informacjami sąd dopuścił dowód z zeznań Z. H. , który zaprzeczył by współpracował z M. T. przy opracowaniu tego projektu, jak i jakiegokolwiek innego, co potwierdziło wątpliwości sądu co do rzeczywistego charakteru współpracy oskarżonego z osobami posiadającymi uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

Wreszcie dokonując oceny wyjaśnień oskarżonego nie sposób pominąć również okoliczności dotyczących jego dotychczasowej karalności, w tym w szczególności w sprawach Sądu Rejonowego w Grudziądzu, sygn. akt II K 429/15 (k. 344), Sądu Rejonowego dla Krakowa Krowodrzy w Krakowie, IX K 257/13/K, w których przypisano mu zachowania związane z podrobieniem podpisów i pieczątek innych osób na dokumentacji projektowej.

Wszystkie przywołane okoliczności w ocenie sądu przeczyły zapewnieniom oskarżonego jakoby miał możliwość realizacji przyjętego zobowiązania wobec J. D. (2) we współpracy z rzekomymi, lecz nieujawnionymi sądowi osobami, które dysponując uprawnieniami do samodzielnego pełnienia funkcji technicznych w budownictwie zatwierdziłby ów projekt.

zeznania A. O.

Sąd nie miał podstaw, by kwestionować zeznania świadka A. O. , przy czym z uwagi na ich ogólnikowy charakter nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

zeznania D. Z.

Sad nie miał również podstaw, by kwestionować zeznania świadka D. Z. w zakresie, w jakim wskazywał iż współpracował z oskarżonym, zlecając mu przygotowanie stosownych projektów, niemniej jednak nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zważyć należało, iż relacja świadka dotyczyła lat 2010 - 2011 r., a świadek nie miał wiedzy co do tego, czy w chwili zawarcia umowy z J. D. (2) oskarżony rzeczywiście współpracował z osobami posiadającymi uprawienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Co więcej, to z zeznań świadka wynikało, iż wiedza co do takiej współpracy oskarżonego w czasie, gdy wykonywał on zlecenia na rzecz świadka, wynikała z faktu, iż na dostarczonej przez oskarżonego dokumentacji widniały podpisy i pieczątki osób posiadających takie uprawnienia. Niemniej jednak okoliczności wynikające z dotychczasowych skazań oskarżonego, jak i okoliczności ujawnionych w toku niniejszego postępowania w zakresie realizacji zlecenia dla Wspólnoty Mieszkaniowej w S. wskazywały, iż sam fakt że oskarżony przedkładał dokumenty z pieczątkami i podpisami osób posiadających stosowne uprawnienia bynajmniej nie dowodził, iż oskarżony rzeczywiście z tymi osobami współpracował.

pozostałe dokumenty zgromadzone i ujawnione w toku postępowania

Pozostałe dokumenty zgromadzone w toku postępowania nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

M. T.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd zważył, iż przestępstwo oszustwa polega na motywowanym celem korzyści majątkowej doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia swoim lub cudzym mieniem przez wprowadzenie jej w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranej czynności. Wprowadzenie w błąd polega na wywołaniu za pomocą podstępnych zabiegów mylnego wyobrażenia o rzeczywistości w świadomości pokrzywdzonego (rozbieżności między rzeczywistością a jej odzwierciedleniem w świadomości dokonującego rozporządzenia mieniem). Ów błąd może dotyczyć osoby, rzeczy lub zjawiska albo zdarzenia, mającego znaczenie dla podjęcia decyzji o rozporządzeniu mieniem. Innymi słowy wprowadzenie w błąd dotyczyć musi tzw. istotnych okoliczności danej sprawy, które mogłyby mieć wpływ na decyzję pokrzywdzonego o rozporządzeniu mieniem /por. A. Wąsek, Kodeks karny Część szczególna Tom II Komentarz, Warszawa 2006, str. 1005./ Oszustwo jest przestępstwem kierunkowym, zamiar bezpośredni musi obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu /por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2011 r., sygn. akt III KK 181/10, publ. OSNKW 2011/3/27./ Celem działania sprawcy jest uzyskanie szeroko pojętej korzyści majątkowej, która może polegać zarówno na uzyskaniu zysku (zwiększeniu aktywów), jak i na zmniejszeniu pasywów. Dla oceny, czy rozporządzenie mieniem było niekorzystne, istotne jest jedynie to, czy w jego wyniku doszłoby do ogólnego pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonego (por. wyrok SN z 30 sierpnia 2000 r., V KKN 267/00, OSP 2001, z. 3, poz. 51; wyrok SN z 28 czerwca 2000 r., III KKN 86/98, OSP 2001, z. 1, poz. 10).

