Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wojciech Smoluchowski

Protokolant: Katarzyna Lis – Szczepaniak

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 21 kwietnia 2022 r.

w przedmiocie umorzenia postępowania

w sprawie W. W.

oskarżonego o czyn z art. 255 § 2 kk

postanawia :

I.  na podstawie art. 1 § 2 kk w zw. z art. 17 §1 pkt 3 k.p.k. postępowanie karne wobec W. W. o czyn z art. 255 § 2 kk umorzyć;

II.  na podstawie art. 632 pkt 2 kpk koszty procesu przejąć na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

W. W. został oskarżony o to, że w dniu 7 lipca 2021 roku w Internecie na swoim profilu na portalu społecznościowym F. publicznie nawoływał do popełnienia przestępstwa, komentując wypowiedzi internautów na temat myśliwych, umieszczając wpis o treści: „Są gorsi od Niemców w czasie wojny, po prostu bydlaki, to do nich powinno się strzelać.”, czym publicznie nawoływał do popełnienia zbrodni tj. o czyn z art. 255 § 2 kk

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 255 § 2 kk kto publicznie nawołuje do popełnienia zbrodni podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. (...) to zachęcanie, nakłanianie, wzywanie do określonego zachowania się nieoznaczonych z góry co do tożsamości i liczby osób. Sposób "nawoływania" jest dowolny, decyduje tu treść, a nie jego forma. Czyn popełniony jest publicznie, gdy działanie to dostępne jest dla nieokreślonej liczby osób ze względu na okoliczności lub miejsce. Publiczność działania nie jest tożsama z działaniem w miejscu publicznym. Przestępstwo z art. 255 § 2 kk można popełnić tylko z działania. Ma ono charakter formalny – wystąpienie skutku, w szczególności w postaci popełnienia zbrodni, do której nawoływał sprawca, nie ma znaczenia dla jego bytu. Przestępstwo to ma charakter powszechny i może być popełnione tylko z winy umyślnej, z zamiarem bezpośrednim. Sprowadza się on bowiem do oddziaływania na psychikę innych, bliżej nieokreślonych osób poprzez wzywanie ich lub zachęcanie w różny sposób do popełnienia zbrodni (wyr. SN z l7.3.1999 r., IV KKN 464/98, Prok. i Pr. 1999, Nr 10, poz. 7). Wskazuje na to użycie znamienia czasownikowego „nawołuje”.

Rodzajowym przedmiotem ochrony rozdziału XXXII w którym zamieszczony został art. 255 § 2 k.k. jest porządek publiczny. Nawoływanie do przestępstwa bez wątpienia stanowi zagrożenie dla funkcjonowania życia publicznego i może prowadzić do jego anarchii. Pośrednio występek z art. 255 § 2 kk godzi także w dobro najwyższe, jakim jest zdrowie i życie ludzi.

Rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd zważył, iż obdarzone przez Sąd wiarą dowody, w tym wyjaśnienia oskarżonego (k.22-23) oraz dowody nieosobowe w postaci dołączonych do akt wydruków z portalu społecznościowego F. (k. 5-9, 25-29) i wydruku fotografii wraz z opisem (k. 24) wiążą się w logiczną całość i stanowią podstawę do uznania, że zdarzenie opisane w zarzucie faktycznie zaistniało. Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał przedmiotowe i podmiotowe znamiona przestępstwa z art. 255 § 2 kk.

Zgodnie z treścią art.1 § 1 kk odpowiedzialność karną ponosi ten, kto popełnia czyn zabroniony pod groźba kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

Stosownie jednak do treści art.1 § 2 kk nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Po myśli art.17 § 1pkt. 3 kpk postępowanie umarza się, gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma.

Zatem Sąd dokonał oceny czynu przypisanego oskarżonemu także pod kątem stopnia społecznej jego szkodliwości. Należy podkreślić, że samo wypełnienie znamion czynu zabronionego stypizowanego w ustawie karnej nie przesądza o zaistnieniu przestępstwa. Wynika to z przyjęcia przez ustawodawcę tzw. formalno – materialnej definicji przestępstwa. Zgodnie z ową definicją, przestępstwem jest zachowanie, które nie tylko posiada znamiona określone w ustawie karnej (element formalny), ale które także jest szkodliwe społecznie w stopniu wyższym, niż znikomy (element materialny).

