Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 275/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 25.03.2021 r. sygn. akt V K 279/20 .

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. 

Apelacja obrońcy

1. obrazy art. art. 7 kpk,

2. błędu w ustaleniach faktycznych.

☐ zasadny

☒częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy

Zarzuty obrazy art. 7 kpk oraz art. 410 k.p.k. były częściowo zasadne. Rację miał bowiem skarżący podnosząc, iż działanie D. B. stanowiło działanie w ramach obrony koniecznej. Analiza materiału dowodowego w tym w szczególności zeznań samego pokrzywdzonego nie pozostawia wątpliwości, iż zdarzenia z udziałem pokrzywdzonego i oskarżonego miała dynamiczny przebieg i charakteryzowały się wieloetapowością. Nie ulega wątpliwości, iż pierwotne zachowanie oskarżonego opisane w punkcie 2 aktu oskarżenia /punkt II wyroku nie zaskarżony apelacją/ było karygodne i kara taka została mu wymierzona. W zdarzeniu tym nie uczestniczył natomiast B. Z.. Dalsze zdarzenia już z udziałem pokrzywdzonego w sposób jednoznaczny wskazywały, iż B. Z. poproszony o pomoc przez młodszego brata w poszukiwaniach psa, w momencie kiedy zobaczył oskarżonego i uzyskał informację od K. B., iż jest on sprawcą wcześniejszego zajścia / że to właśnie on kopnął psa/ przystąpił do „wymierzenia sprawiedliwości” we własnym zakresie. Zarówno materiał dowodowy, jak też ustalenia Sądu I instancji są w tym zakresie jednoznaczne. Wskazać należy iż to pokrzywdzony jako pierwszy użył przemocy w stosunku do oskarżonego. Końcowa faza zdarzenia wyglądała w ten sposób, że to oskarżony uciekał, a pokrzywdzony biegł za nim trzymając w ręce kij, a następnie kijem tym wykonał zamach w kierunku D. B.. Już chociażby te dwa elementy zdarzenia, które ustalone zostały przez Sąd I instancji nakazywały wnikliwie przeanalizować zarzucony oskarżonemu czyn w punkcie I aktu oskarżenia przez pryzmat instytucji z art. 25§2 k.k. Nie sposób bowiem uznać, aby sprawca wcześniejszego inkryminowanego zdarzenia w razie skierowania przeciwko niemu zachowań wynikających z zemsty, pozbawiony byłby możliwości skorzystania z instytucji z art. 25 k.k. To właśnie w tej końcowej fazie całego zdarzenia z udziałem pokrzywdzonego i oskarżonego doszło do zadania ciosu nożem w twarz B. Z. przez oskarżonego. Poprzedzający bieg wypadków wyglądał w ten sposób, że D. B. trzymając w ręku nóż uciekał, a za nim biegł trzymając w ręku drewniany kij pokrzywdzony. W pewnym momencie oskarżony jednak się zatrzymał i oczekiwał na pokrzywdzonego. To właśnie wtedy pokrzywdzony dobiegł i zaczął wymachiwać trzymanym w ręku kij-em w kierunku oskarżonego. Reagując na takie zachowanie, oskarżony zadał pokrzywdzonemu cios trzymanym w ręku nożem w twarz. Instytucja obrony koniecznej uregulowana w rat. 25 k.k. w paragrafie 1 stanowi, iż „Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.” Nie może ulegać wątpliwości, że zachowanie pokrzywdzonego stanowiło bezpośredni i bezprawny atak co najmniej na zdrowie oskarżonego. W tych okolicznościach D. B. miał prawo atak ten odeprzeć. Nie zmienia tego fakt, że oskarżony zaprzestał dalszej ucieczki przed pokrzywdzonym. Bo przecież pokrzywdzony nie odstąpił dobrowolnie od zaatakowania oskarżonego, wręcz przeciwnie w dalszym ciągu realizował swoje zamierzenie. Wobec takiej postawy B. Z., D. B. przysługiwało prawo do obrony koniecznej, gdyż był osobą zaatakowaną i odpierając ten atak, który był atakiem bezpośrednim i bezprawnym prawo to realizował. Nie ulega jednak wątpliwości, iż prawo do obrony koniecznej poprzez treść paragrafu 2 art. 25 k.k. doznaje pewnych ograniczeń w szczególności poprzez regulację odnoszącą się do ,,niewspółmierności obrony”. Chodzi o sytuację, w której sprawca stosuje sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu. W ocenie Sądu Apelacyjnego w przedmiotowej sprawie taka sytuacja miała miejsce. Sąd II instancji podziela wyrażany w doktrynie i orzecznictwie pogląd, iż osoba napadnięta ma prawo odpierać zamach wszelkimi dostępnymi środkami, które są konieczne do zmuszenia napastnika do odstąpienia od kontynuowania zamachu. Użycie określonych środków do odparcia ataku musi znajdować uzasadnienie w konkretnym zdarzeniu. Stosowanie w tej materii swoistego automatyzmu byłoby nieuprawnione a co za tym idzie nieprofesjonalne. W przedmiotowej sprawie oskarżony posłużył się nożem odpierając atak. Nie sposób uznać, aby środek którego użył oskarżony był nieadekwatny do obrony przed atakiem pokrzywdzonego. Chodzi jednak o sposób, w jaki środek ten, tj. nóż został przez oskarżonego użyty. D. B. nie próbował odstraszyć pokrzywdzonego, czy też zaatakować inną część jego ciała, np. rękę w której trzymał on kij. Oskarżony zadał pokrzywdzonemu cios nożem bezpośrednio w twarz. W żadnym też razie nie było podstaw do uznania, że był to cios przypadkowy, np. w wyniku podjętej obrony i wymachiwania nożem „na oślep”. W okolicznościach przedmiotowego zdarzenia, mając przy tym na uwadze wcześniejsze zachowania zarówno oskarżonego, jak też pokrzywdzonego, zdaniem Sądu Apelacyjnego D. B. przekroczył granice obrony koniecznej poprzez zastosowanie sposobu niewspółmiernego do niebezpieczeństwa zamachu. Przy czym zachowanie to w żadnym razie nie było podyktowane działaniem pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.