W niniejszej sprawie niekwestionowane było to, iż M. T. powołując się na uprawnienie do działania w imieniu (...) sp. z o.o. zawarł z J. D. (2) umowę dotyczącą sporządzenia dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, w tym projektu budowlanego, a na poczet jej realizacji J. D. (2) dokonała wpłat w łącznej kwocie 3.500 zł, w dniu 21 czerwca 2018 r. oskarżony został osadzony w zakładzie karnym celem odbycia kary pozbawienia wolności, zaś zlecenie wynikające z umowy nie zostało dokończone.

Dalej sąd zważył, iż linia obrony oskarżonego opierała się na twierdzeniu, że nigdy nie zapewniał J. D. (2) o tym, iż ma uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie i osobiście wykona całe zlecenie, lecz zamierzał stosowaną dokumentację przedłożyć do zatwierdzenia osobom posiadającym takie uprawnienia, z którymi współpracowała spółka (...) sp. z o.o. Niemniej jednak sąd nie przychylił się do stanowiska, iż oskarżony wypełniłby znamiona przestępstwa oszustwa tylko w sytuacji, gdyby zapewniał, iż posiada takowe uprawnienia i samodzielnie wykona w całości zlecenie. Abstrahując nawet od zeznań pokrzywdzonej J. D. (2), która wskazywała, iż w czasie rozmów oskarżony wywoływał u niej przekonanie, że owe uprawnienia posiada, to zdaniem sądu oskarżony wprowadził pokrzywdzoną w błąd co do istotnych okoliczności z punktu widzenia pokrzywdzonej, wpływających na podjęcie przez nią decyzji o współpracy.

Otóż w pierwszej kolejności zważyć należało, iż zawierając z pokrzywdzoną umowę z dnia 14 maja 2018r. oskarżony powoływał się na uprawnienie do występowania w imieniu spółki (...) sp. z o.o. w G., podczas gdy oskarżony w tym czasie nie był członkiem zarządu ani prokurentem wskazanej spółki, a zatem nie były uprawniony do składania jakichkolwiek oświadczeń woli w imieniu spółki. W tej sytuacji zdaniem sądu oskarżony wprowadził pokrzywdzoną w błąd co do uprawnienia do występowania w imieniu spółki. W tym miejscu wskazać należało, iż sąd w treści dyspozytywnej wyroku wskutek omyłki błędnie opisał, iż oskarżony działał jako prezes tego podmiotu.

