Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2022r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 listopada 2022r. w Suwałkach

sprawy M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

w związku z odwołaniem M. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 17 lutego 2022 r. znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 17.02.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w O., powołując się na przepisy art. 2 ust.1 pkt 5 i art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t. j. Dz.U z 2021 r., poz. 1867 ze zm.), ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291 ze zm.) i innych odmówił M. B. prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W uzasadnieniu wskazał, iż wnioskodawca udowodnił okres składkowy i nieskładkowy łącznie 38 lat 9 miesięcy i 7 dni zamiast wymaganego okresu 40 lat. Zakład nie uwzględnił wnioskowanego okresu od 1.07.1982 r. do 28.02.1984 r., gdyż nie został wystarczająco udowodniony. Ponadto brak było zaświadczenia z (...) Urzędu Pracy w G., potwierdzającego, że w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych M. B. nie odmówił przyjęcia zatrudnienia.

W odwołaniu od tej decyzji M. B. domagał się jej zmiany
i przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Wskazał, iż spełnił wszystkie warunki do przyznania tego świadczenia, a sporny staż pracy został potwierdzony pisemnymi zeznaniami świadków, dołączonymi do odwołania. Złożył też zaświadczenie (...) Urzędu Pracy w G. z 2.03.2022 r., potwierdzające, że w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie
i podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje :

W okresie od 1.09.2003 r. do 31.05.2021 r. M. B. (ur. (...)) był zatrudniony przez K. K. prowadzącego działalność pod nazwą (...) w K.,
na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 kodeksu pracy z winy pracodawcy – likwidacja stanowiska pracy zajmowanego przez wnioskodawcę i brak możliwości zatrudnienia na innym stanowisku (k. 4-10 akt rentowych SP).

Z zaświadczenia (...) Urzędu Pracy w G. z 26.03.2018 r. wynikają okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, natomiast zaświadczenie z 17.12.2021 r. wskazuje, że odwołujący się od 7.06.2021 r. do nadal jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku dla bezrobotnych (k. 12 akt rentowych).

W dniu 21.12.2021 r. M. B. złożył wniosek o świadczenie przedemerytalne. Wykazał 38 lat 9 miesięcy i 7 dni okresów składkowych i nieskładkowych niekwestionowanych przez organ rentowy. Nie uwzględniono natomiast wnioskowanego okresu od 1.07.1982 r. do 28.02.1984 r., który jest przedmiotem sporu w niniejszej sprawie.

Według twierdzeń wnioskodawcy, po ukończeniu szkoły zawodowej a przed powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej, to jest od 1.07.1982 r. do 28.02.1984 r., zatrudnił się u brata swojego ojca - Z. B. (1) (rozbieżność w pisowni nazwisk wynikała z błędnych zapisów w dokumentach urzędowych), który prowadził (...) i był zrzeszony w Spółdzielni (...) w G.. Na tę okoliczność nie przedstawił jednak żadnych dokumentów, nawet szczątkowych, bądź pośrednio wskazujących na zatrudnienie w tym okresie. Nie ma też dokumentów potwierdzających fakt, że Z. B. (1)/B. prowadził zakład rzemieślniczy i świadczył usługi hydrauliczne. Dokumentów nie odnaleziono w żadnym z archiwów (informacja z Archiwum Państwowego w S. k. 6 akt rentowych (...)), ani w (...) w B.. Wprawdzie Izba ta nie prowadziła, ani nie przechowywała akt pracowników zakładów zrzeszonych w cechach rzemieślniczych, ale prowadziła księgę czeladniczą, w której nie odnotowano z okresu 1982-1986 wpisu dotyczącego M. B. (k. 41 akt).

Z zaświadczenia Zespołu Szkół Zawodowych w G. sporządzonego 5.04.2001 r. wynika, że M. B. był uczniem (...) w G. w okresie od 1.09.1989 r. do 30.06.1982 r. w zawodzie kierowca pojazdów samochodowych. W czasie nauki odbywał zajęcia praktyczne w (...) w G., gdzie był młodocianym pracownikiem. Poświadczył to (...) Urząd Wojewódzki w B. P. Zamiejscowa w S. w zaświadczeniu z 29.08.2001 r. stanowiącym, że M. B. był zatrudniony w (...) w G. na podstawie umowy o praktyczną naukę zawodu w pełnym wymiarze czasu pracy od 1.09.1980 r. do 30.06.1982 r. jako uczeń zawodu –kierowca pojazdów samochodowych (k. 4 i 5 akt rentowych (...)). Kolejny udokumentowany okres to służba wojskowa od 10.03.1984 r. do 9.03.1986 r. (odpis książeczki wojskowej k. 17 -18 akt rentowych (...)).

Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej M. B. zatrudniony był w (...) w G. w okresie od 18.03.1986 r. do 31.03.1990 r. jako konserwator, kierowca oraz od 1.04.1990 r. do 31.07.1992 r. w (...), jako kierowca ciągnika rolniczego (świadectwa pracy k. 7 i 8 akt rentowych (...)). Sąd pozyskał akta osobowe z okresu zatrudnienia od 18.03.1986 r. do 31.03.1990 r., czyli po odbyciu służby wojskowej, brak jednak w nich jakiejkolwiek dokumentacji dotyczącej poprzedniego zatrudnienia. W tym okresie M. B. zawarł umowę o pracę na okres wstępny, okres próbny, a następnie na czas nieokreślony. W tych umowach pracodawcę reprezentował dyrektor – A. B. – ojciec odwołującego się. Istotne jest, że umowy te zawierają tylko podpis dyrektora i pracownika, brak natomiast podpisu i pieczątki pracownika kadr, jak w kolejnej umowie zawartej 1.06.1990 r., gdy dyrektorem była inna osoba (akta osobowe koperta k.28).

W ocenie Sądu, gdyby odwołujący się faktycznie był zatrudniony wcześniej jako pomocnik hydraulika w prywatnym zakładzie na podstawie umowy o pracę, okoliczność ta byłaby odnotowana w aktach osobowych, gdyż miałaby wpływ na np. wysokość wynagrodzenia pracownika. Nie pozyskano innych akt osobowych M. B. z kolejnych okresów zatrudnienia, natomiast w aktach rentowych dotyczących wypadku przy pracy w 2020 r., wnioskodawca nie powołuje się na ten okres zatrudnienia. W aktach tych znajduje się natomiast zaświadczenie (...)Ośrodka Szkolenia Pożarniczego w E., które poświadcza, że M. B. w okresie od 9.04.1984 r. do 30.06.1984 r. ukończył szkolenie w zakresie I stopnia bezpieczeństwa i higieny pracy z wynikiem pozytywnym (k. 25 akt rentowych). Należy zwrócić uwagę, że w tym okresie wnioskodawca odbywał służbę wojskową.

Kolejne zaświadczenie dołączone w trakcie postępowania sądowego (k. 32 akt) sporządzone zostało 24.10.1983 r. przez B. M. – Zakład (...) w G.. Wynika z niego, że M. B. odbywał naukę rzemiosła instalatorstwo sanitarne i ogrzewanie w okresie 20.10.1983 r. do 19.10.1986 r. na podstawie umowy o naukę, zarejestrowanej w (...)w B., nauki nie ukończył. Ponadto (...) Oddział w G. potwierdza zgodność danych zawartych w zaświadczeniu (pieczęcie na kserokopii mało czytelne).

Jak oświadczył M. B. (zeznania k. 55-56), zaświadczenie to potwierdza nieprawdę, a wystawione zostało przy ubieganiu się o pozwolenie na broń członka koła łowieckiego. Z jego zeznań wynika, że zdał egzamin „na myśliwego” i trzeba było gdzieś pracować, żeby dostać pozwolenie na broń myśliwską. B. M. nie miał swojego zakładu, pracował u Z. B. (2), ale Z. nie miał średniego wykształcenia, więc nie mógł zatrudniać ludzi. M. miał średnie wykształcenie i mógł zatrudnić odwołującego się jako ucznia, dał mu szansę zrobić uprawnienia, ale wzięto odwołującego się do wojska, dlatego nie ukończył nauki rzemiosła.

