Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 4 października 2022 r. w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku P. Z.

z udziałem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o podleganie ubezpieczeniom społecznych

na skutek odwołania P. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 2 listopada 2021 r. sygn.: (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od wnioskodawcy P. Z. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

Sygn. akt VU 21/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 2 listopada 2021 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził na podstawie art. 83 ust 1 pkt 1, 3 w zw. z art. 68 ust 1 pkt 1 lit.a i lit. , art. 6 ust 1 pkt 5, art. 12 ust 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 81 ust 2, art. 82 ust. 3 i ust 5 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, że P. Z. jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą będąca wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu od 1 marca 2017 roku, a nadto ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2015 roku do września 2021 roku.

W odwołaniu z 2 grudnia 2021 roku pełnomocnik wnioskodawcy P. Z. wniósł o uchylenie decyzji z 2 listopada 2021 roku i stwierdzenie, że wnioskodawca podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik w związku z zawartą w dniu 1 marca 2017 roku z (...) Spółką z o.o. umową o pracę. W uzasadnieniu skarżący podniósł, że spółka z o.o. nie jest spółką jednoosobową, a dwuosobową, a wnioskodawca nie jest jedynym wspólnikiem tej spółki, a jedynie wspólnikiem większościowym.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. ZUS podniósł, że z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że w przypadku iluzorycznego udziałowca, a takim jest udziałowiec posiadający jak w sprawie 1% udziałów, Spółkę należy traktować jako jednoosobową, co oznacza obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu z takiej działalności.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. Z. w okresie od 15 stycznia 2009 roku do 17 marca 2016 roku prowadził pozarolnicza działalność gospodarczą (okoliczność bezsporna)

W dniu 26 marca 2015 roku P. Z. i K. Z. zawiązali Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w N..

Kapitał zakładowy spółki ustalono na 5000zł., z czego 99 udziałów ( po 50zł. każdy, o łącznej wartości 4950zł.) objął P. Z. , a 1 udział o wartości 50 zł K. Z.. Ustalono, że władzami Spółki jest zarząd w osobie Prezesa P. Z., który jest uprawniony do reprezentacji Spółki. W KRS jako jedyny wspólnik jest ujawniony wspólnik dominujący P. Z.. K. Z. pełni w Spółce funkcję prokurenta. Przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa, działalność firm centralnych ( head offices ) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych, doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania'.

(dowód: odpis KRS nr (...) - k. 44-47 akt)

W dniu 14 grudnia 2015 roku została założona (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N.. Przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa oraz przetwarzanie i konserwowanie mięsa. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) jest wspólnikiem i komplementariuszem spółki. Pozostałymi wspólnikami (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej są: P. Z. i K. Z.. Do składania oświadczeń woli w imieniu spółki uprawniony jest komplementariusz samodzielnie. Do reprezentowania komplementariusza uprawniony jest każdy członek zarządu samodzielnie. W skład zarządu komplementariusza wchodzi P. Z. jako Prezes zarządu.

(dowód: odpis z KRS (...), zeznania świadka K. Z. protokół rozprawy z 7 czerwca 2022 roku, zeznania wnioskodawcy — protokół rozprawy z 4 października 2022 roku )

Po powstaniu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zaczęła się zajmować wyłącznie zarządzaniem tą Spółką. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zajmuje się produkcją. W tym ceku zatrudnia ok 50 pracowników.

Spółka z o.o. do 2017 roku nie zatrudniała pracowników.

(dowód: zeznania świadka K. Z. — protokół rozprawy z 7 czerwca 2022 roku, zeznania wnioskodawcy — protokół rozprawy z 4 października 2022 roku)

W. dniu 22 lutego 2017 roku nadzwyczajne zgromadzenie wspólników Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) na podstawie art. 210 § 1 k.h. powołało K. Z. na pełnomocnika Spółki do zawarcia o pracę z Prezesem Zarządu — na warunkach według uznania pełnomocnika Spółki.

(dowód: uchwała Spółki z o.o. — akta osobowe wnioskodawcy)

W dniu 1 marca 2017 roku Spółka z o.o. (...) reprezentowana przez K. Z. podpisała umowę o pracę z P. Z.. Strony ustaliły, że P. Z. zostanie zatrudniony jako Prezes Zarządu na czas nieokreślony od 1 marca 2017 roku w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 2000zł.