Powyższa regulacja ma na celu eliminowanie czynów, mających błahy charakter, których wartość społeczna jest minimalna. Sankcje prawa karnego winny być bowiem stosowane tylko do czynów zabronionych, które osiągają pewien pułap społecznej ujemności. Kwestia społecznej szkodliwości czynu może być badana dopiero po stwierdzeniu, że czyn sprawcy wypełnia wszystkie ustawowe znamiona czynu zabronionego. Ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu zabronionego następuje przez pryzmat kryteriów określonych wart.115 § 2 kk. Ustalenie rozmiaru albo inaczej - żeby użyć języka ustawy - stopnia społecznej szkodliwości czynu zarzucanego jest nieodzowne w toku każdego postępowania karnego (por. postanowienie SN z 4 listopada 2002 r., III KKN 269/01, LEX nr 56868). Wśród okoliczności wymienionych w art. 115 § 2 kk, a mających wyznaczać w konkretnym przypadku rozmiar społecznej szkodliwości są zarówno okoliczności zaliczane do przedmiotowej strony czynu (rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, waga naruszonych przez sprawcę obowiązków oraz rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia), jak i okoliczności zaliczane do jego strony podmiotowej ( postać zamiaru oraz motywacja sprawcy). Sąd rozważa zatem całokształt właściwości czynu zarówno od strony przedmiotowej, jak i podmiotowej. W doktrynie podkreśla się, iż o znikomym stopniu społecznej szkodliwości czynu może decydować np. łączne wystąpienie mniejszej wartości zaatakowanego dobra, minimalna szkoda wyrządzona dobru prawnemu, sposób zachowania się sprawcy nie zasługujący na szczególne potępienie czy wreszcie sytuacja motywacyjna utrudniająca sprawcy podjęcie właściwej decyzji (tak A. Zoll Kodeks karny Część ogólna. Komentarz, Zakamycze 1998 r., s. 22). Na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu wpływa także zachowanie i postawa pokrzywdzonego, wobec którego działanie sprawcy było skierowane.

Zgodnie z art. 115 § 2 k.k., przy badaniu stopnia szkodliwości społecznej konkretnego czynu należy mieć na względzie rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia, przy czym należy poczynić zastrzeżenie, że nie wszystkie z owych elementów aktualizują się w realiach każdej sprawy

Odnosząc się do treści art.115 § 2 kk stwierdzić należy, iż zarówno sposób, jak i okoliczności popełnienia czynu, motywacja i pobudki działania oskarżonego przemawiają za uznaniem, iż stopień społecznej szkodliwości tego czynu jest znikomy. Nie można bowiem w niniejszej sprawie oceniać postępowania oskarżonego w oderwaniu od całokształtu zdarzeń i okoliczności towarzyszących.

Wprawdzie oskarżony popełnił przestępstwo przeciwko dobrom podlegającym szczególnej ochronie, tym niemniej Sąd zważył, że okoliczności popełnienia powyższego czynu niewątpliwie przemawiają na jego korzyść. Za wiarygodne uznał Sąd wyjaśnienia oskarżonego, z których wynika, że nie chodziło mu o nawoływanie do popełnienia zbrodni, a jedynie napisał on o swoim stanowisku wobec myśliwych, a stało się to po tym, jak w Internecie zobaczył zdjęcie zabitych lisów. W ocenie Sądu niewątpliwie działał on pod wpływem impulsu, bez głębszego zastanowienia. Jakkolwiek oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim, to jednak z uwagi na sposób, w jaki popełnił występek, brak było podstaw, by przypisać mu działanie w sposób przemyślany. Było to bowiem zachowanie podjęte pod wpływem emocji.

Wyjaśniając motywy takiego działania oskarżony wskazywał, że z jego strony była to tylko reakcja na artykuł o zabijanych zwierzętach, a nie „jakieś nawoływanie do popełnienia przestępstwa”. Oceniając wypowiedź oskarżonego Sąd miał też na uwadze, że użyte przez niego słowa „to do nich powinno się strzelać”, jakkolwiek mogą być poczytywane jako zachęta do takiego działania, to jednak biorąc pod uwagę kontekst sytuacyjny i charakter dyskusji, słowa te stanowiły raczej jedną z opinii wyrażoną na portalu internetowym, prowadzącą do napiętnowania myśliwych, a nie nawoływanie do popełnienia zbrodni. Wypowiedź oskarżonego bezpośrednio nawiązywała do wcześniejszych wpisów na portalu i wpisywała się w prowadzoną przez internautów na portalu społecznościowym dyskusję dotyczącą osób będących myśliwymi. Mówiąc te słowa oskarżony, jako przeciwnik zabijania zwierząt, wyraził swój światopogląd, choć - co trzeba przyznać, w sposób niezasługujący na aprobatę. Jednak jego intencją niewątpliwie było głównie podkreślenie, że jest on ideologicznym przeciwnikiem zabijania zwierząt, w tym kontekście – przez myśliwych.

W tych okolicznościach, stopień winy W. W. ocenić należy jako nieznaczny, a pobudki i motywację jej działania jako nie zasługujące na szczególne potępienie.

W niniejszej sprawie należało zatem, zgodnie z art. 1 § 2 kk w zw. z art. 17 § 1 pkt 3 kpk, postępowanie karne umorzyć. W opinii Sądu, wpłynie to korzystanie na oskarżonego, dla którego niniejsze postępowanie będzie jednak przestrogą na przyszłość.

Wobec umorzenia postępowania koszty postępowania na mocy art. 632 pkt 2 kpk ponosi Skarb Państwa.

Biorąc pod uwagę powyższe, na mocy powołanych przepisów Sąd postanowił, jak na wstępie.