Sygn. akt XII Ga 89/21
Dnia 4 października 2021 roku
Sąd Okręgowy w Krakowie XII Wydział Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący- SO Bożena Cincio-Podbiera
Protokolant: osobiście
po rozpoznaniu w dniu 4 października 2021 roku w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.
przeciwko (...) w W.
o zapłatę
na skutek apelacji strony powodowej
od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie
z dnia 11 sierpnia 2020 roku, sygn. IV GC 2260/18/S
I. zmienia punkt I zaskarżonego wyroku w ten sposób, że zasądzona tam kwotę 1 717,76 zł /jeden tysiąc siedemset siedemnaście złotych siedemdziesiąt sześć groszy/ zastępuje kwotą 6 634,58 zł /sześć tysięcy trzydzieści cztery złote pięćdziesiąt osiem groszy/;
II.
zmienia punkt III zaskarżonego wyroku w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej koszty procesu w kwocie 1 871,56 zł /jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt sześć groszy/;
III. oddala apelację w pozostałym zakresie,
IV. zasądza od strony pozwanej na rzez strony powodowej kwotę 1 209 zł /jeden tysiąc dwieście dziewięć złotych/ tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
SSO Bożena Cincio-Podbiera
XII Ga 89/21
Wyrokiem z dnia 11 sierpnia 2020 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie uwzględnił częściowo to jest do kwoty 1717,76 zł powództwo o (...) we W. skierowane przeciwko (...) w W. o zapłatę dalszych kosztów naprawy pojazdu uszkodzonego w zdarzeniu drogowym oraz kosztów prywatnej ekspertyzy w kwocie 307,50 zł. Sąd Rejonowy na podstawie opinii biegłego ustalił, że koszt naprawy doprowadzającej pojazd do stanu sprzed szkody zamyka się kwotą 12 352,24 zł brutto, przy czym koszt ten, choć zawiera wyliczenie wartości części zamiennych oryginalnych i części równoważnych oryginalnych o symbolu Q, pozostaje kosztem adekwatnym mimo, iż wg biegłego nie możliwe jest ustalenie czy części te były wówczas realnie dostępne. Sąd pierwszej instancji stanął na stanowisku, że skoro biegły wykorzystał wartości części Q do sporządzenia kalkulacji w systemie eksperckim A. to tym samym na datę zaistnienia szkody częsci te winny być osiągalne. Zdaniem Sądu Rejonowego w w świetle zasad doświadczenia życiowego można założyć, iż z treści te były prawdopodobnie wówczas dostępne, choć biegły nie był w stanie stwierdzić ich dostępności na rynku w okresie wystąpienia zdarzenia. Sąd Rejonowy uznał, iż to strona powodowa winna wykazać się, że konkretne części nie były dostępne na rynku, lub że poszkodowany w okresie dokonywania napraw zechciał je nabyć, jednak nie było to możliwe z uwagi na brak ich w obrocie. Mając zatem na względzie wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę odszkodowania w wysokości 10 634,48 zł Sąd Rejonowy zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki wynikającą stąd różnicę. Nie uwzględnił też Sąd Rejonowy kosztu ekspertyzy prywatnej wskazując, iż z odpisu rejestru przedsiębiorców KRS wynika wyraźnie, że przedmiotem przeważającej działalności strony powodowej jest działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat zatem przedmiotowy koszt wchodzi zakres tej działalności. Posłużenie się więc w celu wykonania ekspertyzy podmiotem trzecim miało służyć wyłącznie wygodzie strony powodowej zaś wydatek ten nie pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.
W apelacji od tego wyroku strona powodowa zarzuciła Sądowi Rejonowemu w naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 278 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę materiału dowodowego, skutkującą ustaleniem, że do pełnowartościowej naprawy pojazdu wystarczające byłoby zastosowanie części zamiennych z typu Q, podczas, gdy z materiału dowodowego nie wynika aby w pojeździe S. zamontowane były części inne niż oryginalne z logo producenta. W zakresie prawa materialnego podniesiono zarzut naruszenia art. 361 § 2 w związku z art. 363 § 1 k.c. przez ich błędną wykładnię i uznanie, że ten sposób naprawy przywraca pojazd do stanu sprzed szkody mimo, iż zgodnie ze stanowiskami judykatury odszkodowanie przypada w wysokości odpowiadającej kosztom profesjonalnej naprawy pojazdu. Odnośnie kosztów ekspertyzy prywatnej apelująca podniosła zarzut naruszenia art. 361 par.1 i 2 k.c. na skutek nieprawidłowego uznania, że koszt ten nie stanowi normalnego następstwa szkody. Domagając się zmiany zaskarżonego wyroku i zasądzenia od ubezpieczyciela dalszej kwoty w wysokości 4916,82 zł tytułem pozostałych kosztów naprawy oraz kwoty 307,50 zł jako równowartości kosztów prywatnej opinii strona skarżąca wskazywała, iż nie zostało w procesie wykazane by naprawa pojazdu poszkodowanego przy użyciu części oryginalnych miała doprowadzić do wzrostu jego wartości w stosunku do wartości sprzed szkody, a ciężar dowodu zgodnie z art. 6 k.c. w tym zakresie spoczywał na stronie pozwanej. Wskazywała też apelująca, że biegły w opinii podstawowej zauważył, iż nie jest pewne czy w okresie zaistnienia szkody części Q były realnie dostępne, a także wskazał, że brak jest informacji aby w czasie przeprowadzanych przez ubezpieczyciela oględzin uszkodzonego pojazdu stwierdzono zastosowanie części nieoryginalnych, co potwierdza zasadność użycia części o oznaczeniu 0. Odniósł się też biegły do okresu użytkowania pojazdu w rozmiarze niespełna 2,5 roku wskazując, iż w takim przypadku tylko wykorzystanie do naprawy pojazdu nowych oryginalnych części zapewnia przywrócenie go do stanu poprzedniego pod wszystkimi istotnymi względami.