Do zakresu obowiązków P. Z. jako Prezesa Zarządu -zgodnie z pisemnym zakresem obowiązków- należało:

-

sprawowanie kontroli kierowniczej nad całokształtem działalności

-wdrażanie planów i strategii - kierowanie praca zarządu

-zarządzanie kapitałem i ludźmi

-prawidłowe gospodarowanie majątkiem

-

reprezentowanie Spółki na zewnątrz

(dowód: umowa o pracę, zakres obowiązków — akta osobowe)

P. Z. przeszedł instruktaż ogólny oraz stanowiskowy z zakresu bhp.

(dowód: karta szkolenia wstępnego —akta osobowe)

W aktach osobowych brak orzeczenia lekarskiego o zdolności do pracy wnioskodawcy na stanowisku Prezesa Zarządu.

(dowód: akta osobowe)

P. Z. jest jedynym pracownikiem Spółki z o.o. (...) (okoliczność bezsporna).

P. Z. jako Prezes Zarządu Spółki z o.o. (...), zajmuje się zarządzaniem tą

Spółką. Generalnie większość rzeczy ustala sam w Spółce. Ojciec K. Z. służy mu jedynie radą i doświadczeniem. P. Z. bierze udział w targach celem pozyskiwania nowych maszyn i klientów, kontaktuje się z kontrahentami, zawiera umowy o pracę z pracownikami, rozdziela pracę pracownikom, nadzoruje ich pracę

(dowód: zeznania świadka K. Z. — protokół rozprawy z 7 czerwca 2022 roku, zeznania wnioskodawcy — protokół rozprawy z 4 października 2022 roku)

Wnioskodawca rozliczał składki na ubezpieczenie zdrowotne w okresie: - od stycznia 2009 roku do marca 2015 roku od jednej podstawy - od kwietnia 2015 roku do grudnia 2015 roku od podwójnej podstawy - od stycznia 2016 roku do lutego 2016 roku od potrójnej podstawy

- za marzec 2016 roku — od podwójnej podstawy - od kwietnia 2016 roku od jednej podstawy

(okoliczności bezsporne)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Skarżący podniósł, że - wbrew stanowisku ZUS - nigdy nie był wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. Spółka z.o.o. J. bowiem od chwili jej założenia w 2015 roku składała się zawsze z dwóch wspólników: P. Z. i K. Z., a zatem nie ma do niego zastosowania art. 8 ustęp 6 pkt 4 ustawy systemowej, gdyż ten dotyczy wspólnika jednoosobowej Spółki z o.o. (...) zatem podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie umowy o pracę z 1 marca 2017 roku zawartej ze Spółką z o.o. (...).

Organ rentowy zarzucił, że umowa o pracę z dnia 1 marca 2017 roku jest nieważna, gdyż Spółkę (...) należy traktować jako jednoosobową (z uwagi na posiadanie przez wnioskodawcę 99% udziałów Spółki, co czyni z drugiego wspólnika ojca wnioskodawcy K. Z. dysponującego 1% udziałów wspólnikiem iluzorycznym), a co za tym idzie tytułem do ubezpieczeń społecznych jest posiadanie przez P. Z. statusu wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., a nie umowa o pracę, co wywiódł z art. 8 ust 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. ZUS stwierdził, że w sytuacji, gdy pracownik pozostaje większościowym, prawie jedynym udziałowcem w Spółce z o.o., brak jest podstaw do uznania realności tak nawiązanego stosunku pracy, z uwagi na brak stosunku podporządkowania pomiędzy większościowym udziałowcem a Spółką będącą pracodawcą, a nadto z uwagi na okoliczność, iż brak jest klasycznego podziału na pracodawcę i pracownika (skoncentrowanie dwóch ról w jednej osobie), a także brak jest przesunięcia majątkowego jeżeli chodzi o kwestię wypłaty wynagrodzenia.

Strona skarżąca podniosła z kolei, że P. Z., pomimo że jest większościowym udziałowcem w Spółce z o.o., to między nim jako pracownikiem a Spółką istnieje stosunek autonomicznego podporządkowania, gdyż podlega jako Prezes Zarządu zgromadzeniu wspólników, co oznacza, że umowa o pracę mogła być skutecznie zawarta.