Dalej sąd zważył, iż zgromadzony materiał dowodowy dawał podstawy do ustalenia, iż oskarżony wprowadził pokrzywdzoną w błąd co do zamiaru i możliwości wykonania zobowiązania wynikającego z umowy z dnia 14 maja 2018 r. zawartej pomiędzy (...) sp. z o.o. i J. D. (2) polegającego na sporządzeniu dokumentacji pozwalającej na zrealizowanie inwestycji budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z infrastrukturą techniczną, w tym projektu budowlanego. Zaznaczyć należało, iż sam oskarżony przyznawał, że to on zajmował się zleceniem i to on wykonywał projekt dla J. D. (2). Pomijając kwestię umiejętności praktycznych oskarżonego, to niewątpliwie zobowiązał się on do przygotowania pełnej dokumentacji zgodnie z przepisami prawa budowlanego i zatwierdzonej przez osoby posiadające stosowne uprawnienia, bowiem tylko wówczas mogłaby ona zostać wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem. Nie budziło wątpliwości, iż oskarżony takowych uprawnień nie posiadał, zaś przeprowadzone postępowanie dowodowe skutecznie podważyło wiarygodność zapewnień oskarżonego, iż dokumentacja projektowa miała zostać zatwierdzona i podpisana przez osoby legitymujące się takimi uprawnieniami. Jak wskazywano w trakcie oceny wyjaśnień oskarżonego, sam oskarżony nie wskazał żadnych osób, z którymi współpracowałby na takich zasadach, zaś ustalenia w zakresie dotyczącym realizacji zlecenia na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej w S. wynikające z treści zeznań Z. H., jak i okoliczności dotyczące dotychczasowej karalności oskarżonego przeczyły, by owa deklarowana przez oskarżonego współpraca miała charakter realny. Zdaniem sądu oskarżony zawierając w dniu 14 maja 2018 r. umowę z J. D. (2) miał świadomość nie tylko tego, że dokumentacja projektowa nie zostanie faktycznie zatwierdzona przez osoby posiadające uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie z uwagi na to, iż rzekoma współpraca z takimi osobami nie miała charakteru rzeczywistego, jak i co do tego, że nie zostanie ona nawet przygotowana do takiego zatwierdzenia. Przypomnieć należało, iż zawierając umowę oskarżony miał świadomość konieczności stawiennictwa w zakładzie karnym, nie informował J. D. (2) o żadnych ograniczeniach czasowych, jak również o tym, iż zlecenie nie zostanie ukończone w sytuacji, gdy dobrowolnie stawił się w K. w G. w dniu 21 czerwca 2018 r. Zaznaczyć przy tym należało, iż nawet gdyby oskarżony nie został osadzony w zakładzie karnym, to zdaniem sądu i tak nie miałby możliwości wywiązania się z zobowiązania z uwagi na ustalenia dotyczące tego, iż w rzeczywistości nie współpracował z osobami posiadającymi uprawnienia do samodzielnego pełnienia funkcji technicznych w budownictwie. Podkreślenia wymaga, iż okoliczność że projekt w części przygotowanej przez oskarżonego (ocenionej przez biegłego na 15-20% procent zaawansowania w stosunku do całości zleconych prac) odpowiadał zleceniu nie zmieniała powyższej oceny i pozostawała irrelewantna z punktu widzenia znamion przypisanego przestępstwa w sytuacji, gdy oskarżony nie miał możliwości i zamiaru wywiązania się w całości z przyjętego zobowiązania i w chwili podpisania umowy miał tego świadomość. Realizacja części zlecenia w ocenie sądu służyć miała podtrzymaniu błędnego przekonania pokrzywdzonej co do zamiaru wywiązania się oskarżonego z umowy. Zdaniem sądu o zamiarze oskarżonego świadczyło również zachowanie związane ze zwróceniem się do J. D. (2) o płatność kolejnej transzy, jeszcze przed zakończeniem realizacji kolejnego etapu zlecenia, jak również postawa oskarżonego w związku z żądaniem zwrotu pieniędzy przez pokrzywdzoną. Oskarżony pomimo deklaracji nie zwrócił środków pieniężnych, a pokrzywdzona wystąpiła na drogę sądowej, przy czym wszczęto postępowanie egzekucyjne.

Zdaniem sądu nie budziło wątpliwości, iż pokrzywdzona niekorzystanie rozporządziła mieniem w łącznej kwocie 3.500 zł licząc na realizację przez oskarżonego zlecenia zgodnie z zawartą umową.

