Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmT 95/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Witold Rękosiewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Magdalena Ratajczyk

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej

z udziałem zainteresowanych Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji w W., Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji w W. oraz Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej w W.

o ustalenie znaczącej pozycji rynkowej, wyznaczenie przedsiębiorcy o znaczącej pozycji rynkowej i utrzymanie obowiązków regulacyjnych

na skutek odwołania powoda od decyzji częściowej Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia 11 grudnia 2019 r. nr (...). (...) (...)

1.  uchyla pkt IV decyzji częściowej Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z dnia 11 grudnia 2019 r. nr (...). (...) (...)

2.  oddala odwołanie,

3.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Witold Rękosiewicz.

Sygn. akt XVII AmT 95/20

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prezes UKE, pozwany) decyzją częściową z dnia 11 grudnia 2019 r. nr (...). (...) (...), dotyczącą (...) S.A. z siedzibą w W. (powód, OPL, Operator) na podstawie art. 24 pkt 1 i pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 1, art. 34 ust. 1 i ust. 2, art. 36, art. 38, art. 40 ust. 1, art. 42 ust. 1 oraz art. 44 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1954, ze zm., dalej: Pt) oraz art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096) w zw. z art. 206 ust. 1 i art. 206 ust. 2aa ustawy Prawo telekomunikacyjne:

I.  Określił rynek właściwy jako hurtowy rynek świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora;

II.  Ustalił, że na hurtowym rynku świadczenia usług zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej;

III.  Wyznaczył Operatora jako przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na hurtowym rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora;

IV.  Nałożył na Operatora obowiązek regulacyjny, o którym mowa w art. 44 Pt, polegający na stosowaniu opłat za zakańczanie połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora (stawki FTR) w wysokości, ustalonej przez Prezesa UKE w oparciu o model operatora efektywnego zgodny z Zaleceniem Komisji z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych ( (...)) (Zalecenie FTR). Wysokość opłaty zostanie ustalona przez Prezesa UKE w odrębnej decyzji częściowej wydanej w niniejszym postępowaniu administracyjnym;

V.  Utrzymał nałożone na Operatora, Decyzją Prezesa UKE z dnia 22 września 2009 r. znak: (...) (...) (dalej: Wcześniejsza decyzja (...)) następujące obowiązki regulacyjne:

1.  Obowiązek, o którym mowa w art. 36 Pt, polegający na równym traktowaniu przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie dostępu telekomunikacyjnego w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, przez oferowanie jednakowych warunków w porównywalnych okolicznościach, a także oferowanie usług oraz udostępnianie informacji na warunkach nie gorszych od stosowanych w ramach własnego przedsiębiorstwa lub w stosunkach z podmiotami zależnymi;

2.  Obowiązek, o którym mowa w art. 38 Pt, polegający na prowadzeniu rachunkowości regulacyjnej w sposób umożliwiający identyfikację przepływów transferów wewnętrznych związanych z działalnością w zakresie dostępu telekomunikacyjnego zgodnie z przepisami art. 49-54 Pt i odpowiednimi aktami wykonawczymi;

VI.  Zmienił nałożone na Operatora Wcześniejszą decyzją (...) następujące obowiązki regulacyjne, nadając im następujące brzmienie:

1.  obowiązek, o którym mowa w art. 34 ust. 1 i ust. 2 Pt, polegający na uwzględnianiu uzasadnionych wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych o zapewnienie im dostępu telekomunikacyjnego, w tym użytkowania elementów sieci oraz udogodnień towarzyszących, w zakresie świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, poprzez:

a)  zapewnienie elementów sieci telekomunikacyjnej niezbędnych do korzystania z usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora,

b)  przyznawanie dostępu do interfejsów, protokołów lub innych kluczowych technologii niezbędnych dla interoperacyjności usług,

c)  zapewnienie infrastruktury telekomunikacyjnej, kolokacji oraz innych form wspólnego korzystania z budynków niezbędnych do korzystania z usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora,

d)  zapewnienie funkcji sieci niezbędnych do zapewnienia pełnej interoperacyjności usług,

e)  zapewnienie połączenia sieci lub urządzeń telekomunikacyjnych oraz udogodnień z nimi związanych niezbędnych dla korzystania z usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora,

f)  prowadzenie w dobrej wierze negocjacji w sprawie dostępu telekomunikacyjnego w zakresie usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora oraz utrzymywanie uprzednio ustanowionego dostępu telekomunikacyjnego w tym zakresie;

g)  zapewnienie możliwości korzystania z usług zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora dostarczanych w formie pojemności (Płaska Stawka Interkonektowa). Obowiązek ten Operator będzie stosował do czasu określenia wysokości stawki FTR, o której mowa w pkt. IV niniejszej decyzji, przez Prezesa UKE w odrębnej decyzji częściowej wydanej w niniejszym postępowaniu administracyjnym;

2.  obowiązek, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegający na ustalaniu opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego w zakresie:

a)  stawki FTR,

b)  połączenia sieci oraz usług mu towarzyszących (z wyłączeniem stawki FTR) w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, w oparciu o ponoszone koszty Operatora.

Obowiązek ten w zakresie stawki FTR (lit. a powyżej), Operator będzie stosował do czasu określenia wysokości stawki FTR, o której mowa w pkt IV niniejszej decyzji, przez Prezesa UKE w odrębnej decyzji częściowej wydanej w niniejszym postępowaniu administracyjnym.

W celu oceny prawidłowości wysokości opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego, Prezes UKE będzie mógł zastosować następujące sposoby weryfikacji i ustalania opłat:

-

Price Cap (pułap cenowy),

-

Retail Minus (cena detaliczna minus),

-

Cost orientation (orientacja kosztowa),

-

Benchmarking (uwzględnienie wysokości opłat stosowanych na porównywalnych rynkach konkurencyjnych);

3.  obowiązek, o którym mowa w art. 42 ust. 1 Pt, polegający na przygotowaniu i przedstawieniu w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia niniejszej decyzji projektu oferty ramowej o dostępie telekomunikacyjnym w zakresie połączenia sieci w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, o treści zgodnej z Załącznikiem nr 2 stanowiącym integralną część decyzji.