W przedmiotowej sprawie P. Z. dysponował kilkoma tytułami podlegania ubezpieczeniom społecznym: zakwestionowany stosunek pracy z 1 marca 2017 roku zawarty ze Spółką z o.o. (...) ( art. 6 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy systemowej) i zdaniem organu rentowego — status jednoosobowego wspólnika Spółki z o.o. (...) (art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 8 ust. 6 ustawy systemowej)

Zbieg tytułów ubezpieczenia reguluje art. 9 ust. 1 ustawy systemowej, zgodnie z którym osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi z innych tytułów (w tym na przykład art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej), są obejmowane ubezpieczeniami tymi tylko z tytułu ubezpieczenia wynikającego ze stosunku pracy. Wolą ustawodawcy pracowniczy tytuł ubezpieczenia wyprzedza zatem tytuł ubezpieczenia wnikający z prowadzenia działalności pozarolniczej.

Z przepisów tych wynika zatem, że podstawową przesłanką objęcia zakresem ubezpieczenia społecznego jest posiadanie statusu pracownika.

Wbrew stanowisku organu rentowego przepis art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej nie wyłącza zawierania umowy o pracę na jakimkolwiek stanowisku z własną spółką w celu objęcia ubezpieczeniami społecznymi z tytułu pozostawania w stosunku pracy. Przepis art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej wskazuje jedynie tytuł ubezpieczenia (status jedynego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), natomiast o zbiegu tytułów rozstrzyga art. 9 ustawy systemowej.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 września 2016 r., III UK 226/15 stwierdził, iż sam fakt zatrudnienia jedynego wspólnika spółki z o.o. w tej spółce nie musi w każdym przypadku oznaczać nieważności umowy, na podstawie której do wskazanego zatrudnienia doszło. Jednakże, aby zatrudnienie jedynego wspólnika spółki z o.o. w tej spółce zostało uznane za zatrudnienie pracownicze, konieczne są ustalenia faktyczne potwierdzające, w oparciu o analizę treści stosunku prawnego łączącego takiego "pracownika” ze spółką oraz rzeczywiste zasady jego wykonywania, że stosunek ten spełnia przesłanki stosunku pracy. Jednocześnie Sąd Najwyższy wskazał, iż wątpliwy jest status pracowniczy jedynego wspólnika spółki z o.o., zatrudnionego w tej spółce na stanowisku wiążącym się z wykonywaniem zadań należących do zarządu spółki. W takich okolicznościach nie można bowiem mówić o nawiązaniu stosunku pracy, gdyż stosunek taki byłby pozbawiony zasadniczych elementów konstrukcyjnych wymaganych od tego typu stosunku, w szczególności zaś brak byłoby w nim cechy szeroko rozumianego podporządkowania pracownika w procesie świadczenia pracy. W przeciwnym razie należałoby dopuścić możliwość istnienia podporządkowania pracownika "samemu sobie", co pojęciowo jest wykluczone.

Aby zatem zawarta przez P. Z. ze Spółka z o.o. (...) w dniu 1 marca 2017 roku umowa była tytułem podlegania ubezpieczeniom społecznym musiałaby spełniać cechy umowy o pracę z art. 22 k.p. Tylko bowiem stosunek spełniający wszystkie cechy wymienione w art. 22 k.p. może stanowić ważny tytuł ubezpieczenia.

Stosownie do treści art. 22 §1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Na treść stosunku pracy składają się zatem wzajemne prawa i obowiązki stron stosunku pracy (pracownika i pracodawcy). Zasadniczym elementem konstrukcyjnym stosunku pracy jest zobowiązanie pracownika do osobistego wykonywania pracy na rzecz pracodawcy za wynagrodzeniem. Kolejna cecha tego stosunku to zawłaszczanie wyniku pracy przez pracodawcę i wykonywanie pracy w warunkach podporządkowania czyli pod kierownictwem pracodawcy. Pracownik nie odpowiada jednak za wynik pracy, ale za samo staranne świadczenie pracy.

Fakt, że oświadczenia stron umowy zawierają określone w art. 22 k.p. formalne elementy umowy o pracę, nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Tak samo jak nie wystarczy sporządzenie umowy o pracę i stosownej dokumentacji oraz opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za osobę zgłoszoną do ubezpieczenia, jak w przedmiotowej sprawie. Podleganie ubezpieczeniom społecznym jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy.

