Sygn. akt I C 540/21
Powód Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w C. wnosił o nakazanie pozwanemu D. N. opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym nr (...) w C. przy ul. (...) wraz z osobami i rzeczami prawa ich reprezentującymi. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwany D. N. w niniejszym procesie reprezentowany był przez kuratora w osobie r. pr. M. Ł. (1) ustanowionego dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu.
Kurator nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wnosił o oddalenie powództwa; wnosił ponadto o przyznanie wynagrodzenia za pełnienie obowiązków kuratora.
Gmina Miejska C. wnosiła o ustalenie, że pozwanemu D. N. nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku mieszkalnym nr (...) w C. przy ul. (...) wchodzi w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C. ( bezsporne ).
Prawomocnym wyrokiem z dnia 27 lipca 2021 r. wydanym w sprawie I C 402/20 Sąd Rejonowy w Ciechanowie stwierdził wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa przysługującego D. N. do przedmiotowego lokalu mieszkalnego ( akta I C 402/20 ).
Lokal mieszkalny pozostaje w dyspozycji D. N., który pomimo utraty prawa do lokalu mieszkalnego, nie zwrócił go do zasobów Spółdzielni ( bezsporne ).
Obecne miejsce pobytu D. N. nie jest znane ( bezsporne ).
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie akt sprawy I C 540/21 oraz dokumentów zgromadzonych w sprawie, których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony procesu.
Podnoszone przez kuratora pozwanego D. N. okoliczności dotyczące niezajmowania przez D. N. przedmiotowego lokalu mieszkalnego nie zasługują na uwzględnienie. Niewątpliwie, prawomocnym wyrokiem z dnia 27 lipca 2021 r. wydanym w sprawie I C 402/20 orzeczono wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do przedmiotowego lokalu mieszkalnego przysługującego pozwanemu D. N.. Bezspornym jest, że zarówno w okresie orzekania w sprawie i C 402/20, jak również w toku niniejszego procesu, pozwany D. N. nie przebywał w lokalu mieszkalnym nr (...) położonym w budynku wielorodzinnym w C. przy ul. (...). Tym niemniej należy uznać, że dysponował tym lokalem, choć w nim nie zamieszkiwał. Dysponowanie lokalem należy odróżnić od jego zamieszkiwania, które jest pojęciem węższym i wymagającym ze swej istoty osobistego przebywania w lokalu w sposób stały. Lokal ten stanowi centrum życiowe danej osoby, która przebywa tam na stałe w celu snu, odpoczynku, wspólnie spędzanego czasu z rodziną. Dysponowanie lokalem nie wymaga natomiast stałego pobytu. Istotna jest jednak możliwość dostępu do danego lokalu w dowolnie wybranym momencie z wyłączeniem innych osób, czego przejawem jest posiadaniem kluczy do lokalu czy też rzeczy w tym lokalu. Bezspornym jest natomiast, że pozwany D. N. nie zwrócił w żaden sposób przedmiotowego lokalu mieszkalnego do zasobów mieszkaniowych Spółdzielni; nie zdał lokalu lub choćby kluczy do tego lokalu na rzecz (...) w C.. Jednocześnie, pomimo niezamieszkiwania w lokalu nie wskazał innego adresu, chociażby do korespondencji i nie kontaktował się w żaden sposób ( telefonicznie, e-mailem ) ze Spółdzielnią.
Sąd zważył, co następuje:
W ocenie Sądu, powództwo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C. o nakazanie pozwanemu D. N. opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym nr (...) w C. przy ul. (...), wraz z osobami i rzeczami prawa jego reprezentującymi, zasługuje na uwzględnienie.
Wskazać należy, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w ciągu 3 miesięcy po wygaśnięciu tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego osoby, którym przysługiwało spółdzielcze prawo do lokalu, oraz zamieszkujące w tym lokalu osoby, które prawa swoje od nich wywodzą, są obowiązane do opróżnienia lokalu. Na spółdzielni nie ciąży obowiązek dostarczenia innego lokalu.
Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem przepis art. 7 ust. 1 cyt. ustawy należy stosować w powiązaniu z przepisani ustawy z dnia z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, bowiem zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy lokatorem, którego prawa ustawa chroni, jest nie tylko najemca lokalu, lecz także osoba używająca lokalu do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności. Takim innym tytułem jest spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29 czerwca 2020 r. w sprawie I ACa 510/19 ).
Osoba, która utraciła tytuł prawny do spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, jest zatem lokatorem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy i przysługuje jej, w warunkach określonych w art. 14 tej ustawy, w przypadku eksmisji, prawo do lokalu socjalnego.
Wskazać należy, że – co do zasady – zgodnie z art. 14 cyt. ustawy, w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.
W sprawie brak jest okoliczności uzasadniających przyjęcie, że pozwanemu D. N. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego.
O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc, obciążając obowiązkiem ich zwrotu pozwanego D. N. na rzecz powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w C.. Wysokość należnych powodowi kosztów procesu wynosi 553,00 zł, w tym 200,00 zł tytułem opłaty sądowej, 257,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 96,00 zł tytułem wynagrodzenia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda Sąd ustalił stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
Dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego D. N. ustanowiony został w niniejszej sprawie kurator w osobie r. pr. M. Ł. (1). Kuratorowi za reprezentowanie nieznanego z miejsca pobytu pozwanego przysługuje z tego tytułu wynagrodzenie. W związku z tym Sąd w pkt IV wyroku przyznał r. pr. M. Ł. (2) wynagrodzenie za pełnienie obowiązków kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego D. N. w kwocie 96,00 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej sumy. Wysokość wynagrodzenia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Sąd ustalił na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej. Kurator dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanego ustanowiony został na wniosek powoda. Zgodnie z art. 130 4 § 1 i 3 kpc do ponoszenia kosztów czynności połączonej z wydatkami, podjętej na wniosek strony zobowiązana jest strona, która wnosiła o przeprowadzenie dowodu. Złożona przez powoda zaliczka nie jest wystarczająca na pokrycie kosztów wynagrodzenia kuratora. Z tych względów Sąd kwotę podatku VAT nakazał wypłacić z sum budżetowych, koszty procesu w tym zakresie przejmując na rachunek Skarbu Państwa.