Operator, wykonując obowiązek, o którym mowa w art. 42 ust. 1 Pt, wykona go poprzez przygotowanie i przedstawienie projektu nowej oferty ramowej, zgodnie z zakresem wskazanym w Załączniku nr 2 do niniejszej decyzji lub, jeżeli istnieje obowiązująca oferta ramowa, wykona go poprzez przygotowanie i przedstawienie zmiany oferty ramowej, zgodnie z zakresem wskazanym w Załączniku nr 2 do niniejszej decyzji.

VII.  Załącznik nr 1 – Dane stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa – stanowi integralną część niniejszej decyzji.

VIII.  Załącznik nr 2 – Zakres oferty ramowej o dostępie telekomunikacyjnym w zakresie połączenia sieci w celu świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, stanowi integralną część niniejszej decyzji.

IX.  Załącznik nr 3 do niniejszej decyzji zawierający komentarz Prezesa UKE do stanowisk zgłoszonych przez uczestników postepowania konsultacyjnego, jakie zostało przeprowadzone w dniach od 19 grudnia 2018 r. do 18 stycznia 2019 r., stanowi integralną część niniejszej decyzji.

X.  Niniejsza decyzja, stosownie do art. 206 ust. 2aa w zw. z art. 206 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 Pt, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

(...) S.A. z siedzibą w W. złożył odwołanie, w którym zaskarżył powyższą decyzję Prezesa UKE w części dotyczącej punktów IV-VI oraz VIII-X sentencji decyzji. Powód zarzucił decyzji w zaskarżonej części:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 8 ust. 4 Dyrektywy 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (Dz. Urz. UE. L Nr 108, str. 7) (dyrektywa o dostępie) w związku z art. 24 pkt 2 lit. a, b i c i art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2004 r., Nr 171, poz. 1800 ze zm.), poprzez błędne zastosowanie i przyjęcie, że obowiązki regulacyjne nałożone zaskarżoną decyzją opierają się na charakterze stwierdzonego problemu oraz, że są proporcjonalne i uzasadnione w świetle celów określonych w art. 8 dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz. Urz. UE. L Nr 108, str. 33) (dyrektywa ramowa);

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 8 ust. 1 i 5 w zw. z art. 8 ust. 2, 3 i 4 dyrektywy ramowej w zw. z art. 189 ust. 2 oraz art. 192 ust. 1 oraz art. 24 pkt 2 lit. a, b i c i art. 22 ust. 1 pkt 4 Pt, poprzez błędne zastosowanie i przyjęcie, że pozwany, wypełniając swoje zadania wynikające z postanowień dyrektywy ramowej lub dyrektyw szczegółowych (w szczególności dyrektywy o dostępie) poprzez wydanie zaskarżonej decyzji, zastosował obiektywne, przejrzyste, niedyskryminacyjne i proporcjonalne środki oraz zasady regulacyjne zmierzające do realizacji celów określonych w ust. 2, 3 oraz 4 dyrektywy ramowej;

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 24 pkt 2 lit. a, b i c w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 4 Pt, poprzez błędne zastosowanie i przyjęcie, że Prezes UKE zaskarżoną decyzją nałożył, utrzymał i zmienił obowiązki regulacyjne, biorąc pod uwagę adekwatność i proporcjonalność danego obowiązku do problemów rynkowych, których rozwiązanie służy realizacji celów określonych w art. 1 ust. 2 Pt, w sytuacji gdy warunki na rynku właściwym uzasadniały zmianę lub uchylenie tych obowiązków;

4.  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 7, 8, 77, 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 1960 r, Nr 30, poz. 168 ze zm.) w zw. z art. 206 ust. 1 oraz art. 15 Pt, poprzez niedopełnienie obowiązku dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 7 k.p.a.), wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego (art. 77 k.p.a.) i uwzględnienia dokonanych ustaleń w sentencji i uzasadnieniu skarżonej decyzji (art. 107 k.p.a.) w sposób budzący zaufanie do władzy publicznej (art. 8 k.p.a.), poprzez nieuwzględnienie: (i) dowodów w postaci wyników postępowania administracyjnego, w szczególności stanowiska konsultacyjnego OPL, (ii) posiadanej wiedzy i dowodów w przedmiocie dokonywanej przez Prezesa UKE deregulacji hurtowych rynków telekomunikacyjnych mających ścisły związek ze skarżoną decyzją.

Na podstawie powyższych zarzutów powód wniósł o:

1)  zmianę punktu IV. Sentencji decyzji poprzez nadanie mu następującego brzmienia:

„IV. Nakładam na Operatora następujące obowiązki regulacyjne:

1.  Obowiązek, o którym mowa w art. 37 ust. 1 i 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegający na ogłaszaniu informacji w sprawach zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego w zakresie świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, dotyczących specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci, a także opłat, przy czym:

-

zakres ogłaszanych informacji obejmuje wszystkie informacje dotyczące specyfikacji technicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, charakterystyki sieci, zasad i warunków świadczenia usług oraz korzystania z sieci, a także opłat, niezbędne do przygotowania przez zainteresowanych przedsiębiorców telekomunikacyjnych wniosku w sprawie zapewnienia dostępu telekomunikacyjnego w zakresie usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora,

-

publikacja wskazanych powyżej informacji nastąpi w formie elektronicznej na oficjalnej stronie internetowej (www) Operatora,

-

wskazane powyżej informacje należy ogłosić niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia decyzji, a w przypadku zmiany zakresu bądź treści publikowanej informacji należy ją ogłosić niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 1 tygodnia od wprowadzonej zmiany;

2.  Obowiązek, o którym mowa w art. 44 ustawy Prawo telekomunikacyjne, polegający na stosowaniu opłat za zakańczanie połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora (dalej także „stawki FTR”) w wysokości, ustalonej przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (dalej także „Prezes UKE”, „Regulator”) w oparciu o model operatora efektywnego zgodny z Zaleceniem Komisji z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych ( (...)) (dalej także „Zalecenie FTR/MTR”). Wysokość opłaty zostanie ustalona przez Prezesa UKE w odrębnej decyzji częściowej wydanej w niniejszym postępowaniu administracyjnym”.

