Sygn. akt XII Ga 444/21
Dnia 18 października 2021 roku
Sąd Okręgowy w Krakowie XII Wydział Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący- SO Bożena Cincio-Podbiera
Protokolant: osobiście
po rozpoznaniu w dniu 18 października 2021 roku w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie z dnia 8 grudnia 2020 roku, sygn. IV GC 1010/18/S
I. oddala apelację;
II. zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 450 zł /czterysta pięćdziesiąt złotych/ tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
SSO Bożena Cincio-Podbiera
XII Ga 444/21
Wyrokiem z dnia 8 grudnia 2020 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie uwzględnił powództwo (...) sp. z o.o. z siedzibą we W. przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W. do kwoty 4 981 ,50 zł, w pozostałym zakresie powództwo oddalił oraz orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd Rejonowy uznał za usprawiedliwione żądanie strony powodowej zasądzenia od pozwanego ubezpieczyciela kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres trzydziestu dni przy stawce w wysokości 135 zł netto + z VAT, przyjmując odpowiedzialność strony pozwanej na podstawie art. 436 k.c. w związku z art. 822 k.c. i art. 509 k.c. Wobec stanowiska strony pozwanej, iż ubezpieczony właściciel uszkodzonego w zdarzeniu drogowym samochodu posiadał inny pojazd, którym mógł zastąpić pojazd naprawiany Sąd Rejonowy zajął stanowisko, iż niezależnie od tego, że z pojazdu uszkodzonego korzystała wyłącznie córka właściciela to poszkodowanym i tak pozostaje J. K., który w wyniku zdarzenia drogowego nie miał możliwości dysponowania swoją własnością. Sąd Rejonowy wskazując na nieprofesjonalne i chaotyczne prowadzenie postępowania likwidacyjnego przez ubezpieczyciela równocześnie przyjął, że użytkownik pojazdu przyczynił się do zwiększenia szkody. Na 2 dni przed podjęciem decyzji o wynajmie pojazdu zastępczego od strony powodowej do użytkownika pojazdu dotarła bowiem informacja strony pozwanej zawierająca dane kontaktowe i wysokość stawek czynszu najmu uzależnionych od klasy samochodu i okresu używania, niemniej propozycja ta została zignorowana. Wynajęto natomiast pojazd sportowy T. (...) co pozostawało swoistą "fanaberią" i miało na celu zaspokojenie tylko ciekawości użytkownika. W tych okolicznościach sąd pierwszej instancji za uzasadnioną przyjął stawkę w rozmiarze aprobowanym przez ubezpieczyciela. Sąd Rejonowy przyjął także, iż naprawa winna się rozpocząć dnia 24 lutego 2016 roku a zakończyć 4 marca 2016 roku ponieważ biegły wskazywał, że konieczne dla niej części należały do podstawowych i w kontekście trzykrotnych oględzin pojazdu zakład naprawczy jako profesjonalista winien był wykazać większą staranność i zamówić tę części wcześniej lub przystąpić do naprawy sekwencyjnej, biorąc pod uwagę fakt, że diagnostyka układu jezdnego musiała być dokonana poza warsztatem naprawczym.
W apelacji od tego wyroku strona pozwana, domagając się jego zmiany i oddalenia powództwa w całości, zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 227 w związku z art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę materiału dowodowego i wadliwe uznanie, że poszkodowanym pozostawał J. K., choć pojazd faktycznie użytkowała jego córka oraz na skutek pominięcia faktu, że dysponował on innym pojazdem, który mógł zastąpić pojazd uszkodzony w wyniku przedmiotowej kolizji, a w konsekwencji pominięcie okoliczności, że działania te stanowiły naruszenie obowiązku minimalizacji szkody. Podniesiono zarzut naruszenia art. 354 § 2 k.c. w związku z art. 16 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 2 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych przez ich niezastosowanie i pominięcie, że właściciel winien był użyć dostępnych środków w celu zmniejszenia rozmiaru szkody, szczególnie korzystając z drugiego pojazdu, którym mógł zastąpić pojazd uszkodzony. Apelująca podniosła zarzut naruszenia art. 361 § 1 w związku z art. 824-1 § 1 k.c. na skutek uznania, że istnieją podstawy do przyjęcia jej odpowiedzialności za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego wygenerowanych przez P. K.. Zdaniem pozwanego ubezpieczyciela faktycznie poszkodowaną pozostawała córka właściciela i to jej przysługiwało uprawnienie do dokonania cesji wierzytelności z tytułu umowy najmu pojazdu zastępczego, z którego nie skorzystała. W tych okolicznościach właściciel pojazdu nie mógł dokonać skutecznie przelewu wobec czego strona powodowa nie posiadała w toku postępowania legitymacji czynnej.
Sąd Okręgowy zważył co następuje.
Apelacja jest nieuzasadniona.
Nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego to, iż poszkodowanym pozostawał właściciel rzeczy. Wszak uszczerbek majątkowy dotyczyć może właściciela rzeczy, nie zaś osoby, której właściciel rzecz użycza. Używający rzeczy bowiem dysponuje rzeczą na podstawie woli właściciela i rzecz ta nie przynależy do jego majątku. Cechą charakterystyczną użyczenia /art. 710 k.c./ pozostaje zaś nieodpłatność stąd też ten rodzaj umowy często znajduje zastosowanie w stosunkach rodzinnych. Nie oznacza to jednak przejścia własności na osobę, której rzeczy użyczono. Podstawową zaś cechą ubezpieczeń majątkowych pozostaje obowiązek ubezpieczyciela rekompensowania uszczerbku w majątku zatem obowiązek ten nie może odnosić się w tym przypadku do córki właściciela. Jedynie zaś właściciel rzeczy, którego własność doznała uszkodzenia, posiada prawo do przelewu wierzytelności, służących mu względem ubezpieczyciela. Z tych przyczyn podpisanie umowy przelewu wierzytelności mogło nastąpić jedynie przez właściciela, jak w niniejszym przypadku. Argument braku legitymacji czynnej po stronie powoda nie jest więc zasadny.
Nietrafnie też strona pozwana twierdzi, że skoro właściciel pojazdu posiadał drugi pojazd, użyczony córce, to tym samym doprowadził do zwiększenia szkody poprzez najem pojazdu zastępczego. W ramach swoich praw właściciel rozdysponował własnością, użyczając samochodu najbliższemu członkowi rodziny. Jest więc oczywiste, że czasowo nie dysponował rzeczą w związku z czym nie mógł zastąpić pojazdu użyczonego córce, samochodem, z którego sam korzystał. Na skutek zdarzenia drogowego doszło przy tym do utraty możliwości korzystania z uszkodzonego auta, która to okoliczność wywołała potrzebę najmu pojazdu zastępczego. W fakcie wynajęcia pojazdu zastępczego Sąd Okręgowy nie dopatruje się naruszenia obowiązku minimalizacji szkody. Właśnie okoliczność, że z mienia poszkodowanego korzystała inna osoba wywołała potrzebę najmu. Nie jest zatem usprawiedliwione stanowisko, że w takiej sytuacji poszkodowany właściciel winien albo zrezygnować z używania pojazdu pozostającego w jego posiadaniu, albo pozbawić córkę możliwości korzystania z samochodu.
Mając powyższe na uwadze apelację oddalono na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono po myśli art. 98 w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz w oparciu o treść Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
SSO Bożena Cincio-Podbiera
(...)
(...)
1) (...)
2) (...)
3) (...)
SSO B. Cincio - Podbiera