W ocenie Sądu, wskazane zaświadczenie i okoliczności jego wystawienia wskazane przez odwołującego się, w żadnej mierze nie mogą uprawdopodobnić zatrudnienia M. B. w zakładzie hydraulicznym Z. B. (2). Przede wszystkim w (...) w B. prowadzono księgę czeladniczą, w której nie odnotowano z okresu 1982-1986 wpisu dotyczącego M. B.. Poza tym w okresie wskazanym w zaświadczeniu M. B. odbywał służbę wojskową, a następnie zatrudniony był w (...) w G. w okresie od 18.03.1986 r. do 31.03.1990 r. Zestawienie dat poddaje w wątpliwość nie tylko sporny w niniejszej sprawie okres, ale również przebieg kolejnego zatrudnienia.

Odwołujący się w swych zeznaniach wskazywał prace, jakie wykonywał oraz miejscowości i roboty, których podejmował się Z. B. (2) w ramach zakładu hydraulicznego. Nie może to jednak przesądzać o jego zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie można wykluczyć, że dorywczo wykonywał jakieś prace pomocnicze, jednak bardziej przekonujące jest to, że zdobył informacje na potrzeby niniejszego postepowania. Świadczy o tym, w ocenie Sądu, łatwość z jaką zdobywał nieprawdziwe zaświadczenia i zeznawał o okolicznościach z nimi związanych przed Sądem.

W kontekście powyższych ustaleń, Sąd uznał za niewiarygodne zeznania przesłuchanych w sprawie świadków: M. M., W. K. i B. S. (k. 64-65). Zeznali oni, że widywali M. B. przy pracach hydraulicznych prowadzonych przez Z. B. (2), a także przy pobieraniu materiałów hydraulicznych. Należy zwrócić uwagę, że Z. B. (2) miał wówczas 18-20 lat i miał rzekomo wykonywać prace pomocnika. Od tego okresu upłynęło 40 lat i można mieć trudności z zapamiętaniem głównego wykonawcy robót hydraulicznych, a na pewno niewiarygodne jest zapamiętanie jego młodych pomocników od noszenia i gwintowania rur.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30.04.2004 r.
o świadczeniach przedemerytalnych (t. j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1867 ze zm.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1482 ze zm.), w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.

Świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

- nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

- w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia
w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

- złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych
(art. 2 ust. 3 ustawy).

Wskazane wyżej warunki muszą zostać spełnione kumulatywnie, co oznacza, że niezachowanie jednego z nich niweczy prawo do świadczenia przedemerytalnego. Odwołujący się na dzień rozwiązania stosunku pracy (...) w K. (31.05.2021 r.) z winy pracodawcy z uwagi na likwidację stanowiska pracy, miał ukończony tylko 57 lat, a więc musiał wykazać staż ubezpieczeniowy w wymiarze 40 lat. Natomiast ze sporządzonego przez organ rentowy raportu ustalenia uprawnień do świadczenia wynika, że wnioskodawca udowodnił okres składkowy i nieskładkowy łącznie 38 lat 9 miesięcy i 7 dni zamiast wymaganego okresu 40 lat. Zakład nie uwzględnił wnioskowanego okresu od 1.07.1982 r. do 28.02.1984 r., gdyż nie został wystarczająco udowodniony. Przeprowadzone przed Sądem postępowanie dowodowe również nie dało podstaw do uwzględnienia tego okresu do wymaganego stażu ubezpieczeniowego. Natomiast M. B. złożył zaświadczenie z (...) Urzędu Pracy w G., potwierdzające, że w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówił przyjęcia zatrudnienia. Jednak, jak wskazano wyżej, wszystkie przesłanki powinny być spełnione kumulatywnie.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono jak
w sentencji wyroku.