2)  zmianę punktu V. sentencji decyzji poprzez uchylenie pkt V.2, tj. obowiązku, o którym mowa w art. 38 Pt;

3)  zmianę punktu VI. sentencji decyzji poprzez uchylenie pkt VI.2 lit. b tj. obowiązku, o którym mowa w art. 40 ust. 1 Pt oraz wykreślenie zdania:

„W celu oceny prawidłowości wysokości opłat z tytułu dostępu telekomunikacyjnego, Prezes UKE będzie mógł zastosować następujące sposoby weryfikacji i ustalania opłat:

-

Price Cap (pułap cenowy),

-

Retail Minus (cena detaliczna minus),

-

Cost orientation (orientacja kosztowa),

-

Benchmarking (uwzględnienie wysokości opłat stosowanych na porównywalnych rynkach konkurencyjnych)”;

4)  zmianę punktu VI. sentencji decyzji poprzez uchylenie pkt VI.3, tj. obowiązku, o którym mowa w art. 42 ust. 1 Pt i w konsekwencji

5)  uchylenie punktu VIII. sentencji decyzji, tj. Załącznika nr 2.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód wskazał, że w dniu 11 grudnia 2019 r. Prezes UKE wydał 204 decyzje częściowe dotyczące rynku właściwego określonego jako hurtowego rynku zakańczania połączeń w publicznych sieciach telefonicznych w stałej lokalizacji poszczególnych operatorów. Mimo, że konstrukcja tych decyzji jest podobna i we wszystkich decyzjach zostały zidentyfikowane identyczne, potencjalne problemy rynkowe, jednak w zaskarżonej decyzji pozwany nałożył na OPL więcej i bardziej dolegliwych obowiązków regulacyjnych od obowiązków, którymi zostali obciążeni operatorzy w pozostałych wydanych jednocześnie decyzjach częściowych. Zdaniem powoda zaskarżoną decyzją Prezes UKE utrwalił asymetrię obowiązków regulacyjnych na niekorzyść OPL. Powód wskazał, że zgodnie z art. 24 pkt 2 lit a Pt (oraz w myśl art. 8 ust. 4 dyrektywy o dostępie) Prezes UKE nakłada obowiązki regulacyjne biorąc pod uwagę ich adekwatność i proporcjonalność do zaistniałych problemów rynkowych. Stwierdził, że skoro ustalone problemy rynkowe są tożsame w odniesieniu do OPL jak i do pozostałych operatorów, brak podstaw do różnicowania obowiązków regulacyjnych w wydanych decyzjach. Powód powołał się na fragmenty zaskarżonej decyzji, z których wynika, iż nałożone na operatora posiadającego znaczącą pozycję rynkową, wymienione w art. 9-13 dyrektywy o dostępie obowiązki muszą być proporcjonalne i uzasadnione w świetle celów określonych w art. 8 dyrektywy ramowej (...). Powód wskazał warunki, które powinny być spełnione zgodnie z zasadą proporcjonalności i stwierdził, iż w zaskarżonej decyzji obowiązki regulacyjne zostały nałożone z naruszeniem zasad określonych w przepisach prawa unijnego i krajowego. Zdaniem OPL taki stan wpływa negatywnie na konkurencyjność rynku telekomunikacyjnego, jest źródłem nadużyć i bezzasadnie promuje operatorów alternatywnych (OA) kosztem realnych strat finansowych ponoszonych przez (...). Powód wskazał na problem istnienia możliwości utrudniania dostępu operatorom do sieci, który może mieć różne formy, w tym zawyżanie cen dostępu. Stwierdził, iż nałożone obowiązki powinny być takie same dla wszystkich operatorów regulowanych decyzjami. W odniesieniu do OPL i pozostałych operatorów powinny obowiązywać identyczne zasady regulacji stawki za dostęp do infrastruktury. W przeciwnym razie nie zadziałają odpowiednie mechanizmy rynkowe i zidentyfikowany problem rynkowy nadal będzie występował i narastał. W ocenie powoda nie ma możliwości na likwidację asymetrii stawek za dostęp w drodze decyzji bilateralnych. Nieprzydatne jest również odwoływanie się do kosztów świadczenia usług, które nie zależą od skali działalności i wielkości czy typologii sieci. Powód powołał się na Zalecenie Komisji Europejskiej z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych ( (...)). Stwierdził, że zróżnicowanie stawek za dostęp do infrastruktury pomiędzy OPL i innymi OA nie ma uzasadnienia, a likwidacja asymetrii obowiązków regulacyjnych ciążących na OPL i na pozostałych operatorach wyeliminuje jej negatywny wpływ na rozwój konkurencyjnego rynku telekomunikacyjnego i doprowadzi do symetrii rozliczeń międzyoperatorskich rekomendowanej w Zaleceniu KE z 7 maja 2009 r.

Powód wskazał, że z od wydania ostatniej dotyczącej OPL decyzji regulacyjnej (ponad 10 lat) dwie z trzech usług składających się na usługę połączenia sieci zostały zderegulowane. Jedynym elementem objętym regulacją jest usługa zakańczania połączenia w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej. Powód zarzucił Prezesowi UKE, że mimo zmian warunków rynkowych, w zaskarżonej decyzji nałożył na OPL najbardziej uciążliwe obowiązki regulacyjne z naruszeniem zasad obiektywizmu, przejrzystości, niedyskryminacji adekwatności i proporcjonalności. Pominął również przedstawione przez OPL stanowisko konsultacyjne, w którym wskazano na zawyżanie przez OA stawek za dostęp do ich infrastruktury, naruszając w ten sposób przepis art. 15 Pt.

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego koszów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że ocena adekwatności i proporcjonalności obowiązków regulacyjnych nałożonych na OPL i innych operatorów może być dokonywana wyłącznie w kontekście działalności telekomunikacyjnej każdego przedsiębiorcy i problemów dotyczących hurtowego rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej każdego z tych przedsiębiorców. Zaskarżona decyzja (...) dotyczy tylko powoda i hurtowego rynku, na którym jest on monopolistą. Wymienione w decyzji obowiązki zostały nałożone z uwzględnieniem działalności telekomunikacyjnej OPL i problemów występujących na rynku właściwym, na którym Operator posiada pozycję znaczącą. Porównanie w decyzji tych obowiązków do nałożonych na innych operatorów uznał pozwany za nieuprawnione są niezasadne. Wskazał, że skala działalności OPL i sieci telekomunikacyjnej jest dużo większa niż innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Podkreślił, że specyfiką hurtowego rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji jest występowanie na nim naturalnego monopolu operatora posiadającego sieć stacjonarną. Na rynku właściwym, na którym wszyscy operatorzy posiadają 100% udziału nie ma możliwości wystąpienia konkurencji. Prezes UKE wskazał, że żaden z działających na rynku operatorów nie posiada tak rozbudowanej infrastruktury telekomunikacyjnej, jak OPL. Wobec tego, w szerszym kontekście, na rynku telekomunikacyjnym obejmującym poszczególne ryki zakańczania połączeń w sieci stacjonarnej siła rynkowa OPL jest znacząca. Z uwagi na indywidualny charakter decyzji nakładane obowiązki regulacyjne są odpowiedzią na możliwe problemy rynkowe wynikające z prowadzonej analizy rynku właściwego. Jednak nałożone w decyzji obciążenia muszą być proporcjonalne do posiadanej przez danego przedsiębiorcę pozycji rynkowej i skali działalności. Prezes UKE zaznaczył, że nałożone obowiązki, w zakresie obowiązku dostępu, niedyskryminacji i przejrzystości, tylko nieznacznie różnią się od obowiązków już wcześniej nałożonych na operatorów działających na rynku zakańczania połączeń w publicznych sieciach telefonicznych w stałej lokalizacji. Pozwany wskazał, że nałożone na Operatora obowiązki udostępnienia operatorom infrastruktury i opracowania ramowej oferty dostępu do węzłów sieci, którą OPL ma obowiązek przedstawić Prezesowi UKE do zatwierdzenia, wynikają z posiadania przez powoda znaczącej, nieporównywalnej pozycji rynkowej. Zdaniem pozwanego nałożony na powoda obowiązek kosztowy z art. 40 Pt za udostępnienie infrastruktury w zakresie niezbędnym do korzystania z usługi zakańczania połączeń jest niezbędny dla możliwości korzystania z tej usługi przez innych operatorów i mniej uciążliwy dla powoda, niż dla innych podmiotów. Pozwany nie zgodził się z zarzutem, że przyjęte Prezesa UKE założenia były nieadekwatne i proporcjonalne do zaistniałych problemów rynkowych a nałożone na OPL obowiązki regulacyjne są nadmiarowe. Podkreślił, że z uwagi na posiadane zasoby i poziom przychodów uzyskiwanych z usługi zakańczania połączeń żaden z OA nie może konkurować ekonomicznie ani technologicznie z OPL. Na tej podstawie pozwany stwierdził, że nałożone na powoda obowiązki, odmienne od nałożonych na operatorów alternatywnych, są w pełni uzasadnione i należy je uznać za adekwatne i proporcjonalne do stwierdzonych problemów rynkowych.

W odniesieniu do argumentacji opartej na deregulacji usług za rozpoczęcie i tranzyt połączeń pozwany wskazał, że zaskarżona decyzja (...) dotyczy usługi zakańczania połączeń, w zakresie której przedsiębiorca jest naturalnym monopolistą. Ten stan ma wpływ na nakładane na niego obowiązki regulacyjne. Z tego względu podnoszone przez powoda kwestie, w ocenie pozwanego, nie miały wpływu na treść zaskarżonej decyzji. Prezes UKE wskazał, że przeprowadził postępowanie konsultacyjne, odniósł się do przedstawionych w nim stanowisk. Zaznaczył, iż okoliczność, że nie uwzględnił przedstawionych stanowisk nie przesądza o wadliwości decyzji. Odnośnie twierdzeń dotyczących zawyżania stawek za dostęp do infrastruktury przez innych operatorów pozwany zauważył, że decyzja ma zapobiegać zawyżaniu tych stawek przez OPL.

Pozwany wyraził przekonanie, że przeprowadził analizę rynku właściwego, rozpatrzył zebrany materiał dowodowy i wyjaśnił w decyzji przyczyny uwzględnienia lub odrzucenia określonych faktów i dowodów.

Zainteresowani Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji oraz Polska Izba Komunikacji Elektronicznej, którym Sąd doręczył odpis odwołania, nie złożyli odpowiedzi na odwołanie i nie brali udziału w postępowaniu.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Prezes UKE, po przeprowadzeniu analiz hurtowych rynków świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznych sieciach telefonicznych w stałych lokalizacjach przedsiębiorców telekomunikacyjnych, w piśmie z dnia 6 grudnia 2018 r. zawiadomił (...) S.A. (Operatora) o wszczęciu z urzędu, postępowania administracyjnego w sprawie:

1) określenia rynku właściwego, zgodnie z prawem konkurencji, uwzględniając uwarunkowania krajowe oraz w największym możliwie stopniu zalecenie Komisji i wytyczne, o których mowa w art. 19 ust. 3 Pt, w zakresie wyrobów i usług telekomunikacyjnych, zwanego dalej "rynkiem właściwym",

2) ustalenia czy na rynku właściwym występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorcy telekomunikacyjni zajmujący kolektywną pozycję znaczącą,

3) wyznaczenia przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą, w przypadku stwierdzenia, że na rynku właściwym nie występuje skuteczna konkurencja oraz nałożenia na tego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą obowiązków regulacyjnych,

4) utrzymania, zmiany albo uchylenia obowiązków regulacyjnych nałożonych na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną pozycję znaczącą przed przeprowadzeniem analizy rynku. (k. 9-10 akt adm.)

Pismem z dnia 14 grudnia 2018 r. (...) S.A., w zw. z otrzymaniem zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie, przedstawiła podsumowanie kluczowych kwestii w przedmiotowej sprawie. (k. 12-15 akt adm.)

W dniu 19 grudnia 2018 r. Prezes UKE rozpoczął postępowanie konsultacyjne dotyczące projektu decyzji i zawiadomił o tym Prezesa UOKiK. (k. 18 akt adm.)

Pismami z 4 stycznia i 1 lutego 2019 r. Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT) oraz Polska Izba Komunikacji Elektronicznej (PIKE) wystąpiły o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Pismem z dnia 11 kwietnia 2019 r. o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wystąpiła Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji (PIIT).

W dniach 30 stycznia, 27 lutego i 15 maja 2019 r. Prezes UKE wydał postanowienia o dopuszczeniu ww. organizacji do udziału w postepowaniu na prawach strony.

Prezes UOKiK pismem z dnia 21 stycznia 2019 r. zwrócił się do Prezesa UKE o wyjaśnienie wątpliwości dotyczących wydania decyzji częściowych. (k. 56-57 akt adm.)

W dniu 25 lutego 2019 r. na stronie internetowej Urzędu Komunikacji Elektronicznej zostały opublikowane nadesłane w toku konsultacji stanowiska zainteresowanych podmiotów.

Pismami z dnia 12 oraz 20 marca 2019 r. OPL przedstawiła stanowisko w sprawie w odniesieniu do stanowisk konsultacyjnych złożonych przez KIGEiT, PIKE oraz Krajową Izbę Komunikacji Ethernetowej (KIKE) (k.86- 92 akt adm.)

W dniu 28 marca 2019 r. Prezes UKE rozpoczął postępowanie konsolidacyjne dotyczące projektu decyzji.

W dniu 4 kwietnia 2019 r. Komisja Europejska skierowała do Prezesa UKE żądanie przekazania informacji dotyczącej konsolidowanego projektu, na które odpowiedź została udzielona przez Prezesa UKE w dniu 9 kwietnia 2019 r. (k. 96 akt adm.)

W dniu 26 kwietnia 2019 r. Komisja Europejska wydała decyzję, w której zgłosiła uwagi zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE oraz otworzyła II etap postępowania na podstawie art. 7a dyrektywy 2002/21/WE zmienionej dyrektywą 2009/140/WE w sprawie (...).

W dniu 10 czerwca 2019 r. Europejski Organ Regulatorów Łączności Elektronicznej wydał opinię BoR (...) w sprawie (...). (okoliczność bezsporna)

W dniu 26 sierpnia 2019 r. KE wydała Zalecenie kończące postępowanie konsolidacyjne w sprawie (...). KE zaleciła w nim, aby Prezes UKE zmienił lub wycofał zgłoszony projekt środka w celu zapewnienia, by ocenę efektywnych kosztów na potrzeby kalkulacji stawek stosowanych na rynkach zakańczania połączeń w sieciach stacjonarnych w Polsce opierano wyłącznie na metodzie BU-LRIC będącej najbardziej odpowiednią metodą regulacji stawek stosowanych na rynkach zakańczania połączeń w sieciach stacjonarnych. KE stwierdziła, że Prezes UKE powinien wdrożyć nowe stawki FTR oparte wyłącznie na modelu kalkulacji kosztów BU-LRIC, określając szczegółowy i wiążący harmonogram opracowania i finalizacji modelu opartego wyłącznie na metodzie BU-LRIC, w tym wprowadzenia nowych stawek wyliczonych przy użyciu tego modelu. Do tego czasu (w okresie przejściowym) Prezes UKE powinien ustalić - niezwłocznie, a w każdym razie nie później niż do dnia 31 października 2019 r. - stawki FTR przez odniesienie do wartości referencyjnej odzwierciedlającej średnie koszty FTR obliczone przez inne krajowe organy regulacyjne z UE wyłącznie w oparciu o model kalkulacji kosztów BU-LRIC. (okoliczność bezsporna)

Prezes UKE uwzględniając stanowiska zainteresowanych podmiotów, cele polityki regulacyjnej wskazane w art. 1 ust. 2 pkt 1 i 4 Pt oraz sytuację panująca na krajowym rynku telekomunikacyjnym, szczególnie w zakresie konkurencji i cen na poziomie detalicznym hurtowego rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, zdecydował aby nie wprowadzać zmian do konsolidowanego projektu decyzji. Zastosowanie sugerowanych przez KE rozwiązań tymczasowych mogło spowodować ryzyko związane z użyciem wartości uśrednionych pochodzących z obcych rynków i możliwością zakwestionowania tych rozstrzygnięć jako nieopartych na danych kosztowych polskiego operatora. W ocenie Presa UKE przyjęte rozstrzygnięcie zapewni uwzględnienie Zalecenia KE w największym możliwym stopniu, czyli docelowe wprowadzenie opłat za zakańczanie połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora w wysokości, ustalonej przez Prezesa UKE w oparciu o model operatora efektywnego zgodny z Zaleceniem FTR/MTR. Zdaniem Prezesa UKE polski rynek połączeń głosowych w sieciach stacjonarnych cechuje duża dojrzałość i konkurencyjność, zróżnicowanie operatorów o różnej skali, działających w oparciu o różne technologie. Rynek ten wykazuje też tendencje schyłkowe. Taka specyfika nie uzasadniała zastosowania uśrednionych wartości z innych rynków cechujących się odmienną lokalną specyfiką i poziomem rozwoju oraz konkurencji.

