Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2022 r. w Gliwicach

sprawy K. D. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołań K. D. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 12 stycznia 2022 r. nr (...)

z dnia 7 marca 2022 r. nr (...)

oddala odwołania.

(-) sędzia Jolanta Łanowy - Klimek

Sygn. akt VIII U 281/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 12 stycznia 2022r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych
w Z. stwierdził, że K. D. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem spółki jawnej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 1 lutego 2018r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w ww. okresie K. D. (1)
był wspólnikiem spółki jawnej oraz, że w Krajowym Rejestrze Sądowym brak jest informacji o zawieszeniu lub (...). (...) Spółka Jawna. W tej sytuacji wyrejestrowanie z ubezpieczeń od 1 lutego 2018r. było bezzasadne.

Decyzją z 7 marca 2022r. organ rentowy zmienił decyzję z 12 stycznia 2022r. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez stwierdzenie, że K. D. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność będąca wspólnikiem spółki jawnej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 1 lutego 2018r. do 31 grudnia 2018r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zmienił zaskarżoną decyzję z 12 stycznia 2022r., gdy w ślad za odwołaniem w dniu 28 lutego 2022r. wpłynęło pismo pełnomocnika wraz postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z 24 lutego 2022r. w przedmiocie wykreślenia spółki (...). (...) Spółka Jawna z Krajowego Rejestru Sądowego na mocy uchwały (...) z 31 grudnia 2018r. dotyczącej rozwiązania spółki bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, ze skutkiem na dzień 1 stycznia 2019r. Informacja ta została odnotowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 24 lutego 2022r.

W odwołaniu od decyzji K. D. (1) domagał się ich uchylenia. Odwołujący wskazał, że w przypadku (...) (...) Spółki Jawnej w dniu 27 marca 2017r. wspólnicy
tej Spółki podjęli uchwałę w sprawie zawieszenia działalności Spółki z 1 kwietnia 2017r.
W dniu 31 marca 2017r. odwołujący złożył wniosek do KRS o ujawnienie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, ale wniosek był dotknięty brakami formalnymi i wpis nie został dokonany, czego odwołujący nie był świadomy. Następnie uchwałą z 31 grudnia 2018r. wspólnicy tej Spółki podjęli uchwałę o rozwiązaniu Spółki bez przeprowadzenia likwidacji z dniem 1 stycznia 2019r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w decyzjach zaskarżonych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący K. D. (1) od 14 grudnia 1990r. prowadził działalność w formie spółki cywilnej Agencja (...).C., która następnie została przekształcona
w spółkę jawną (...).D. S.R., a potem (...) (...) Spółka Jawna. Ostatecznie wspólnikami tej spółki byli odwołujący K. D. (1) i jego brat K. D. (2). Spółka zajmowała się głównie działalnością reklamową. Było to główne źródło dochodów odwołującego. W marcu 2017r. odwołujący wraz z bratem podjęli decyzję o zawieszeniu działalności spółki jawnej, przy czym odwołujący złożył wniosek o zawieszenie działalności w KRS. Postanowieniem z 1 czerwca 2017r. sygn.(...) KRS (...) Sąd Rejonowy w Gliwicach odmówił wpisu do rejestru informacji o zawieszeniu działalności przez spółkę, gdyż do wniosku nie dołączono uchwały wspólników o zawieszeniu działalności spółki oraz oświadczenia wspólników o niezatrudnianiu pracowników złożonego przez wszystkich wspólników spółki. Postanowieniem z 5 kwietnia 2017r. Sąd wezwał wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni pod rygorem odmowy wpisu. Postanowienie to pozostawiono w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia wobec nie doręczania przez adresata dwukrotnie awizowanej przesyłki.

W dniu 31 grudnia 2018r. (...). (...) Spółka Jawna podjęli uchwałę o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji z dniem 1 stycznia 2019r.
i następnie postanowieniem z 24 lutego 2022r. sygn. (...) KRS/(...) Sąd Rejonowy w Gliwicach orzekł o rozwiązaniu spółki (...). (...) Spółka Jawna.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, zeznań świadka K. D. (2) oraz zeznań odwołującego K. D. (1) ( protokół elektroniczny z rozprawy z 27 września 2022r. czas 00:01:45 – 00:19:50 ) jako okoliczności jednoznacznie wynikające z tych dowodów i niekwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. D. (1) nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 i art.12 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tj. Dz.U. z 2022r., poz.1009 ) osoba prowadząca pozarolniczą działalność obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Zgodnie z art.13 pkt 4 powołanej ustawy, osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej ( od 30 kwietnia 2018r. ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo Przedsiębiorców ).