Skarżący nie wykazał, aby służył mu status pracownika, gdyż brak dowodów na to, że świadczona przez niego praca na rzecz Spółki z o.o. była wykonywana pod kierownictwem Spółki. Należy przypomnieć, że zgromadzenie wspólników Spółki z o.o. (...), któremu rzekomo skarżący podlegał, składa się z wnioskodawcy, który posiada 99 udziałów oraz jego ojca K. Z., który ma 1 udział. P. Z. ma zatem decydujący głos w zgromadzeniu wspólników, a co za tym idzie także na podejmowane przez to gremium uchwały. Przy zarządzaniu Spółką korzysta zatem z nieograniczonej wolności zarówno organizacyjnej, decyzyjnej, jak i wykonawczej. Zważywszy dodatkowo, że P. Z. został zatrudniony na stanowisku Prezesa Zarządu, jego podporządkowanie pracodawcy Spółce z o.o. (...), w której pełni również funkcję Prezesa Zarządu i jest uprawniony do jej reprezentacji jednoosobowo nawet w modelu autonomicznym należy uznać za iluzoryczne. Skarżący jak sam zeznał generalnie podejmował sam wszystkie decyzje, ojciec jako wspólnik mniejszościowy służył mu tylko radą i doświadczeniem. K. Z. nie wchodzi nawet w skład zarządu Spółki z o.o., Zarząd tej Spółki jest jednoosobowy składa się wyłącznie z wnioskodawcy jako Prezesa. W istocie zatem P. Z. był samodzielnym pracodawcą, pracującym na własne ryzyko i pod własnym kierownictwem. W przedmiotowej sytuacji wnioskodawca z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę musiałby podlegać sam sobie, co wyklucza zawarcie w sposób ważny umowy o pracę. Należy podnieść, że obowiązki pracownicze skarżącego pokrywają się z jego obowiązkami jako Prezesa Zarządu Spółki z o.o. Nie było zatem potrzeby zawierania umowy o pracę, bo wszystkie te obowiązki P. Z. ma obowiązek wykonywać z racji pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Spółki z o.o. W aktach osobowych nie ma także orzeczenia o zdolności wnioskodawcy do pracy, ani nawet list obecności. Z umowy o pracę nie wynika także w jakim systemie miał pracować wnioskodawca. Wszystko to świadczy o tym, że strony kompletując dokumenty pracownicze chciały tylko stworzyć pozory pracy, żeby uzyskać tytułu do ubezpieczenia, a nie rzeczywiście się wobec siebie zobowiązać.

W świetle powyższego zaistniały prawne i faktyczne podstawy do przyjęcia, iż umowa o pracę z dnia 1 marca 2017 roku jako nie odpowiadająca treści art. 22 k.p. jest nieważna na podstawie art. 58 k.c. A skoro tak, to umowa o pracę jako nieważna, nie stanowiła ważnego tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Tym samym wnioskodawca winien podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność z zastrzeżeniem art. 8 i 9 podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Z kolei obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego - w myśl art. 66 ust. 1 pkt 1c ustawy z 27.08.2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008r., Nr 164, poz. 1027, ze zm.) - podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z włączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Natomiast zgodnie z art. 67 ust. 1 powyższej ustawy obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegającej temu obowiązkowi zgodnie z przepisami art. 74-76 oraz opłaceniu składki w terminie i na zasadach określonych w ustawie.

W myśl art. 8 ust 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się zarówno osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych (art. 8 ustęp 6 pkt 1 ustawy) jak i wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej (art. 8 ustęp 6 pkt 4 ustawy);

ZUS uznał, że w zakresie ubezpieczeń społecznych Spółka z o.o. (...) powinna być traktowana jako spółka jednoosobowa, z uwagi na posiadanie przez wnioskodawcę 99 udziałów Spółki, co czyni z drugiego wspólnika dysponującego 1 udziałem — zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego - wspólnikiem iluzorycznym.

W świetle art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych pojęcie "prowadzenie działalności pozarolniczej” jest pojęciem szerszym od działalności gospodarczej określonej w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 zm.), zgodnie z którą działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły oraz od definicji działalności gospodarczej wyrażonej w art. 3 obowiązującej od 30 kwietnia 2018 roku ustawy prawo przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 646) tj. z dnia 11 czerwca 2019 r. (Dz.U, z 2019 r. poz. 1292)„ która to ustawa uchyliła ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. I tak w myśl art. 3 ustawy prawo przedsiębiorców działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Do pojęcia działalności gospodarczej w powyższym (wąskim) rozumieniu ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych odwołuje się tylko w art. 8 ust. 6 pkt l, a w pozostałych punktach tego przepisu wymienia osoby nieprowadzące działalności gospodarczej w ścisłym znaczeniu tego pojęcia. Właśnie w kręgu tych osób znajduje się w art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., który jest objęty obowiązkiem ubezpieczenia bez względu na fakt prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższy przepis został wprowadzony od dnia 1 stycznia 2003 r. ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 241, poz. 2074 ze mn.), a jego celem było rozszerzenie obowiązku ubezpieczenia społecznego w przypadku wspólników jednoosobowych spółek z o.o., aby nie musieli oni w celu objęcia ubezpieczeniem zawierać umów z własną spółką.