W dniu 8 października 2019 r. Prezes UKE przekazał Prezesowi UOKiK projekt decyzji celem zajęcia stanowiska. O przekazaniu projektu decyzji Prezesowi UOKiK pismem z dnia 9 października 2019 r. powiadomiono przedsiębiorców telekomunikacyjnych w tym (...) S.A. wg rozdzielnika. (k. 117-143 akt adm.)

Postanowieniem z dnia 18 października 2019 r. Prezes UOKiK zaakceptował projekt decyzji. (k. 148-152 akt adm.)

Pismem z dnia 6 listopada 2019 r. Prezes UKE zawiadomił strony o faktach znanych z urzędu oraz o uprawnieniach przysługujących stronom na podstawie art. 10 k.p.a. (k. 153-155 akt adm.)

Postanowieniem z dnia 7 listopada 2019 r. Prezes UKE poinformował strony o ograniczeniu wglądu do akt postępowania stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. (k. 160-163 akt adm.)

Pismem z dnia 21 listopada 2019 r. Operator poinformował Prezesa UKE o podtrzymaniu swoich uwag zgłaszanych w trakcie postępowania administracyjnego oraz wyraził przekonanie o konieczności skorelowania regulacji rynku polskiego w wynikami prac na poziomie Komisji Europejskiej. (k. 169-171 akt adm.)

W dniu 11 grudnia 2019 r. Prezes UKE wydał dotyczącą (...) S.A. decyzję częściową, będącą przedmiotem oceny w nin. Postępowaniu.

W dniu 18 grudnia 2020 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie delegowane (...), uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) (...) poprzez określenie jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki na zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej oraz jednolitej maksymalnej ogólnounijnej stawki za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej. Akt Delegowany został sprostowany przez Komisję Europejską w dniu 17 stycznia 2021 r. Akt Delegowany został opublikowany w dniu 22 kwietnia 2021 r. i wszedł w życie od dnia 1 lipca 2021 r. (okoliczność bezsporna)

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dowodów zebranych w postępowaniu administracyjnym, twierdzeń stron przedstawionych w pismach procesowych oraz faktów powszechnie znanych. Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, które nie były przez strony kwestionowane i nie budziły wątpliwości Sądu.

Na podstawie dokonanych ustaleń Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odnosząc się do zarzutu niezasadnego zróżnicowania obowiązków nałożonych na (...) S.A. i pozostałych operatorów wskazać należało, że Prezes UKE w prawidłowy sposób ocenił sytuację na rynku zakańczania połączeń w sieci stacjonarnej i nałożył na Operatora obowiązki regulacyjne adekwatne do wynikającej z rozmiaru i zasięgu sieci szczególnej pozycji rynkowej OPL na krajowym rynku telekomunikacyjnym. Jak słusznie wskazał Prezes UKE w odpowiedzi na odwołanie, tylko operator danej sieci może zakańczać połączenia w swojej sieci. Wobec tego niemożliwe jest zastosowanie jakiejkolwiek usługi zastępczej.

Na hurtowym rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji występuje naturalny monopol operatora, który jest właścicielem sieci stacjonarnej. Każdy rynek zakańczania połączeń ma taki charakter i zawsze operatorzy mają 100% udziału w rynku, bez żadnej tendencji w kierunku skutecznej konkurencji. W ocenie Sądu na rynku zakańczania połączeń w sieci stacjonarnej danego operatora nie ma możliwości wystąpienia konkurencji.

Nałożone w zaskarżonej decyzji na (...) S.A. obowiązki różnią się od obowiązków nałożonych na pozostałych operatorów. Należy jednak podkreślić, że żaden z 203 pozostałych operatorów objętych, w ocenie powoda lżejszymi obowiązkami, nie posiada tak rozbudowanej, jak (...) S.A., infrastruktury telekomunikacyjnej, oraz tak znaczącej pozycji na krajowym rynku telekomunikacyjnym zakańczania połączeń rozumianym jako suma rynków zakańczania połączeń w sieci stacjonarnej. Podkreślenia wymaga, iż powodowy Operator jest następcą prawnym (...) S.A., czyli operatora narodowego, który do lat 90 posiadał pełny monopol na rynku telekomunikacyjnym. Ze względu na występowanie powyższych okoliczności uznać należało, iż nałożenie na OPL innych obowiązków regulacyjnych, niż na pozostałych działających na krajowym rynku zakańczania połączeń w sieci stacjonarnej przedsiębiorców telekomunikacyjnych było uzasadnione. Nałożone na powoda obwiązki są adekwatne i proporcjonalne do posiadanej przez niego pozycji i siły rynkowej.

W ocenie Sądu Prezes UKE prawidłowo określił w decyzji rynek właściwy jako hurtowy rynek świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, ustalił, że na hurtowym rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny o znaczącej pozycji rynkowej i wyznaczył Operatora jako przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na hurtowym rynku świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora. Sąd w całości zgodził się z przedstawionymi w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji ustaleniami dotyczącymi analizy rynku właściwego w skali produktowej i geograficznej, analizy znaczącej pozycji rynkowej powoda oraz przesłanek ustalenia znaczącej pozycji rynkowej powoda na wskazanym rynku.

Podkreślenia wymaga, że jeżeli Prezes URE po przeprowadzeniu analizy rynku uzna Operatora za posiadającego znaczącą pozycję na wskazanym rynku, stosownie do okoliczności, może nałożyć na niego obowiązki regulacyjne. Jak wyżej wskazano Organ dokonał prawidłowej analizy rynku hurtowego świadczenia usługi zakańczania połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora, co dało podstawy do nałożenia na powoda obowiązków regulacyjnych. Zdaniem Sądu obowiązki regulacyjne zostały nałożone prawidłowo bez naruszenia zasady proporcjonalności i adekwatności nałożonych obowiązków, a wszelkie rozważania Prezesa UKE w tym zakresie Sąd Okręgowy rozpatrujący sprawę w pełni podziela.

Wydana w trybie art. 24 Pt decyzja służy regulacji rynku ex ante. Celem tej regulacji jest zapobieżenie zagrożeniom dla rynku wynikającym z faktu posiadania przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego znaczącej pozycji rynkowej. W uzasadnieniu wyroku z dnia 10 września 2019 r. (sygn. akt I NSK 57/18) Sąd Najwyższy wskazał, że z istoty rzeczy, w regulacji ex ante Prezes UKE nie dokonuje ustaleń faktycznych dotyczących występowania określonych niepożądanych dla rozwoju rynku zjawisk, lecz jedynie ustala czy wystąpienie takich zjawisk jest możliwe w przyszłości w oparciu o rozumowanie oparte na zasadach logiki i doświadczenia życiowego. Wynikająca z dokonanych przez Prezesa UKE ustaleń konkluzja ma charakter ocenny i bezpośrednio wpływa na kształt nakładanych na danego operatora obowiązków. Jednocześnie należy zauważyć, że obciążenie wynikające z obowiązków jest proporcjonalne w stosunku do każdego przedsiębiorcy, z uwagi na wielkość jego działalności.

Operator został uznany za podmiot posiadający znaczącą pozycję na omawianym rynku, wobec czego zasadne było nałożenie na niego określonych obowiązków. Bezsporne jest, że powód posiada największy zasób infrastruktury telekomunikacyjnej oraz potencjał ekonomiczny. Żaden operator alternatywny nie może w jakikolwiek sposób konkurować z powodem, ani pod względem ekonomicznym, ani technologicznym. Dlatego też nałożenie na powoda innych, bardziej wymagających obowiązków jest jak najbardziej uzasadnione, adekwatne i proporcjonalne do stwierdzonych problemów rynkowych.

W ocenie Sądu nałożone na powoda obowiązki nie były nadmiernie uciążliwe, ograniczające jego prawa i wolności jako przedsiębiorcy. W przedmiotowej decyzji nie występują okoliczności, które mogłyby uzasadniać zarzucaną Prezesowi UKE nieproporcjonalność, czy też nieadekwatność nałożonych zaskarżoną decyzją obowiązków regulacyjnych. Obowiązki regulacyjne zostały ustalone z poszanowaniem zasad adekwatności i proporcjonalności, jak również, nie stanowią nadmiernej uciążliwości dla jakiegokolwiek aspektu działalności powoda.

Przy powyższej ocenie Sąd wziął pod uwagę, że w argumentacji powoda brak jest przywołania uzasadnionych okoliczności, danych czy dokumentów, które mogłyby świadczyć o zarzucanej Prezesowi UKE nieproporcjonalności, czy też nieadekwatności nałożonych zaskarżoną decyzją obowiązków regulacyjnych. Stosownie do art. 6 k.c. oraz art. 232 k.p.c., to na powodzie spoczywa ciężar dowodu na okoliczność nieprawidłowości ustaleń poczynionych przez Prezesa UKE oraz nieadekwatności i nieproporcjonalności zastosowanych przez niego środków zaradczych w postaci obowiązków regulacyjnych nałożonych na powoda zaskarżoną decyzją. Z uwagi na to, że powód nie przedstawił okoliczności faktycznych, które mogłyby wskazywać, iż nałożone zaskarżoną decyzją obowiązki regulacyjne zostały ustalone z pominięciem zasad adekwatności i proporcjonalności oraz, że stanowią nadmierną uciążliwość dla jakiegokolwiek aspektu działalności, tj. operacyjnego, ekonomicznego, finansowego etc., w ocenie Sądu zarzuty powoda dotyczące naruszenia wymienionych w odwołaniu przepisów dyrektywy o dostępie, dyrektywy ramowej oraz przepisów ustawy Prawo telekomunikacyjne nie zasługują na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu w uzasadnieniu decyzji Prezes UKE jasno sprecyzował zidentyfikowane w toku analizy rynku występujące na nim problemy, odpowiadające zakresowi regulacji art. 8 Dyrektywy 2002/21/WE, utrudniające istnienie równoprawnej i skutecznej konkurencji, które mogą szkodzić użytkownikom końcowym oraz uniemożliwiać operatorom alternatywnym korzystanie z infrastruktury sieciowej. Przedstawiony w decyzji katalog problemów został w ocenie Sądu zasadnie uzupełniony równoległym wskazaniem środków naprawczych – obowiązków regulacyjnych, których nałożenie służy celom określonym w art. 1 ust. 2 ustawy Prawo telekomunikacyjne.

W świetle nałożonych na Prezesa UKE przepisami ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz art. 8 Dyrektywy 2002/21/WE obowiązków, zastosowane przez pozwanego środki są uzasadnione wobec realizowanego celu zidentyfikowanego w drodze analizy rynku, opisanego w treści zaskarżonej decyzji, służąc w konsekwencji realizacji celów wyrażonych w art. 1 ust. 2 Pt.

Zarzuty naruszenia przez pozwanego przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 7, 8, 77 i art. 107 k.p.a. Sąd uznał za chybione. Należy wskazać przede wszystkim na utrwalone w judykaturze stanowisko, że w postępowaniu przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Sądem OKiK) tego typu zarzuty są nieskuteczne, ponieważ Sąd ten nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania sądowego nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem OKiK jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu cywilnym. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Komunikacji Elektronicznej, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem badającym legalność decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05). Jednakże, nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych, to zarzuty w tym zakresie nie mogą być skuteczne, o ile uchybienia te mogą być sanowane w toku postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem tutejszy Sąd zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.

Należy przy tym wskazać, że Prezes UKE nie jest zobowiązany do uwzględniania treści stanowisk konsultacyjnych podczas wydawania decyzji. Nie są one wiążące dla organu regulacyjnego. Stanowią jedynie subiektywną opinię podmiotu ją wystawiającego. Fakt, że pozwany nie podzielił stanowiska konsultacyjnego powoda nie świadczy o wadliwości przedmiotowej decyzji. Zdaniem Sądu Prezes UKE w sposób prawidłowy i rzetelny zbadał stan faktyczny niniejszej sprawy.

Ponadto podkreślenia wymaga, że zaskarżona decyzja ma charakter indywidualny i dotyczy wyłącznie powodowego Operatora. Prowadzone przez Prezesa UKE postępowania administracyjne, dotyczące innych działających na rynku operatorów telekomunikacyjnych także pozostają bez wpływu na przedmiotowe rozstrzygnięcie. Decyzja nakłada obowiązki na konkretnego operatora, więc kwestia regulacji innych działających na rynku podmiotów ma w niniejszym postępowaniu znaczenie irrelewantne. Lista objętych regulacją operatorów została utworzona przez Prezesa UKE po analizie rynkowej przekazanych do mu informacji i określona w możliwie najszerszym zakresie.

Wskazać należy, że po zapoznaniu się z treścią Zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 26 sierpnia 2019 r., kończącego postępowanie konsolidacyjne, Prezes UKE mając na uwadze stanowiska przedstawione przez podmioty uczestniczące w postępowaniu konsultacyjnym zdecydował, iż nie wprowadzi zmian do konsolidowanego projektu decyzji. Prezes UKE uznał, że przyjęte w projekcie decyzji rozstrzygnięcie zapewniało uwzględnienie Zalecenia KE z dnia 7 maja 2009 r. w największym możliwym stopniu, to znaczy docelowe wprowadzenie opłat za zakańczanie połączeń w publicznej sieci telefonicznej w stałej lokalizacji Operatora w wysokości, ustalonej przez Prezesa UKE w oparciu o model operatora efektywnego zgodny z Zaleceniem FTR/MTR. W ocenie Prezesa UKE zastosowanie sugerowanych przez KE rozwiązań tymczasowych skutkowałoby zaistnieniem istotnego ryzyka związanego z użyciem uśrednionych wartości z obcych rynków i możliwością zakwestionowania takich rozstrzygnięć przez zainteresowanych operatorów, ponieważ byłyby to rozwiązania w żaden sposób nieoparte na danych kosztowych polskiego operatora, którego dotyczy konkretna decyzja regulacyjna. W zaskarżonej decyzji Prezes UKE wskazał, że polski rynek połączeń głosowych w sieciach stacjonarnych cechuje duża dojrzałość i konkurencyjność, zróżnicowanie operatorów o różnej skali, działających w oparciu o różne technologie. Jednocześnie rynek ten wykazuje tendencje schyłkowe. Taka specyfika rynku krajowego nie uzasadniała zastosowania uśrednionych wartości z innych rynków cechujących się odmienną lokalną specyfiką, poziomem rozwoju oraz konkurencji.

W ocenie Sądu, w świetle przedstawionych w zaskarżonej decyzji celów i związanej z nimi argumentacji samo nałożenie w decyzji częściowej obowiązku z art. 44 Pt było zrozumiałe, a Prezes UKE uprawniony był do jego nałożenia. Podkreślenia wymaga jednak, że w dniu 18 grudnia 2020 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie delegowane (...), uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej (...), które określiło jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej oraz jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej. Wobec tego od 1 lipca 2021 r. na terenie Unii Europejskiej obowiązuje jednolita stawka FTR (o ile akt delegowany nie wskazuje okresu przejściowego tak, jak to ma miejsce w Polsce). W tej sytuacji brak jest podstaw do określenia tej stawki przez krajowego regulatora. Odnosząc wskazaną wyżej okoliczność do treści zaskarżonej decyzji stwierdzić należy, że określała ona obowiązek, który obecnie wprost wynika z ogólnie obowiązującego aktu prawnego.

Niezależnie od powyższego wskazać należało, że sama norma wynikająca z pkt IV zaskarżonej decyzji, pomimo nałożenia rygoru natychmiastowej wykonalności, była niewykonalna. Postanowienie zawarte w pkt IV zaskarżonej decyzji opisuje zasadę ustalenia stawki FTR i zobowiązuje Operatora do naliczania opłat w oparciu o nieustaloną stawkę operatora efektywnego. W ocenie Sądu zapis, który nie zawierał precyzyjnie sformułowanego obowiązku, nie powinien znaleźć się w przedmiotowej decyzji i zasługiwał na uchylenie. Taka konkluzja jest tym bardziej uzasadniona, że obecnie obowiązek, którego wskazany zapis dotyczył, wynika wprost z przepisu rozporządzenia delegowanego (...), a więc bezwzględnie obowiązującego prawa.

Ze względu na przyjęcie w dniu 18 grudnia 2020 r. przez Komisję Europejską rozporządzenia delegowanego (...), uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej (...), określającego jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej oraz jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci stacjonarnej, oraz fakt, że od 1 lipca 2021 r. na terenie Unii Europejskiej obowiązuje jednolita stawka FTR Sąd uznał, iż brak jest podstaw do określenia tej stawki przez krajowego regulatora i uchylił pkt IV zaskarżonej decyzji, jednak z innych przyczyn, niż wskazane w odwołaniu.

W świetle powyższego podkreślenia wymaga jednak, że uchylenie pkt IV zaskarżonej decyzji nie wynikało z uwzględnienia przez Sąd zarzutów odwołania. Było następstwem zmiany stanu faktycznego w skutek przyjęcia w dniu 18 grudnia 2020 r. przez Komisję Europejską rozporządzenia delegowanego (...), określającego jednolitą maksymalną ogólnounijną stawkę za zakończenie połączenia głosowego w sieci ruchomej i stacjonarnej.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy, wobec braku podstaw do uwzględnienia oddalił odwołanie powoda, jako bezzasadne art. 479 64 § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c., stosownie do wyniku sporu, ustalając wysokość należnych pozwanemu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 720 zł, na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia odwołania.

Sędzia SO Witold Rękosiewicz.