Ustalając, że oskarżony przekroczył granice obrony koniecznej Sąd Apelacyjny uznał za zasadne zastosowanie wobec D. B. instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Do przekonania takiego Sąd Apelacyjny doszedł po analizie całokształtu ujawnionych okoliczności obciążających i łagodzących charakteryzujących D. B. i jego czyn, które pozostają w ścisłym związku z zasadami wymiaru kary. W szczególności Sąd miał na uwadze skutek, jaki został spowodowany zachowaniem oskarżonego działającego w warunkach przekroczenia granic, a także jak dalece nastąpiło przekroczenie tych granic. Nie bez znaczenia była także postawa pokrzywdzonego także podczas procesu przed Sądem I instancji. Rezultat tej analizy wskazywał jednoznacznie na przewagę okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, co w relacji do dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przestępstwo, którego się dopuścił doprowadziło do wniosku, że nawet najniższa kara przewidziana za to przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa. Wymierzając oskarżonemu karę pozbawienia wolności w warunkach jej nadzwyczajnego złagodzenia Sąd miał na uwadze dyrektywy sądowego wymiaru kary i baczył, aby wymierzona kara pozbawienia wolności spełniła swoje funkcje zarówno prewencyjne, jak też resocjalizacyjne.

Wymierzając oskarżonemu karę łączną Sąd miał na uwadze treść art. 86§1 k.k. oraz art. 85a k.k. , tj. cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Wnioski

o zmianę

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania w części zarzutów apelacyjnych za zasadne- także wnioski uznać należało za częściowo zasadne .

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w pozostałej /niezmienionej/ części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec nie uwzględnienia apelacji w tej części.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

II.  zmieniono wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że:

- rozwiązano orzeczenie o karze łącznej w punkcie III;

- w ramach przypisanego oskarżonemu czynu w punkcie I przyjęto, że działał on w warunkach obrony koniecznej, której granice przekroczył i czyn ten zakwalifikowano z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 25 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 60 § 1 i 6 pkt 2 k.k. wymierzono mu karę 2 /dwóch/ lat pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 85§1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 §1 k.k. orzeczone wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności w punkcie II wyroku Sądu Okręgowego oraz orzeczoną powyżej połączono i wymierzono mu karę łączną 2 /dwa/ lata i 1 /jeden/ miesiąc pozbawienia wolności

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec częściowego uwzględnienia zarzutów apelacyjnych /szczegółowa argumentacja wskazana wyżej/.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

na podstawie art. 63§1 i 5 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 01.10.2020r. godz. 18:00 do dnia 08.07.2022r.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.  2.

zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa

7.  PODPIS

Anna Kalbarczyk

Przemysław Filipkowski Dorota Radlińska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 25.03 2021 r., sygn. akt V K 279/20

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐w całości

☒w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana