sygn. akt III Ko 332/20
Dnia 17 grudnia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Białymstoku III Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Mariusz Kurowski
Protokolant Katarzyna Zuzda
przy udziale prokuratora: Joanny Bąkowskiej
po rozpoznaniu w dniu 08.12.2020 r.
sprawy z wniosku: J. G., A. G. (1) i W. G..
o zadośćuczynienie wynikłe z wydania wobec W. G. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku wyroku z dnia 14 października 1946 r. w sprawie o sygn. akt R 966/46
na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1820).
I. Oddala wniosek.
II. Kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.
SSO Mariusz Kurowski
UZASADNIENIE |
|||||
Formularz UWO |
Sygnatura akt |
IIIKo332/20 |
|||
WNIOSKODAWCA |
|||||
1. J. G. 2. W. G. 3. A. G. (1) |
|||||
ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA |
|||||
1. |
Odszkodowanie (kwota główna) |
Odsetki |
|||
2. |
Zadośćuczynienie (kwota główna) |
Odsetki |
|||
Wnioskodawcy domagali się po 10 000 złotych na rzecz każdego z nich z powodu krzywdy, jaką odniósł ich ojciec W. G. wskutek wydania wobec niego wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 14.10.1946 r. w sprawie o sygn. akt R 966/46, który został unieważniony. |
|||||
3. |
Inne |
||||
Ustalenie faktów |
||||
Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
|
3.1.1. |
Należenie przez W. G. w okresie od 2 maja 1945 r. do 10 czerwca 1946 r. do organizacji (...)" |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
Wydruk wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku |
6-11 z akt III Ko 103/19 |
|||
3.1.2. |
Zatrzymanie W. G. w dniu 10 czerwca 1946 r. przez funkcjonariuszy (...) z tytułu przynależności do ww. organizacji i zastosowanie wobec jego osoby tymczasowego aresztowania. |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
3.1.3. |
Skazanie w dniu 14 października 1946 r. W. G. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawie o sygn. akt R 966/46 za trzy przestępstwa, mianowicie za to, że: 1) od 2 maja 1945 roku do dnia 10 czerwca 1946 roku brał czynny udział w związku mającym na celu obalenie przemocą demokratycznego ustroju Państwa Polskiego, w nielegalnej organizacji (...) tj. za czyn z art. 86 § 2 KKWP, za które ww. sąd wymierzył mu karę 2 lat więzienia; 2) od 2 maja 1945 roku do dnia 10 czerwca 1946 roku bez zezwolenia, we wsi S. gminy n., powiat S. przechowywał broń palną, to jest karabin i 15 sztuk amunicji oraz pistolet bębenkowy tj. za czyn z art. 3 dekretu z dnia 16.11.1945 roku, za które ww. sąd wymierzył mu karę 3 lat więzienia i utratę obywatelskich praw honorowych na okres lat 2. 3) w miesiącu grudniu 1945 roku i styczniu 1946 roku brał czynny udział w zaborze cudzego mienia ruchomego przy użyciu gwałtu grożąc przemocą w towarzystwie bandy pod dowództwem B. zrabował u nieustalonych nazwiskach mieszkańców wsi C.wódkę i słoninę w celu przywłaszczenia tj. czyn z art. 259 kk, za które ww. sąd wymierzył mu karę 2 lat więzienia. Przedmiotowym wyrokiem Wojskowy Sąd Rejonowy orzekł wobec W. G. karę łączną 4 lat więzienia oraz utratę praw publicznych i utraty obywatelskich praw honorowych na okres lat 2. |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
Wydruk wyroku Wojskowego Sadu Rejonowego w Białymstoku |
6-11 z akt III Ko 103/19 |
|||
3.1.4. |
Przeniesienie w dniu 16.11.1946 r. W. G. po wydaniu wyroku z aresztu do ZK we W. celem odbycia kary. |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
3.1.5. |
Postanowienie Wojskowego Prokuratora Rejonowego z dnia 24 marca 1947 roku o zastosowaniu wobec W. G. amnestii, mocą którego wszystkie wymierzone skazanemu kary więzienia zostały mu darowane w całości. |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
3.1.6. |
Zwolnienie w dniu 3 kwietnia 1947 roku z ZK we W.. |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
12 z akt III Ko 103/19 |
|
3.1.7. |
Zgon W. G. w dniu 13.05.1989 r. |
Akt Małżeństwa W. G. |
25v akt III Ko 137/20 |
|
3.1.8. |
Postanowienie Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 14 maja 2019 roku w sprawie o sygn. akt III Ko 103/19, mocą którego uznano za nieważny ww. wyrok Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie o sygn. akt R 966/46 w zakresie dwóch z trzech przypisanych W. G. przestępstw - to jest przestępstwa z art. 86 § 2 KKWP oraz przestępstwa z art. 3 dekretu z dnia 16.11.1945 roku. |
Postanowienie Sądu Okręgowego w Białymstoku |
31-32 akt III Ko 103/19 |
|
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
|
3.2.1. |
ocena DOWODów |
||||||
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||
Lp. faktu z pkt 3.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||
3.1.1 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
Wydruk wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku |
Archiwalny dokument, którego rzetelność nie była przez nikogo kwestionowana. |
|||||
3.1.2 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
3.1.3 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
Wydruk wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku |
Archiwalny dokument, którego rzetelność nie była przez nikogo kwestionowana. |
|||||
3.1.4 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
3.1.5 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
3.1.6 |
Zeskanowane materiały archiwalne na płycie CD z akt III Ko 103/19 SO wm. |
Archiwalne dokumenty, zeskanowane przez funkcjonariusza publicznego, których rzetelności nikt nie kwestionował. |
||||
3.1.7 |
Akt Małżeństwa W. G. |
Urzędowy dokument o niekwestionowanej treści. |
||||
3.1.8 |
Postanowienie Sądu Okręgowego w Białymstoku |
Orzeczenie organy władzy państwowej o nie kwestionowanej treści. |
||||
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||
Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||
PODSTAWA PRAWNA |
||||||
Odszkodowanie |
||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
||||||
Zadośćuczynienie |
||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
||||
Art. 8 ust 1 ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Powyższy przepis stanowi podstawę rozstrzygnięć w zakresie tego rodzaju żądań. |
||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
||||||
Inne |
||||||
3. |
||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
||||||
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA |
||||||
Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia |
||||||
Odszkodowanie |
||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
||||
Zadośćuczynienie |
||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
||||
Sąd orzekający w niniejszym składzie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia 12.03.1992 r. (sygn. akt I KZP 4/92). Mianowicie, że w przypadku skazania na karę łączną za zbiegające się przestępstwa, z których nie wszystkie były związane z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, bądź wydane z powodu takiej działalności, i przy późniejszym uznaniu za nieważne tylko części orzeczenia - wykonaną karę pozbawienia wolności należy uznać za karę, której oskarżony "nie powinien był ponieść" w rozumieniu przepisów rozdziału 58 kodeksu postępowania karnego, a zatem za uzasadniającą żądanie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 8 ustawy z 23.02.1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego tylko w wymiarze stanowiącym różnicę między wysokością kary efektywnie odbytej, a karą, którą oskarżony powinien był odcierpieć w związku z prawomocnym skazaniem za pozostałe przestępstwa ( OSNKW 1992/5-6/37). W. G. został zaś skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku z 14.10.1946 r. za trzy czyny, z których jeden był przestępstwem pospolitym. Ta część jego skazania nie została unieważniona postanowieniem Sądu Okręgowego w Białymstoku w sprawie o sygn. III Ko 103/19. Za ów czyn ów sąd wymierzył ww. mężczyźnie karę 2 lat więzienia. Zawarta w przedmiotowym wyroku adnotacja ujawnia, że ustalono początkowy termin odbywania kary na dzień 10.06.1946 r. (tj. datę jego zatrzymania). W. G. odzyskał zaś wolność przed 10.06.1948 r. bo w dniu 03.04.1947 r. Dlatego też nie ma podstaw do zasądzenia wnioskodawcom kwot zadośćuczynienia z tytułu unieważnienia powyższego wyroku skoro okres jego pozbawienia wolności nie przekroczył wysokości kary wymierzonej za przestępstwo, w zakresie którego skazanie nie zostało unieważnione. Sytuacji tej nie zmienia przychylenie się w sprawie III Ko 137/20 do podobnego żądania siostry wnioskodawców. |
||||||
Inne |
||||||
3. |
||||||
Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU |
||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||
KOszty procesu |
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II |
Zgodnie z treścią art. 13 ustawy z 23.02.1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego koszty postępowania ponosi Skarb Państwa. Jednocześnie treść art. 8 ust 3 ustawy z 23.02.1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wskazuje, że stosuje się przepisy rozdziału 58 Kodeksu postępowania karnego. Zatem zaś z treścią art. 554 § 4 k.p.k. sąd odstąpił od zasądzenia na rzecz pełnomocnika stosownej opłaty |
PODPIS |