W konsekwencji nie budziło wątpliwości sądu, iż już w chwili zawarcia umowy, oskarżony działał z zamiarem wprowadzenia pokrzywdzonej w błąd i doprowadzenia jej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Zachowanie polegające na podtrzymywaniu kontaktu i częściowym przesyłaniu projektów pokrzywdzonej obliczone było na uzyskanie jak największej kwoty od pokrzywdzonej, podczas gdy oskarżony od początku miał świadomość co do tego, iż nie ma możliwości zrealizowania zlecenia zgodnie z umową z uwagi na konieczność stawiennictwa w zakładzie karnym, a jednocześnie fakt iż sam nie posiadał stosownych uprawnień do wykonania w całości dokumentacji i nie współpracował z osobami, które by legitymowały się takimi uprawnieniami. W zaistniałej sytuacji sąd przyjął, iż oskarżony działał w okresie od 14 maja 2018 r. (data podpisania umowy) do 5 czerwca 2018 r. (data przelewu drugiej transzy środków) w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru. Zdaniem sądu wszystkie działania podejmowane przez oskarżonego po podpisaniu umowy aż do dnia 5 czerwca 2018 r. służyły realizacji zamiaru powziętego już w chwili podpisania umowy. Jednocześnie przypisanie oskarżonego czynu ciągłego nie wykroczyło poza ramy aktu oskarżenia, zważywszy iż zarzutem objęto działanie z góry powziętym zamiarem, a nadto zachowania związane z pobieraniem zaliczek.

W konsekwencji sąd uznał oskarżonego winnym czynu z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. T.

1

1

Sąd jako okoliczność obciążającą uwzględnił dotychczasową karalność oskarżonego oraz premedytowany sposób działania.

Z kolei jako okoliczność łagodzącą sąd uwzględnił, iż projekt w części, w jakiej został wykonany przez oskarżonego, został przygotowany zgodnie z przyjętym zleceniem.

Jednocześnie stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego ocenić należało jako znaczne. Swym zachowaniem oskarżony godził w zaufanie kontrahentów do osób/podmiotów świadczących wyspecjalizowane usługi związane z projektowaniem. Wykorzystując posiadane umiejętności, oskarżony wypracował swój " modus operandi" dla celów związanych z popełnianiem kolejnych przestępstw.

Decydując o wyborze kary, sąd nie skorzystał z treści art. 37a kk, uznając iż w przypadku oskarżonego adekwatna będzie tylko kara pozbawienia wolności. Zauważyć należało, iż oskarżony czynu dopuścił się po tym, jak zarządzono mu wykonanie kary pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego dla Krakowa Krowodrzy w Krakowie, sygn. akt IX K 257/13/K. Oznacza to, iż oskarżony będąc uprzednio skazany za czyn popełniony przy wykorzystaniu tożsamego sposobu działania na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, nie wykorzystał danej mu wówczas szansy, ale powrócił na drogę przestępstwa. Co więcej, to czynu dopuścił się mając świadomość konieczności stawiennictwa w zakładzie karnym. W ocenie sądu taka postawa w powiązaniu z okolicznościami dotyczącymi całokształtu karalności oskarżonego świadczy o jego determinacji w zdobywaniu dóbr materialnych przy wykorzystaniu oszukańczych środków i braku jakiejkolwiek refleksji nad nagannością takiego postępowania.

Zdaniem sądu kara 10 miesięcy pozbawienia wolności pozostaje w odpowiedniej proporcji do ciężaru gatunkowego przypisanego przestępstwa i stopnia winy oskarżonego. W ocenie sądu kara ta odpowiada również społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd nie orzekał obowiązku naprawienia szkody, bowiem kwota zapłacona przez J. D. (2) została zasądzona na jej rzecz w postępowaniu cywilnym.

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

W oparciu o art. 17 ust 1 i 2 ustawy z dn. 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych sąd zwolnił oskarżonego od opłaty sądowej, zaś w oparciu o art. 624 § 1 kpk od wydatków postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa, gdyż uznał, że sytuacja materialna oskarżonego stanowiła przeszkodę na drodze do uiszczenia przez niego należności sądowych. Zważyć należało, iż skazany jest osadzony w zakładzie karnym,s wobec czego sąd doszedł do wniosku iż nie dysponuje on aktualnie środkami na pokrycie kosztów sądowych.

Podpis