Sąd Okręgowy zważył co następuje.
Apelacja, poza kosztem ekspertyzy prywatnej, jest uzasadniona.
Sąd Rejonowy wspierając się treścią art. 805 § 1 k.c.,art.361 k.c., art. 13 Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych oraz stanowiskami judykatury /przywołany wyrok Sądu Najwyższego III CNP 43/17/ co do zasady słusznie twierdzi, iż skoro naprawa pojazdu z użyciem części Q doprowadzi pojazd do stanu sprzed szkody to koszt takiej naprawy równy jest o uszczerbkowi w majątku poszkodowanego. Niemniej w niniejszym przypadku zasada ta nie może znaleźć zastosowania. Biegły bowiem wyraźnie podkreślił, iż nie ma pewności co do tego czy części Q opisane w tym wariancie kosztów naprawy / kwota 12 352,24 zł brutto / były w dacie zdarzenia na rynku dostępne. Uwagę tą poczynił biegły mimo, iż wyliczenie wartości szkody przy użyciu takich części było możliwe przy zastosowaniu systemu A.. Uwaga ta została niewątpliwie poczyniona nie bez uzasadnionej przyczyny. Biegły sądowy wszak rozróżnił teoretyczną dostępność części, od dostępności faktycznej. Skoro zatem rzeczoznawca podkreślił, iż nie jest pewne czy w okresie zaistnienia szkody części takie były w rzeczywistości dostępne to znaczy, że wątpliwości w tym zakresie musiały być znaczne. Trafnie zatem apelująca podnosi, że w braku pewności odnośnie istnienia takich części w obrocie przy wyliczeniu wysokości odszkodowania winien być zastosowany inny wariant kosztów. W takim stanie rzeczy w ocenie Sądu Okręgowego nie było niezbędne dowodzenie przez stronę powodową okoliczności negatywnej czyli braku tych części faktycznie na rynku. Stanowisko biegłego stanowiło bowiem stosowną podstawę do przyjęcia, że skoro istnieją uzasadnione wątpliwości odnośnie dostępności tych części zamiennych to przyjęty wg ich wartości wariant odszkodowania nie może stanowić realnego pokrycia szkody, a na tym wszak zasadza się odpowiedzialności ubezpieczyciela. Sąd Okręgowy nie widzi tu możliwości poczynienia domniemania, że skoro części figurują w systemie to można je pozyskać. Wiedza i doświadczenie biegłego w tym przypadku założeniu takiemu przeczą. W braku więc podstaw do zanegowania treści opinii należało przyjąć, iż właściwym wariantem odszkodowania pozostaje wariant z użyciem części oryginalnych, przy którym koszt naprawy obejmuje kwotę 17 269,06 zł brutto. W konsekwencji stronie powodowej, która wykazała swoje prawo do odszkodowania pochodzące od poszkodowanego przypada kwota 6834,58 zł, którą Sąd Okręgowy zasądził, zmieniając w tym zakresie zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c..
W kwestii kosztu ekspertyzy prywatnej Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko i argumenty przytoczone przez Sąd Rejonowy i przyjmuje je za własne/ art. 387 par.2-1 k.p.c./.
Odnośnie kosztów postępowania za obie instancje, o których orzeczono na podstawie art. 98 oraz art. 100 w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz w oparciu o treść Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie wyjaśnić trzeba, że strona powodowa finalnie wygrała sprawę w 85 % przy kosztach poniesionych w wysokości 3008 zł, natomiast strona pozwana przy kosztach 2817 zł wygrała sprawę w rozmiarze 15 %, co powoduje, że stronie powodowej przypadają koszty za pierwszą instancję w kwocie 1871,56 zł. Ponieważ apelacja strony powodowej okazała się efektywna w rozmiarze 96 % koszty w tym zakresie w pełni ponosi strona pozwana w oparciu o treść art. 98 k.p.c. albowiem apelująca uległa w sprawie w nikłym zakresie.
SSO Bożena Cincio-Podbiera