Strona skarżąca zarzuca, że do skarżącego jako wspólnika Spółki z o.o. (...) nie ma zastosowania art. 8 ust 6 pkt 4 ustawy systemowej, gdyż Spółka z o.o. (...) składa się z dwóch wspólników, a nie z jednego jak wymaga w/w przepis.

W wyroku z dnia 5 marca 2020 roku sygn.. akt III UK 36/19 Sąd Najwyższy stwierdził, że także wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada część udziałów zapewniającą mu prawo do samodzielnego decydowania o wynikach zgromadzenia wspólników i niemal wyłączne prawo do zysku oraz który — wskutek pełnienia funkcji jednoosobowego zarządu — ma nieskrępowaną możliwość samodzielnego decydowania o bieżącej działalności spółki, podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca poza rolniczą działalność na podstawie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.).

Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Skarżący jest dominującym wspólnikiem (99% udziałów ), co na gruncie ubezpieczeń społecznych pozwala go uznać za jedynego wspólnika Spółki z o.o. (...). Skarżący sam bowiem decyduje o zakresie swoich obowiązków i samodzielnie podejmuje wiążące dla spółki decyzje. Nie wykazuje zatem charakterystycznego dla pracowniczego zatrudnienia podporządkowania.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że z perspektywy prawa ubezpieczeń społecznych tego rodzaju spółkę jak Spółka z o.o. (...) należy traktować jak spółkę jednoosobową. Spółka dwuosobowa, w której jeden ze wspólników zachował 99 na 100 udziałów, ma bowiem pozycję właścicielską tak dalece dominującą, że nie może być własnym pracodawcą. Taka skala większości udziałów (przewagi głosów) oraz sposób jej wykorzystywania nakazuje traktować stosunki pracy w wieloosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością na równi ze stosunkami w spółce jednoosobowej. Tytułem podlegania ubezpieczeniom społecznym jest wówczas posiadanie przez wspólnika takiej spółki dwuosobowej statusu wspólnika spółki de facto jednoosobowej (wyroki Sądu Najwyższego: z 3 lipca 2019 r., TI UK 24/18 oraz z 8 października 2019 r., II UK 1 14/18).

Także w piśmiennictwie podkreśla się, że jedyny (lub „niemal jedyny”) wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie powinien uzyskać statusu pracowniczego. Niezależnie od argumentów odwołujących się do braku podporządkowania pracowniczego w piśmiennictwie tym zauważa się bowiem, że w istocie nie zachodzi przesłanka odpłatności pracy, skoro do przesunięcia majątkowego dochodzi w ramach majątku samego wspólnika (Z. Hajn, Zatrudnienie (się) we własnym zakładzie pracy w świetle ustrojowych podstaw prawa pracy (w:) L. Florka i L. Pisarczyka (red.), Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2011, s. 195).

Wobec nieważności zawartej przez strony umowy o pracę do skarżącego ma zastosowanie art. 82 ust 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Stosownie do art. 82 ust 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 29 kwietnia 2015 roku do dnia 3 1

grudnia 2021 roku jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5 art. 82 ustawy, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności. Rodzajami działalności w myśl art. 82 ust 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych są:

-

działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

-

działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej;

-

pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych

Ponieważ wnioskodawca prowadził 3 rodzaje w/w działalności w rozumieniu art. 82 ust 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w okresie od grudnia 2015 roku do marca 2016 roku , a składki na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2015 roku i marzec 2016 roku opłacił od podwójnej podstawy, w zaskarżonej decyzji ZUS ustalił podstawy wymiaru składki w potrójnej wysokości. Z kolei w okresie od kwietnia 2016 roku wnioskodawca opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne od jednej podstawy, a ponieważ prowadził 2 rodzaje działalności, podstawy wymiaru składek ZUS ustalił w podwójnej wysokości.

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne nie była kwestionowana przez skarżącego i została ona ustalona przez ZUS prawidłowo na podstawie art. 81 ust 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy — Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.