Zgodnie z art.8 ust.6 pkt 4 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 12 marca 2019r. III AUa 2348/18, a które to stanowisko tut. Sąd w pełni podziela, wspomniany przepis art.8 ust.6 pkt 4 ustawy systemowej wyraźnie rozróżnia "wspólników spółki jawnej" (pkt 4) jako kategorię odrębną od "osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie - ogólnie rzecz ujmując - przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych" (pkt 1). Innymi słowy, wspólnik spółki jawnej jest uznawany za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność na mocy art. 8 ust. 6 pkt 4 cytowanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jednak nie jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej, gdyż taką osobą jest spółka jawna, a nie jej wspólnik. Zgodnie z art. 2 ustawy prawo o swobodzie działalności gospodarczej, działalność gospodarczą w rozumieniu tej ustawy prowadzi przedsiębiorca, a przedsiębiorcą w jej rozumieniu jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą; za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4). Przytoczona definicja przedsiębiorcy w konfrontacji z pojęciem "osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej" (w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), w ocenie Sądu Apelacyjnego, wyklucza
z kręgu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów
o działalności gospodarczej wspólnika spółki jawnej, ponieważ to nie on, lecz spółka jawna, której jest wspólnikiem, prowadzi zawodowo we własnym imieniu działalność gospodarczą.
W konsekwencji też wspólnicy spółki jawnej, jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podobnie jak wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki komandytowej lub partnerskiej nie mogą być traktowani jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu pkt 1 cytowanego przepisu, ponieważ zostali wyłączeni z tego kręgu w wyniku wyraźnego uznania ich za osoby prowadzące pozarolniczą działalność - art. 8 ust. 6 pkt 4, niebędące osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą - art. 8 ust. 6 pkt 1, natomiast o podleganiu przez nich ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej decyduje samo posiadanie statusu wspólnika spółki jawnej (por. wyroki Sądu Najwyższego z 16 czerwca 2005r., I UK 335/04, OSNP 2006, nr 3-4, poz. 630, z 23 sierpnia 2006 r., I UK 388/04, LEX nr 1615106, z 12 września 2006r.,
I UK 53/06, LEX nr 957388, z 12 lipca 2017 r., II UK 295/16, LEX nr 2347776).

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że odwołujący K. D. (1) w okresie objętym sporem od 1 lutego 2018r. do końca 2018r. był wspólnikiem (...) (...) Spółka Jawna, co było okolicznością bezsporną w sprawie. Zatem odwołujący podlega w tym czasie obowiązkowym ubezpieczeniom jak w decyzjach zaskarżonych. Okoliczność, że spółka faktycznie nie prowadziła działalności gospodarczej, nie przynosiła dochodów nie ma w tym zakresie żadnego znaczenia, bowiem o podleganiu ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności decyduje, jak już to wskazano wcześniej, samo posiadanie statusu wspólnika spółki. Odnosząc się do kwestii zawieszenia działalności, to w orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowane jest stanowisko, że w przypadku spółki jawnej wspólnicy takiej spółki nie są przedsiębiorcami, a zatem działalność gospodarczą może zawiesić przedsiębiorca ( spółka ), przy czym zawieszenie działalności przez spółkę wywołuje skutek także wobec jej wszystkich wspólników w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym
( wyrok Sądu Najwyższego z 13 września 2010r. sygn. II UK 82/10 ). Jednocześnie
w orzecznictwie tego Sądu wskazuje się, że zawieszenie takie stanowi zdarzenie prawne
a nie faktyczne, którego zaistnienie uzależnione jest od wpisu do ewidencji działalności gospodarczej czy KRS i ma charakter konstytutywny w sferze ubezpieczeń społecznych. Dopiero bowiem dokonanie formalnego zgłoszenia zawieszenia działalności ( a do takiego nie doszło w przypadku (...) (...) Spółka Jawna ) wywołuje skutek prawny w postaci ustania obowiązku ubezpieczenia społecznego i ustania obowiązku opłacania składek w okresie prowadzenia tej działalności. Samo natomiast ograniczenie działalności do czynności, o których mowa w art.14a ust.4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – bez formalnego zgłoszenia zawieszenia, skutku takiego nie wywołuje ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 czerwca 2011r. II UK 377/10 ).

W rezultacie Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania jako bezzasadne.

(-) sędzia Jolanta Łanowy – Klimek